Versoepelingen in Zeeuwse verpleeghuizen • Miljoen kaartjes aangevraagd voor 538 Oranjedag
- Welkom in het coronablog van donderdag 15 april. Je vindt hier het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland.
- Bij het RIVM zijn 8797 nieuwe bevestigde besmettingen gemeld, 3317 meer dan gisteren.
- Versoepelingen in Zeeuwse verpleeghuizen dankzij de hoge vaccinatiegraad.
- Nieuw-Zeeland doneert honderdduizenden coronavaccins.
- Ziekenhuizen hebben de reguliere zorg deze week weer verder moeten afschalen.
Liveblog gesloten
Dit liveblog is nu gesloten. De komende dag is er weer een nieuw blog met het laatste coronanieuws. Goedenacht!
Van der Plas (BBB) wil appgroep met Kamer, Rutte ziet er niets in
Partijleider Van der Plas van BBB heeft genoeg van het lekken door het kabinet en anderen over coronamaatregelen. Zij wil dat de Kamer eerder wordt geïnformeerd dan de pers. "Het is belachelijk dat wij als Kamerleden in de Telegraaf moeten lezen wat de uitkomst is van het Catshuisoverleg", zei ze in het coronadebat. "Afgesproken is dat de Kamer eerst wordt geïnformeerd en zeg niet dat dat niet kan."
Zij deed demissionair premier Rutte daarom een voorstel: een WhatsApp-groep met alle 150 Kamerleden. "Typ een berichtje, druk op verzend en we zijn allemaal op de hoogte."
Van der Plas wil de groep zelf wel aanmaken en beheren. In het debat diende ze motie in om zo'n app-groep op te richten. Ze vindt het ook een goed plan in het kader van een betere verhouding tussen de Tweede Kamer en het kabinet, een onderwerp waar de laatste tijd veel over wordt gesproken. En verschillende partijen klagen al langer over het feit dat zij allerlei, soms tegengestelde, berichtgeving in de media lezen, terwijl de Kamerbrief over de coronacrisis pas vlak voor het debat bij hen binnenkomt.
Premier Rutte voelt niets voor zo'n app-groepje. In een reactie op Van der Plas haar motie zei hij dat het kabinet "zo spoedig mogelijk" na de persconferentie geïnformeerd wordt over de kabinetsplannen. Volgende week wordt over de motie van Van der Plas gestemd. Dan zal duidelijk worden of er meer voorstanders zijn.
Testevenementen zijn fantastisch project, vindt De Jonge
De laatste tijd klinkt er steeds meer kritiek op de proefevenementen om te kijken op welke manier in coronatijd grote groepen wel naar een dans-, muziek of sportevenement kunnen gaan. De opzet zou niet transparant zijn en volgens virologen zijn de experimenten te groot van opzet.
Minister De Jonge van Volksgezondheid is het niet met alle kritiek eens. "Mensen zeggen na afloop dat ze een fantastische dag hebben gehad en zo'n bijeenkomst hebben gemist. We maken leuke dingen mogelijk."
Lees er meer over in dit artikel:
Bestuurslid studentenvereniging Minerva geschorst na illegale borrel op sociëteit
De Leidse studentenvereniging Minerva heeft een bestuurslid drie weken geschorst, omdat hij stiekem een borrel hield in de wijnkelder van de sociëteit. Leids Universitair Weekblad Mare meldt dat hij ook een boete van 250 euro moet betalen en een taakstraf van honderd uur moet doen.
In de nacht van 8 april nodigde het bestuurslid zes andere studenten uit, schrijft Mare. Onder hen waren vier leden. Ze werden toen uitgenodigd om te borrelen in de wijnkelder van de vereniging. Vanwege de coronamaatregelen is die gesloten.
Er lekten beelden van de borrel uit: een van de aanwezigen plaatste een video op Instagram. Daarop hoor je iemand fluisteren: "Gast, tuurlijk, het bestuur komt er toch niet achter". Het filmpje werd uiteindelijk in verschillende WhatsAppgroepen gedeeld.
De vier andere leden krijgen alleen een berisping voor "het schenden van de inwendige orde in de nacht van 8 april 2021". De vereniging zegt afstand te nemen van het voorval. "Vandaar zijn wij middels ons interne rechtssysteem ook een procedure gestart tot sanctioneren", zegt voorzitter Cato Colenbrander.
Radio 538: ruim een miljoen kaartjes aangevraagd voor Fieldlab Oranjedag
Na de aankondiging afgelopen dinsdag van het Fieldlab Evenement '538 Oranjedag' zijn er ruim een miljoen tickets aangevraagd, zegt organisator Radio 538. De kaartjes werden vandaag verdeeld via een loting. Bij het evenement op het Chasséveld in Breda op 24 april is plek voor 10.000 bezoekers.
Vrijwel alle plekjes voor het test-evenement zijn nu vergeven. Er zijn nog een paar kaartjes over die komende week worden verdeeld onder luisteraars van de radiozender.
"De interesse voor 538 Oranjedag is enorm", zegt Coco Hermans, radio director bij 538. "We hadden wel verwacht dat veel mensen zich zouden aanmelden, maar dit is meer dan 25 keer zoveel als we onder normale omstandigheden op het Chasséveld kwijt zouden kunnen."
Het terras op met 'tables to go' bij Gronings restaurant
In het Groningse Leek kunnen klanten sinds vandaag terecht voor 'tables to go'. Zo kunnen ze toch nog het terras op, schrijft RTV Noord. Restaurant Vicini heeft een aantal winkelkarretjes voorzien van een provisorisch tafelblad en een parasol. Als je eten haalt bij het restaurant, kan je een karretje meenemen naar buiten.
"Het zonnetje schijnt en we zijn buiten met een lekker drankje en een gebakje", zegt een van de klanten. "Het is anders natuurlijk, want je moet het zelf halen en lopen met het karretje. Maar het is echt heel leuk."
Voor nu is de eigenaar blij met dit idee, maar het liefst wil hij dat zijn zaak gewoon weer helemaal open kan. "Een terras mag niet, binnen mogen we ook niet open, maar afhalen mag wel", zegt hij. "Dus mensen nemen eten, drinken en een tafel mee. Dan mag het wel."
De Jonge: GGD Noord-Limburg mag wel zelf rest-vaccins wegprikken
De GGD in Noord-Limburg mag verdergaan met het inenten van kwetsbare groepen met overgebleven vaccins. De GGD in deze regio is daarmee gestopt, omdat het volgens de directeur tegen de richtlijnen van het ministerie van Volksgezondheid was. In een landelijke richtlijn zou staan dat rest-vaccins, surplus genoemd, moeten worden gegeven aan GGD- en ziekenhuispersoneel.
Minister De Jonge zegt dat er sprake is van een "misverstand". In de VWS-advies wordt wel gezegd om bij het kiezen van een goede bestemming van de rest-vaccins "zo dicht mogelijk bij de vaccinatiestrategie blijven".
Het geven van overgebleven vaccins aan kwetsbare groepen is ook lastig, omdat de gegevens van die mensen bij huisartsen liggen. En die komen er nu niet aan toe om de GGD's allerlei namen en telefoonnummers te geven, zodat de GGD's aan het eind van de dag kunnen kijken of er kandidaten zijn voor de overgebleven vaccins. Bij de GGD Noord-Limburg hebben ze goede afspraken met huisartsen kunnen maken. "Ik wil de GGD's dan ook de ruimte geven", zegt De Jonge.
Rutte tegen Wilders: nu versoepelen echt onverantwoord
In het debat over de coronamaatregelen hekelt PVV-leider Wilders het gewissel van het kabinet met datums waarop versoepeld zou kunnen worden. Eerst was het 21 april, toen 28 april, en ook daarvan zegt het kabinet nu dat dat allerminst zeker is. Volgens Wilders moet het kabinet niet langer wachten en moet Nederland "nu open".
Volgens Rutte is dat volstrekt onverantwoord:
Eerste drive-thru-vaccinatiestraat geopend in Frankrijk
In Zuid-Frankrijk, in de buurt van Montpellier, is deze week de eerste drive-thru-vaccinatiestraat in het land geopend. In de Verenigde Staten bestaan zulke drive-thru's voor vaccinaties al langer. "We moeten misschien niet alles kopiëren wat de Amerikanen doen," zegt de Franse projectleider. "Maar we kunnen ons wel laten inspireren door goede ideeën."
In de drive-thru worden dezelfde stappen gevolgd als op een 'normale' vaccinatielocatie. Het is de bedoeling dat er iedere dag honderd Pfizer-prikken worden gezet. Als de vaccinatiestraat een succes is, komen er ook drive-thru's in andere Franse steden.
'Brazilië op weg naar humanitaire ramp'
Brazilië stevent af op "een humanitaire catastrofe". Dat is de conclusie van Artsen Zonder Grenzen. "Al een jaar lang kijken de Braziliaanse autoriteiten toe hoe covid-19 zich in het land verspreidt", zegt de hulporganisatie. "Maatregelen en richtlijnen, gebaseerd op feiten en wetenschappelijk onderzoek, zijn amper overgenomen."
In het Zuid-Amerikaanse land zijn inmiddels zo'n 350.000 mensen door het virus om het leven gekomen, een van de hoogste dodentallen in de wereld. Volgens de hulporganisatie zijn velen onnodig gestorven en heeft de regering van president Bolsonaro het afgelopen jaar niks geleerd van de pandemie.
Het is bijzonder dat een humanitaire organisatie zich zo specifiek uitspreekt, zei correspondent Marc Bessems in het radioprogramma Nieuws en Co. "Dat doen ze alleen als het echt heel erg is, en dat is het nu." De situatie in Brazilië lijkt er ook niet beter op te worden. Iedere dag komen er zo'n 3000 coronadoden bij. "Er gebeurt maar niks", zegt Bessems. "Er is geen centrale leiding, er is geen coronaplan."
De uitspraken van Artsen Zonder Grenzen staan niet op zichzelf. Het wetenschappelijke tijdschrift Nature publiceerde vandaag een artikel waarin werd gezegd dat het overheidsoptreden de situatie in het land alleen maar erger heeft gemaakt. Bolsonaro ontkent stelselmatig de ernst van het virus sinds de uitbraak. Volgens de president is corona "maar een griepje". Ook moeten Brazilianen volgens hem vooral "stoppen met zeuren" over corona.
Versoepelingen in Zeeuwse verpleeghuizen
Dankzij de hoge vaccinatiegraad in de Zeeuwse verpleeg- en verzorgingshuizen kunnen de maatregelen daar verder worden versoepeld. "Ongeveer 88 procent van alle Zeeuwse cliënten is inmiddels gevaccineerd", zegt woordvoerder Angela Bras namens de zorgorganisaties tegen Omroep Zeeland.
Versoepelingen binnen verpleeghuizen zijn mogelijk onder bepaalde voorwaarden. Zo zegt het kabinet dat minimaal 80 procent van de bewoners gevaccineerd moet zijn.
"Een voorbeeld van een versoepeling is dat er op sommige locaties voorzichtig weer activiteiten met meerdere cliënten worden gepland", zegt Bras. Ook hoeven bezoekers in sommige gevallen geen mondkapje meer te dragen.
De verpleeghuizen blijven wel voorzichtig, zegt Piet van der Maas namens de Zeeuwse verzorgingshuizen. "Er zijn voorbeelden dat er toch nieuwe besmettingen kunnen ontstaan."
Ruim 100.000 coronadoden in Frankrijk
Frankrijk telt nu officieel meer dan 100.000 doden door corona. Volgens het ministerie van Volksgezondheid overleden tot nu toe 100.077 Fransen aan de epidemie. De afgelopen 24 uur werden 300 nieuwe sterfgevallen geregistreerd.
In absolute aantallen vielen de meeste slachtoffers in Parijs en omgeving en in Marseille en omgeving. 93 procent van de doden was ouder dan 65. In een jaar tijd zijn vier Franse kinderen van onder de 10 overleden.
De regering maakte gisteren bekend dat er een "eerbetoon" voor de slachtoffers komt. Wanneer en hoe is nog onbekend. "We zijn nu nog volop bezig met het bestrijden van de epidemie", zei een woordvoerder.
Overigens is het cijfer van 100.000 niet onomstreden. Volgens het Franse medische onderzoeksinstituut Inserm zijn er al veel meer mensen overleden aan corona. Het werkelijke aantal doden ligt volgens het instituut, dat onder het ministerie van Volksgezondheid valt, zo'n 17 procent hoger.
Inserm baseert zich daarbij op de overlijdensaktes die officieel zijn ondertekend door artsen. Daarbij zitten ook sterfgevallen thuis en in instellingen voor langdurige zorg. Het cijfer dat het ministerie publiceert is alleen gebaseerd op gegevens die ziekenhuizen en verpleeghuizen dagelijks of regelmatig rapporteren.
4,7 miljoen Britten wachten op uitgestelde operatie
In Engeland wachten zo'n 4,7 miljoen mensen op een operatie die uitgesteld is vanwege de coronapandemie. Bijna 388.000 mensen wachten al meer dan een jaar. Voor de corona-uitbraak stonden 1600 mensen op de wachtlijst. Dat meldt de BBC op basis van gegevens van de NHS, de Britse gezondheidsdienst.
Vooral in januari en februari was de situatie in de Britse ziekenhuizen nijpend, maar volgens chirurgen is de druk nog steeds groot. Het uitstel heeft voor veel patiënten tot een jaar van onzekerheid en isolatie geleid, zeggen de artsen.
Premier Johnson heeft gezegd dat de NHS zoveel geld als nodig krijgt om de achterstand in te lopen.
Nieuw-Zeeland doneert honderdduizenden coronavaccins
Jacinda Ardern, de premier van Nieuw-Zeeland, heeft gezegd dat ze coronavaccins zal doneren voor 800.000 mensen. Dat wil ze doen via het internationale initatief Covax, geleid door onder meer de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Covax wil ervoor zorgen dat vaccins ook in arme landen worden verspreid.
Ardern deed de belofte vandaag als eerste op een evenement van de Gavi Vaccine Alliance, een organisatie die als doel heeft om vooral kinderen in arme landen te kunnen inenten. Onder meer Nederland en Denemarken beloofden geld te doneren.
'Piek aantal besmettingen nu ongeveer bereikt'
De piek in het aantal besmettingen zou nu ongeveer moeten zijn bereikt, al bestaat daarover nog grote onzekerheid. Dat zei RIVM-baas Jaap van Dissel vandaag in de briefing van de Tweede Kamer. Een andere statistiek, de ziekenhuisopnames, zou in dat model tot 1 mei een stijgende lijn vertonen.
In ieder scenario dat het RIVM heeft geformuleerd, wordt ervan uitgegaan dat de opname- en bezettingscijfers begin augustus grotendeels zijn uitgedoofd. Of de maatregelen nu worden voortgezet, per 21 april worden afgebouwd, of dat alleen de avondklok of de bezoekregel verdwijnt: in al die gevallen gaan de opname- en bezettingscijfers van coronapatiënten na 1 augustus richting nul.
Opnamestop verpleegafdeling ziekenhuis Heerenveen door besmettingen
Op de verpleegafdeling interne geneeskunde van het ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen worden geen nieuwe patiënten meer opgenomen. Vier medewerkers en een patiënt zijn positief getest op het coronavirus. Omrop Fryslân meldt dat er quarantainemaatregelen gelden op de afdeling.
Ook moeten alle medewerkers een test doen. Mensen die dienst hebben, wordt gevraagd een sneltest te doen. De patiënten worden in isolatie verpleegd en getest.
Het is volgens het ziekenhuis niet nodig om afspraken af te zeggen.
Vanavond duizend bezoekers in TivoliVredenburg in Utrecht
Poppodium TivoliVredenburg in Utrecht ontvangt vanavond na een jaar duizend bezoekers, meldt RTV Utrecht. De 3FM Awards worden uitgereikt en dat evenement is aangewezen als Fieldlab-experiment.
Radio-dj Sander Hoogendoorn van 3FM is een van de presentatoren. Hij heeft er zin in. "Ik verwacht een ontploffing van vreugde en blijdschap", zegt hij tegen de regionale omroep. "Ik denk dat een heel bijzondere avond gaat worden die ik en de bezoekers nooit gaan vergeten."
Mensen met een kaartje moeten een negatieve coronatest laten zien en ook worden er ter plekke sneltests gedaan. Daarna wordt het publiek ingedeeld in bubbels. "In de ene bubbel mag wat meer dan in de andere en ze zijn strikt gescheiden", zegt Hoogendoorn.
GGD Twente: check van tevoren of coronazelftest goedgekeurd is
De GGD Twente roept kopers van een coronazelftest op om vooraf te kijken of de test wel goedgekeurd is door het RIVM. RTV Oost schrijft dat die oproep komt nadat een drogisterijketen in Twente coronazelftests had verkocht die niet betrouwbaar bleken te zijn.
Zelftests die niet officieel zijn goedgekeurd door het RIVM kunnen een foutieve uitslag geven. "Op Rijksoverheid.nl staat een overzicht van goedgekeurde zelftests en we gaan ook een overzicht plaatsen op de site van de GGD Twente", zegt Samantha Dinsbach van de GGD Twente. Ze hoopt dat er snel een betrouwbaarheidskeurmerk komt.
De tests zijn inmiddels uit de schappen gehaald. "Ik kan daar alleen maar m'n waardering voor uitspreken, dat die verantwoordelijkheid genomen wordt", zegt Dinsbach. "Iets verkopen dat een totaal verkeerd beeld aan de consument geeft, daar kan ik alleen maar heel negatief over zijn."
Kamer zet vraagtekens bij besluit resterende vaccins niet aan kwetsbaren te geven
In de Tweede Kamer klinken veel vragen over het besluit van minister De Jonge om een nieuwe vaccinatierichtlijn in te voeren. Hierdoor is het niet meer toegestaan kwetsbare patiënten aan het eind van de dag op te roepen, om hun de overgebleven vaccins van die dag te kunnen toedienen. De Jonge vindt dat die vaccins naar zorgmedewerkers moeten gaan.
In de praktijk was er één GGD die restvaccins toediende aan kwetsbare patiënten, zoals mensen met zware obesitas of andere medische problemen. Dat was de GGD Limburg-Noord, die daar nu mee is gestopt.
Verschillende partijen zoals PVV en CDA, vragen zich af of het niet beter is de vaccins toch voor kwetsbare patiënten te gebruiken die nog niet aan de beurt zijn.
8797 nieuwe besmettingen, gemiddeld stijging
Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 8797 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 3317 meer dan gisteren.
Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vrijwel altijd hoger dan in de rest van de week. Dat komt doordat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat. Bovendien was er gisteren een storing in de ict-systemen van het RIVM, waardoor het aantal besmettingen toen lager uitviel.
Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests ook: afgelopen week werden gemiddeld 7317 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is een stijging van 10 procent vergeleken met een week eerder.
In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 2477 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2499), van wie 789 op de IC (gisteren: 784), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding.
Bij het RIVM werden 14 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er 28. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 25 doden per dag, tegen 19 doden per dag een week eerder.
Reizigers uit risicogebied straks verplicht in quarantaine
Er komt per 15 mei een quarantaineplicht voor mensen die vanuit een risicogebied naar Nederland reizen. Ingewijden melden dat het demissionaire kabinet daar morgen een besluit over neemt. Het is nu al de bedoeling dat reizigers uit risicolanden tien dagen in quarantaine gaan, maar veel mensen houden zich daar niet aan.
Daarom wordt de zelfisolatie een verplichting, en bij overtreding wordt een boete opgelegd. De hoogte daarvan wordt bepaald door het Openbaar Ministerie, maar zal waarschijnlijk 95 euro worden.
De quarantaine duurt in principe tien dagen, maar kan verkort worden tot vijf dagen als iemand op de vijfde dag een coronatest doet en die negatief is.
SP en PvdA willen bonus voor alle zorgmedewerkers
In het Kamerdebat over de coronacrisis hebben SP en PvdA gepleit voor een ruimhartige bonus voor alle medewerkers in de zorg van 500 euro. Zij zijn het niet eens met de keuze die zorgminister Van Ark aan de Tweede Kamer heeft voorgelegd. 500 euro voor een beperkte groep zorgmedewerkers, of 200 euro voor allemaal.
"Het voorstel van de minister is gênant", zei SP-leider Marijnissen. "Wel een miljard euro naar prettesten om weer naar het casino of een pretpark te kunnen, maar de belofte over de zorgbonus komen we niet na." Ploumen van de PvdA sluit zich hierbij aan: "Kap met een miljard euro in een zwart gat gooien voor de fieldlabs. We kunnen de zorg niet afschepen met een halve fooi."
VVD en D66 vinden het op zich te verdedigen dat het geld wordt verdeeld over de zorgmedewerkers die ook echt meer werkdruk hebben ondervonden. Zorginstellingen zouden dat ook zelf moeten aangeven. Zij willen van de minister weten wat er precies mogelijk is. Die komt later in het debat aan het woord.
Toch twijfel over doorgaan Olympische Spelen
Op vrijdag 23 juli moeten ze gaan plaatsvinden, de uitgestelde Olympische Spelen in Japan. Dit keer gaan ze zeker door, corona of niet, zei vicevoorzitter John Coates van het Internationaal Olympisch Comité gisteren. Maar nog geen 24 uur na zijn uitspraken ontstaan er toch twijfels. Een prominent lid van de Japanse regeringspartij zegt nu dat de Spelen mogelijk toch afgelast moeten worden.
Lees er in onderstaand bericht meer over:
Reguliere zorg verder afgeschaald: 'Zorgkwaliteit komt in gevaar'
Ziekenhuizen hebben de reguliere zorg deze week weer verder moeten afschalen. Vorige week was 73 procent van de operatiekamers nog in gebruik, deze week is dat percentage teruggelopen tot 68, meldt de Nederlandse Zorgautoriteit NZa.
Ook de zogeheten kritieke planbare zorg, die binnen zes weken moet plaatsvinden om gezondheidsschade te voorkomen, is minder vaak beschikbaar. In 69 procent van de ziekenhuizen kan die nog volledig volgens planning plaatsvinden (tegen 79 procent vorige week). De oorzaak is de druk op de intensive cares, waar het aantal coronapatiënten afgelopen tijd is opgelopen tot bijna 800.
De NZa adviseert minister Van Ark voor Medische Zorg dan ook om voorlopig nog geen versoepelingen door te voeren.
In Midden-Nederland is de druk op de intensive cares veruit het hoogst, volgens de NZa. "Ziekenhuizen geven hier aan dat het aanpassingsvermogen volledig is opgebruikt en dat de zorgkwaliteit in gevaar komt."
Ouderen geboren in 1952 aan de beurt voor vaccin
Begin volgende week krijgen ook mensen die in 1952 zijn geboren een uitnodiging om zich te laten vaccineren, meldt het RIVM. Maar ze kunnen ook online al een afspraak maken, via coronatest.nl. In totaal gaat het om een groep van 200.000 mensen.
Van Dissel wijst op studie: kans op besmetting buiten 18 keer kleiner
Aan het einde van de briefing in de Tweede Kamer wees Van Dissel op een recente Amerikaanse studie, waarin werd geconcludeerd dat de kans op een besmetting binnen ruim achttien keer groter is dan een besmetting buiten.
Van Dissel kwam ook nog terug op de betrouwbaarheid van sneltests: als een sneltest positief is, kun je ervan uitgaan dat hij positief is. Maar als hij negatief is, bestaat de kans dat hij toch positief is, aldus Van Dissel. "Dat kan problemen geven als je op basis van de test bijvoorbeeld een feest wilt geven, want dan kan een besmet persoon het virus verspreiden. Het is een complexe berekening om te bepalen of de voordelen van sneltests groter zijn dan de nadelen", besloot Van Dissel.
'Bezetting IC piekt in juni bij eerste versoepeling op 21 april'
Jaap van Dissel van het RIVM liet in de Kamer zien wat er zou gebeuren als de eerste stap van het openingsplan van het kabinet op 21 april zou worden genomen. In dat geval zou het aantal dagelijkse IC-opnames half mei een piek bereiken. Het aantal bezetten IC-bedden zou rond 1 juni op het hoogtepunt zijn, met ongeveer duizend bezette bedden door coronapatiënten.
Onder de eerste stap van het kabinetsplan valt onder meer het openen van de terrassen en het opheffen van de avondklok. De eerste stap werd onlangs met minimaal een week uitgesteld, naar 28 april.
De piek in het aantal besmettingen zou rond deze tijd moeten zijn bereikt, al bestaat daarover volgens Van Dissel nog grote onzekerheid. De modellen laten zien dat het aantal ziekenhuisopnames ongeveer tot 1 mei een stijgende lijn toont. In ieder scenario gaat het RIVM ervan uit dat de opname- en bezettingscijfers begin augustus grotendeels zijn uitgedoofd.
Meer dan 20 procent van de bloeddonoren heeft inmiddels antistoffen. Doorgerekend naar de totale populatie gaat dat om ongeveer 4 miljoen mensen. Opgeteld bij de gevaccineerden zijn dat zo'n 6 miljoen mensen.
Van Dissel verwacht dat de aanwezigheid van de Braziliaanse coronavariant verder zal toenemen in Nederland. Er moet ook nog veel worden geleerd over of vaccinaties ook beschermen tegen de Braziliaanse variant. Toch is de voorspelling dat het aantal besmettingen over het algemeen afneemt. Van Dissel maakt de inschatting dat het R-getal nu in de buurt van de 1 zit, maar op basis van ziekenhuisgegevens ligt het nog boven de 1.
Zweedse spermadonors blijven weg
Zweden kampt met een tekort aan sperma. Vanwege de coronacrisis komen spermadonors niet meer naar de klinieken en daardoor is de gemiddelde wachttijd voor vrouwen die kunstmatig zwanger willen worden opgelopen van zes naar ongeveer dertig maanden. "De voorraad is op in Göteborg en Malmö en binnenkort ook in Stockholm", zegt Ann Thurin-Kjellberg van het academisch ziekenhuis in Göteborg.
Vrouwen kunnen nog wel terecht in privéklinieken die sperma inkopen in het buitenland, maar die behandeling is erg duur. Thurin-Kjellberg vindt daarom dat er meer moet worden gedaan worden om potentiele donors over de streep te trekken. Ze wil dat de Zweedse televisie mannen gaat oproepen zich te melden.
Overigens zijn ook met nieuwe donors de problemen niet direct opgelost. In Zweden mag het sperma van nieuwe donoren namelijk pas na acht maanden gebruikt worden. Ook mogen maximaal zes vrouwen ermee geïnsemineerd worden.
Gezondheidsraad: stoppen met AstraZeneca niet overwogen
"Er is nooit sprake van geweest om te stoppen met het AstraZeneca-vaccin, maar juist om ermee door te gaan met een kleine verschuiving van de vaccins tussen de groepen", zegt Bart-Jan Kullberg, voorzitter van de Gezondheidsraad in de briefing in de Tweede Kamer. De raad gaf vorige week het advies om 60-minners een alternatief vaccin aan te bieden vanwege de zeer zeldzame bijwerking van de combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes.
Kullberg wijst erop dat pas op 7 april, de dag voor het advies werd uitgebracht, door Britse cijfers duidelijk werd hoe vaak de zeldzame bijwerking voorkomt: ongeveer 1 op 100.000 tot 1 op 250.000. Kullberg zegt gisteravond aanvullende gegevens van het EMA te hebben gekregen, waaruit blijkt dat de bijwerkingen vooral optreden in de tweede week na de vaccinatie en vooral bij jonge vrouwen. Er zijn geen data die erop wijzen dat er een verhoogd risico is voor 60-plussers, ook niet bij de tweede prik.
Kullberg zegt dat het tijdsinterval tussen de eerste en tweede prik bij alle vaccins naar 12 weken kan. "We weten zeker dat de tweede dosis echt nodig is, maar de eerste beschermt al voor een deel: ongeveer 60 tot 70 procent in de eerste zes weken. Per saldo scheelt het een tot vijf ziekenhuisopnames per dag. Dat is een relatief klein voordeel. Je zou die stap kunnen maken, maar dat moet je afwegen tegen het wijzigen van het programma."
Het effect van inzetten op eerste prikken is pas na twee of drie weken te verwachten. Het effect op ziekenhuisopnames is pas na vier tot zes weken te zien. "Eerste prikken beschermen zo'n 80 procent tegen opname in het ziekenhuis, dat is fantastisch", zegt Kullberg. "Bij volledige gevaccineerden is de bescherming 95 procent is."
200.000 besmettingen in India in één dag, ziekenhuizen zwaar belast
Het aantal besmettingsgevallen in India stijgt al dagenlang explosief. De afgelopen 24 uur kwamen er 200.739 gevallen bij, aldus het Indiase ministerie van Gezondheid.
Er overleden meer dan duizend mensen aan de gevolgen van de besmetting, daarmee nadert het dodental in India de 175.000.
Vooral de regio rond miljoenenstad Mumbai is zwaar getroffen in deze tweede golf. Daar, maar ook in New Delhi en Gujarat, melden ziekenhuizen chaotische situaties. Ze kunnen de aanhoudende stroom patiënten niet aan en op steeds meer plaatsen raakt het zuurstof op.
Ondanks de piekende golf zijn massale religieuze bijeenkomsten toegestaan. Zo verdrongen deze week 1 miljoen mensen zich voor hun rituele bad in de rivier de Ganges.
Camera's tegen feestende Cambuurfans
In Leeuwarden zijn camera's geplaatst ter voorbereiding op de wedstrijd tussen SC Cambuur en Helmond Sport aanstaande vrijdag. De gemeente wil zo voorkomen dat blije fans de straten op gaan. Bij winst zijn de Leeuwarders zo goed als zeker van promotie naar de Eredivisie.
Burgmeester Buma is trots op de prestaties van de Friese club, maar hij wil niet dat mensen de promotie massaal gaan vieren. "Ik snap dat dat wel de emotie is, maar we zitten nog midden in een lockdown", zegt hij tegen Omrop Fryslân. "Een kilometer verderop ligt ziekenhuis MCL helemaal vol en kunnen mensen hun noodzakelijke operaties niet krijgen. Dus het is heel erg in het belang van ons allemaal om niet ziek te worden en elkaar aan te steken."
SC Cambuur, supporters en de gemeente bekijken nu hoe de eventuele promotie alsnog gevierd kan worden. "We kijken of we andere dingen kunnen organiseren. Dan is het toch gewoon feest. Het enige wat niet kan, is met z'n allen de straat op. Dat is wel ontzettend vervelend, maar we moeten daar zo goed mogelijk mee omgaan", stelt Buma.
Volgens de burgemeester is het bij dit soort situaties gebruikelijk om camera's op te hangen en werd dat ook al gedaan voor de komst van het coronavirus. "Het is een vrij normale maatregel als er dingen kunnen gebeuren. Altijd als er zoiets plaatsvindt, worden camera's opgehangen." De camera's zijn vooral geplaatst rond het Cambuurplein en de Oldehove.
Medewerkers vaccinatiestraten vertrokken omdat ze te weinig om handen hadden
"Er is verloop onder medewerkers van de vaccinatiestraten omdat ze weinig te doen hadden", zegt Tiemen Bloemberg van de GGD GHOR in de briefing voor de Tweede Kamer. Sommige medewerkers vertrokken al snel omdat ze vonden dat ze zich niet nuttig konden maken.
Vermoedelijk zullen de vaccinatiestraten het de komende tijd wel druk hebben. Twee weken geleden waren er drie dagen lang ernstige opstoppingen bij de callcenters. Mensen moesten soms urenlang wachten op het maken van een afspraak. "Dat was een samenloop van omstandigheden", licht Bloemberg toe. "De 120.000 uitnodigingen die waren verstuurd vielen samen met het afzeggen van AstraZeneca-afspraken. We starten nu eerder een bandje met de boodschap: 'Het is druk, bel aub later terug'."
'Geen keuze uit vaccins om vertraging te voorkomen'
Er komt voorlopig geen mogelijkheid om te kiezen welk vaccin je wilt. "Een vrije keuze zou vertragend kunnen werken", zegt Jaap van Delden van het RIVM in een briefing in de Tweede Kamer.
"Zolang er schaarste is, werkt het geven van een vrije keuze vertragend. Dit is in ieder geval zo tot en met juni en juli. Ik zie voor die tijd geen ruimte voor mensen om te kiezen. Ik wil de snelheid van het vaccineren niet belemmeren door mensen de keuze te geven. Dit is bij de griepprik ook niet zo. De Gezondheidsraad bepaalt welk vaccin voor wie beschikbaar komt, daar wil ik me aan houden."
Van Delden ging ook in op een vraag of huisartsen niet zelf mogen beslissen of ze het AstraZeneca-vaccin inzetten voor kwetsbare mensen onder de 60 jaar. "Tot eind mei hebben we alle AstraZeneca-vaccins nodig voor 60-plussers. Dit is in prioriteit gesteld boven kwetsbaren van onder de 60. We moeten ons aan die volgorde houden."
Mensen die de eerste prik hebben gehad met AstraZeneca kunnen ook hun tweede prik krijgen met dit vaccin. "Dat had de Gezondheidsraad al aangegeven, het is geen medisch probleem. We hebben ook niet de luxe om iets anders te kiezen", zegt Tiemen Bloemberg, programmadirecteur testen en vaccineren van de GGD GHOR.
Volgens Van Delden van het RIVM wordt het maximaal door de EU toegestane aantal vaccins ingekocht. Hij zegt ook open te staan voor het Russische Spoetnik-vaccin. "Maar het moet wel eerst door het EMA worden goedgekeurd. Zodra dat gebeurt, is er geen enkele reden om het niet te kopen." Volgens hem is het probleem alleen dat het niet meer echt nodig is als de vaccins pas in het vierde kwartaal kunnen worden geleverd.
GGD GHOR: met voldoende vaccins opschalen naar 1,5 miljoen prikken per week mogelijk
"Het systeem is nu klaar om de ambitie van 1,5 miljoen prikken per week te halen." Dat zei Tiemen Bloemberg, programmadirecteur testen en vaccineren van de GGD GHOR, aan het begin van de technische briefing van de Tweede Kamer. De prikken worden nu gezet op 104 locaties gezet, in mei moeten dat er 140 zijn, waarvan 42 XL-locaties.
Deze week worden 450.000 prikken gezet en volgende week 500.000. "Dat is nog niet in de buurt van de capaciteit die we hebben", zei Bloemberg. "Wij kunnen zo hard prikken als er vaccins aan ons geleverd worden." Op dit moment is er nog niet het personeel voor 1,5 miljoen prikken per week, maar Bloemberg benadrukte dat er op korte termijn voldoende extra personeel kan worden ingezet als er meer doses vaccin geleverd worden. Met hulp van ziekenhuizen en huisartsen zouden er uiteindelijk zelfs 2,5 miljoen prikken per week gezet kunnen worden, denkt Bloemberg.
Vier weken vooraf wordt vastgesteld hoeveel er geprikt kan worden op de locaties, vervolgens zetten de GGD's hun rooster op. "Een burger kan gemiddeld binnen twee weken na zijn telefoontje geprikt worden", zei Bloemberg verder..
Duitse minister maant deelstaten tot extra maatregelen
De Duitse minister van Volksgezondheid Jens Spahn roept deelstaten op tot strengere maatregelen tegen corona. Hij vindt dat ze niet moeten wachten tot een wetsvoorstel is goedgekeurd dat de federale regering de bevoegdheid geeft maatregelen op te leggen.
"We weten van afgelopen herfst wat er gebeurt als we niet snel handelen", zegt Spahn. Volgens hem is de verwachting dat er aan het einde van de maand 6000 patiënten op de IC's liggen.
Er is steeds meer spanning tussen de wensen van de regering in Berlijn en die van de deelstaten. De laatste wijzen steeds vaker op de nevenschade die ontstaat door de coronabeperkingen. Het kabinet heeft een wetsvoorstel gepresenteerd dat de regionale of lokale overheden buitenspel zet bij het besluit om een lockdown in te voeren. De Bonsdag moet er nog mee instemmen.
Spahn zei verder dat iedereen aan het eind van de zomer de kans heeft gehad om een vaccin te halen.
GGD-chef verdedigt terugfluiten GGD Noord-Limburg
GGD-directeur Sjaak de Gouw zegt dat de GGD Noord-Limburg geen restvaccins aan kwetsbare doelgroepen mag geven omdat anders grote verschillen gaan ontstaan tussen regio's. Als enige GGD werden in Noord-Limburg vaccindoses die aan het eind van de dag over waren gegeven aan kwetsbaren, zoals mensen met obesitas of andere medische risico's. Een nieuwe richtlijn van het ministerie van Volksgezondheid maakt daar een einde aan: de restvaccins moeten voortaan worden gegeven aan GGD- en ziekenhuispersoneel (zie post 06.37 uur).
De Gouw zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat lang is geprobeerd om criteria vast te stellen voor wie in aanmerking zou moeten komen voor de restvaccins. Dat vergt medewerking van specialistenverenigingen en huisartsen in heel Nederland, benadrukt De Gouw. Uiteindelijk bleek het volgens hem te gecompliceerd en is ervoor gekozen om de restdoses naar GGD- en ziekenhuispersoneel te laten gaan. De Gouw benadrukt dat het gaat om een paar vaccindoses per dag per GGD-priklocatie.
Huisartsen houden wel wat meer ruimte om naar eigen inzicht te bepalen wie in aanmerking moet komen voor doses die over zijn, zegt De Gouw. "Dat is de professionele autonomie van huisartsen. Het belangrijkste vinden wij dat iedere Nederlander hetzelfde recht heeft op een vaccin. Het is moeilijk uit te leggen als de ene huisarts besluit dat een mantelzorger of onderwijzer in aanmerking komt, terwijl die mensen in andere regio's moeten wachten."
'Gevaccineerden in Griekenland niet meer in quarantaine'
Nederlanders en andere EU-burgers die gevaccineerd zijn, hoeven vanaf maandag waarschijnlijk niet meer in quarantaine in Griekenland. De krant Kathimerini schrijft dat de regering voornemens is om de quarantaineplicht voor deze groep op te heffen, evenals voor buitenlanders die een PCR-test hebben gehad en negatief zijn getest op corona. Het Griekse OMT moet er morgen nog mee instemmen.
Als dat gebeurt, moeten toeristen zich in Griekenland wel aan de bestaande maatregelen houden, zoals het dragen van een mondkapje. De regeling zou ook gaan gelden voor toeristen uit onder meer Israël, de VS en het Verenigd Koninkrijk.
Er zijn al Nederlanders op (test)vakantie in Griekenland die deelnemen aan een proef. Ze zitten op Rhodos in een resort, waar ze niet vanaf mogen. Toch is het er prima toeven, vertelt Celina Brander bij Omroep Gelderland. "We zijn heerlijk aan het relaxen bij het zwembad en het weer is fantastisch. Het is ongeveer 20 graden, maar het voelt warmer aan doordat er geen wind is."
'Investeren in cultuur helpt Nederland uit coronacrisis'
De Raad voor Cultuur adviseert een nieuw kabinet om jaarlijks 477 miljoen euro extra te investeren in de culturele sector. Volgens het adviesorgaan is dat nodig voor het herstel en kan de investering een belangrijke bijdrage leveren aan het economische en maatschappelijke herstel na de coronacrisis. "Investeren in cultuur helpt Nederland straks bij het herstel uit de crisis." De raad heeft de aanbevelingen gedaan in een brief aan informateur Herman Tjeenk Willink.
In de Volkskrant zegt voorzitter van de Raad voor Cultuur Kristel Baele dat cultureel aanbod wat kan doen aan de tweedelingen in de samenleving. Ze noemt daarbij de verhouding stad en platteland, arm en rijk, verschillen in opleiding en achtergrond. "Voor al die dingen vraagt het Sociaal en Cultureel Planbureau vaak aandacht en er zit geen verbetering in. Ik denk dat cultuur het vermogen heeft om mensen met elkaar te verbinden."
De raad benadrukt erbij dat de waarde van cultuur vaak veel groter is dan gedacht. "De totale sector is goed voor zo'n 320.000 banen, 4,5 procent van de totale werkgelegenheid. Daar komen de positieve effecten qua omzet en werkgelegenheid in aanpalende sectoren als horeca, beveiliging, infrastructuur en techniek nog bij", schrijft de raad in zijn brief. De culturele sector krijgt jaarlijks zo'n 1 miljard euro van het Rijk.
GGD Limburg-Noord mag restvaccin niet meer aan kwetsbaren geven
GGD's mogen vaccin dat aan het einde van de dag over is niet langer aan kwetsbaren geven. Dat staat in de nieuwe richtlijn van het ministerie van Volksgezondheid. Vaccin dat overblijft mag vanaf nu alleen worden gegeven aan GGD- of ziekenhuispersoneel.
In de praktijk was er één GGD die restvaccin toediende aan kwetsbare patiënten, zoals mensen met zware obesitas of andere medische problemen. Dat was de GGD Limburg-Noord, die daar nu mee is gestopt.
In de afgelopen tijd zijn tientallen kwetsbare patiënten op deze manier eerder gevaccineerd. Tegen 1Limburg zegt een woordvoerder van het ministerie dat ziekenhuispersoneel in de nieuwe situatie voorrang krijgt, omdat de druk op de zorg momenteel hoog is. GGD-teststraatmedewerkers krijgen voorrang omdat zij veel met coronapatiënten in aanraking komen.
FNV en VNO-NCW: nu geen hogere belastingen en geen bezuinigingen
Vakbond FNV en werkgeversorganisatie VNO-NCW willen dat de coronasteunmaatregelen tot het einde van het jaar verlengd worden. Ook pleiten de twee partijen voor een nationaal herstelplan, schrijven ze in een gezamenlijke brief aan informateur Tjeenk Willink, het demissionaire kabinet en de nieuwe Tweede Kamer. Het plan moet voor 1 juni klaar zijn en voor de komende 2,5 jaar gelden. De steunpakketten lopen nu per 1 juli af en volgens FNV-voorzitter Elzinga en VNO-NCW-voorzitter Thijssen leidt dat tot onzekerheid bij zowel werkgevers als werknemers.
Onderdeel van het plan moet zijn dat de belastingen voor burgers en bedrijven de komende 2,5 jaar niet omhoog gaan, en er moet ook niet worden bezuinigd. "Dit was immers een belangrijke les van de laatste financiële crisis: herstel moet niet in de knop worden gebroken door lastenverzwaringen en bezuinigingen", schrijven de twee voorzitters. FNV en VNO-NCW pleiten er verder voor dat bedrijven tien jaar de tijd krijgen om hun schulden aan de overheid terug te betalen.
Voor mensen die door de coronacrisis in de financiële problemen terecht zijn gekomen, moet wat FNV en VNO-NCW betreft een apart fonds komen. "Mensen, waaronder veel jongeren en ondernemers, die door de coronacrisis in de schuldproblematiek terecht zijn gekomen, moeten via een speciaal waarborgfonds problematische schulden kunnen laten overnemen zodat ze rust en veel meer tijd krijgen voor aflossing en een echt nieuwe start kunnen maken." Zo'n fonds zou later dit jaar in werking moeten treden.
Ook pleiten de voorzitters voor meer mogelijkheden voor oudere werknemers om vervroegd met pensioen te gaan en plaats te maken voor jongeren. Een nationaal jongeren-om-en-bijscholingsprogramma moet jongeren die niet meer werken of nog aan de slag moeten, klaarstomen voor sectoren waar veel vraag is naar mensen.
Prikpauze met Janssen-vaccin in VS verlengd
De vaccinatiepauze in de Verenigde Staten met het Janssen-vaccin wordt met zeker een week verlengd. Een beoordelingscomité van de Amerikaanse gezondheidsinstantie CDC zegt meer tijd nodig te hebben voor een oordeel over het vaccin. Bekeken wordt of en hoe het vaccin het beste kan worden ingezet.
Dinsdag werd het prikken met het Janssen-vaccin in de VS gepauzeerd na zes meldingen van een zeldzame vorm van trombose, die zich voordeden bij vrouwen tussen de 18 en 48 jaar. Een vrouw overleed. In de VS zijn 7,2 miljoen prikken gezet met het Janssen-vaccin.
Sommige leden van het comité hebben gepleit voor een prikpauze van zeker een maand, maar zo'n lange pauze wordt nu niet ingelast. "Ik wil niet het signaal afgeven dat er iets grondig mis is met dit vaccin, want daarmee ben ik het niet eens", wierp een van de leden van het beoordelingscomité tegen.
Nederland heeft 80.000 doses van het Janssen-vaccin in de opslag liggen. Die worden voorlopig niet gebruikt.
Vliegverbod Zuid-Afrika, Zuid-Amerikaanse landen verlengd tot 1 mei
Het verbod op passagiersvluchten uit Zuid-Afrika en vijftien landen uit Zuid-Amerika naar Nederland is verlengd tot 1 mei, meldt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Vorige maand werd het verbod verlengd tot 15 april. Nederlanders zijn uitgezonderd van het reisverbod, vrachtverkeer en medische vluchten mogen ook doorgaan.
Het kabinet stelde het verbod in om de besmettelijkere varianten van het coronavirus uit die landen te weren.
Goedemorgen!
Goedemorgen en meer dan welkom in het liveblog over de coronacrisis van donderdag 15 april. Het nieuws van gisteren teruglezen? Dat kan hier.