Rusland roept Oekraïners Marioepol op zich over te geven • Anti-oorlogconcert in Berlijn

Zelensky gaat Tweede Kamer toespreken

De Oekraïense president Zelensky spreekt binnenkort de Tweede Kamer toe via een videoverbinding, bevestigen bronnen aan De Telegraaf. Mogelijk gebeurt dat al komende week. Volgens de krant zal hij vermoedelijk oproepen om meer werk te maken van het bevriezen van banktegoeden van Russische oligarchen.

Het idee is door de Oekraïense ambassadeur voorgelegd aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp, die dit weekend bij Kamerleden heeft gepeild of er vraag naar is.

Zelensky heeft sinds de inval van Rusland toespraken gehouden voor meerdere parlementen, waaronder dat van Duitsland, Groot-Brittannië, Israël en het Europees Parlement.

Russen demonstreren tegen Poetin in Den Haag: 'We kunnen niet meer aan zijlijn staan'

De Rus Ilya woont al tien jaar in Nederland. Vandaag sprak hij zich bij een demonstratie in Den Haag fel uit tegen de acties van president Poetin, die hij een dictator noemt. Bang voor de risico's van zo'n protest is hij wel: zo vreest hij op korte termijn niet naar Rusland te kunnen gaan. Maar, vindt hij: "De tijd dat we alleen aan ons eigen lot konden denken is voorbij."

"We protesteren hier vandaag zij aan zij tegen onze dictators in Belarus en Rusland", zegt Ilya:

Rusland roept Oekraïners in Marioepol op zich over te geven

Het Russische ministerie van Defensie roept Oekraïense militairen in Marioepol op om hun wapens neer te leggen. Volgens de Russen voltrekt zich een "verschrikkelijke humanitaire ramp" in de Oekraïense havenstad, die te wijten is aan de Oekraïense "nationalisten". Zij plegen terreurdaden in de wijken die ze nog in handen hebben, schrijft het Russische staatspersbureau Tass.

Als de Oekraïners de wapens neerleggen en zich dus overgeven, kunnen ze Marioepol veilig verlaten via humanitaire corridors naar het oosten en westen, zei een Russische defensiefunctionaris op een persconferentie. "Ze zullen dan gegarandeerd in leven blijven", schrijft het Russische staatspersbureau RIA. Oekraïne heeft volgens het persbureau tot morgenochtend vroeg om op het Russische voorstel te reageren.

Volgens de defensiefunctionaris worden de corridors morgenochtend in gebruik genomen. Ook vandaag was er een humanitaire corridor vanuit Marioepol naar Zaporizja. Volgens de Oekraïense autoriteiten zijn bijna 4000 mensen geëvacueerd via die route. Oekraïne is van plan om morgen zo'n vijftig evacuatiebussen naar Marioepol te sturen.

Russen vluchten naar Istanbul: 'Ik leef in een illusie over mijn eigen land'

Tienduizenden Russen hebben het land verlaten sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Velen komen terecht in Turkije, waar ze nog naartoe kunnen vliegen.

In Istanbul vinden vooral jonge en progressieve Russen een onderkomen:

'Hooggeplaatste Russische marineofficier omgekomen'

Bij gevechten in Marioepol is een hooggeplaatste Russische marineofficier om het leven gekomen. Dat zegt de Russische gouverneur van Sebastopol, een havenstad op het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim. Het zou gaan om de 51-jarige Andrej Paly, plaatsvervangend commandant van de Zwarte Zeevloot. De Russische marine is nog niet met een reactie gekomen, ook een officiële reactie uit Moskou ontbreekt.

Eerder vandaag meldden de Oekraïense autoriteiten dat het Russische leger opnieuw een paar hooggeplaatste militairen had verloren, onder anderen commandanten van het parachutistenregiment. Die berichten zijn niet onafhankelijk te verifiëren en de Russen hebben er nog niet op gereageerd.

In ruim drie weken oorlog heeft Kiev al meerdere keren geclaimd hooggeplaatste Russische officieren te hebben gedood, onder wie vijf generaals. Andrej Paly zou de eerste Russische marineofficier zijn die in de oorlog om het leven is gekomen.

Zelensky wil dat Israël krachtiger stelling neemt tegen Rusland

De Oekraïense president Zelensky heeft in een videotoespraak het Israëlische parlement toegesproken, de Knesset. Daarin heeft hij zich onder andere uitgesproken over de Israëlische weigering om Rusland sancties op te leggen.

Ook trok de Oekraïense president een vergelijking met de Tweede Wereldoorlog. Volgens hem praat het Kremlin op dezelfde wijze over een definitieve oplossing voor Oekraïne als de nazi's toen spraken over de "eindoplossing" voor de Joden in Duitsland.

"We kunnen jullie vragen waarom we geen wapens van jullie krijgen, waarom Israël Rusland geen krachtige sancties heeft opgelegd of Russische bedrijven onder druk heeft gezet", zei Zelensky. "Die keuze is aan jullie, maar jullie moeten wel leven met het antwoord." Volgens hem is het luchtverdedigingssysteem van Israël het beste in de wereld en zou dat systeem Oekraïne kunnen beschermen.

Tot nu toe heeft Israël echter een bemiddelende en neutrale rol ingenomen in het conflict tussen Rusland en Oekraïne.

Pro-Ruslandprotest in Libanon

In de Libanese hoofdstad Beiroet zijn Russische vrouwen en Syrische werknemers de straat opgegaan voor een pro-Ruslandprotest. De demonstranten verzamelden zich bij het gebouw van de Verenigde Naties in het centrum van Beiroet. Sommigen hadden Russische vlaggen bij zich, anderen hielden foto's van president Poetin in de lucht.

Anti-oorlogdemonstraties in meerdere steden

Ook vandaag zijn wereldwijd weer mensen de straat op gegaan om te demonstreren tegen de oorlog in Oekraïne. Onder andere in Berlijn, Napels en Madrid werd geprotesteerd.

In Berlijn was een anti-oorlogconcert waarbij volgens de politie ongeveer 10.000 mensen aanwezig waren. Onder de optredende muzikanten was de Oekraïense Natalia Klitsjko, die is getrouwd met de burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko.

Oekraïense vicepremier: Rusland pleegt genocide

De Russische oorlogsdaden in Oekraïne komen neer op genocide, zegt de Oekraïense minister voor Europese en Euro-Atlantische Integratie, Olga Stefanisjina, tegen de Britse nieuwszender Sky News. Volgens haar heeft Rusland "bijna alle mogelijke oorlogsmisdaden gepleegd". Op Twitter spreekt ze van een "massamoord op het Oekraïense volk".

Volgens Stefanisjina, ook een van de vicepremiers van Oekraïne, is het Openbaar Ministerie inmiddels zo'n 2000 onderzoeken gestart tegen Russische militairen die worden verdacht van oorlogsmisdaden als moord en verkrachting. "Iedere persoon die een misdaad heeft begaan, moet daarvoor verantwoordelijk worden gehouden", zegt ze.

Ze zegt gruwelijke verhalen te hebben gehoord over wreedheden tegen met name Oekraïense vrouwen:

Frankrijk bevriest 856 miljoen euro aan Russisch vermogen

Frankrijk heeft tot nu toe 856 miljoen euro aan goederen en bezittingen van Russen 'bevroren', heeft de Franse minister van Economische Zaken bekendgemaakt. Het grootste deel van dat bedrag zit in onroerend goed, zoals huizen en appartementen. Ook zijn twee jachten met een gezamenlijke waarde van 150 miljoen euro aan de ketting gelegd en is er zo'n 150 miljoen euro aan Russisch geld op rekeningen in Frankrijk bevroren. Bevroren bezit mag niet worden verhandeld of verplaatst.

Nederland herbergt tientallen miljarden aan vermogen van gesanctioneerde Russen

In Nederland staat ruim 80 miljard euro aan vermogen geparkeerd dat verband houdt met Russische ondernemingen. Dat meldt het Financieele Dagblad op basis van eigen onderzoek. Volgens de krant is meer dan de helft van het vermogen te koppelen aan personen en organisaties die op de sanctielijst van de Europese Unie staan.

Onder hen zijn de topman van het in Rusland populaire sociale netwerk VK en de bestuursvoorzitter van oliebedrijf Rosneft. Die laatste wordt ook wel "de Russische Darth Vader" en "grijze kardinaal van het Kremlin" genoemd, vanwege zijn machtspositie in Rusland. De bedrijven van de twee hebben enkele miljarden aan vermogen in Nederland gestald.

Nederland heeft tot nu toe 200 miljoen euro aan Russisch geld bevroren, zei directeur Klaas Knot van De Nederlandsche Bank afgelopen week in Nieuwsuur. Dat geld betrof alleen banksaldo's. Experts zeggen tegen het FD dat ze vermoeden dat het meeste geld van Russische oligarchen in Nederland in aandelen zit.

De meeste banden met Rusland lopen hier via trustkantoren, die verschillende financiële diensten uitvoeren voor bedrijven maar ook vaak in verband worden gebracht met brievenbusfirma's. Inmiddels zijn trustkantoren gedwongen om te stoppen met hun financiële dienstverlening aan Russische klanten.

Demonstraties in Oekraïense steden

In verschillende door Rusland bezette Oekraïense steden wordt vandaag gedemonstreerd. De demonstraties in Cherson, Kachovka en Berdjansk verlopen vreedzaam en zijn tot nu toe niet door Russische militairen uiteen geslagen.

Demonstranten in Cherkon roepen 'ga naar huis' naar Russische militaire voertuigen:

UNHCR: 10 miljoen mensen op de vlucht

Sinds de Russische invasie een kleine maand geleden zijn tien miljoen mensen in Oekraïne hun huis ontvlucht, meldt topman Filippo Grandi van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR op Twitter. Volgens de de organisatie zijn zo'n 3,4 miljoen mensen uit deze groep naar het buitenland gevlucht.

Volgens de VN zijn er tot gisteren middernacht 902 burgers omgekomen bij de oorlog en 1459 mensen gewond geraakt. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk aanzienlijk hoger, aangezien er nog geen gegevens beschikbaar zijn van zwaar getroffen steden als Marioepol.

Duitse minister: hervat onderhandelingen over vrijhandelsakkoord met de VS

De Duitse minister van Financiën Lindner wil dat de EU weer gaat onderhandelen met de VS over het vrijhandelsverdrag TTIP. De onderhandelingen daarover werden in 2016 opgeschort, onder meer in afwachting van de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Na het aantreden van president Trump verliep de voortzetting van TTIP problematisch, omdat Trump een handelsoorlog met de EU in gang zette. TTIP was juist bedoeld om de handel tussen beide handelsblokken goedkoper en eenvoudiger te maken.

De onderhandelingen zijn sindsdien nooit hervat, maar Lindner zegt nu in een interview met het Handelsblatt dat "het juist nu, met de Oekraïne-crisis, weer duidelijk is geworden hoe belangrijk het is om vrijhandel te kunnen voeren met partners wereldwijd die onze waarden delen." Hoe breed de wens van Lindner gedeeld wordt door andere lidstaten, is nog niet duidelijk: sommige landen zijn voorstander van hervatting, andere stellen zich voorzichtiger op.

De Amerikaanse ambassade in Berlijn heeft niet meteen op Lindners opmerkingen gereageerd, maar zei in het algemeen wel dat "de huidige crisis aantoont dat de VS en Duitsland, en de hele EU, onmisbare partners voor elkaar zijn."

Nu 12.000 Oekraïense vluchtelingen opgevangen, er is plek voor 20.000

Het aantal Oekraïners dat in Nederland wordt opgevangen, is dit weekend flink gestegen: het zijn er nu zo'n 12.000, meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid. Net als vorig weekend lijkt het aantal opgevangen vluchtelingen dit weekeinde sneller te zijn gestegen dan doordeweeks. Gisteren werd er een aantal van ruim 10.000 gemeld. Doordeweeks kwamen er dagelijks honderden mensen naar Nederland.

De doelstelling die het Rijk en de gemeenten hadden gesteld, 25.000 plekken op maandag, lijkt niet te worden gehaald. Donderdag werd ervan uitgegaan dat er op dat moment 23.000 plekken waren. Verantwoordelijk staatssecretaris Van der Burg (Asiel en Migratie) zei voor het weekeinde nog dat "we dat aantal gaan halen of nagenoeg halen".

Gisteren stelde het ministerie dat aantal naar beneden bij, naar zo'n 20.000. Het systeem waarin het aantal plekken wordt bijgehouden was opnieuw ingericht, wat heeft geleid tot "een reëler beeld", aldus een woordvoerder van het ministerie. "Dit verschil in aantallen neemt niet weg dat de veiligheidsregio's en gemeenten de afgelopen twee weken keihard hebben gewerkt en dat heeft voor nu voor meer dan genoeg opvangplekken gezorgd."

Minister Ollongren: Poetin wraakzuchtige alleenheerser

Minister Kajsa Ollongren van Defensie noemt de Russische president Poetin "wraakzuchtig" en "een alleenheerser". Dat zei ze bij het televisieprogramma WNL op Zondag.

Volgens Ollongren wil Poetin de oorlog per se winnen, ook als dat ten koste gaat van mensenlevens. De minister vergeleek het optreden van de Russen met de inval in Georgië in 2008 en de annexatie van de Krim in 2014. "Hij is er echt op uit om dingen die in zijn ogen hersteld moeten worden, te herstellen."

Ollongren werd gevraagd of zij het Russische optreden in de stad Marioepol een oorlogsmisdaad vindt. Dat woord nam ze niet in de mond. Ze noemde de oorlog illegaal en ze zei dat "alle verhalen erop wijzen dat er heel zware wapens worden ingezet tegen willekeurige doelen. Ik denk dat de internationale gemeenschap deze oorlog daarom zo scherp veroordeelt".

Vijf doden gemeld in Charkov

In Charkov in het oosten van Oekraïne zijn minstens vijf mensen om het leven gekomen door Russisch artillerievuur, meldt de politiechef van de stad op Facebook. Onder de slachtoffers is een jongen van negen jaar.

Zeven humanitaire corridors geopend

Vandaag gaan in Oekraïne weer zeven humanitaire corridors open waarmee burgers weg kunnen uit de frontlinies of waarmee hulpgoederen kunnen worden aangevoerd, zegt vicepremier Irina Veresjtsjoek. Vanuit Marioepol opent een corridor naar Zaporizja en vanuit de omgeving van Kiev zijn drie corridors open naar andere plaatsen in Oekraïne. Ook worden vanuit Charkov via corridors hulpgoederen gebracht naar drie steden in de buurt.

Gisteren maakte Veresjtsjoek bekend dat sinds het begin van de Russische invasie 190.000 mensen zijn geëvacueerd uit oorlogsgebied.

Hoe de oorlog de vriendschap tussen Xi en Poetin test

Het is geen nieuws dat Poetin en Xi op goede voet staan met elkaar. De twee leiders hebben elkaar de afgelopen jaren tientallen keren ontmoet. Tijdens een bezoek aan Moskou in 2019 noemde Xi Poetin z'n "beste vriend en collega", maar deze vriendschap staat onder druk. Nieuwsuur legt in deze video uit hoe dat zit:

Rusland: opnieuw hypersonische raket gebruikt

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat er een nieuwe reeks aanvallen is uitgevoerd op Oekraïense militaire faciliteiten met hypersonische langeafstandsraketten en kruisraketten.

Volgens minister Konasjenkov is een Oekraïens brandstofdepot in Kostjantynivka, nabij de Zwarte Zee-haven van Mikolajiv, geraakt met een hypersonische raket. Ook werden volgens het ministerie kruisraketten vanaf de Zwarte Zee afgevuurd op het brandstofdepot.

De aanvallen zijn nog niet vanuit Oekraïense zijde bevestigd.

Bekijk hieronder de beelden van de inslag van hypersonische raketten gisteren.

'Kunstacademie Marioepol gebombardeerd, waar 400 mensen schuilden'

Volgens de gemeenteraad van Marioepol is gisteren een kunstacademie in de belegerde havenstad vernietigd door Russische explosieven. In de school zouden op dat moment zo'n 400 mensen aanwezig zijn geweest. Ze schuilden voor bombardementen. Over het aantal slachtoffers is niets bekend, schrijft de raad, maar het gebouw is vernietigd en er liggen slachtoffers onder het puin. De bewering van de gemeenteraad is niet onafhankelijk te verifiëren.

Afgelopen woensdag werd ook al het theater in de stad gebombardeerd, waar naar verluidt zo'n 1000 tot 1200 mensen schuilden voor de gevechten in de stad. Er zouden sindsdien minstens 130 mensen levend onder het puin vandaan zijn gehaald, maar het reddingswerk wordt bemoeilijkt door de continue gevechten. Over het aantal overlevenden en doden zijn nog geen duidelijker cijfers bekendgemaakt.

'Tientallen weeskinderen in veiligheid gebracht vanuit belegerd Soemy'

71 jonge weeskinderen zijn met succes vanuit de belegerde stad Soemy naar veiliger gebieden gebracht, zo meldt gouverneur Dmitri Zjivitski in een post op Telegram. "Bijna twee weken hebben deze baby's in schuilkelders gezeten. Dit zijn kinderen die (om verschillende redenen) geen ouders hebben, de meeste van hen hebben voortdurend medische hulp nodig."

Dankzij een humanitaire corridor, zo schrijft Zjivitski, konden de kinderen naar veiliger gebied gebracht worden. "Ik ben uit de grond van mijn hart dankbaar voor de zorgzame ontvangst van onze kleintjes. Bedankt allemaal om dit mogelijk te maken!"

'Militairen stuurden met geweld vluchtelingen naar Rusland'

Russische troepen hebben vorige week duizenden mensen met geweld uit Marioepol gedeporteerd en naar Rusland gestuurd, zegt het bestuur van de belegerde Oekraïense stad. Het bestuur reageert daarmee op uitspraken van Rusland dat er vluchtelingen uit Marioepol waren aangekomen.

"De bezetters namen illegaal mensen mee uit de wijk Livoberezjny en uit de opvang in het sportclubgebouw, waar meer dan duizend mensen zich schuilhielden voor de voortdurende bombardementen", schrijft het bestuur van Marioepol op Telegram.

De claims zijn niet onafhankelijk te verifiëren. Het Russische ministerie van Defensie zei volgens het Russische persbureau RIA dat vanaf dinsdag bussen met vluchtelingen uit Marioepol in Rusland aan zouden komen.

Oekraïne doet pro-Russische partijen in de ban

De Nationale Veiligheidsraad van Oekraïne heeft het werk van een aantal pro-Russische partijen verboden, maakte president Zelensky bekend. Het verbod geldt voor de duur van de staat van beleg in het land. "De activiteiten van hun politici, gericht op splitsing of samenwerking, zullen niet slagen, maar zullen een hard antwoord krijgen", aldus de Oekraïense president.

Het gaat om onder meer twee partijen die in het parlement zitten. Volgens Zelensky heeft het ministerie van Justitie opdracht gekregen het besluit van de raad uit te voeren.

Zelensky: belegering Marioepol oorlogsmisdaad

De belegering van Marioepol zal de geschiedenis ingaan als een oorlogsmisdaad van het Russische leger, heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd. "Om dit een vreedzame stad aan te doen, wat de bezetters hebben gedaan, is een terreur die nog eeuwen zal worden herinnerd", zei hij in een nieuwe videoboodschap.

De president ging ook in op de gesprekken die met Rusland lopen over de oorlog. Die onderhandelingen zijn volgens Zelensky "niet eenvoudig of prettig, maar noodzakelijk". Hij heeft de voortgang van de gesprekken gisteren besproken met de Franse president Macron.

Ondertussen haalt het Russische leger op sommige plaatsen de lichamen niet op van hun eigen soldaten, zei Zelensky. "Op plaatsen waar bijzonder hevig werd gevochten, stapelen de lichamen van Russische soldaten zich gewoon op langs onze verdedigingslinie. En niemand verzamelt deze lichamen."

Hij wees nogmaals op de verliezen die geleden worden aan Russische zijde. Tot nu toe zijn volgens hem meer dan 14.000 Russische soldaten gedood. Hij richtte zich tot Russische burgers in een videoboodschap: "Dat zijn 14.000 moeders, 14.000 vaders, echtgenotes, kinderen, familieleden, vrienden en jullie Russen merken dat niet?"

Oud-premier VK bezorgt hulpgoederen

David Cameron, oud-premier van het Verenigd Koninkrijk, heeft hulpgoederen afgeleverd in Polen voor Oekraïense vluchtelingen. In een video die hij op Twitter zette zegt hij dat hij in ruim twintig uur met de spullen naar een depot van het Rode Kruis reed, dat dichtbij de grens met Oekraïne ligt.

'Rusland slaagt niet in overnemen van Oekraïens luchtruim'

Rusland is er nog niet in geslaagd om de controle over het luchtruim boven Oekraïne over te nemen. Volgens het Britse ministerie van Defensie blijven de Oekraïense strijdkrachten hun luchtruim doeltreffend verdedigen.

Volgens de Britten was het verkrijgen van controle over de lucht een van de belangrijkste doelstellingen was van Rusland tijdens de eerste dagen van het conflict. Dat de Russen daar nog steeds niet in zijn geslaagd, heeft volgens het ministerie van Defensie hun vooruitgang "aanzienlijk afgezwakt".

Australië stopt met export grondstoffen aluminium naar Rusland

Australië heeft een verbod op de export aangekondigd van grondstoffen voor aluminium naar Rusland. Het gaat om een exportverbod op onder meer aluminiumoxide en aluminiumerts.

"Rusland vertrouwt op Australië voor bijna 20 procent van zijn aluminiumoxidebehoeften", schrijft de Australische regering in een gezamenlijke verklaring van verschillende ministeries. Volgens Australië zal de stap de capaciteit van Rusland beperken om aluminium te produceren, wat volgens het land een belangrijk exportproduct is voor Rusland.

Burgemeester Tsjernihiv spreekt van humanitaire ramp

De burgemeester van Tsjernihiv, in het noorden van Oekraïne, heeft tegen het Oekraïense persbureau UNIAN gezegd dat de situatie in zijn stad ernstig is. Tsjernihiv wordt, net als andere steden in bijvoorbeeld het zuiden, omsingeld door Russische troepen. "De willekeurige artilleriebeschietingen van woonwijken gaan door, vreedzame mensen sterven", zegt Vladislav Atrastsjenko.

De stad maakt volgens de burgemeester een humanitaire ramp mee. "Er is geen stroomvoorziening, geen water, geen verwarming, de infrastructuur van de stad is volledig verwoest."

Ook het ziekenhuis in de stad van 300.000 inwoners wordt herhaaldelijk beschoten, waardoor de medische zorg is ingestort. Bovendien is geen vluchtroute voor burgers voor de stad overeengekomen met de Russen. De informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.