May gaat regering vormen, brexit gaat gewoon door
Einde liveblog
We sluiten nu het liveblog over de uitslagen van de Britse verkiezingen. Het verdere nieuws kun je volgen via onze reguliere berichtgeving op NOS.nl.
De toespraak van premier May
May regeert door met DUP
Premier May gaat een regering vormen die zorgt voor zekerheid en stabiliteit. Dat zei ze in een korte toespraak voor Downing Street 10. De Conservatieve Partij van premier May is haar meerderheid in het Britse Lagerhuis kwijt, maar regeert door met de Noord-Ierse unionistische partij DUP.
Volgens May zijn de Conservatieven en DUP de enigen die de meerderheid hebben om het land te kunnen regeren. Ze benadrukte dat de twee partijen een goede relatie hebben opgebouwd. May zei niet hoe de meerderheid met de DUP georganiseerd wordt. Mogelijk zal de DUP alleen informele steun geven, en geen ministers leveren.
De premier beloofde dat ze de brexit met kracht zal doorzetten en een regering te vormen die het land door de onderhandelingen kan loodsen. De onderhandelingen over de brexit zullen zoals gepland over tien dagen beginnen. Met de woorden 'let's get to work' sloot May haar korte toespraak af.
Meeste stemmen voor Conservatieven sinds Thatcher
De Conservatieven hebben zetels verloren, maar stemmen gewonnen. Ze kregen 42,4 procent van de stemmen, 5,5 procentpunt meer dan in 2015. Daarmee halen de Conservatieven onder Theresa May zelfs het hoogste percentage sinds 1983, toen ze met Margaret Thatcher ook 42,4 procent kregen. Thatcher boekte haar beste uitslag, 43,9 procent, toen ze aan de macht kwam in 1979.
De stemmenwinst van de Conservatieven is voor een belangrijk deel te danken aan het verlies van het nationalistische UKIP, dat in 2015 met 12,6 procent van de stemmen zijn beste score ooit haalde en nu is teruggezakt naar een schamele 1,8 procent.
May onderweg naar Buckingham Palace
May straks naar the Queen 'met steun DUP'
Theresa May brengt om 13.30 uur (Nederlandse tijd) een bezoek aan koningin Elizabeth op Buckingham Palace. Ze zal daar toestemming vragen om een regering te vormen. Volgens Britse media heeft May een deal gesloten met de Noord-Ierse unionistische partij DUP. Die zou een minderheidsregering willen ondersteunen.
Volgens Britse media hebben de Conservatieven vannacht al achter de schermen met de DUP onderhandeld. Het lijkt erop dat er geen formeel akkoord gesloten wordt. In The Guardian zegt een DUP-woordvoerder dat de partij sowieso een Conservatieve regering zal steunen zolang Jeremy Corbyn de leider is van Labour.
De DUP zou hebben bedongen dat Noord-Ierland bij de brexit geen speciale status krijgt, en daarmee nauw met de EU en dus ook met Ierland verbonden zou blijven. Het zou de eerste keer zijn dat de partij, die mede werd opgericht door dominee Paisley, direct invloed krijgt op de Britse regering.
Geen zetels voor UKIP, leider stapt op
Paul Nuttall, de partijleider van de Britse UK Independence Party (UKIP) is afgetreden. Zijn partij wist bij de verkiezingen geen enkele zetel te behalen. Nuttall stond sinds zeven maanden aan het roer van UKIP; zijn leiderschap was dus van korte duur.
UKIP werd opgericht in 1993 en kwam in 2014 voor het eerst in het Britse parlement. Het voornaamste doel van de partij was de brexit. Toen dat doel was behaald, stapte Nigel Farage op als leider van de partij. Nuttall nam het stokje van hem over. Hij moest de partij opnieuw richting geven.
Nuttall werd geplaagd door schandalen over zijn verleden. Zo claimde hij een professioneel voetballer te zijn voor de Tranmere Rovers. Een foutje van de woordvoerder, zei hij later daarover. Zijn Linkedin-pagina vermeldde een Phd-graad en deze werd later ingetrokken.
Recordaantal vrouwen verkozen
Zeker 207 vrouwen hebben bij deze verkiezingen een plekje in het Britse Lagerhuis weten te bemachtigen, schrijft The Guardian. Dat is meer dan de 196 vrouwen die in het vorige parlement zaten.
Geen winst voor May in Bolton
Nieuwsuur was gisteren in Bolton, van oudsher een Labour-bolwerk net buiten Manchester. Theresa May begon er haar verkiezingscampagne en leek succes te oogsten. Veel kiezers uit Bolton dachten over een switch: van Labour naar de Conservatieven. Maar May heeft het er uiteindelijk toch niet gered, zegt verslaggever Jan Eikelboom.
Voorlopig nog geen definitieve uitslag
In bijna alle kiesdistricten zijn de stemmen geteld. Alleen van Kensington is de uitslag nog niet binnen. Bij de eerste telling bleek dat de kandidaten van Labour en de Conservatieven zo dicht bij elkaar lagen, dat de stemmen nog een keer geteld moesten worden. Omdat er niet genoeg mensen zijn om dit meteen uit te voeren, laat de definitieve uitslag nog even op zich wachten.
May: een 'bloody difficult woman'
Theresa May (60) is nog maar een jaar premier van het Verenigd Koninkrijk. Haar premierschap wordt tot nu toe gedomineerd door de brexit, het voorgenomen vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Ironisch genoeg voerde May bij de vorige verkiezingen juist campagne tegen die brexit, maar was ze als premier genoodzaakt de zogenaamde artikel 50-procedure (het vertrek van een lidstaat uit de EU) in gang te zetten.
May was voor haar premierschap minister van Binnenlandse Zaken in het kabinet van David Cameron. Ze had die post sinds 2010. May is sinds 1992 actief in de Britse politiek. Voorafgaand aan haar politieke carrière werkte ze onder andere voor de Bank of England.
May werd door een lid van de Conservatieve Partij een 'bloody difficult woman' genoemd. Een bijnaam die ze vol trots zou dragen bij de brexit-onderhandelingen.
Lees hier een uitgebreider profiel van May.
Facebook Live met Tim de Wit
Correspondent Tim de Wit beantwoordt straks vragen op de NOS Facebook pagina. Rond 12.15 uur gaan we live.
Leider UKIP stapt op
Paul Nuttall stapt per direct op als leider van UKIP, voluit de UK Independence Party. "Een nieuw tijdperk moet beginnen, met een nieuwe leider", aldus Nuttall.
De laatste uitslagen
Om 11.30 uur, toen de telling in op één na alle districten klaar was, stonden de Conservatieven op 318 van de 650 zetels. Labour had er 261. Bij de vorige verkiezingen in 2015 haalden de Conservatieven 330 zetels, tegen 232 voor Labour. Samen met de DUP, die 10 zetels haalt, hebben de Conservatieven een kleine meerderheid.
May wil toestemming om regering te vormen
Om 13.30 uur (Nederlandse tijd) gaat Theresa May naar Buckingham Palace om aan de koningin toestemming te vragen om een nieuwe regering te vormen. Waarschijnlijk zal ze gebruikmaken van informele steun van de Noord-Ierse unionistische partij DUP.
Reactie minister Koenders op uitslag
"Het is duidelijk dat er in het Verenigd Koninkrijk moet worden nagedacht over de positie", zei minister Koenders van Buitenlandse Zaken voor aanvang van de ministerraad. "De Britten moeten even de zaak bij elkaar halen om te kijken met welk mandaat ze nu de onderhandelingen over de brexit ingaan. De situatie schept een bepaalde onzekerheid, maar de klok tikt wel door."
Koenders wil nog niets zeggen op de vraag of er zaken moeten worden uitgesteld vanwege de verkiezingsuitslag. "Het is te vroeg om te zeggen hoe nu verder. Het is eerst zaak dat de Britse regering met een duidelijk mandaat naar Brussel komt."
De brexit-klok tikt door
EU-president Donald Tusk herinnert de Britten eraan dat de klok van de onderhandelingen over de brexit blijft tikken. De gesprekken over de brexit zouden eigenlijk over tien dagen beginnen, maar dat gaat waarschijnlijk niet lukken. "We weten wel wanneer de onderhandelingen moeten eindigen", zegt Tusk.
Kiezers reageren gemengd op uitslag
Corbyn: geen stabiele regering
DUP-leider: te vroeg om over samenwerking te praten
Nu geen enkele partij de absolute meerderheid heeft, moet er een coalitieregering of een minderheidskabinet komen. De Conservatieven zouden een coalitie kunnen vormen met de Noord-Ierse unionisten (DUP), die op 10 zetels staan, maar partijleider Arlene Foster vindt het nog te vroeg om daarover te praten.
"We moeten eerst zien wat de definitieve uitslag wordt en daarover nadenken", zegt Foster tegen de BBC. "Er zal vast contact zijn dit weekend, maar het is nog te vroeg om te zeggen wat we precies gaan doen."
Laatste prognose BBC
Corbyn gaat de mist in met high five
Bij het vieren van de overwinning in kiesdistrict Islington Nort wilde Labourleider Corbyn partijgenote Emily Thornberry een high five geven. Maar zijn hand landde niet op de bedoelde plek. De video van het moment wordt veel gedeeld op Twitter.
Jonge fans juichen voor Corbyn
De vier dingen die je moet weten
Onzekerheid in Brussel na verlies May
In Brussel heerst onzekerheid over het vervolg van de brexit, nu de Conservatieve Partij van premier May geen meerderheid meer heeft in het Britse parlement. "Het is volstrekt onduidelijk met wie nu onderhandeld moet worden", zegt correspondent Arjan Noorlander in Brussel.
"De brexit staat nu enigszins op wankelen. De gesprekken over de brexit zouden over tien dagen beginnen, maar er wordt van uitgegaan dat dat niet lukt. De Britten hebben twee jaar de tijd om te onderhandelen en daarvan zijn nu al twee maanden verstreken. De kans dat het nu een zootje wordt, is steeds groter."
Is Larry al vertrokken?
Er wordt op Twitter gegrapt dat huiskat Larry Downing Street 10 al heeft verlaten. "Zullen de andere bewoners ook volgen?" Larry is sinds 2011 "hoofd muizenvanger" en een bekende verschijning op de stoep van de premierswoning. De kat maakte zijn entree nadat een grote rat door het beeld schoof tijdens een gesprek van een BBC-verslaggever voor de deur van Downing Street 10.
'Labour wil kabinet vormen'
Labour wil een linkse minderheidsregering vormen. John McDonnell, de financiële woordvoerder van de partij en de rechterhand van partijleider Jeremy Corbyn, noemde May aangeschoten wild en zei dat Labour zal aanbieden een kabinet te vormen. Corbyn voegde daar zelf aan toe dat Labour klaarstaat om het land te dienen.
Hoewel Labour er voor de derde achtereenvolgende keer niet in is geslaagd de meerderheid te halen, ziet Corbyn zijn partij als de grote winnaar. "We hebben in het hele land flink gewonnen."
Zo openen de Britse kranten vandaag
Verliezers van de verkiezingen
De Schotse nationalisten (SNP) staan op 35 zetels. Dat is een flink verlies, in 2015 haalde de partij nog 56 zetels. Partijprominenten Alex Salmond, oud-partijleider, en Angus Robertson keren niet terug in het Britse parlement omdat ze hun zetel hebben verloren aan een kandidaat van de Conservatieven.
Een andere verliezer is Nick Clegg, oud-leider van de Liberaal-Democraten en voorvechter van de EU. Van 2010 tot 2015 was hij vice-premier in een coalitieregering met de Conservatieven van toen nog David Cameron. Clegg raakt zijn zetel, die hij twaalf jaar lang in handen had, kwijt aan Labour.
Uitslagen tot nu toe
In totaal zijn er 650 zetels te verdelen. Dit is de uitslag om 08.50 uur:
Conservatieven: 315
Labour: 261
Schotse Nationalisten (SNP): 35
Liberaal-Democraten: 12
Noord-Ierse unionisten (DUP): 10
Sinn Fein: 7
De Groenen: 1
Door deze uitslag moet er een coalitieregering of een minderheidskabinet komen. De Conservatieven zouden een coalitie kunnen vormen met de DUP. Samen komen ze maximaal uit op een meerderheid van 329 zetels. Het zou de eerste keer zijn dat de DUP in de Britse regering komt.
The Guardian: zeg het met een gifje
The Guardian vraagt Britse kiezers op Twitter wat hun gevoel is bij de uitslag van de verkiezingen. Met de opmerking erbij dat ze mogen reageren met een gifje. En dat laten veel mensen zich niet twee keer zeggen. Hier een kleine selectie.
Reactie premier Rutte op uitslag
'May lijkt niet te willen aftreden'
'Corbyn heeft jongeren naar de stembus gekregen'
Er wordt gesproken van een opkomstpercentage van 70 procent. Dat is de hoogste opkomst bij parlementaire verkiezingen in Groot-Brittannië in 20 jaar. Met name jongeren zijn massaal gaan stemmen, vertelt correspondent Tim de Wit.
"De jongeren in de leeftijdsgroep van 18 tot 24 jaar bleven eerder vaak weg, dat zag je ook bij het brexit-referendum. Corbyn is in staat gebleken die groep te mobiliseren en hen naar de stembus te krijgen. Waarschijnlijk heeft hem dat in veel districten zetels opgeleverd."
Laatste prognose BBC
'Kabinetsleden willen dat May blijft'
'Britse jongeren zijn massaal gaan stemmen'
'Er staat nog geen opvolger klaar als May opstapt'
Om 11.00 uur (Nederlandse tijd) houdt premier May een toespraak. Wat ze daar gaat vertellen is nog de grote vraag, zegt correspondent Suse van Kleef. "Stapt ze meteen op of blijft ze nog een tijdje, tot de Conservatieven een nieuwe leider hebben. Het kan ook dat ze weigert om op te stappen om het land stabiliteit te geven, zoals ze dat zelf noemt. Maar dat laatste lijkt me eigenlijk onwaarschijnlijk."
Op dit moment is May is het partijgebouw van de Conservatieven in Londen. "Daar wordt nu topoverleg gevoerd over wat te doen." Een opvolger voor May staat waarschijnlijk nog niet klaar. "Voor de Conservatieven is dit een verrassende uitslag, ze hadden dit niet verwacht. Dus ik denk ik niet dat er op dit moment al iemand klaarstaat in de coulissen die meteen het stokje zal overnemen."
Wel gaan er namen rond. "Er zijn genoeg mensen met ambities", zegt Van Kleef. "Ik hoor de naam van David Davis, nu de minister die zich bezighoudt met de brexit. Dat is een ervaren bestuurder. En Boris Johnson, nu minister van Buitenlandse Zaken, komt altijd weer bovendrijven. Hij is populair bij de kiezers, maar veel collega's vinden hem niet capabel."
Uitslag verkiezingen tot nu toe
Wat betekent dit voor de brexit?
Wat de uitslag betekent voor de Britse uittreding uit de EU is nog niet duidelijk. De kans dat de door May beloofde 'harde brexit' er komt lijkt in elk geval afgenomen. Mogelijk worden de onderhandelingen met de EU, die over tien dagen van start zouden gaan, uitgesteld.
EU-commissaris Günther Oettinger zei vanochtend dat het onzeker is of de brexit-onderhandelingen op tijd kunnen beginnen. Sommige commentatoren hinten erop dat er misschien helemaal geen brexit komt.
Britten opnieuw naar de stembus?
"Er wordt nu al gepraat over een samenwerking tussen de Conservatieven van May met de Democratic Unionist Party (DUP)", vertelt correspondent Suse van Kleef. "Daar zou May een coalitieregering mee kunnen vormen. Die partij staat nu op ongeveer tien zetels. May komt er acht tekort, dus zou je net aan genoeg hebben."
Een andere optie is een minderheidsregering. De Conservatieven kunnen dan samenwerken met allerlei partijen. "Maar dan krijg je helemaal weinig gedaan", zegt Van Kleef. "Enorme besluiten, zoals die over de brexit, krijgt May er dan nog moeilijker doorheen. Heel eerlijk gezegd zie ik met deze uitslag geen andere optie dan dat er weer verkiezingen worden uitgeroepen en de Britten dus opnieuw naar de stembus gaan."
Meerderheid parlement buiten bereik voor May
Om 07.40 uur stonden de Conservatieven op 313 zetels van de 650 zetels. Labour had er 260. Daarmee is de meerderheid (326 zetels) voor de Conservatieven buiten bereik geraakt. Bij de vorige verkiezingen in 2015 haalden de Conservatieven 330 zetels, tegen 232 voor Labour.
'May vroeg alleen maar om macht'
"May zal deze uitslag met totale horror aanschouwen", zegt Groot-Brittannië-kenner Felix Klos in het NOS Radio 1 Journaal. Volgens hem heeft de sterke campagne van haar tegenstander Corbyn veel invloed gehad. "Wat je ook vindt van zijn standpunten, hij kent zijn verkiezingsprogramma goed. Hij had een scherpe populistische en economische boodschap. Die drong echt door bij mensen."
Terwijl je dat van May en de Conservatieven volgens Klos niet kan zeggen. "Die hebben zich erg arrogant opgesteld en niets beloofd aan de kiezers . Ze hebben alleen maar om macht gevraagd om over de brexit te kunnen onderhandelen met de Europese Unie."
May spreekt om 11.00 uur
Door de uitslag neemt de druk op premier May om af te treden toe. Ze zal om 11.00 uur (Nederlandse tijd) een persconferentie houden. Er gaan geruchten dat ze dan haar aftreden bekend zal maken.
'Niemand in dit land had hier rekening mee gehouden'
'Labour pakt zetels in districten waar ze zelf niet in geloofden'
In een aantal districten is volgens correspondent Suse van Kleef onverwachte zetelwinst behaald door de Labour-partij van Corbyn. "Naast Sheffield en Cardiff hebben ze ook Canterbury te pakken. Dat is een zetel die al een jaar of 60 in handen van de Conservatieven is. Labour pakt nu dus zelfs zetels in districten waar er niet of amper campagne is gevoerd. Ze geloofden er niet in dat ze daar de grootsten zouden worden."
May is meerderheid in parlement kwijt
De uitslagen van bijna alle kiesdistricten zijn binnen. Rond 07.00 uur waren de uitslagen van 634 van de 650 districten bekend. De Conservatieven stonden toen op 309 zetels, Labour op 258. De Conservatieven van premier May zijn daarmee definitief hun meerderheid in het parlement kwijt.
Stemmen tellen
May verlaat hoofdkwartier
Geen stevig mandaat
Premier May wilde een stevig mandaat voor de brexit onderhandelingen met Brussel. Daarom schreef ze nieuwe verkiezingen uit. Maar de gok lijkt niet goed uit te pakken voor haar. De Conservatieve komt niet sterker maar juist zwakker uit de stembusgang. De partij is de meerderheid naar alle waarschijnlijk kwijt. Labour leider Jeremy Corbyn wil dat de premier opstapt.
'Niet alleen Corbyn zegt dat May weg moet'
Volgens Corbyn heeft May stemmen, zetels, haar mandaat en het vertrouwen verloren en is het nu genoeg. Dat is vrij groot nieuws hier, vertelt correspondent Suse van Kleef in het NOS Radio 1 Journaal.
"May zei zelf: wat wij als Conservatieven nu moeten doen is zorgen voor stabiliteit in het land. Ze gebruikt dus het woord 'we' en gaat daarmee niet direct in op haar eigen toekomst. Je merkt ook dat in haar eigen partij al mensen te vinden zijn die zeggen: May moet weg."
Reactie May op eerste uitslagen
Corbyn: premier May moet opstappen
Uitslagen stromen binnen
In het Verenigd Koninkrijk zijn de uitslagen van de meeste kiesdistricten binnen. Rond 06.00 uur waren de uitslagen van 613 van de 650 districten bekend. De Conservatieven stonden toen op 296 zetels, Labour op 251.