AD: WIA-uitkering al langer en vaker verkeerd berekend

Er worden al veel langer en veel vaker fouten gemaakt bij het berekenen van de hoogte van de arbeidsongeschiktheidsuitkering, de WIA. Dat schrijft het AD.

Na eerdere berichtgeving erkende het UWV dat er bij tienduizenden uitkeringen rekenfouten zijn gemaakt sinds 2020, maar volgens het AD worden de fouten al vanaf 2006 gemaakt.

Voor het bepalen van de hoogte van de uitkering gaat men uit van een zogeheten dagloon. Dat is het loon zoals de werkgevers het aan de belastingdienst opgeven. Bij het bepalen van het dagloon worden regelmatig fouten gemaakt en dan wordt de hoogte van de uitkering betaald aan de hand van een verkeerd bedrag.

In dit geval gaat het om fouten bij het bepalen van de hoogte van dagloon bij de eerste keer dat iemand een uitkering krijgt. Hierbij wordt soms de meest recente verhoging van het dagloon (indexatie) niet meegenomen, terwijl iemand daar wel recht op heeft. Als hierdoor de eerste uitkering lager uitvalt, wordt er elk half jaar daarna opnieuw over een te laag basisbedrag geïndexeerd.

84.000 uitkeringen gecontroleerd

Het UWV bevestigt aan de NOS dat er fouten zijn geconstateerd. De woordvoerder laat weten dat in 2022 het UWV er achter kwam dat het in sommige gevallen misgaat bij de eerste WIA-uitkering die iemand krijgt. De fouten vielen in dat jaar meer op door de hoge inflatie,. Hierdoor stegen de uitkeringen ook harder en dus vielen eventuele fouten sterker op.

Zo'n 84.000 uitkeringen moeten opnieuw tegen het licht worden gehouden. De uitvoeringsinstantie wil beginnen met de mensen die nu nog een WIA-uitkering krijgen. Dat gaat om 53.000 dossiers. De 31.000 andere dossiers zijn van mensen die inmiddels geen WIA-uitkering meer krijgen, omdat ze zijn overleden, met pensioen zijn of dat de uitkering is gestopt. Die dossiers worden later gecontroleerd.

Het UWV bestrijdt dat fouten onder het tapijt zijn geveegd. "We hebben de fout zelf ontdekt en hebben op eigen initiatief een onderzoek ingesteld. Als wij een fout maken, dan herstellen we die." Het UWV kijk naar dossiers vanaf 2006. Op basis van een steekproef, gaat het UWV er vanuit dat er bij 2500 tot 3000 uitkeringen een fout is gemaakt.

Zorgen bij patiënten

Na eerdere berichtgeving zei het UWV dat mensen die te veel geld hebben ontvangen, dat niet hoeven terug te betalen. Minister Van Hijum (Sociale Zaken) was daar later minder duidelijk over.

Eerder liet de Landelijke Patiënten Federatie weten zich grote zorgen te maken over de gevolgen van de fouten. Vakbond FNV heeft het over een "totale ramp", vergelijkbaar met het toeslagenschandaal.

Begin 2024 oordeelde een onafhankelijk commissie al dat het WIA-stelsel te complex is en deed voorstellen deze te versimpelen. In dat oordeel stond ook dat één WIA-uitkering met één regeling voor iedereen wenselijk zou zijn, in plaats van de verschillende regelingen met verschillende voorwaarden.