Johnson zegt in Kiev nieuwe wapensteun toe • Oekraïne: vandaag 4532 mensen geëvacueerd

Ook aan het front in Mikolayiv hebben Russen het op scholen en klinieken gemunt

Ten oosten van de stad Mikolayiv hebben de Oekraïners een flink gebied op de Russen heroverd.

Verslaggever David-Jan Godfroid maakte deze reportage:

Oekraïne: vandaag 4532 mensen geëvacueerd

In totaal hebben vandaag 4532 Oekraïense burgers gebruik kunnen maken van humanitaire corridors om hun stad te verlaten en zich in veiligheid te brengen. Dat heeft een Oekraïense functionaris bekendgemaakt. Er waren tien corridors opengesteld, vooral in het oosten van het land, maar ook in de zuidelijke belegerde stad Marioepol. Gisteren konden 6665 burgers worden geëvacueerd.

Zelensky en Johnson trekken letterlijk gezamenlijk op in Kiev

Derde gevangenenruil Oekraïne-Rusland

Voor de derde keer sinds Rusland Oekraïne binnenviel zijn beide partijen een gevangenenruil overeengekomen. Rusland zal twaalf Oekraïense militairen overdragen, zegt de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek. Ook worden veertien burgers vrijgelaten.

Hoeveel Russische militairen er worden vrijgelaten is niet door Veresjtsjoek bekendgemaakt.

Johnson zegt in Kiev nieuwe wapensteun toe

De Britse premier Johnson heeft in Kiev gezegd dat het VK van plan is de druk op Rusland te verhogen. "Samen met onze partners zullen we de druk op Rusland opvoeren. Elke week zullen we de sancties aanscherpen", aldus de premier. Zo wil hij onder meer af van de import van Russische koolwaterstoffen, die worden gewonnen uit fossiele olie.

Daarnaast zegde Johnson 120 gepantseerde voertuigen toe en raketsystemen om schepen mee uit te schakelen. Het extra materieel komt bovenop de militaire hulp die vrijdag al door Downing Street was toegezegd en een waarde vertegenwoordigt van 100 miljoen pond (zo'n 120 miljoen euro).

Johnsons bezoek aan Kiev was vooraf niet aangekondigd. Volgens Downing Street was het bezoek bedoeld om solidariteit met de Oekraïners te tonen. In de Oekraïense hoofdstad sprak Johnson zijn waardering voor president Zelensky uit. "Dankzij het volhardende leiderschap van president Zelensky en de heldhaftigheid en moed van het Oekraïense volk, worden Poetins vreselijke plannen gedwarsboomd."

10 miljard voor vluchtelingen Oekraïne

Bij een donorconferentie in Warschau is 10 miljard euro opgehaald voor hulp aan vluchtelingen in Oekraïne en omringende landen. Het gaat om 4 miljard euro aan giften en 6 miljard euro aan leningen. 1,8 miljard euro is bedoeld voor hulp aan Oekraïners die elders in het land hun toevlucht gezocht hebben, de rest voor Oekraïense vluchtelingen in EU-lidstaten en buurlanden van Oekraïne. De Europese Commissie draagt zelf 1 miljard euro bij.

Het geld dat overheden hebben toegezegd aan Oekraïne gaat rechtstreeks naar lokale autoriteiten, donaties uit de private sector en van privépersonen komen ten goede aan de Verenigde Naties. De donorconferentie was een initiatief van de Europese Commissie en Canada, samen met Global Citizen, een organisatie die wereldwijd armoede bestrijdt.

Ook de Britse premier Johnson beloofde extra financiële steun aan Oekraïne. In Kiev zegde hij president Zelensky naast een nieuw financieel steunpakket ook extra militaire steun toe. Details over de Britse steun zijn nog niet bekend.

Johnson in Kiev bij Zelensky

De Britse premier Boris Johnson is in Kiev voor een ontmoeting met de Oekraïense president Zelensky. De ontmoeting was niet van tevoren aangekondigd.

Nu Russische troepen zich hebben teruggetrokken uit de regio rond Kiev, reizen steeds meer Westerse leiders af naar de stad. Ook de Oostenrijkse bondskanselier Nehammer was vandaag in Kiev. Gisteren bezocht voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie Kiev en Boetsja.

Nederlandse ambassade nog niet terug naar Oekraïne

De Nederlandse ambassadeur in Oekraïne en zijn team staan paraat om terug te keren naar dat land. Dat zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken desgevraagd.

De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken maakte vandaag bekend dat Italië van plan is na Pasen de ambassade in Kiev te heropenen. Volgens de Italianen is dat een teken van steun aan het Oekraïense volk. De directe oorlogsdreiging rond Kiev lijkt te zijn afgenomen. De EU-ambassadeur in Oekraïne is inmiddels al terug op z'n post in Kiev.

Of en wanneer het Nederlandse team ook terugkeert, is nog niet duidelijk. Buitenlandse Zaken zegt de situatie van dag tot dag in de gaten te houden.

De werkzaamheden van de Nederlandse ambassade in Kiev werden kort voor de Russische invasie om veiligheidsredenen verplaatst naar het West-Oekraïense Lviv en kort erna naar de Poolse hoofdstad Warschau.

Russen bij herdenkingen, hoe gaan organisaties daar mee om?

Vandaag wordt op het Sovjet Ereveld in kamp Amersfoort herdacht dat er in 1942 77 Sovjet-krijgsgevangenen werden geëxecuteerd door de Duitsers. Russische diplomaten zijn daar dit keer niet bij aanwezig. Vanwege de oorlog in Oekraïne vond de organisatie hun deelname niet gepast.

Hoe denken andere herdenkingscomités en organisaties daarover? De NOS maakte een kleine rondgang.

Rusland boos om blokkeren YouTube-kanaal Doema

YouTube heeft het kanaal van het Russische parlement, Duma-TV, geblokkeerd. Rusland waarschuwt dat dit consequenties gaat hebben voor YouTube, zonder te zeggen welke specifieke maatregelen het land wil nemen.

Doema-voorzitter Volodin zei dat de rechten van Russen worden geschonden door YouTube, eigendom van het Amerikaanse Google. "De Verenigde Staten willen het alleenrecht op het verspreiden van informatie. Dat kunnen we niet toestaan", zei hij. Volgens een woordvoerder van de Russische regering heeft YouTube "zijn eigen graf gegraven". De kans bestaat dat Rusland de toegang tot Google blokkeert. Dat deed het land eerder al bij Instagram en Facebook.

Italië wil ambassade in Kiev spoedig heropenen

Italië is van plan om direct na Pasen de ambassade in de Oekraïense hoofdstad Kiev te heropenen. "We gingen als laatste weg en zullen als een van de eersten terugkeren", zei minister van Buitenlande Zaken Di Maio over het voornemen.

Volgens de Italiaanse ambassadeur in Oekraïne is de heropening van de ambassade een teken van steun aan het Oekraïense volk en een "concrete manier om te tonen dat diplomatie moet zegevieren".

Rusland kondigde vorige week aan de troepen rond Kiev terug te trekken, waardoor de directe oorlogsdreiging rond de stad is afgenomen. Langzaam wordt het leven in Kiev weer normaler. Onder meer kappers, restaurants en cafés hebben de afgelopen dagen hun deuren heropend en op wegen zijn meer auto's te zien.

Terug in verwoeste flat in Tsjernihiv: 'We hadden zo'n rustig leven'

Nu de Russen zijn vertrokken uit de stad Tsjernihiv, zijn inwoners afgelopen week teruggekeerd naar hun huis, of wat daar nog van over is. Sinds het begin van de oorlog werd de stad belegerd en beschoten.

Rusland: Oekraïens munitiedepot verwoest

Rusland claimt een munitiedepot van het Oekraïense leger bij een luchtmachtbasis te hebben verwoest. Bij de aanval op de basis nabij de stad Myrhorod, gelegen op zo'n 300 kilometer ten oosten van Kiev, zijn volgens het Russische persbureau Interfax ook een Oekraïense straaljager en helikopter vernietigd.

De gouverneur van de regio Poltava bevestigt de aanval, waarbij twee mensen gewond zouden zijn geraakt en "aanzienlijke schade" is aangericht. Hij deelde niet meer details. Een week geleden namen de Russen de landingsbaan van de luchtmachtbasis en een nabijgelegen brandstofdepot onder vuur.

'Nog 30 procent van burgers in dorpen en steden Loegansk'

De gouverneur van de Oost-Oekraïense regio Loegansk heeft zijn burgers andermaal opgeroepen te vluchten. Volgens hem is zo'n 30 procent van het aantal inwoners nog aanwezig in steden en dorpen in Loegansk, terwijl de Russische beschietingen aanhouden.

De komende dagen zullen de beschietingen waarschijnlijk verhevigen, zei gouverneur Gaidai in een tv-speech, nu Rusland de oorlogsinspanning hoogstwaarschijnlijk gaat focussen op de Donbas-regio. In de Donbas liggen Loegansk en ook de regio Donetsk, waar gisteren bij een raketaanval op het station van de stad Kramatorsk zeker vijftig mensen om het leven kwamen.

Maand oorlog in Makariv, zo ziet de stad er nu uit

Nieuwe corridors gepland

Ook vandaag worden weer pogingen gedaan om Oekraïners te evacueren uit oorlogsgebied. Vicepresident Verestsjoek zegt dat er afspraken zijn gemaakt over tien humanitaire corridors. Een daarvan is uit de belegerde stad Marioepol, de havenstad in de Donbas, in het zuidoosten van het land, waar al weken zwaar om wordt gevochten. De stad is aan de landszijde omsingeld door Russische strijdkrachten, maar er wordt nog altijd verzet geleverd. Naar verluidt slaagde Oekraïne er lange tijd in om met helikopters onder de radar te blijven, materieel te leveren en gewonden af te voeren. In hoeverre dat nog altijd mogelijk is, is niet duidelijk.

Burgemeester Makariv: 132 burgers gedood

In Makariv ten westen van Kiev zijn 132 burgers gedood door Russen, zegt de burgemeester. En veertig procent van de plaats is vernietigd. Makariv, op zo'n 70 kilometer van de hoofdstad, werd op 22 maart bevrijd, schrijft Kyiv Independent. Voor de oorlog woonden er zo'n 15.000 mensen, tijdens de Russische bezetting bleven er minder dan 1000 over.

6.665 mensen geëvacueerd

Via humanitaire corridors zijn gisteren 6665 mensen in Oekraïne geëvacueerd, meldt vicepremier Iryna Verestsjoek. Donderdag waren dit er nog 4676.

In Melitopol worden acht evacuatiebussen sinds een dag tegengehouden. Daar wordt met de Russen over onderhandeld, schrijft de vicepremier.

'Russen verkrachtten Oekraïense kinderen'

Russische militairen hebben Oekraïense kinderen verkracht, zegt de Oekraïense ombudsvrouw. In een bericht op sociale media noemt Ljoedmila Denisova twee voorbeelden uit Boetsja. Een meisje van 14 zou door vijf bezetters verkracht zijn en is nu zwanger. Een jongen van 11 werd volgens Denisova verkracht terwijl zijn moeder aan een stoel was vastgebonden en toe moest kijken.

"Er is geen plaats op aarde of in de hel waar racistische criminelen zich kunnen verbergen voor vergelding!", schrijft Denisova. Ze roept de Mensenrechtencommissie van de VN op om de oorlogsmisdaden te onderzoeken.

'Abramovitsj-jacht in Nederland, veranderde van eigenaar'

Een jacht dat de Russische oligarch Roman Abramovitsj op de dag van de invasie in Oekraïne verkocht, is nu voor onderhoud in Vlissingen, meldt The Guardian. Abramovitsj verkocht de 50-meter-lange Aquamarine op 24 februari aan de Russische zakenman en miljardair David Davidovich, een goede bekende van Abramovitsj.

Mogelijk wilde Abramovitsj met de stap sancties tegen hem omzeilen. Het schip ligt bij de loods van Damen en is gebouwd door Heesen, die het vorig jaar opleverde. Een bron zegt tegen de Britse krant dat er na 10 maart, toen het Verenigd Koninkrijk sancties tegen Abramovitsj oplegde, niet meer aan is gewerkt. "Alleen de crew mag aan boord van de boot werken."

Woensdag werd bekend dat de Nederlandse douane bij jachtbouwers veertien jachten van Russische eigenaren onder verscherpt toezicht heeft gesteld. Volgens The Guardian wijst niets erop dat Aquamarine een van die veertien is.

'Pentagon ziet Rusland als verantwoordelijke voor raketaanval Kramatorsk'

Rusland is verantwoordelijk voor de aanval op het treinstation in Kramatorsk en heeft daarvoor gebruikgemaakt van een korteafstandsraket. Dat zeggen functionarissen van het Amerikaanse ministerie van Defensie tegen Amerikaanse media. "We geloven niks van de bewering van de Russen dat ze niet verantwoordelijk zijn", citeert Reuters de functionaris.

Een medewerker van het Pentagon zegt tegen Reuters dat Rusland vermoedelijk een SS-21-Scarab-raket heeft ingezet. Dat is de naam die de NAVO gebruikt voor dit soort ballistische raketten. In veel voormalige Sovjet-staten staan ze bekend als Totsjka-Oe-raketten.

Zowel de Russen als de Oekraïners zeggen dat deze Totsjka-Oe-raketten zijn gebruikt bij de aanval op het station. Het Russische ministerie van Defensie beweerde vandaag bovendien dat alleen Oekraïne die raketten heeft. De NOS heeft echter onder meer op basis van beelden van TV Zvezda - dat eigendom is van het Russische ministerie van Defensie - overtuigend bewijs gevonden van het bestaan van Russische Totsjka-raketsystemen. Die waren bijvoorbeeld in februari van dit jaar te zien bij een Russische militaire oefening in Belarus.

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog van zaterdag 9 april over de ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

Het blog van gisteren is hier terug te vinden.