Prinsjesdag: de Troonrede, de Miljoenennota en de hoedjes

Prinsjesdag 2018 is ten einde

Op deze zonnige Prinsjesdag sprak de koning voor de zesde keer de Troonrede uit in de Ridderzaal. Hij zei onder andere dat "meer mensen concreet moeten merken dat het goed gaat thuis, op het werk en in de wijk". Aansluitend op de Troonrede volgde de rijtoer van het Binnenhof naar Paleis Noordeinde. Daar zwaaiden koning Willem-Alexander en koningin Máxima vanaf het balkon.

Daarna was het de beurt aan minister Hoekstra van Financiën. Hij kwam met het koffertje naar de Tweede Kamer om daar de Miljoenennota, oftewel de begroting voor 2019, aan te bieden. Over zowel die begroting als de Troonrede gaven alle politieke leiders hun reactie. Woensdag en vrijdag worden de Algemene Beschouwingen gehouden. Daarin geven de partijen nogmaals hun reactie op de voornemens van het kabinet.

Uit de plannen blijkt dat de meeste huishoudens volgend jaar meer te besteden hebben, gemiddeld 35 euro per maand. Maar niet iedereen gaat erop vooruit.

Over de bovenstaande onderwerpen kan je meer lezen in de artikelen hieronder. Dit liveblog wordt bij deze gesloten.

De hoedjes

Hoedjes en Prinsjesdag: ze horen bij elkaar. Ook vandaag weer zochten veel Kamerleden, ministers en andere genodigden een bijpassende hoed bij hun Prinsjesdagoutfit.

Wat gebeurt er met jouw koopkracht in 2019?

De meeste huishoudens hebben volgend jaar meer te besteden, gemiddeld 35 euro per maand. Maar niet iedereen gaat erop vooruit.

Bekijk hier wat er volgend jaar met jouw koopkracht gebeurt. Kies voor de situatie die (het meest) overeenkomt met die van jou:

Regeringspartijen reageren

VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben begrip voor het lage vertrouwen in het kabinet.

Ze snappen dat mensen het eerst willen zien en dan pas geloven.

Overzicht Prinsjesdag

De belangrijkste en opvallendste zaken van deze Prinsjesdag op een rijtje.

Discussie over de energierekening

Op NPO Radio 1 discussiëren partijleiders over de stijgende energiekosten.

Terugkijken: de moeder van Máxima

Vlak bij Paleis Noordeinde wachtte de moeder van koningin Máxima haar dochter op.

Interactieve Miljoenennota

Waar geeft het kabinet jouw geld aan uit? Bekijk het in deze interactieve Miljoenennota van NOS op 3.

Video: toespraak minister Hoekstra

Over de koopkracht

De lagere inkomens gaan er volgend jaar minder in koopkracht op vooruit dan de midden- en hogere inkomens, blijkt uit de Prinsjesdag-ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).

Politieke reacties

Op NPO Radio 1 schuiven gasten aan om te praten over de begroting voor 2019 en de Troonrede.

Luister hieronder naar de reacties van staatssecretaris van Financiën Menno Snel en PvdA-leider Asscher.

Premier Rutte

"Deze Prinsjesdag geeft weinig reden om te somberen", zegt premier Rutte tegen de NOS.

Onze economie is vooruit aan het sprinten, zegt hij.

Video: daar is het koffertje

Minister Hoekstra presenteert 'het koffertje' in de Tweede Kamer. In het koffertje zitten de officiële Prinsjesdagstukken.

'Ze luisteren wel, maar doen er niks mee'

Minister Hoekstra had het ook over het afschaffen van de dividendbelasting. Een maatregel waar het grootste deel van Nederland tegen is. Dat bleek ook vandaag op straat, hoorde verslaggever Sjors Beukeboom van oranjefan Kees. "Het is toch raar dat de rijken rijker worden en de armen armer. Er zou meer geld naar de zorg moeten gaan", aldus Kees.

Ook andere thema's die aan bod kwamen in de toespraak van Hoekstra leven bij Prinsjesdag-gangers. Sanne bijvoorbeeld, zij vindt klimaatverandering en met name de plastic soep in de oceaan een thema waar de politiek meer aandacht aan moet besteden. "Het kabinet zou aan meer bewustwording bij de mensen moeten werken en sommige plastic voorwerpen moeten verbieden."

Beiden hebben weinig vertrouwen in de politiek, maar dat is het afgelopen jaar niet minder geworden dan voorgaande jaren. "Ze luisteren wel naar ons, maar ze doen er vervolgens niks mee", zegt Kees. Extra bezig met politieke thema's zijn de twee op Prinsjesdag niet. Sanne: "Het is gewoon een leuke dag in de stad."

Teugels aanhalen

Haags duider Arjan Noorlander geeft een eerste reactie op de toespraak van minister Hoekstra: "Volgens Hoekstra moeten we rekening houden met een gure wind en moeten daarom de financiële teugels worden aangehaald".

De andere ministers zullen liever de nadruk leggen op de positievere zaken, zegt Noorlander. "Zo van: dit jaar gaat het gebeuren, dit jaar komen de cadeautjes."

De begroting voor 2019

Minister Hoekstra zegt trots te zijn de begroting van 2019 te mogen aanbieden aan de Tweede Kamer.

"Deze begroting moet Nederland sterker, veiliger en welvarender maken", zegt Hoekstra.

Hoekstra in de Kamer

Het is een hele mooie begroting geworden, zegt Minister Hoekstra als hij naar de Tweede Kamer loopt. Daar zal hij zo de Miljoenennota aanbieden.

Wat doet de minister van Financiën op Prinsjesdag?

Wij gingen vanmorgen met hem mee naar het ministerie en het Binnenhof. En ontdekten bijvoorbeeld dat hij "degelijke, saaie sokken" draagt.

Politieke reacties op de Troonrede

PVV-leider Wilders en PvdA-leider Asscher reageren in onderstaande video op de Troonrede.

Lees hier de reacties van andere partijleiders.

Langste Troonrede van de koning

Zowel in tijd als in het aantal woorden was dit de langste Troonrede die ooit is uitgesproken door Willem-Alexander. 2588 woorden gebruikte de koning, vorig jaar slechts 1660.

Terugkijken: de complete Troonrede

De balkonscène

Willem-Alexander en koningin Máxima zwaaien vanaf het balkon van Paleis Noordeinde naar het publiek.

De opvallendste uitspraken van de koning

Haags verslaggever Xander van der Wulp vertelde bij NPO Radio 1 over de zaken die hem opviel aan de Troonrede.

Dit staat er nog op het programma:

Video's van de Troonrede

Troonrede voorbij, rijtoer dadelijk hervat

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima rijden nu terug naar Paleis Noordeinde. Daar volgt straks de balkonscène.

'Leden van de Staten-Generaal'

Nederland is een sterk land, maar meer mensen moeten concreet merken dat het goed gaat, zegt koning Willem-Alexander in de Troonrede

Kwetsbare groepen moeten "meer vaste grond onder de voeten krijgen". Als voorbeeld noemde de koning de aanpak van eenzaamheid onder ouderen. "De vraag die niet in een rekenmachine past: leven we in Nederland wel voldoende met elkaar en niet teveel naast elkaar?"

Lees via de onderstaande link meer over de Troonrede.

Koning en koningin aangekomen

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima rijden nu het Binnenhof op. Het Wilhelmus speelt als ze uitstappen en de Ridderzaal inlopen.

Prinses Beatrix

Op weg naar het Binnenhof, rijdt de Glazen Koets rijdt langs Prinses Beatrix.

Het vertrek van de Glazen Koets

Vergadering geopend

Terwijl de rijtoer verder gaat, opent de voorzitter van de Eerste Kamer Ankie Broekers-Knol de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal. Daar wordt zometeen de Troonrede voorgedragen.

Koning en koningin in de Glazen Koets

De Koninklijke stoet vertrekt nu vanaf Paleis Noordeinde naar het Binnenhof.

De koetsen komen in beweging

De vier verschillende rijtuigen gaan een voor een langs het paleis.

Rennen naar het hek

Verslaggever Joris van Poppel spreekt mensen die bij Paleis Noordeinde staan te wachten tot daar de rijtoer zometeen begint. "Ik vind het fantastisch, prachtig hier", zegt een van hen. "Ik ga zo rennen naar het hek!"

Hier nog even het programma van vandaag

Moeder en broer van Máxima

De moeder en het broertje van Koningin Máxima zijn aanwezig bij Prinsjesdag.

Livestream: Prinsjesdag 2018

De rijtoer, de Troonrede en de Miljoenennota zijn te kijken via deze link en op NPO 1.

In dit liveblog houden we je op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen.

Onze presentatoren zijn er klaar voor

Zusjes

Twee Kamerleden nemen hun zussen mee naar Prinsjesdag.

Het beste uitzicht

Vanaf dit balkon tegenover Paleis Noordeinde is de rijtoer straks goed te zien.

De erewacht heeft er zin in

Muzikanten zullen de koning en koningin straks begeleiden op de rijtoer van Paleis Noordeinde naar de Ridderzaal.

Cretien heeft net zijn tuba uit de bus gehaald. Het instrument is gelukkig nog heel na een lange reis per vrachtwagen en bus. Momenteel bereidt hij zich voor samen met zijn collega's van de erewacht. "Ik heb er zin in en we hebben goed geoefend", zegt hij tegen verslaggever Sjors Beukeboom.

Nog 1 uur te gaan...

... en dan rijdt de koninklijke stoet in de Glazen Koets vanaf Paleis Noordeinde naar de Ridderzaal.

Ambassadeurs komen aan bij het Binnenhof

Bij het Binnenhof is het een af- en aanrijden van ambassadeurs. Die van China, België, Rusland, Spanje en Zwitserland zijn al gesignaleerd.

Deze vrouwen uit Staphorst zitten in de Ridderzaal

Niet alleen Kamerleden zitten in de Ridderzaal ook gewone mensen zijn uitgenodigd. Zoals deze vrouwen uit Staphorst.

Huilende meisjes bij GroenLinks

GroenLinks heeft op Twitter een filmpje gezet waarin de draak wordt gestoken met een video van de VVD.

Huilende meisjes zouden zogenaamd kijken naar de VVD-video waarin Kamerleden zich voorstellen.

Kamerleden zijn er klaar voor

'Klimaatstaking'

Bij de Tweede Kamer wordt ook geprotesteerd voor het klimaat. De maatregelen om Nederland te verduurzamen gaan de actievoerders niet ver genoeg.

Het koffertje

Nu nog ingepakt, maar de Miljoenennota wordt straks rond 15.00 uur aangeboden aan de Tweede Kamer.

Ludiek of normaal doen?

Veel reacties op een promofilmpje die de VVD vanochtend op Twitter plaatste.

Sommigen kunnen de ludieke actie waarderen, anderen antwoorden met de slogan van de VVD: "Normaal. Doen.".

De leukste dag van het jaar

Het is vandaag een van de leukste dagen van het jaar, zegt Regina uit groep 8 van de Rehoboth-school uit Cappelle aan de IJssel. "Vandaag en kamp", zegt ze tegen verslaggever Carmen Dorlo in Den Haag.

Regina, die later politicus wil worden, staat samen met haar klas in de Paleisstraat. Dat de kinderen uren moeten wachten voordat ze het koningspaar zien, vinden ze niet erg. "Nee, we maken selfies, spelen spelletjes en hebben plezier met elkaar."

Afgelopen week hebben ze les gehad over Prinsjesdag. Maar waar het dan over gaat? "De koning komt langs", roept de een. "Miljoenennota!" roept de ander." Het is vooral gedoe, sluiten de kinderen af. Maar het is het allemaal waard als ze straks kunnen zwaaien naar de koning en koningin.

Premier Rutte gespot bij het Binnenhof

Vragen over Prinsjesdag?

Via Facebook beantwoorden Haagse verslaggevers Vincent Rietbergen en Ron Fresen je vragen over Prinsjesdag.

De beste en slechtste ministers

Wie vinden we van alle ministers de beste en slechtste? In onderstaande afbeeldingen staan de resultaten van een enquête van onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS, ter gelegenheid van Prinsjesdag.

Vooruitblikken op de Troonrede

Politiek verslaggevers Ron Fresen en Xander van der Wulp bespraken gisteren op Instagram al even de aankomende Troonrede. En wie komt daar nu net langs?

Even oefenen op het Binnenhof

Politiek verslaggever Albert Bos is bij de oefening op het Binnenhof, daar wordt de aankomst van de koning en koningin alvast even gespeeld. Het is bedoeld om alles straks vlekkeloos te laten verlopen.

Zonder deze mensen geen Prinsjesdag

Voordat het spektakel van vandaag kan losbarsten, moet er heel wat gebeuren.

In de onderstaande video volgen we hoefsmid Arno Volkers, bloemist Ton Verzijl en baanmedewerker Bas Vos in de dagen voor Prinsjesdag.

Fans van de koning

Verslaggever Carmen Dorlo spreekt oranje-fans die wachten op de koning. Een van hen, Els Moraal, zit al sinds 06.30 uur bij Paleis Noordeinde. Het ultieme survivalpakket voor de echte Oranje-fan bestaat uit een stoeltje, boterhammen en een fototoestel, vertelt ze. "Maar geen drinken, nee echt niet. Drinken doe ik pas weer na de balkonscene, want dan kan ik pas naar de wc."

Naast Els staat fan Bjorn Hoex, al sinds 07.30 uur, en helemaal uit het Limburgse Susteren. "Ik zou echt niet weten wat ik aan koning Willem-Alexander moet vragen als hij voor me staat. Ik zou zeggen: wat bent u een charismatische man en wat doet u het goed."

Bjorn is fan van Willem-Alexander sinds hij koning is. "Na die abdicatie van Beatrix dacht ik opeens: goh, wat interessant. Nee, afschaffing van het koningshuis komt bij mij nooit erin."

Gelekte cijfers

Vanmiddag wordt de Miljoenennota aangeboden aan de Tweede Kamer. Zoals altijd lekten de belangrijkste cijfers voor de rijksbegroting een paar dagen voor Prinsjesdag uit.

Lees in het onderstaande artikel alles wat we al weten.

Drukte in de kapsalon

Verslaggever Joris van Poppel was vanochtend in een kapsalon in Den Haag. Vijftien Kamerleden en een minister worden er gekapt door excellente mbo'ers.

"Beetje tevreden met de coup?" Vraagt Van Poppel aan Attje Kuiken (PvdA).

"Zeker", antwoordt zij. "Het is echt een cadeautje dat je op zo'n dag onderhanden wordt genomen door de vakvrouwen van Nederland."

Alle eerste keren zijn spannend..

Voor minister Wopke Hoekstra van Financiën is het de eerste keer dat hij de Miljoenennota mag aanbieden.

Minister De Jonge van Volksgezondheid plaatste er dit filmpje over:

Soundcheck Troonrede

De voorbereidingen op het Binnenhof zijn in volle gang ziet politiek verslaggever Albert Bos. Een eerste soundcheck voor de Troonrede is ook al gehouden (zie filmpje).

Bos verwacht dat de Troonrede zal optimistisch van toon zal zijn.

Restauratie Gouden Koets

De koning en koningin rijden straks in de Glazen Koets naar de Ridderzaal, maar hoe is het eigenlijk met die andere koets?

Enquête: weinig vertrouwen in kabinet

Het kabinet Rutte III kan niet rekenen op veel vertrouwen van de bevolking. Dat komt vooral door het inkomensbeleid (belastingen etc.), persoonlijke schandalen van politici en het afschaffen van de dividendbelasting.

Lees hier meer over de uitkomsten van de enquête van onderzoeksbureau Ipsos die in opdracht van de NOS is gehouden, ter gelegenheid van Prinsjesdag.

Burgemeester Krikke op pad

Rondom het Binnenhof worden de laatste voorbereidingen getroffen. De Haagse burgemeester Pauline Krikke nam een kijkje.

VVD-catwalk

De VVD showt alvast wat hoedjes in dit filmpje voor Prinsjesdag.

De eerste fans staan klaar

In Den Haag hebben de eerste oranjefans zich al verzameld bij Paleis Noordeinde. De koning zal daar straks met de Glazen Koets vertrekken richting de Ridderzaal.

De route van de Glazen Koets

Straks om 12.50 rijden koning Willem-Alexander en koningin Máxima van Paleis Noordeinde naar de Ridderzaal.

De Gouden Koets is een aantal jaar in onderhoud, daarom zal de Glazen Koets worden gebruikt voor ceremoniële taken.

Programma Prinsjesdag 2018