EU bestelt 20 miljoen extra vaccins tegen verspreiding omikron • 13.331 positieve tests

EU bestelt 20 miljoen extra vaccins tegen verspreiding omikronvariant

De Europese Unie heeft 20 miljoen extra vaccins van Pfizer/BioNTech besteld. De vaccins komen bovenop de 195 miljoen prikken van Pfizer/BioNTech die al waren besteld, wat het totaal op 215 miljoen brengt.

De vaccins zijn bedoeld voor lidstaten die op de korte termijn extra vaccins nodig hebben. In een verklaring over de aankoop verwijst de commissie naar de nieuwe omikronvariant. Om de verspreiding daarvan het hoofd te bieden, is de bestelling volgens de commissie extra urgent.

Dan maar winkelen in Antwerpen, denken deze Nederlanders

Vanaf vandaag geldt er in Nederland een harde lockdown. Sommige Nederlanders gaan daarom de grens over naar Antwerpen om daar nog de laatste kerstinkopen te doen.

"Soms moet je regels verbreken," zegt een voorbijganger:

In beeld: lege straten in Amsterdam en Rotterdam op eerste dag lockdown

Een contrast met de winkeldrukte van gisteren: rust, leegte en gesloten winkels in de stadscentra van Amsterdam en Rotterdam op de eerste dag van de lockdown.

Gisteren riep het Rotterdamse gemeentebestuur inwoners nog op om niet naar de binnenstad te komen. Het was zo druk, dat het Weena werd afgesloten, een doorgaande weg in het centrum. Ook in andere binnensteden stonden lange rijen bij kappers en niet-essentiële winkels.

Bekijk hieronder de foto's van lege straten in de binnensteden van Amsterdam en Rotterdam:

3500 deelnemers bij protest tegen coronabeleid in België

In Brussel zijn zo'n 3500 mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen het Belgische coronabeleid. Het is de derde keer in een maand dat betogers in de Belgische hoofdstad zijn samengekomen om hun ongenoegen uit te spreken over de huidige coronamaatregelen in het land.

Het protest richt zich op twee aspecten van het coronabeleid: de vaccinatieplicht van zorgmedewerkers en het Covid Safe Ticket, de Belgische variant van de Nederlandse CoronaCheck-app. Uit vrees voor een herhaling van de ongeregeldheden tijdens eerdere demonstraties, was veel politie ingezet. Ook waren er vrijwilligers die de demonstratie in goede banen moesten leiden.

Deze keer verliep de demonstratie grotendeels rustig, schrijft de Vlaamse omroep VRT. Een klein groepje demonstranten gooide tegen het einde van het protest vuurwerk naar de politie. Zeker dertien mensen zijn aangehouden.

Gisteren werd er ook in andere Europese steden gedemonstreerd tegen de coronamaatregelen in die landen. Zo kwamen op het Londense Parliament Square duizenden mensen bijeen, en in het Duitse Hamburg en Neurenberg gingen in totaal zo'n 20.000 demonstranten de straten op.

Bekijk hieronder beelden van het protest in België:

13.331 positieve tests, daling van 22 procent

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 13.331 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 1374 minder dan gisteren.

Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 14.278 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 22 procent minder dan de zeven dagen daarvoor.

Sinds 4 december geldt er een aangepast testbeleid. Mensen met lichte klachten kunnen nu ook volstaan met een zelftest. Als de test positief uitvalt, moet die persoon alsnog naar de GGD voor een PCR-test. Hierdoor kunnen de besmettingscijfers worden vertekend.

48 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM werden 48 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 51 doden per dag, tegen 63 doden per dag een week eerder.

In het weekend worden minder sterfgevallen doorgegeven aan het RIVM. Daardoor zijn op zondag en maandag deze cijfers vrijwel altijd lager dan in de rest van de week.

In de onderstaande twee grafieken zie je de ontwikkeling van het aantal positieve tests en het aantal doden:

Weer een lockdown, 'mensen worden moedeloos'

Weer een lockdown, voor in ieder geval een kleine maand, en geen zicht op een vaccin om ons "uit de crisis te prikken" zoals vorig jaar. Toen was de boodschap 'hou vol', maar inmiddels blijkt het vaccin niet zaligmakend en blijft corona voorlopig vrijwel zeker onder ons.

Doordat mensen geen uitzicht hebben of controle voelen, ervaren ze een 'aangeleerde hulpeloosheid', stelt hoogleraar Gezondheidspsychologie Andrea Evers (Universiteit Leiden) "Daardoor kunnen ze somber en moedeloos worden en in het ergste geval in een depressie raken. Het is cruciaal om waar dan ook een stukje controle te voelen. Je toekomst kunnen plannen, is daar een essentieel onderdeel van."

Dat premier Rutte en minister De Jonge niet meer perspectief hebben gegeven, vindt Evers een gemiste kans. "Dat hebben mensen nodig. Wat zijn de scenario's vanaf 15 januari?"

Opnieuw minder coronapatiënten in ziekenhuizen

In de ziekenhuizen zijn 146 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdeling. Op de IC's kwamen er 26 nieuwe patiënten bij.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 2342 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2373), van wie 628 op de IC (gisteren: 637), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Momenteel liggen er negentien Nederlandse patiënten in Duitsland op de IC.

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Oostenrijk organiseert voor een keer koopzondag na lange lockdown

In Oostenrijk heerst normaalgesproken de zondagsrust. Ook in de hoofdstad Wenen zijn de meeste winkels en supermarkten gesloten op de zondag. Het land komt net uit een drieweekse lockdown, en daarom geldt voor een keer een uitzondering. Dat geeft consumenten de kans om kerstinkopen te doen en ondernemers om extra omzet te draaien. Wenen verwacht vandaag ruim 200.000 mensen in de winkelstraten.

Deze koopzondag geldt overigens niet voor ongevaccineerden, die inmiddels al vijf weken in lockdown zitten vanwege het 2G-beleid in het land. Alleen gevaccineerde of genezen mensen mogen zonder beperkingen naar buiten.

Rechtszaken gaan door tijdens lockdown

Tijdens de huidige lockdown gaan rechtszaken door en blijven gerechtsgebouwen toegankelijk. De Raad voor de Rechtspraak schrijft dat er in de gebouwen anderhalvemeter afstand kan worden gehouden. Het dragen van een mondkapje is verplicht. Publiek en pers zijn ook welkom, maar moeten zich van tevoren aanmelden.

Vorig jaar liepen veel zaken vertragingen op; toen waren gerechtshoven en rechtbanken wel enige tijd dicht. Komende week staat onder meer het liquidatieproces Marengo en het MH17-proces op de planning.

Reacties op weer een lockdown: Te laat, vervelend en een beetje begrip

De eerste dag van de nieuwe lockdown is ingegaan; de winkels zijn gesloten en de binnensteden nagenoeg verlaten. Wat denken mensen in de Amsterdamse winkelstraten van weer een nieuwe lockdown?

"Ik heb er ook wel een beetje begrip voor, de ziekenhuizen lopen weer vol":

Minister: 60 procent nieuwe besmettingen in Engeland is omikron

In Engeland is de omikronvariant inmiddels waarschijnlijk verantwoordelijk voor 60 procent van alle nieuwe besmettingen. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van data, zegt gezondheidsminister Javid. In Londen was de omikronvariant afgelopen week al verantwoordelijk voor 60 procent van de nieuwe besmettingen.

Vandaag zijn in heel het Verenigd Koninkrijk 12.133 besmettingen met de omikronvariant geregistreerd. Dat brengt het totaal aantal omikronbesmettingen op 37.101.

Recordaantal besmettingen

Afgelopen week braken de Britse coronacijfers records met 93.000 geregistreerde besmettingen op vrijdag, het hoogste aantal sinds het begin van de coronacrisis. Toch zegt de gezondheidsminister dat ze er beter voor staan dan een jaar geleden, vanwege vaccinaties en het hoge aantal testen dat wordt afgenomen.

Javid zegt niet te kunnen garanderen dat er voor de kerstdagen geen nieuwe maatregelen worden ingevoerd. Volgens de Londense burgemeester Khan zijn nieuwe coronamaatregelen "onvermijdelijk", vanwege de hoge druk op de zorg.

RIVM: zonder maatregelen mogelijk duizenden IC-bedden nodig

Als er geen extra maatregelen waren genomen zouden er, door de opmars van de omikronvariant, begin februari naar verwachting ruim 4000 coronapatiënten op de intensive care liggen. Dat blijkt althans uit modellen die Jaap van Dissel gisteren in het overleg met de ministers heeft getoond, en door het kabinet nu online zijn gezet. Op dit moment liggen er ruim 600 coronapatiënten op de IC. Op het hoogtepunt van de eerste golf waren dat er zo'n 1400.

De modellen kennen een grote onzekerheidsmarge, omdat over omikron nog veel onduidelijk is. Maar zelfs in een gunstig scenario zouden er zonder extra maatregelen zo'n 3000 mensen met corona op de IC komen te liggen. Ook in dat geval zouden ziekenhuizen maandenlang in fase code zwart belanden.

Van Dissel benadrukte in zijn presentatie ook dat er nog zeer veel onzekerheden zijn. De grootste onzekerheid is hoe ziekmakend de omikronvariant is. Een andere vraag is hoe goed de vaccins nog beschermen. In de berekeningen gaat het RIVM ervan uit dat gevaccineerde mensen na twee prikken 50 procent minder goed beschermen tegen ziekenhuisopname, en 75 procent minder tegen een infectie in vergelijking met de deltavariant. De boostercampagne is bedoeld om de bescherming weer op peil te krijgen.

Het RIVM heeft ook berekend wat er zou gebeuren als er maatregelen worden genomen. Als de huidige lockdown pas in de kerstvakantie zou ingaan, zou de piek alsnog richting 2000 bedden eind januari gaan. Er is niet gemodelleerd wat er gebeurt als de lockdown vandaag ingaat, zoals nu het geval is.

Bijna 6,9 miljoen mensen zagen persconferentie

De persconferentie van gisteravond is door flink meer mensen bekeken dan vorige keer. Het waren er op alle zenders bij elkaar bijna 6,9 miljoen, blijkt uit cijfers van Stichting KijkOnderzoek. De vorige, van afgelopen dinsdag, trok 5,2 miljoen kijkers.

De meesten keken ernaar op NPO 1 (ruim 4 miljoen mensen), waarmee het het best bekeken programma van de dag was. Op RTL 4 keken 2,1 miljoen mensen naar demissionair premier Rutte, minister De Jonge en RIVM-hoofd Van Dissel. Naar SBS6 keken 656.000 mensen.

In de persconferentie werd bekendgemaakt dat Nederland in lockdown gaat, wat betekent dat alleen essentiële winkels, zoals supermarkten en apotheken, openblijven. In dit artikel vind je een overzicht van alle maatregelen die de komende weken gelden.

WHO: omikronvariant nu in 89 landen vastgesteld

De omikronvariant van het coronavirus is inmiddels in 89 landen vastgesteld, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het aantal besmettingen in die landen verdubbelt zich iedere 1,5 tot 3 dagen. Volgens WHO wordt omikron nu snel de dominante variant die de deltavariant verdrijft.

Er zijn nog veel vragen over de omikronvariant. Zo is niet duidelijk of omikron zich zo snel verspreidt omdat het de bestaande immuniteit omzeilt, makkelijker overdraagbaar is dan eerdere varianten of een combinatie van beide.

Ook is nog niet duidelijk hoe effectief de bestaande coronavaccins zijn tegen de omikronvariant.

Nieuwe lockdown ingegaan

Vanaf dit moment geldt een nieuwe lockdown. Die werden gisteren in een ingelaste persconferentie aangekondigd door demissionair premier Mark Rutte en demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge wegens de snelle opmars van de omikronvariant van corona.

Onderzoek of kwartiertje wachttijd na boosterprik kan verdwijnen

Het Outbreak Management Team (OMT) adviseert het kabinet om te onderzoeken of het kwartier wachttijd na de boosterprik losgelaten kan worden. Daardoor kunnen meer mensen sneller een boosterprik krijgen, is de gedachte, vooral op locaties waar maar beperkt wachtruimte is. De wachttijd is bedoeld om te zien of mensen allergisch reageren op de prik.

Demissionair minister De Jonge zegt in een reactie dat hij zich hierover verder zal laten adviseren. De Jonge zal de Tweede Kamer daar "op korte termijn" over informeren, schrijft hij in een brief aan de Kamer.

De reactie van De Jonge is opvallend, want gisteravond bij de persconferentie zei hij, toen het OMT-advies ook al bekend was, dat hij niet met de wachttijd wil stoppen. "Juist de deskundigen zeggen: 'doe dat ook niet'". Of het loslaten mogelijk en wenselijk is, wordt nu dus wel verder onderzocht, staat in de brief van De Jonge aan de Tweede Kamer.

Ook huisartsen adviseren het kwartier los te laten, zodat zij ook mensen kunnen vaccineren in hun praktijk. "Die wachttijd geeft een enorme stremming, de doorloopsnelheid is heel langzaam", zegt de Amsterdamse huisarts Bart Meijman. "Zouden we die niet hebben, krijgen we een vervijfvoudiging van het aantal mensen dat je kan prikken."

Duitsland weert reizigers uit het Verenigd Koninkrijk

Duitsland voert forse beperkingen in voor reizigers uit het Verenigd Koninkrijk. Alleen Duitse staatsburgers of mensen die in Duitsland wonen, mogen per vliegtuig, trein of schip het land binnen. De regel gaat maandag in.

Ook geldt vanaf maandag een quarantaineplicht van twee weken voor reizigers vanuit het Verenigd Koninkrijk, ook als ze zijn ingeënt of zijn genezen van een coronabesmetting.

Duitsland neemt de drastische maatregelen vanwege de snelle opmars van de omikronvariant in Groot-Brittannië. Daar werden vrijdag ruim 93.000 nieuwe coronabesmettingen geregistreerd en gisteren 90.000.

Ook Frankrijk weert reizigers uit het Verenigd Koninkrijk. Daar zijn de regels gisteren ingegaan.

Ook dit jaar alleen virtueel publiek welkom in Top 2000 Café

Ook dit jaar is het niet mogelijk om bezoekers toe te laten in het Top 2000 Café in Beeld en Geluid in Hilversum. "Dat is natuurlijk ongelooflijk jammer, maar we hebben vorig jaar met de schermen een origineel alternatief gevonden dat werd omarmd door publiek en dj's", zegt zendermanager Peter de Vries van NPO Radio 2.

Publiek kan net als vorig jaar tijdens de hele uitzending met een druk op de knop videobellen om via tv-schermen virtueel aanwezig te zijn in het café. De uitzending van de Top 2000 begint op zaterdag 25 december om 00.00 uur en gaat vanaf dat moment non-stop door tot middernacht op 31 december.

Rijexamens kunnen doorgaan ondanks lockdown

Rijexamens kunnen de komende tijd gewoon doorgaan, ondanks de strenge lockdown die vanavond is aangekondigd, meldt het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Het demissionaire kabinet heeft 'locaties voor cursussen en trainingen' aangemerkt als essentiële dienstverlening. Ook rijlessen gaan om die reden door.

"Uiteraard neemt het CBR alle maatregelen om veilig examen te kunnen doen. We blijven kandidaten en andere bezoekers nadrukkelijk vragen om niet naar onze locaties te komen met coronaklachten", zegt de organisatie in een reactie. Examens kunnen als dat nodig is kosteloos worden uitgesteld.

Burgemeesters staan achter maatregelen kabinet

De burgemeesters in het Veiligheidsberaad staan achter de maatregelen van het kabinet. Dat zegt voorzitter Hubert Bruls. Maar de strengere maatregelen zullen flink wat inzet vergen van de politie en handhavers, verwacht hij. Vooral omdat de groepsgrootte buiten omlaag gaat naar twee personen, behalve voor mensen uit één huishouden.

Bruls gaat ervan uit dat mensen die de regels overtreden morgen eerst een waarschuwing krijgen, maar dat de regels later wel echt gehandhaafd gaan worden.

Welkom

Welkom in het liveblog van zondag 19 december. In dit blog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het blog van gisteren staat hier.