Portugal scherpt maatregelen aan rond feestdagen • Recordaantal nieuwe besmettingen in Turkije

Liveblog gesloten

Dit liveblog wordt gesloten. Zondag starten we een nieuw blog.

Portugal scherpt maatregelen aan rond nationale feestdagen

Portugal gaat strengere maatregelen nemen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, heeft premier Costa bekendgemaakt. Vanaf vrijdag 27 november tot woensdag 2 december en van vrijdag 4 december tot woensdag 9 december is reizen naar een andere gemeente niet toegestaan. Dat heeft te maken met nationale feestdagen op 1 en 8 december. De regering wil zo weinig mogelijk binnenlandse verplaatsingen rond die dagen.

Op de dag voor de feestdagen gaan scholen dicht en moeten bedrijven eerder sluiten. Werkgevers worden aangemoedigd hun werknemers de maandag vrij te geven.

"We hebben nog altijd een zeer hoog aantal besmettingen en dat is een bedreiging voor de volksgezondheid", zei Costa op een persconferentie. "We moeten niet alleen de toename te stoppen, maar een daling in gang zetten." Vandaag werden er 62 nieuwe sterfgevallen en 6472 positieve tests gemeld.

Mondkapjes, die nu al verplicht zijn in winkelcentra, worden ook verplicht op de werkvloer.

Bordspelletjes razend populair in coronatijd

Het bordspel is terug op de Nederlandse eettafels. De verkoop van gezelschapsspellen nam de afgelopen jaren al gestaag toe, corona gaf een extra zetje. Nederlandse spellenuitgevers spreken van een omzetgroei van 60 tot 80 procent.

Lees verder:

Recordaantal coronadoden op een dag in Griekenland

In Griekenland zijn de afgelopen dag 108 coronadoden geregistreerd, een record. In het land zijn nu 1527 vastgestelde overlijdens door corona. Er werden vandaag 2311 nieuwe besmettingen gemeld, wat het totaal in Griekenland op 90.121 brengt.

De druk op de ziekenhuizen is vooral in het noorden van het land sterk toegenomen. Als gevolg van het toegenomen aantal besmettingen staat ook de capaciteit van de intensive cares onder druk. In Thessaloniki, in het noorden van het land, zijn er veel meer besmettingen dan in de zuidelijk gelegen hoofdstad Athene.

In oktober leidde een nieuwe piek in het aantal besmettingen tot een tweede nationale lockdown, na de eerste in maart. Officieel loopt de huidige lockdown tot het einde van deze maand, maar de regering heeft al laten weten dat die waarschijnlijk wordt verlengd. "Het beëindigen van de lockdown per 1 december lijkt op dit moment niet realistisch", zei een regeringswoordvoerder bij de Griekse omroep ERT. Komende week zal er een besluit over worden genomen.

Rutte: stijging aantal besmettingen bevalt mij niet

Premier Rutte vindt het zorgelijk dat het aantal besmettingen de laatste dagen weer oploopt. "Dat bevalt mij niet", zei hij in een online bijeenkomst van de VVD. Hij riep iedereen nogmaals op om zich goed aan de maatregelen te houden, want "dan kan er misschien weer iets in december".

Het kabinet wil begin december bekijken of een aantal maatregelen versoepeld kan worden, zodat er ook tijdens de feestdagen wat meer mogelijkheden zijn om bij elkaar te komen. "Maar met deze cijfers is dat lastig", zei Rutte op de VVD-bijeenkomst.

Gisteren zei de premier al dat het de verkeerde kant op gaat met de cijfers. Hij herhaalde in de online meeting dat ook hij ernaar snakt om weer eens een biertje te drinken in de horeca of naar een concert te gaan. "Maar we gaan in december eerst eens kijken of we een klein stapje kunnen doen."

Turkije meldt hoogste aantal nieuwe besmettingen sinds uitbraak

In Turkije is het hoogste aantal nieuwe besmettingen gemeld sinds de corona-uitbraak begon. Volgens het Turkse ministerie van Volksgezondheid gaat het om 5532 mensen in de afgelopen 24 uur. Er werden afgelopen dag 135 doden gemeld. In het land zijn nu 12.219 doden vastgesteld.

In Turkije zijn deze week strenge maatregelen genomen. Zo moeten scholen sluiten tot het einde van het jaar, gelden er beperkte openingstijden voor horeca, winkels en kappers, en mogen restaurants alleen open zijn voor afhaalmaaltijden. In het weekend is een avondklok van kracht.

Cruisesector wil weer varen, maar is dat niet te vroeg?

Varende flatgebouwen in de havens van Amsterdam, Rotterdam en IJmuiden. Als het aan de cruisevaart ligt gaan we dit beeld in het voorjaar van 2021 terugzien en kunnen we binnenkort weer op een veilige manier over de wereld cruisen. Maar zijn rederijen niet te vroeg?

Lees hier het hele artikel van Nieuwsuur:

Dijkhoff noemt discussie over vaccinaties 'bizar'

VVD-fractievoorzitter Dijkhoff vindt de discussie over het wel of niet vaccineren tegen het coronavirus "bizar". Dat zei hij bij een online VVD-evenement vanuit Ede.

Dijkhoff is niet voor een verplichting, maar vindt wel dat mensen ervoor moeten kiezen zich te vaccineren. "We zouden de wetenschap op de knieën moeten danken dat het er is en ervoor in de rij moeten staan", zei hij. "Wees blij dat de bescherming er is en bescherm elkaar ook."

Hij zei te begrijpen dat mensen zich afvragen hoe het kan dat de farmaceutische industrie al zo ver is met de ontwikkeling van vaccins, maar verklaarde dat door het enorme werk dat er de afgelopen maanden in is gestoken. "Ik denk niet dat er eerder zoveel druk, zoveel middelen en zoveel wil zijn geweest om tot een vaccin te komen."

Ook Bonaire staat geen passagiers uit Curaçao meer toe zonder PCR-test

In navolging van Aruba staat ook Bonaire geen passagiers uit Curaçao meer toe die geen negatieve PCR-test kunnen overleggen, melden plaatselijke media. De maatregel is het gevolg van het toegenomen aantal besmettingen op Curaçao. Gisteren steeg het aantal besmettingen op Curaçao met 60 naar 640.

Vanaf maandag moeten passagiers uit Curaçao een negatieve testuitslag kunnen tonen die niet ouder is dan 72 uur. Aruba maakte vrijdag al bekend dat passagiers uit Curaçao een negatieve testuitslag moeten laten zien.

Op Bonaire steeg het aantal besmettingen gisteren met twee naar een totaal van vijf. Op Aruba werden gisteren vijf nieuwe besmettingen geregistreerd. Het eiland telt nu 73 besmettingen.

Oproep bij G20-top: samen coronapandemie aanpakken

Op de G20-top hebben meerdere wereldleiders opgeroepen tot nauwere samenwerking in de strijd tegen het coronavirus. De aanpak van de crisis staat centraal bij de tweedaagse top, die vandaag is begonnen. Ook zal het gaan over schuldenverlichting voor armere landen.

De Britse premier Johnson pleitte ervoor wereldwijd gelijke toegang tot vaccins te garanderen. EU-president Michel kondigde aan met een voorstel te komen voor een internationaal verdrag, waarin moet worden vastgelegd hoe de landen pandemieën voorkomen en hoe ze erop moeten reageren. VN-chef Guterres riep op de coronapandemie niet te laten ontaarden in een schuldenpandemie.

De Russische president Poetin bood de internationale gemeenschap brede toegang tot het Russische vaccin 'Spoetnik V'. In Rusland zijn al veel mensen ingeënt, maar er is nog geen goedkeuring gegeven aan een Russisch vaccin door een internationale, onafhankelijke instantie.

De top van de twintig grootste economieën ter wereld vindt online plaats en wordt voorgezeten door Saudi-Arabië, dat sinds eind vorig jaar voorzitter is van de G20.

Deense boeren protesteren tegen ruiming nertsen

In Denemarken hebben honderden boeren gedemonstreerd tegen het besluit van de regering om alle nertsen te ruimen. De boeren vinden dat daar onvoldoende juridische basis voor is. Uit protest reden ze met tractoren door Kopenhagen en Aarhus. Voor het protest hadden zich 850 boeren aangemeld, zegt het Deense persbureau Ritzau. Denemarken is 's werelds grootste producent van nertsenpelzen.

Begin deze maand werd bekend dat de Deense regering alle bijna 17 miljoen nertsen in het land wil ruimen vanwege het coronavirus. Net als in Nederland is ook in Denemarken op tientallen nertsenbedrijven de aanwezigheid van het virus vastgesteld. Onlangs bleek dat een gemuteerde variant is overgedragen tussen nertsen en mensen. De Deense premier Frederiksen stelde toen dat het tijd was voor stevige maatregelen om de volksgezondheid te beschermen.

De regering heeft toegegeven dat er geen wettelijke basis is voor het besluit en zegt dat de maatregel alleen dringend kan worden aanbevolen. Desondanks is al meer dan de helft van het aantal nertsen geruimd.

Daling aantal besmettingen komt tot stilstand

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 6093 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 126 meer dan gisteren werden gemeld. De snelle daling die sinds de piek in het aantal besmettingen eind oktober werd ingezet, is daarmee tot stilstand gekomen.

Er zijn 185 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdelingen in het ziekenhuis, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat zijn 32 nieuwe opnames minder dan gisteren.

Op de intensive care werden 45 nieuwe patiënten opgenomen, bijna allemaal doorgestroomd vanaf de verpleegafdelingen. Dat zijn 10 nieuwe opnames meer dan gisteren. In totaal liggen er nu 1902 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1961), van wie 550 op de IC (gisteren: 547). Er zijn dus meer patiënten uit het ziekenhuis ontslagen dan opgenomen.

48 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM zijn 48 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren werden nog 51 doden gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 62 doden per dag, tegen 68 doden per dag een week eerder. Dat zijn doden van wie bekend is dat ze het coronavirus droegen; volgens het CBS ligt het werkelijke aantal doden hoger.

Of het aantal doden verder stijgt hangt mede af van het aantal besmettingen in verpleeghuizen. Er zijn nu 656 verpleeghuizen waar de afgelopen twee weken minimaal één coronabesmetting is vastgesteld. Een week geleden waren dat er 678. Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, op 15 april, waren er 828 verpleeghuizen met minimaal één besmetting.

Roep om recept coronavaccin te delen, maar fabrikanten zijn terughoudend

Pfizer en Moderna claimden vorige week hoopvolle resultaten over de effectiviteit van hun vaccin. En daarmee lijken ze flink te kunnen cashen. Eén Pfizer-vaccin zou 15,50 euro gaan kosten en de farmaceut zegt er volgend jaar 1,3 miljard van te kunnen leveren.

Maar er klinken veel geluiden richting de farmaceuten om hun octrooien op te geven en het recept voor hun vaccin te delen. India en Zuid-Afrika pleiten er in de Wereldhandelsorganisatie voor om farmaceuten af te laten zien van hun intellectueel eigendom.

Ook ngo's en Nederlandse Kamerleden willen soortgelijke maatregelen, omdat ze denken dat de bedrijven nooit aan de wereldwijde vraag naar vaccins kunnen voldoen als ze de productie in eigen handen houden. De fabrikanten zijn echter zeer terughoudend om hun geheimen te delen.

Arnee en Tigo (19) vervoeren coronapatiënten: 'We helpen graag'

Arnee en Tigo zijn vrijwilligers bij het Rode Kruis: ze vervoeren coronapatiënten van het ziekenhuis naar huis en andersom. Over de vraag waarom ze dit doen, moeten ze even nadenken. "Gewoon, omdat we graag helpen. Dat is het eigenlijk", zeggen ze tegen RTV Utrecht.

Zo'n twintig uur per week rijden ze in een ambulancewagen. Aan het begin van een dienst trekt een van hen een beschermend coronapak aan. In dit geval Arnee. "Ik zit met de covid-patiënt in de bus", legt hij uit aan de regionale omroep. "Vaak zijn het wat oudere mensen, dus ik help hen ook de bus in en uit. Ik heb nauw contact met ze. Bang om het virus te krijgen ben ik niet. Ik ben goed beschermd in dat pak."

'Ik neem het virus serieus'

Tigo vertelt over de dingen die ze zien tijdens hun werk. "Je komt op plekken waar veel mensen niet mogen komen. Op ziekenhuisafdelingen zie ik mensen aan de beademing liggen. Dan besef je hoe ernstig deze situatie is. Dat maakt dat ik het virus ook serieus neem."

Hij vindt dit werk zo leuk, dat hij overweegt een andere studie te gaan doen. Nu studeert hij Bouwkunde. "Het lijkt me heel gaaf om later niet met een Rode Kruis-bus, maar met een echte ambulance de Eerste Hulp op te rijden en zo nog meer mensen te kunnen helpen."

Epidemioloog over veiligheid vaccin: 'Met minder neemt de wereld geen genoegen'

Het lijkt erop dat hoe dichter we bij een vaccin tegen het coronavirus komen, des te minder mensen zich willen laten vaccineren. De afgelopen maanden daalde het aantal mensen dat zich wil laten vaccineren. Veel Nederlanders zitten toch nog met vragen over het vaccin. Is het bijvoorbeeld wel betrouwbaar als het binnen zo'n relatief korte tijd wordt ontwikkeld?

Ook Patricia Bruijning, epidemioloog van het UMC Utrecht, merkt twijfel in haar omgeving. Volgens haar is die twijfel onterecht. Op haar Twitteraccount geeft ze daarom uitgebreid uitleg.

"De veiligheid is op exact dezelfde wijze onderzocht en beoordeeld als voor andere vaccins, met dezelfde hoge eisen", schrijft Bruijning. "Met minder zou de wereld immers geen genoegen nemen", eindigt ze haar verhaal.

Minder inkomsten voor goede doelen door corona

Nederlandse goede doelen moeten het dit jaar doen met minder collectanten en daardoor ook met minder inkomsten. Dat blijkt uit een rondgang van de NOS onder goede doelen die recent hebben gecollecteerd.

De eindbalans moet nog worden opgemaakt, maar het beeld is duidelijk: er is aangebeld bij minder deuren, en de collecte-inkomsten liggen zo'n 20 tot 30 procent lager. Maar dat stimuleert wel creativiteit, met online acties en evenementen als resultaat.

"We zien dat sommige collectanten dit jaar liever niet langs de deuren gaan, omdat ze bang zijn om ziek te worden of omdat er in hun buurt veel mensen uit een risicogroep wonen", zegt een woordvoerder van KWF Kankerbestrijding. Hetzelfde geldt voor Alzheimer Nederland: "Maar we horen ook dat veel collectanten juist gullere donaties hebben gekregen dan voorgaande jaren."

Eerste gemeenten verbieden carbidschieten: 'Wij kennen de traditie niet'

Komende jaarwisseling mag er geen vuurwerk worden afgestoken, maar carbidschieten valt niet onder dat verbod. Meerdere veiligheidsregio's hebben de afgelopen dagen met elkaar om tafel gezeten om tot een gezamenlijk plan te komen. Dat wordt komende maandag besproken in het Veiligheidsberaad.

Sommige gemeenten willen daar niet op wachten. Zo heeft de burgemeester van Dordrecht al gezegd carbidschieten te gaan verbieden. Ook Groningen en de Zuid-Hollandse gemeenten Lisse, Hillegom, Noordwijk en Teylingen willen een verbod opnemen in de Algemene Plaatselijke Verordening. En als het aan de Groningse burgemeester Schuiling ligt, wordt ook in zijn gemeente rond de jaarwisseling niet met carbid geschoten.

"Wij kennen de traditie van het carbidschieten hier niet", zegt burgemeester Carla Breuer van Teylingen, bij Leiden. "We willen niet dat het nu als alternatief wordt gebruikt voor vuurwerk. Dan zijn de risico's minstens zo groot, misschien wel groter, dan wanneer er een geoefend iemand carbid gaat schieten."

De burgemeester van het Gelderse Aalten, Anton Stapelkamp, denkt daar anders over: hij wil waarschijnlijk groepen tot maximaal dertig personen wel ontheffing geven voor carbidschieten.

Grapperhaus over reputatie na huwelijk: 'Je houdt er wat butsen aan over'

Minister Grapperhaus denkt dat het overtreden van coronaregels bij zijn huwelijk invloed heeft gehad op zijn reputatie. "Ik denk dat je er als persoon wel wat butsen aan overhoudt", zegt hij in een interview met De Telegraaf.

Toch zou hij, als dat hem wordt gevraagd, opnieuw mensen die zich niet aan de coronamaatregelen houden streng toespreken. Hij vraagt zich wel af of mensen dat nog van hem zouden aannemen. "Ik moet dan wel heel erg duidelijk maken waarom het van belang is", zegt hij tegen de krant. "Ik heb een paar flinke tikken gekregen vanwege het feit dat het niet goed is gegaan op mijn huwelijk."

Afgelopen zomer doken er foto's en beelden op van de bruiloft van de minister. Hierop was te zien dat er niet steeds de anderhalvemeterregel werd gerespecteerd. Later werden er nieuwe foto's gepubliceerd waarop te zien was dat Grapperhaus meer coronaregels overtrad dan niet genoeg afstand houden.

China gaat 3 miljoen mensen testen: 7 nieuwe besmettingen in Shanghai en Tianjin

In het noorden van China is begonnen met het testen van drie miljoen mensen in Tianjin. Ruim 4000 mensen in een ziekenhuis in Shanghai zijn al getest. In totaal kwamen er zeven nieuwe besmettingen bij: vijf in Tianjin en twee in Shanghai.

In Tianjin werden de besmettingen gisteren ontdekt. Vervolgens sloten de autoriteiten een woongemeenschap, een ziekenhuis en een kinderdagverblijf af. Hetzelfde geldt voor een ziekenhuis in Shanghai. Daar testten gisteren na een bezoek een man en vrouw positief op het coronavirus.

Onderzoekers UMC en UU: 'Massaal testen creëert geen zekerheid'

Massaal en herhaaldelijk testen leidt er niet toe dat de samenleving eerder weer open kan. Dat concluderen epidemiologen van het UMC Utrecht en de Universiteit Utrecht na onderzoek. Ook met 10 miljoen tests per maand, waar het kabinet aan werkt, blijven maatregelen nodig om het coronavirus in te dammen.

Als alle maatregelen worden opgeheven, zou elke Nederlander zich minstens elke drie dagen moeten laten testen om het reproductiegetal onder de 1 te houden, blijkt uit het onderzoek. Volgens de onderzoekers moet massale screening vooral worden ingezet in regio's met veel besmettingen, aangevuld met andere anti-coronamaatregelen.

'Een pleziertje hebben'

Minister De Jonge schreef dinsdag in een Kamerbrief dat hij vanaf maart 2021 een testcapaciteit wil waarbij iedereen, met of zonder klachten, zich gemiddeld één keer per maand kan laten testen. Volgens onderzoeksleider Marc Bonten is die strategie niet echt zinvol om de maatregelen mee af te schalen. "Je creëert er geen zekerheid mee, dat is het probleem", zegt hij RTV Utrecht.

Toch is Bonten wel positief over het opschalen van de testcapaciteit. "De massale testcapaciteit die we hebben is goed en die moeten we zeker gaan gebruiken. Daar gaan we zeker voordeel van hebben", zegt hij tegen de regionale omroep. Bijvoorbeeld bij festivals. "Met gericht testen kan je er toch voor zorgen dat mensen een tijd een pleziertje hebben. We moeten gaan uitzoeken hoe dat kan."

Burgemeester Aalten: carbidschieten met dertig personen moet kunnen

De burgemeester van het Gelderse Aalten, Anton Stapelkamp, wil groepen tot maximaal dertig personen de ruimte te geven om op Oudejaarsdag te kunnen carbidschieten. "Carbidschieten doe je niet alleen", zegt hij tegen Omroep Gelderland. De burgemeester wil jongeren wat perspectief bieden.

Stapelkamp wijst erop dat het buiten is. "De minst onveilige manier", zegt hij tegen Omroep Gelderland. "Bovendien gaat het om de saamhorigheid in deze tijd van corona. De mensen hebben behoefte aan een beetje ruimte. Dan moet een bescheiden feestje in de buitenlucht kunnen."

De burgemeester houdt nog wel een slag om de arm. "Je weet niet hoe het over een maand is met het aantal coronabesmettingen."

Ziekenhuisverzekeraar verwacht hoge schadeclaims door uitstel zorg

Ziekenhuisverzekeraar MediRisk rekent op schadeclaims vanwege het uitstellen van reguliere zorg tijdens de eerste coronagolf. Trouw schrijft dat de verzekeraar er rekening mee houdt in totaal 12 tot 18 miljoen uit te moeten keren.

De helft van de algemene ziekenhuizen is bij MediRisk verzekerd. Tot nu toe zijn er bij MediRisk drie claims ingediend die samenhangen met corona. De verzekeraar zegt dat de meeste nog moeten komen, omdat ze meestal gemiddeld na twee jaar worden ingediend.

Een andere grote verzekeraar van ziekenhuizen, Centramed, gaat nog niet uit van een flinke stijging. "Ziekenhuizen maken zorgvuldige afwegingen als het gaat om het eventueel uitstellen van zorg", zegt een woordvoerder tegen de krant.

Rutte weet niet waarom mondkapje niet verplicht is in gebedshuizen

Premier Rutte weet niet waarom kerk-, moskee-, synagogebezoekers vanaf 1 december geen mondkapje hoeven te dragen. Op een vraag over deze uitzondering op de mondkapjesplicht in NOS Met het Oog op Morgen, antwoordt hij in eerste instantie "vrijheid van godsdienst".

Maar wanneer politiek verslaggever Wilma Borgman vraagt wat dat ermee te maken heeft, zegt hij: "Ik heb geen idee, ik ga het voor u uitzoeken, ik verzin het ter plekke. Ik wist het eigenlijk niet, goeie vraag. Dames en heren, we komen hierop terug. Ik weet het niet, nee. Ik vermoed dat het te maken heeft met de vrijheid van godsdienst, maar ik ga het uitzoeken."

Volgens Borgman, die hem sprak voor het wekelijkse gesprek met de minister-president, is Ruttes reactie uitzonderlijk. "De minister-president zat even met zijn mond vol tanden. In al die jaren met Rutte heb ik dit nog nooit meegemaakt."

Vanaf 1 december geldt een mondkapjesplicht in onder meer winkels, restaurants, musea, theaters, middelbare scholen en het hoger onderwijs. Volgens de regeling die het kabinet naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, geldt de mondkapjesplicht niet in gebedshuizen, omdat die niet onder de definitie van "publieke plaats" vallen.

Producent: 'Droomscenario' van vaccin voor Kerst steeds waarschijnlijker

De kans dat er voor Kerstmis een coronavaccin beschikbaar is, wordt steeds waarschijnlijker. Dat zegt Marc Kaptein, medisch directeur van Pfizer Nederland, in een gesprek met Nieuwsuur. De inzet van extra producenten heeft volgens Kaptein geen zin. Ook zijn vriezers om het vaccin op -70 graden te houden niet perse nodig.

"Het was een ambitie van Pfizer om het voor de Kerst voor elkaar te krijgen. Dat was een ambitie. Een droomscenario. Dat meest optimale, minder waarschijnlijke scenario, dat begint steeds waarschijnlijker te worden. Dat is heel erg goed nieuws", zegt Kaptein.

Het kabinet maakte gisteren bekend dat 60-plussers, kwetsbare groepen en zorgmedewerkers als eersten het coronavaccin krijgen.

Welkom in dit liveblog

Hartelijk welkom in het coronablog van zaterdag 21 november. We houden je hier de hele dag op de hoogte van het laatste coronanieuws. Wil je het blog van gisteren teruglezen? Dat kan hier.