Uit welke beker drink jij je koffie? Inspecteurs jagen op plastic bij kantoren
Inspecteurs zijn deze maand begonnen met de controle op het gebruik van wegwerpbekers op kantoren. Sinds 1 januari mogen die in principe niet meer bij koffiemachines staan. De eerste indrukken zijn grotendeels positief, al valt op dat juist een paar grote bedrijven nog wegwerpbekertjes gebruiken.
Plastic verpakkingen zoals zakjes, bakjes en ook 'papieren' koffiebekers waar altijd een laagje plastic in zit om ze waterdicht te maken, belanden vaak op straat als zwerfafval. Nederlanders zijn grootverbruikers van dit soort verpakkingen: elke dag gooien we 19 miljoen plastic bekers en bakjes en 4,5 miljoen plastic flessen weg. Over twee jaar moet het gebruik van wegwerpplastics zijn teruggedrongen met 40 procent ten opzichte van 2022.
Na de invoering van maatregelen om hergebruik van verpakkingen te stimuleren bij het afhalen en bezorgen van maaltijden, zijn dit jaar 'gesloten omgevingen' aan de beurt. Daarbij horen festivals, sportverenigingen, onderwijsinstellingen en kantoren. Herbruikbare bekers zijn nu verplicht, tenzij aan strenge voorwaarden wordt voldaan.
Ludiek
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) gaat na de controles bij festivals afgelopen zomer nu dus kantoren af. Inspecteur Gert van Rootselaar is tot nu toe "positief verrast". Niet alleen over de kwaliteit van de koffie op menig kantoor ("daar word ik wel jaloers van"), maar ook door hoe de regels worden nageleefd.
"Een heel groot deel van de bedrijven waar we tot nu toe geweest zijn, is ergens vorig jaar al overgestapt op herbruikbaar", zegt Van Rootselaar. "Veel bedrijven hebben er iets ludieks van gemaakt. Zo kwam ik op een kantoor waar alle werknemers met Kerstmis 15 euro extra kregen om een mok aan te schaffen. Wie met de leukste mok terugkwam, kreeg een prijs."
De kleine en middelgrote bedrijven die hij en zijn collega's tot nu toe bezochten, hebben gekozen voor glazen en voor aardewerkmokken. "We zien van alles: gepersonaliseerde exemplaren, maar ook bedrijven die de serviesafdeling van IKEA hebben leeggekocht." Een groot bedrijf waar hij was, koos juist voor hardplastic bekers, die door de koffieleverancier worden opgehaald en gewassen.
De overstap op herbruikbaar gaat over het algemeen soepel. "Het is eigenlijk nergens een issue geweest." Wel ziet hij vaak rommel bij koffiepunten. "Daar hangt dan een A4'tje met het verzoek om vieze mokken toch echt in de afwasmachine te zetten."
'Verschrikte gezichten'
Tot Van Rootselaars teleurstelling bleken bij inspecties juist twee grote "toonaangevende bedrijven", met locaties waar honderden mensen werken, hun zaakjes nog niet op orde te hebben. "Dat vind ik dan wel jammer."
De inspecteur wijst erop dat de regels al begin 2022 werden aangekondigd. "Dan denk ik: jullie hebben ruim anderhalf jaar de tijd gehad om over te gaan op herbruikbaar en hebben de middelen ervoor. Waarom doen jullie het dan niet?"
Bij een van de bedrijven moest hij vrij lang wachten bij de receptie tot hij werd opgehaald. "Je zag de verschrikte gezichten. Dan voel je al: volgens mij doen ze het hier niet goed." Tijdens de rondleiding door het hoofd catering kreeg die "heel toevallig" een bericht binnen op zijn telefoon. "'Ah', zei hij, 'ik zie nu nét dat de wegwerpbekers nog voor de feestdagen uitgefaseerd worden'. Daar ga ik natuurlijk wel in januari weer langs, om te zien of het dan echt geregeld is."
Van Rootselaar en zijn collega's laten bij bedrijven die de regels overtreden een "ouderwetse voorbedrukte papieren waarschuwing" achter. Als de boel bij een tweede controle nog steeds niet op orde is, kan een boete volgen.
Hoe hij de kantoren uitkiest waar hij binnenstapt? "We krijgen weleens tips van werknemers. Maar verder is het volstrekt willekeurig."
