liveblog
NOS NieuwsAangepast

Toeristen weer welkom in Griekenland • Vlaanderen schroeft vaccinatietempo op

liveblog gesloten

Brazilië zet productie AstraZeneca-vaccin even stil

Het Braziliaanse biomedische onderzoeksinstituut Fiocruz stopt komende week enkele dagen met de productie van het AstraZeneca-vaccin vanwege gebrek aan grondstoffen. Nieuwe grondstoffen komen 22 mei binnen.

Fiocruz liet op twitter weten dat het in ieder geval tot de eerste week van juni wel vaccins kan blijven leveren, en met extra bevoorrading ook daarna. Het instituut produceert de vaccins voor gebruik in Brazilië zelf. De vaccinatiecampagne in het land kampt al langer met vertraging. Ook Pfizer wordt er inmiddels ingezet, maar AstraZeneca en Sinovac zijn verreweg de meest gebruikte vaccins.

Toeristen weer welkom in Griekenland

Griekenland is weer open voor toeristen. Minister Theocharis van toerisme heeft dat bekendgemaakt op een persconferentie in Athene. Daarbij noemde hij de regels en veiligheidsprotocollen waaraan toeristen zich moeten houden.

Toeristen zijn welkom met een vaccinatiebewijs of een negatieve PCR-test die niet meer dan 72 uur oud is. Ook als reizigers kunnen aantonen dat ze twee tot negen maanden geleden het virus hebben gehad, mogen ze Griekenland in. Toeristen zijn verplicht een zogenoemd PLF-formulier in te vullen, ten minste 24 uur van tevoren. Dat geldt al sinds vorige zomer.

De regels gelden totdat de Europese Groene Pas wordt ingevoerd. De technische kant van dat systeem wordt nu getest, ook in Griekenland. Theocharis hoopt dat de pas op 1 juni werkt.

Op de Griekse vliegvelden kunnen toeristen ook nog willekeurig worden getest. Voor positief geteste reizigers zijn er quarantainehotels. Ook gelden er speciale regels in hotels, voor vervoer met tourbussen en voor museumbezoek.

De eerste charters zijn al geland op populaire eilanden als Rhodos, Mykonos en Kreta. Op de luchthaven van Heraklion, de hoofdstad van Kreta, worden tot en met zondag 72 chartervluchten verwacht, vooral uit Duitsland, Oostenrijk, Israël en Polen. Op Kreta is 10 tot 15 procent van de hotels weer open.

De opening van het toerisme valt samen met de opheffing van een deel van de coronamaatregelen in Griekenland. Dat werd gisteren bekend.

Wetenschappers: meer aandacht voor ventilatie bij bestrijding corona

Zet meer in op ventilatie in de strijd tegen corona, zeggen 39 wetenschappers van over de hele wereld in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens het RIVM is het niet duidelijk of aerosolen een rol spelen bij de verspreiding van het coronavirus, maar de wetenschappers zeggen dat het RIVM achterloopt, als een van de weinige wetenschappelijke instituten in de wereld.

"In andere landen hebben ze dit probleem al veel eerder ingezien en is men al veel langer bezig met ventilatiemogelijkheden", stelt Philomena Bluyssen, hoogleraar binnenmilieu aan de TU Delft en medeauteur van het Science-artikel.

Goede ventilatie kan volgens de deskundigen voorkomen dat het coronavirus zich verspreidt via aerosolen, minuscule deeltjes in de lucht die langdurig blijven zweven.

Amerika begonnen met vaccineren tieners

Tieners in New York krijgen coronavaccin

Vlaanderen vaccineert komende weken alle 65-minners

Een groot deel van de Vlaamse bevolking kan de komende weken worden ingeënt, zegt vaccinoloog Pierre Van Damme tegen de Vlaamse nieuwszender VRT. Volgende week worden een half miljoen Vlamingen geprikt, daarna stijgt dat naar 750.000 per week. "We gaan een enorm groot deel van de Vlaamse bevolking kunnen inenten."

Sommige vaccinatiecentra zitten nog niet aan hun maximumcapaciteit, andere zijn bereid ook in het weekend te werken, zegt Van Damme. Ook zijn er genoeg vrijwilligers te vinden om de grote aantallen inentingen mogelijk te maken. "Het toont aan hoe solidair we zijn."

Volgende week krijgen de eerste mensen jonger dan 65 een uitnodiging. In juni zijn de 18-plussers aan de beurt en daarna, in de zomervakantie, kunnen waarschijnlijk ook de 16- en 17-jarigen worden ingeënt.

Druk, maar gezellig op zonnige Hemelvaartsdag

De drukte op Hemelvaartsdag heeft vrijwel nergens tot overlast of problemen geleid. Voor zover bekend heeft de gemeente alleen ingegrepen in Eindhoven en in de bossen van Lage Vuursche, bij Soest. In beide gevallen werd opgeroepen niet meer te komen.

Winkelstraten en stadsparken konden gewoon openblijven, de drukte was er te overzien. Wel moesten mensen op sommige plaatsen lang wachten voor een plekje op een terras.

Coronaprotestmars door binnenstad Den Bosch

In Den Bosch hebben volgens een schatting van de politie 750 tot 1000 mensen gedemonstreerd tegen het coronabeleid. Ze liepen vanaf het station een rondje door de binnenstad. Het protest is zonder incidenten verlopen. De demonstranten riepen leuzen als "liefde, vrijheid en democratie" en "Rutte, rot op".

De demonstratie was georganiseerd door Nederland in Verzet. "De boeren zijn niet tevreden. De zorg word onderbetaald. Kermisexploitanten zijn radeloos, de ouderenzorg verslonst. De evenementenbranche staat op springen, het geld van de Nederlandse belastingbetaler gaat naar het buitenland. Het kabinet kan het geweld in Nederland niet onderdrukken en wat dacht je van woningnood... Het is genoeg geweest", schrijft de organisatie, opgericht door Michel Reijinga, op Facebook.

Om dezelfde redenen hield Nederland in Verzet al herhaaldelijk demonstraties op het Museumplein in Amsterdam. Daarbij greep de politie soms hard in.

De gemeente Den Bosch probeerde de demonstratie aanvankelijk te beperken tot de Pettelaarse Schans, een recreatiegebied in het zuiden van de stad. Daar voelde de organisatie niets voor. Uiteindelijk werden er nieuwe afspraken gemaakt over de tocht door de binnenstad.

Demonstratie in Bossche binnenstad gefilmd met drone

Ziekenhuisbezetting opnieuw gedaald, ook minder besmettingen

Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis is gedaald. Er liggen nu 2231 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren 2345), van wie 733 op de IC (gisteren 738), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Ook het aantal coronabesmettingen dat tot 10.00 uur vanmorgen bij het RIVM werd gemeld, is gedaald. Er zijn 6088 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld, 294 minder dan gisteren. Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests ook: afgelopen week werden gemiddeld 6498 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is een daling van 9 procent vergeleken met een week eerder.

Bij het RIVM werden 14 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er 16. Het gemiddelde van de afgelopen zeven dagen staat op 21 doden per dag, tegen 20 doden per dag een week eerder.

Hardstylefestival Defqon.1 volgend jaar dag langer

Festival Defqon.1 zal volgend jaar een dag langer duren dan normaal. Volgend jaar keert het dance-evenement terug nadat het dit jaar en vorig jaar vanwege de coronapandemie is afgelast.

Het grootste hardstylefestival ter wereld zal volgend jaar van 23 tot en met 26 juni plaatsvinden op het terrein naast Walibi Holland in Biddinghuizen.

De editie van dit jaar zal, net als vorig jaar, digitaal plaatsvinden.

Vlaamse tv-presentator al gevaccineerd: 'ik speel niet vals'

De Vlaamse tv-presentator Tom Waes heeft de afgelopen 24 uur veel hoon over zich gekregen, nadat hij op Instagram bekend had gemaakt dat hij al een eerste coronaprik heeft gehad. Dat is opvallend, want de 52-jarige Waes heeft geen medische aandoening. De presentator was zelf verrast over de uitnodiging, zegt hij tegen de VRT: "Ik zweer op het hoofd van mijn kinderen dat ik niet heb valsgespeeld."

Het blijkt geen vergissing te zijn, ontdekte Radio 2 Antwerpen. Uit een rondvraag langs Belgische vaccinatiecentra blijkt dat bewust gezonde vijftigers worden uitgenodigd, zodat de privacy van risicopatiënten wordt beschermd. Zo is het in de vaccinatiecentra onduidelijk wie er een medische aandoening heeft en kan het beroepsgeheim worden behouden.

Waes zegt dat hij het vervelend vond om eerder gevaccineerd te worden dan oudere Belgen, maar het was niet mogelijk om de uitnodiging door te geven.

Vaccinatiestraat bij stadion ADO uit voorzorg dicht

De priklocatie bij het stadion van ADO Den Haag gaat om 13.00 uur uit voorzorg dicht, meldt Omroep West. De GGD verwacht dat veel supporters van de voetbalclub de op een na laatste eredivisiewedstrijd bij het stadion zullen volgen en mogelijk na de wedstrijd blijven hangen.

Om de eventuele drukte te ontlopen, zijn alle prikafspraken verplaatst naar een vaccinatiecentrum in Rijswijk.

Champions League-finale verplaatst naar Porto

De finale van de Champions League wordt verplaatst van Istanbul naar Porto, meldt de Europese voetbalfond UEFA. Door de verplaatsing naar Portugal kunnen Engelse fans van de finalisten Manchester City en Chelsea de wedstrijd bijwonen, terwijl dat in Istanbul niet mogelijk zou zijn. Dat komt doordat het Verenigd Koninkrijk Turkije tot hoog risicogebied heeft verklaard; reizen naar het land worden afgeraden.

De finale wordt op 29 mei gespeeld.

Ruim kwart van EU-bevolking weigert vaccin

Meer dan een kwart van de volwassenen in de Europese Unie zal een inenting met het coronavaccin weigeren, meldt het EU-onderzoeksbureau Eurofound na ondervraging van tienduizenden EU-burgers in alle 27 lidstaten.

Met name in Oost-Europa ligt de vaccinatiebereidheid laag: in Bulgarije zegt 61 procent van de ondervraagden een prik te weigeren. In Ierland is dat slechts 10 procent. In Nederland zegt 31 procent van de ondervraagden dat ze twijfels hebben over het vaccin, iets hoger dan het Europees gemiddelde.

Verder valt op dat mensen tussen de 35 en 49 jaar, werklozen en mensen met een beperking sceptischer zijn over het vaccin dan mensen met een baan, gepensioneerden en studenten.

Volgens Eurofound is er een verband zichtbaar tussen vaccinscepsis en het gebruik van sociale media. In landen met een beperkt medialandschap, zoals Bulgarije, zijn sociale media de belangrijkste informatiebron voor veel burgers, maar juist op platforms als Facebook en YouTube circuleert veel nepnieuws. Volgens de Europese onderzoekers moeten overheden daarom werk maken van betere communicatie via sociale media.

Bekijk hier de percentages per land:

De antwoorden per EU-lidstaat

Japanse dorpen willen geen Olympische atleten ontvangen

Veertig Japanse dorpen die Olympische atleten zouden ontvangen, zien dat niet meer zitten. Ze maken zich zorgen over het stijgende aantal coronabesmettingen in hun land en de druk op de zorg. Dat schrijft de Japanse krant Nikkei. In totaal hadden ruim vijfhonderd dorpen in Japan zich aangemeld om internationale sporters te verwelkomen, onder meer voor trainingskampen en culturele activiteiten. Een deel daarvan trekt zich nu dus terug.

Ze willen duidelijk maken dat ze het niet eens zijn dat de Spelen doorgaan teen pandemie. Een online petitie die oproept af te zien van het sportevenement in Tokio is in het land inmiddels door honderdduizenden mensen ondertekend. De Japanse premier Suga heeft herhaaldelijk gezegd dat er geen twijfels zijn over het laten doorgaan van het sportevenement.

Ook recordaantal besmettingen in Thailand en Singapore

Behalve Taiwan hebben ook het nabijgelegen Singapore en Thailand een recordaantal coronabesmettingen gerapporteerd. In de miljoenenstadstaat Singapore werden 24 besmettingen gemeld, het hoogste aantal in acht maanden. Twee derde van de infecties hangen samen met een viruscluster op het internationale vliegveld.

Thailand, dat met strenge regels het virus grotendeels buiten de deur wist te houden, heeft 3000 infecties gemeld. Dat is het hoogste dagcijfer tot nu toe. De meesten hangen samen met twee uitbraken in gevangenissen, waar veel anti-monarchiedemonstranten zitten opgesloten. Ook een protestleider is besmet geraakt. Mensenrechtenorganisatie Human Right Watch heeft in een verklaring de Thaise regering opgeroepen de gedetineerden beter te beschermen.

Gezonde Vlaamse 65-minners vanaf volgende week ingeënt

Vlaanderen zal hoogstwaarschijnlijk volgende week starten met het versturen van uitnodigingen voor een coronavaccinatie naar mensen die jonger zijn dan 65 jaar en geen medische aandoening hebben. Dat heeft het Agentschap Zorg en Gezondheid aangekondigd. Het toedienen van de eerste prik bij 65-plussers en risicogroepen moeten rond 23 mei zijn afgerond. Daarmee verloopt het vaccinatieprogramma volgens schema, aldus het agentschap.

In Vlaanderen zijn tot eergisteren bijna 2,2 miljoen prikken gezet. Zo'n 625.000 Vlamingen zijn volledig gevaccineerd, wat neerkomt op 9,4 procent van de bevolking.

Cryptomiljardair doneert miljard aan India

De Canadees-Russische miljardair Vitalik Buterin heeft voor 1,5 miljard dollar aan cryptovaluta aan goede doelen gegeven. Meer dan een miljard hiervan stuurde de oprichter van cryptomunt Ethereum aan het zogeheten India's Crypto Covid Relief Fund.

Het gaat grotendeels om zogeheten meme coins die de laatste tijd erg populair zijn, maar waar je niet veel mee kan. Buterin doneerde met name de 'Shiba Inu'-coin, vernoemd naar het Japanse hondenras. Het fonds zal deze cryptovaluta dus moeten verkopen om wat met de donatie te kunnen.

Het fonds zegt op Twitter dankbaar te zijn voor de donatie en de cryptomunten geleidelijk te gaan verkopen. Andere eigenaren van de cryptomunt zijn hierdoor in paniek geraakt, waardoor de munt nu al minder waard is. Door een prijsdaling van ruim dertig procent is het miljard inmiddels nog zo'n 700 miljoen dollar waard.

'Uitgestelde operaties pas na de zomer, inhalen kan twee jaar duren'

De Nederlandse ziekenhuizen zullen moeten samenwerken om alle uitgestelde operaties als gevolg van de coronacrisis in te halen. Demissionair minister Van Ark (Medische Zorg) zegt dat ze overweegt de uitgestelde behandelingen te verspreiden over het land, om ervoor te zorgen dat ziekenhuizen gelijk optrekken met het wegwerken van de achterstanden. Patiënten moeten dus mogelijk naar een ander ziekenhuis voor een operatie.

David Jongen, vicevoorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en bestuursvoorzitter van het Limburgse Zuyderlandziekenhuis, verwelkomt het voornemen van Van Ark in het NOS Radio 1 Journaal als een "uitgestoken hand", maar zegt dat het probleem niet landelijk hoeft te worden opgelost. "Dat kunnen we prima regionaal. Daar is ons zorgsysteem op ingericht. Er is nu geen behoefte aan iemand die dat landelijk aanstuurt, dat zou echt het systeem verstoren."

Het zal in ieder geval geen gemakkelijke klus worden, verwacht Jongen. Zo heeft zijn ziekenhuis in Zuid-Limburg alleen al 6000 uitgestelde operaties op de wachtlijst staan. In heel Nederland zijn dat er zeker 120.000, volgens Jongen. "En dat worden er elke dag meer."

Het inhalen van de uitgestelde operaties zal anderhalf tot twee jaar in beslag nemen, verwacht de ziekenhuisdirecteur. Daarnaast moet het zorgpersoneel deze zomer eerst een goede rustpauze krijgen en met vakantie kunnen. "Als alles meezit, kunnen we in september of oktober beginnen met het wegwerken van de wachtlijst."

Stormloop op supermarkten Taiwan na besmettingsgolf

In Taiwan worden massaal wc-papier, noedels en mondmaskers gehamsterd nadat gisteren 16 en vandaag 13 lokale besmettingen waren gemeld. Het land, met 23,5 miljoen inwoners, was tot nu toe vrijwel coronavrij. Er zijn slechts twaalf doden door het coronavirus gemeld. Besmette mensen waren meestal inkomende reizigers, die vervolgens in quarantaine werden geplaatst. De afgelopen dagen waren er plotseling enkele lokale virusuitbraken.

Het ministerie van Volksgezondheid overweegt de komende dagen nieuwe maatregelen af te kondigen, wat al heeft geleid tot een stormloop op de supermarkten. Ook verloor de Taiwanese beurs de afgelopen dagen enkele procenten vanwege zorgen om een naderende lockdown.

De lokale autoriteiten roepen mensen op kalm te blijven en drukke plekken te vermijden, om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Supermarkten zeggen dat ze voldoende goederen op voorraad hebben, maar meerdere ketens hebben wel een limiet gesteld aan het aantal toiletrollen dat een klant mag kopen, meldt Taiwan News.

In hoofdstad Taipei wordt morgen een grote ontsmettingsactie opgezet. Gemeentemedewerkers met desinfecterend water zullen alle overheidsgebouwen, bus- en treinstations en verkeersknooppunten schoon spuiten. De burgemeester roept alle stadsbewoners op om aangeraakte spullen geregeld schoon te maken.

Deze vrouw heeft nog een bakje instant noodles kunnen bemachtigen

Zorgen in VK om Indiase variant

De coronamaatregelen in het Verenigd Koninkrijk moeten misschien langzamer worden afgebouwd, vanwege zorgen over de verspreiding van de Indiase coronamutatie. Dat zegt een lid van de Britse wetenschappelijke adviescommissie Sage, vergelijkbaar met het OMT in Nederland, tegen iNews. De Indiase variant is mogelijk besmettelijker dan de Britse variant die nu dominant is; de verspreiding ervan in het VK is de afgelopen week verdrievoudigd ten opzichte van de week ervoor.

Volgens het Britse openingsplan kunnen op 21 juni alle coronabeperkingen opgeheven worden, omdat op dat moment voldoende Britten volledig zullen zijn gevaccineerd. Die datum komt mogelijk te vroeg, vreest de anonieme Sage-wetenschapper.

Later vandaag komt de adviesgroep bijeen in een spoedzitting over de Indiase variant.

Kabinet: bibliotheek open, restaurant en kermis nog niet

Het kabinet is niet bereid om ook restaurants, de kermis en culturele instellingen vanaf volgende week te openen. Alleen de bibliotheek wordt opgenomen op de lijst van geplande versoepelingen vanaf 19 mei. "Het is al razend spannend, we nemen niet meer risico", zei premier Rutte in het debat over de minder strenge coronaregels.

Meer bijwerkingen bij combineren vaccins

Het combineren van de vaccins van AstraZeneca en Pfizer kan ertoe leiden dat mensen na de tweede prik vaker bijwerkingen ervaren zoals vermoeidheid, hoofdpijn en spierpijn. Dat blijkt uit tussentijdse resultaten van Brits onderzoek dat in The Lancet is verschenen.

461 deelnemers kregen twee vaccins met vier weken tussentijd. Het lot bepaalde wie twee keer Pfizer kreeg, wie twee keer AstraZeneca en wie eerst met Pfizer werd geprikt en daarna met AstraZeneca of andersom.

Deelnemers die twee verschillende vaccins ontvingen, rapporteerden na hun tweede prik meer bijwerkingen zoals vermoeidheid, hoofdpijn en spierpijn dan mensen die twee keer hetzelfde vaccin kregen. Hoofdonderzoeker Matthew Snape zegt dat er geen veiligheidsrisico's zijn opgetreden.

De Jonge tegen coronaprik in gele vaccinatieboekje

Minister De Jonge vindt niet dat GGD's de coronavaccinatie moeten noteren in het gele vaccinatieboekje. Dat boekje is een bewijs waarin vaccinaties kunnen worden opgenomen, zoals tegen de gele koorts of hepatitis A en B. Uitgeverij SDU zegt dat het een internationaal bewijs is en dat de coronavaccinatie eenvoudig toegevoegd zou kunnen worden. Dat zou handig kunnen zijn voor Nederlanders die op vakantie gaan nu het Europese vaccinatiebewijs nog niet bestaat.

Sommige GGD's blijken echter niet altijd bereid om de prik ook op te schrijven in het meegenomen boekje. Minister De Jonge steunt die aanpak. Hij zegt dat het gele vaccinatieboekje geen internationale status heeft en dat het "niet bruikbaar" is. Ook zou het te veel extra werk opleveren voor de GGD-medewerkers. Hij adviseert iedereen om de meegegeven vaccinatiekaart goed te bewaren en mee te nemen.

De PvdA snapt de opstelling van De Jonge niet. PvdA-Kamerlid Kuiken vreest dat mensen bij de grens in de problemen komen als ze hun vaccinatiebewijs niet hebben bewaard. De Jonge wil wachten tot er een centrale registratie geregeld is, dan kan een vaccinatiebewijs op een telefoon worden ingeladen. "Het moet echt via een app", vindt de minister. De centrale registratie is nog niet op orde, omdat regionale systemen nog niet aan elkaar gekoppeld zijn.

Weer publiek bij Spaanse voetbalwedstrijden

In Spaanse provincies met een laag aantal coronabesmettingen zijn weer supporters welkom bij voetbalwedstrijden. Stadions mogen voor 30 procent gevuld zijn, met een maximum van 5000 toeschouwers. Dat heeft minister Uribes van Sport bekendgemaakt. De eerste wedstrijden met publiek zijn zondag: Valencia-Eibar en Villarreal-Sevilla.

De versoepeling geldt alleen voor regio's met minder dan 50 coronagevallen per 100.000 inwoners. Dat betekent dat op dit moment alleen supporters in de regio's Valencia, Galicië, Extremadura, Murcia en de Balearen weer bij een wedstrijd kunnen zijn. Mensen mogen alleen wedstrijden in hun eigen regio bezoeken, dus in de praktijk zullen clubs alleen bij thuiswedstrijden worden toegezongen door hun eigen publiek.

Er gelden wel strenge maatregelen. Toeschouwers mogen bij de wedstrijden niet eten, drinken of roken en moeten een mondkapje dragen. Verder moeten ze anderhalve meter afstand houden en voordat ze het voetbalstadion binnen mogen, moeten ze hun temperatuur laten opnemen.

Welke supporters naar wedstrijden mogen, is volgens Uribes aan de voetbalclubs. "Hoe toeschouwers worden uitgekozen, is een beslissing van de clubs: een loterij, een beloningssysteem op basis van senioriteit. Dit is een eerste stap om weer met heel veel meer mensen te kijken. Het belangrijkste voor ons was om daar weer mee te beginnen", aldus de minister.

Welkom!

Goedemorgen en van harte welkom in het liveblog over het coronacrisis. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.