Wie is strafschoppennemer bij Oranje? 'Met koeienletters op papier zetten'

• Jesse Wieten

  redacteur Nederlands elftal

Ronald Koeman was kritisch bij de start van deze interlandweek, ook op zichzelf. Hij wilde het Nederlands elftal meer bij de hand nemen. "Daar moeten we wel aan werken, nog duidelijker maken wat we willen", zei de bondscoach.

Dat ging toen vooral over tactische zaken. Zaterdagavond bij Nederland-Hongarije (4-0) bleek dat de communicatie rond de strafschoppennemer nog te wensen overlaat. Is er nu wel of niet een nummer één?

In de 21ste minuut kreeg Oranje zaterdag een strafschop en die werd benut door Wout Weghorst. Ver in blessuretijd van de eerste helft volgde een tweede en Cody Gakpo pakte de bal. Weghorst stribbelde tegen, maar maakte er geen gevecht van. Ook Gakpo scoorde.

Wel of geen nummer één?

Na afloop zei Koeman er wisselende dingen over. "De afspraak was dat Virgil dat beslist", zei de bondscoach tegen de NOS. "Dat riep ik ook tegen Virgil. We hebben Wout en Cody voor de strafschoppen, maar hebben niet benoemd wie nummer één is. Dat ligt eraan hoe de wedstrijd verloopt, hoe iemand in de wedstrijd zit."

NOS-analist Pierre van Hooijdonk verbaasde zich over de uitleg. "De trainer bepaalt wie de penalty neemt, niet de aanvoerder. Je kan de onduidelijkheid heel makkelijk wegnemen door met koeienletters op papier te zetten wie de nummer één is. Als de trainer heel duidelijk is, krijg je geen gedoe."

Kijk hieronder naar alle reacties op de tweede strafschop van Oranje tegen Hongarije:

Op de persconferentie daarna zei Koeman het iets anders. "Nummer één is Wout, heb ik ook tegen Virgil gezegd, al voor de wedstrijd. Toen kwam er een tweede. Ik riep Virgil en zei dat hij moest beslissen. Uiteindelijk nam Cody die."

Weghorst: 'Als je afspraken maakt, moet je die nakomen'

Voor Weghorst was de afspraak helder: hij was de strafschoppennemer. Dat Gakpo de tweede voor zijn rekening nam, was volgens de spits van Ajax niet de afspraak.

"Als je afspraken maakt, moet je die nakomen", zei Weghorst. "We hadden een lijstje met drie en vanaf de kant gaf de trainer aan dat ik nummer één was. Dan komt er een tweede en die wil ik ook nemen. Uiteindelijk pakt Cody de verantwoordelijkheid en scoort hij. Dat is het belangrijkste."

Gakpo had een andere lezing. Of maakte slim gebruik van onduidelijkheid in de communicatie van Koeman: "De afspraak was dat Wout de eerste nam. Wout had al gescoord en ik wilde graag de tweede nemen. Dat was het."

Vorig jaar was Van Dijk de nummer één

Een jaar geleden wees Koeman aanvoerder Van Dijk aan als eerste penaltynemer. Het was een beslissing die volgde op een periode waarin Gakpo, Weghorst en Van Dijk allemaal een strafschop hadden genomen, bij afwezigheid van de vaste nemer van de voorgaande jaren, Memphis Depay.

De eerste van die strafschoppen was in september tegen Ierland. Met Van Dijk op het veld nam en benutte Gakpo de strafschop. Een maand later in en tegen Griekenland volgde een nieuwe strafschop. Gakpo ontbrak, Van Dijk en Weghorst waren present.

Weghorst nam de penalty in de 28ste minuut. Zijn inzet werd gekeerd door keeper Odisseas Vlachodimos. In de 90ste minuut volgde een herkansing, toen Weghorst al was gewisseld. Van Dijk ging achter de bal staan en scoorde.

Het leidde ertoe dat Koeman in de daaropvolgende interlandperiode in november Van Dijk aanwees als de vaste penaltynemer van Oranje. De aanvoerder kreeg de voorkeur boven Weghorst en Gakpo.

"Toen was Wout nog de nummer één", zei Koeman destijds op een persconferentie. "Nu is dat Virgil. Dat is veranderd. Ook nu Cody weer deel uit maakt van de groep, is Virgil nummer één als penaltynemer."

Sindsdien kreeg het Nederlands elftal geen strafschop meer mee. Afgelopen maand zaten Gakpo en Koeman naast elkaar bij een persconferentie in München in de aanloop naar het Nations League-duel met Duitsland (1-0) en werd ernaar gevraagd.

De afspraken van een jaar terug waren vergeten. Gakpo de nummer één? "Dat denk ik wel", zei Gakpo. "Maar dan moet ik even naar de trainer kijken." Koeman leek verrast en gaf niks prijs: "Hij is een van de mogelijke nemers. Dat maken we morgen bekend."

Wie neemt morgen in Zenica een mogelijke strafschop?