Militair konvooi onderweg naar de Donbas • Dodental Kramatorsk loopt op tot 57

Einde

Tot zover het liveblog van zondag 10 april. We gaan verder in een nieuw blog. Voor nu: goede nacht!

Oekraïense media: explosies in Mykolajiv en Charkov

In de Oekraïense steden Mykolajiv en Charkov zijn explosies gehoord, melden lokale media. Wat er precies is gebeurd, is nog onduidelijk. Mykolajiv ligt in het zuiden van Oekraïne, Charkov in het noorden.

Volgens de gouverneur van de oblast Charkov hebben Russische troepen vandaag meerdere doelen in de regio aangevallen. Daarbij zijn tien doden gevallen, onder wie een kind, zegt hij op Telegram.

Oekraïne: vandaag 2824 burgers geëvacueerd

Vandaag zijn 2824 Oekraïense burgers geëvacueerd, onder wie 213 inwoners van de zuidelijke belegerde havenstad Marioepol. Dat heeft de Oekraïense vicepremier Veresjtsjoek bekendgemaakt.

Het aantal evacués is lager dan gisteren, toen ruim 4500 Oekraïners gebruik konden maken van humanitaire corridors om zichzelf in veiligheid te brengen. Een dag eerder werden bijna 6670 burgers geëvacueerd.

Eerste ploegenwissel in drie weken tijd in kerncentrale Tsjernobyl

Voor het eerst in drie weken tijd is er weer een ploegenwissel geweest in de kerncentrale van Tsjernobyl, meldt het Internationale Atoomenergie Agentschap (IAEA). Het is pas de tweede wisseling van de wacht sinds de kerncentrale op 24 februari in handen viel van de Russen. Inmiddels is de centrale weer in Oekraïense handen: eind maart trokken de Russische troepen zich terug uit Tsjernobyl. Eerder vandaag meldde het Oekraïense agentschap voor de veiligheidszone van Tsjernobyl dat de Russen daarbij radioactieve stoffen hebben gestolen.

Volgens IAEA-topman Rafael Grossi is de situatie in de kerncentrale nog niet zoals die was voor de Russische overname. "Er is nog veel werk nodig om terug te keren naar normaal", zegt hij. Grossi heeft de afgelopen weken vaak benadrukt dat een regelmatige ploegenwissel in kerncentrales noodzakelijk is voor de nucleaire veiligheid.

De kerncentrale van Tsjernobyl, waar in 1986 een grote kernramp plaatsvond, is al jaren niet meer operationeel. Wel werken er nog altijd ruim 200 medewerkers, omdat de drie buiten werking gestelde reactoren nog volledig moeten worden ontmanteld.

Dodental Kramatorsk stijgt naar 57

Het dodental van de raketaanval op het treinstation van Kramatorsk in Oost-Oekraïne is opgelopen tot 57. Dat meldt gouverneur Kyrylenko van de regio Donetsk, waar Kramatorsk onder valt. Volgens hem zijn 109 mensen bij de aanval gewond geraakt. Eerder werd uitgegaan van zeker 50 doden en bijna 100 gewonden.

De raketaanval vond vrijdagochtend plaats, toen volgens de burgemeester 4000 mensen op het station van Kramatorsk stonden te wachten op een evacuatietrein. Volgens de Oekraïense autoriteiten zat Rusland erachter, maar het Kremlin ontkent betrokken te zijn.

De raketaanval liet een spoor van dood en vernieling achter:

Satellietfoto's: militair konvooi onderweg naar de Donbas

Het Amerikaanse technologiebedrijf Maxar heeft satellietbeelden gepubliceerd waarop een kilometerslang konvooi te zien is van gepantserde legervoertuigen en vrachtwagens. De beelden zijn gemaakt in de buurt van de Oekraïense plaats Velyky Burluk, in het noordoosten van het land. Volgens Maxar trekt het konvooi vanaf daar naar het zuiden, in de richting van de Donbas-regio.

De satellietfoto's zijn vrijdag al gemaakt, maar ze kwamen vandaag online. Het militaire konvooi zou zo'n dertien kilometer lang zijn. Experts vermoeden dat het bestaat uit enkele honderden Russische legervoertuigen, maar dat is nog niet te verifiëren.

De verwachting is dat Rusland zich de komende tijd gaat richten op de strijd in de Donbas, waar de twee zelfverklaarde 'volksrepublieken' Loegansk en Donetsk liggen. Volgens het Kremlin zijn de rollen echter omgedraaid: met hulp van het Westen zou Oekraïne juist acties voorbereiden met als doel de "massavernietiging" van burgers in Loegansk, zei een hoge Russische defensiefunctionaris vandaag. Dat schrijven de Russische staatspersbureaus Tass en Ria Novosti.

Bekijk hieronder de satellietfoto's:

Oostenrijkse bondskanselier morgen naar Poetin

De Oostenrijkse bondskanselier Nehammer vliegt morgen naar Moskou voor een ontmoeting met president Poetin, meldt een woordvoerder van de regering in Wenen. Ook een woordvoerder van het Kremlin bevestigt de ontmoeting. Nehammer is het eerste westerse regeringshoofd dat Poetin in Moskou bezoekt sinds het begin van de oorlog in Oekraïne.

Volgens de Kronen Zeitung wil de Oostenrijkse bondskanselier de rol van "bruggenbouwer" vervullen. Zijn woordvoerder zegt dat Nehammer in Moskou wil proberen om een uitweg uit de oorlog te vinden. Ook wil hij afspraken maken over humanitaire corridors in het oosten van Oekraïne, waar de komende dagen veel strijd wordt verwacht. Tot slot hoopt Nehammer het met Poetin te hebben over de oorlogsmisdaden die het Russische leger in Oekraïne volgens westerse regeringsleiders en mensenrechtenorganisaties heeft gepleegd.

De bondskanselier zou zijn bezoek aan Poetin hebben afgestemd met Europese Commissievoorzitter Von der Leyen en de Duitse bondskanselier Scholz. Ook president Zelensky van Oekraïne zou ervan afweten. Gisteren bezocht Nehammer hem in Kiev. Daar sprak de Oostenrijkse bondskanselier ook met burgemeester Klitskjo van de Oekraïense hoofdstad.

Oostenrijk is lid van de Europese Unie, maar hoort niet bij de NAVO.

Raketaanvallen in oosten Oekraïne, 'vliegveld verwoest'

Bij Russische bombardementen in het oosten van Oekraïne zijn zeker vijf mensen gewond geraakt, zeggen de Oekraïense autoriteiten. Verder zou het vliegveld van de Oekraïense stad Dnipro volledig zijn verwoest. "Het vliegveld bestaat niet meer", zegt de gouverneur van de regio op Telegram. Volgens hem is ook infrastructuur in de iets zuidelijker gelegen plaats Zvonetske geraakt bij Russische luchtaanvallen.

Het Russische ministerie van Defensie zei vandaag dat "zeer nauwkeurige raketten" afgelopen nacht het hoofdkwartier van het Dnipro-bataljon in Zvonetske hebben geraakt. Dat bataljon bestaat uit Oekraïense vrijwilligers.

'Rusland stelt nieuwe opperbevelhebber aan'

Volgens westerse bronnen heeft Rusland een nieuwe opperbevelhebber aangesteld die het Russische leger in de oorlog in Oekraïne gaat aanvoeren. Het gaat om Aleksandr Dvornikov, zegt onder meer de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan. Eerder leidde Dvornikov de omstreden Russische gevechtsoperaties in Syrië.

De BBC schreef eerder dit weekend al dat de Russen het bevel over de oorlog in Oekraïne hebben gereorganiseerd. Een westerse functionaris zei tegen de Britse omroep dat de verschillende eenheden nu slecht met elkaar communiceren en dat Dvornikov die communicatie moet verbeteren.

De 60-jarige generaal zou opperbevelhebber worden van het Russische leger dat zich naar verwachting gaat richten op de strijd in de Donbas in het oosten van Oekraïne. Dvornikov stond de afgelopen jaren aan het hoofd van het zuidelijke militaire district van Rusland, dat vooral gefocust is op de strategisch belangrijke regio rond de Zwarte Zee.

Pro-Russische demonstraties in Duitsland

In Hannover en Frankfurt zijn vandaag honderden mensen met Russische vlaggen de straat op gegaan. De demonstranten in Hannover reden in een optocht van 350 auto's door de stad. Naast Russische vlaggen zwaaiden ze ook met Duitse vlaggen. Naar eigen zeggen demonstreerden ze tegen de discriminatie van Russen in Duitsland.

Symbolen die de oorlog in Oekraïne verheerlijken, zoals de Z die op veel Russische militaire voertuigen te zien is, waren niet toegestaan en leken ook niet aanwezig. In het centrum van Hannover werd een tegendemonstratie gehouden. Daar kwamen volgens de politie 850 pro-Oekraïense demonstranten op af.

Beelden van de pro-Russische deelnemers aan het autokonvooi:

Ook in Frankfurt waren pro-Russische demonstranten. Daar was het niet toegestaan om met een autokonvooi door de stad te trekken. In plaats daarvan liepen ze door het centrum van de stad. Vooraf was de verwachting dat er 2000 mensen op af zouden komen. Demonstranten brachten Russische, Duitse en Sovjet-vlaggen mee. Volgens lokale media droegen enkele deelnemers ook shirts met de beeltenis van Vladimir Poetin.

Net als in Hannover was er in Frankfurt ook een tegendemonstratie. Een rij politieagenten scheidde beide groepen. Ondanks een gespannen sfeer vonden er vooralsnog geen incidenten plaats.

Oekraïne: Rusland heeft radioactieve stoffen gestolen

Russische troepen hebben uit Tsjernobyl radioactieve stoffen gestolen. Dat meldt het Oekraïense agentschap voor de veiligheidszone van Tsjernobyl. De autoriteit waarschuwt dat "zelfs een kleine hoeveelheid" ervan dodelijk kan zijn als er niet goed met de stoffen wordt omgegaan. Onduidelijk is waar de stoffen precies zijn.

De stoffen zijn afkomstig uit twee laboratoria uit Tsjernobyl, waar onderzoek wordt gedaan naar onder meer nucleaire vervuiling. Het gaat volgens Oekraïne om 133 radioactieve bronnen met een sterkte die gelijkstaat aan 700 kilo radioactief afval.

Russische troepen kregen het gebied rond de in 1986 ontplofte kerncentrale op 24 februari in handen, de eerste dag van de Russische invasie. Een paar dagen geleden zei Oekraïne dat alle Russische troepen zijn vertrokken uit het gebied.

Oekraïne hield 2200 mannen tegen bij grens

De Oekraïense grenswacht heeft sinds het begin van de oorlog met Rusland zo'n 2200 dienstplichtige mannen tegengehouden, melden de autoriteiten. Vrouwen en kinderen mogen Oekraïne uit, maar de meeste mannen moeten in Oekraïne blijven om te vechten tegen de Russen.

Volgens de grenswacht zijn er ook meerdere mannen tegengehouden met vervalste documenten. In het berggebied van de Karpaten vond de grenswacht meerdere Oekraïense mannen die wilden ontkomen aan de dienstplicht, Ze waren zwaar onderkoeld.

De grenswacht waarschuwt dat mannen die het land toch verlaten zonder toestemming, strafbaar zijn. Alleen vrachtwagenchauffeurs en vaders van grote gezinnen mogen het land uit. Dat geldt ook voor mannen die niet geschikt zijn voor militaire dienst.

Rode Kruis kan Marioepol niet bereiken

Het lukt het Rode Kruis al vijf dagen niet om de belegerde Zuid-Oekraïense stad Marioepol te bereiken. Dat heeft het hoofd van het Rode Kruis, Pascal Hundt, gezegd tegen de Britse zender Sky News. Volgens hem is het in de stad "een hel", omdat mensen zonder voedsel, drinken en warmte zitten.

"Ons team probeert het al vijf dagen en het is een moeilijke reis", zegt hij. "Je moet de frontlinie door, je moet langs heel veel controleposten en soms weten militairen niet van je komst af."

Volgens Hundt lukte het medewerkers van het Rode Kruis om op 20 kilometer van Marioepol te komen, maar werd het daarna te gevaarlijk. Uiteindelijk wisten zo'n 1000 mensen uit Marioepol het Rode Kruis buiten de stad te bereiken. Vanuit daar zijn ze in een konvooi vertrokken naar de stad Zaporizja.

In ieder geval twee lichamen gevonden in Boezova, massagraf blijkt misverstand

Berichtgeving over de vondst van een massagraf in de plaats Boezova, in de buurt van Kiev, blijkt te berusten op een misverstand. Eerder vanochtend meldden onder meer persbureaus Reuters en DPA dat er bij een tankstation een massagraf was ontdekt. De burgemeester van Boezova, Taras Didytsch, zegt nu tegen NOS-verslaggevers ter plaatse dat dat niet het geval is; hij zou verkeerd begrepen zijn.

Wel zijn in een put achter een kapotgeschoten benzinestation twee lichamen gevonden van mensen in burgerkleding. Ze waren volgens de burgemeester lid van de territoriale verdediging. Het is niet duidelijk hoe zij om het leven zijn gekomen. In het dorp zijn in totaal in elk geval tien mensen omgekomen. Voor er verder wordt gezocht, wordt het gebied eerst vrijgemaakt van mijnen.

Boezova is voor de helft bezet geweest door de Russen en was voor de andere helft nog in handen van Oekraïne. Er is zwaar gevochten. Verslaggevers ter plaatse zien onder meer twee aan flarden geschoten tanks en verwoeste woonhuizen en flatgebouwen.

Het Oekraïense leger heeft de controle over de plaats weer in handen.

Britten: Rusland probeert veteranen te rekruteren

Rusland probeert zijn leger te versterken met militairen die sinds 2012 uit militaire dienst zijn gegaan. Dat zegt de Britse geheime dienst, die wijst op de toenemende verliezen van de Russische troepenmacht.

Ook probeert Rusland troepen te rekruteren in Transnistrië, een afvallige regio in Moldavië waar Russische troepen actief zijn.

Greenpeace beëindigt actie in Antwerpse haven

Greenpeace heeft zijn actie in het havengebied van Antwerpen beëindigd. Gisteravond ketenden actievoerders zich vast aan een sluis. Daarmee wilden ze voorkomen dat een schip met Russische olie de haven kon binnenvaren. Het schip liep vanochtend vroeg via een andere sluis alsnog binnen. De actie duurde zo'n zes uur, waardoor het schip wel vertraging opliep.

Al is het niet gelukt het schip tegen te houden, met de actie is wel een duidelijk signaal afgegeven, zegt Greenpeace België. Volgens de organisatie ontwrichten de fossiele brandstoffen die de tankers aanvoeren het klimaat en worden er oorlogen mee gevoed in Oekraïne en op andere plekken.

'Tientallen burgers in massagraf bij Kiev'

In Boezova, een dorp bij Kiev, is een massagraf ontdekt. Dat meldt persbureau Reuters op basis van een lokale functionaris. In het graf, in een greppel bij een benzinestation, zouden de lichamen van tientallen burgers liggen. Reuters zegt erbij dat het de berichtgeving niet heeft kunnen verifiëren.

Met de terugtrekking van Russische troepen uit de regio rond Kiev wordt steeds duidelijker hoeveel burgers er zijn omgekomen, door gevechten maar ook door gerichte acties. Het bekendste voorbeeld is Boetsja, waar vermoedelijk honderden burgerslachtoffers zijn.

Inwoners Loegansk krijgen nieuwe kans tot evacuatie

Inwoners van de Oost-Oekraïense regio Loegansk krijgen vandaag de mogelijkheid om met negen treinen het gebied te verlaten. Dat heeft gouverneur Gaidai gezegd. Hij deed gisteren een oproep aan inwoners om te vertrekken, om te voorkomen dat zij klem komen te zitten in het oorlogsgeweld.

Loegansk vormt samen met Donetsk de Donbas-regio, een industrieel gebied in het oosten van Oekraïne waar overwegend Russisch wordt gesproken. Rusland heeft na de terugtrekking rond Kiev gezegd dat het zich richt op de Donbas.

De Oekraïense president Zelensky heeft gisteravond in een videoboodschap opnieuw opgeroepen tot een volledige Russische gas- en olieboycot. "Vrijheid heeft geen tijd om te wachten." Zelensky zei dat als tirannie alles aanvalt dat staat voor vrede in Europa onmiddellijke actie vereist is.

Zelensky bedankt ook de westerse leiders die hem gisteren in Kiev bezochten. Hij kreeg bezoek van de Britse premier Johnson en de Oostenrijkse kanselier Nehammer. Hij bedankte ook Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen en de Canadese premier Trudeau voor een wereldwijde inzamelingsactie die 10 miljard euro opleverde voor gevluchte Oekraïners.

Britse militaire inlichtingendienst: Rusland blijft geïmproviseerde bommen gebruiken

Volgens de Britse militaire inlichtingendienst blijven Russische troepen geïmproviseerde explosieven gebruiken om slachtoffers te maken, het moreel te verlagen en de bewegingsvrijheid van Oekraïners te beperken. Russische troepen blijven ook infrastructuurdoelen aanvallen waarbij ook burgers gevaar lopen, zei het ministerie van Defensie in een verklaring.

Rusland ontkent burgers aan te vallen.

Actievoerders Greenpeace ketenen zich vast aan sluis Antwerpen

Actievoerders van Greenpeace hebben zich gisteravond vastgeketend aan een sluis in Antwerpen. Ze proberen met de actie te voorkomen dat een schip met Russische olie de haven binnen kan varen. Volgens Greenpeace moet de import van Russische brandstoffen en uranium worden gestopt vanwege de oorlog in Oekraïne. "De hoge energie- en brandstofprijzen die wij vandaag betalen, maken fossiele bedrijven rijk en spekken de oorlogskas van Poetin", zegt een woordvoerder van Greenpeace België tegen persbureau ANP.

De milieuorganisatie zegt dat er sinds het begin van de Russische invasie al 55 tankers van Rusland naar België zijn gekomen. De Seychelles Pioneer, het schip dat de actievoerders willen tegenhouden, zou 33.000 ton diesel vervoeren en was in februari ook al in België.

'Aantal klanten kledingbanken neemt toe door energiecrisis en oorlog'

Kledingbanken zien de afgelopen maand een piek in het aantal klanten, blijkt uit een rondgang van Hart van Nederland. De belangrijkste oorzaken voor de toename zijn de energiecrisis, Oekraïense klanten en duurdere levensmiddelen, aldus de kledingbanken.

In de provincie Groningen is het aantal klanten met 10 procent toegenomen. Het gaat daarbij niet alleen om mensen die door de hogere prijzen financieel in de knel zijn gekomen, maar ook om Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen. In Utrecht, Rotterdam, Hoogeveen en Enschede zien ze het ook steeds drukker worden.

Utrecht kan de drukte zelfs bijna niet meer aan. "We kunnen niet meer iedereen helpen", vertelt Louisa Zwarts aan Hart van Nederland.

Ook aan het front in Mikolayiv hebben Russen het op scholen en klinieken gemunt

Ten oosten van de stad Mikolayiv hebben de Oekraïners een flink gebied op de Russen heroverd. Verslaggever David Jan Godfroid maakte deze reportage.

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog van zondag 10 april over de ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

Het blog van gisteren is hier terug te vinden.