223 vragen over rellen Eritreeërs, Van Zanen beantwoordt ze 'zo gedetailleerd mogelijk'

Burgemeester Van Zanen van Den Haag heeft meer details bekendgemaakt over de aanloop en nasleep van de rellen tussen twee groepen Eritreeërs anderhalve week geleden. Daarvoor beantwoordde hij 223 vragen van de Haagse gemeenteraad. In een brief aan de raad reageert Van Zanen naar eigen zeggen "zo gedetailleerd mogelijk".

Zo wilden verschillende fracties "een tijdlijn vanaf het moment dat de bijeenkomst werd aangevraagd totdat de orde was hersteld". In die tijdlijn is onder andere te lezen dat de organisatie van de bijeenkomst, de Federatie van Eritrese Gemeenschappen in Nederland, de gemeente op 14 februari per mail liet weten "dat er signalen zijn van mogelijke verstoringen". Ook zei de federatie "in goed contact" te staan met de politie.

Alle vragen en antwoorden zijn hier te lezen.

Op zaterdag 17 februari braken in Den Haag rellen uit bij een zalencentrum waar een groep Eritreeërs een bijeenkomst hield. Een rivaliserende groep Eritreeërs probeerde het centrum binnen te komen. De ME was massaal aanwezig. Relschoppers liepen rond met stokken, politieauto's, personenauto's en een touringcar werden in brand gestoken. Een aantal agenten raakten gewond.

Morgen wordt in de Haagse gemeenteraad gedebatteerd over de rellen. Donderdag staan veertien verdachten voor de raadkamer van de rechtbank in Den Haag. Dan horen ze of ze langer vast blijven zitten, meldt het Haagse OM. Het voorarrest van een 48-jarige man uit Utrecht, die wordt verdacht van openlijke geweldpleging en opruiing, is vandaag al verlengd met veertien dagen.

'Sprake van dreiging'

Een van de ruim 200 vragen aan de burgemeester van Den Haag was of er contact is geweest met de Eritrese gemeenschap in de aanloop naar 17 februari. Dat was niet het geval. Inmiddels is er wel contact geweest met "enkele Eritrese organisaties", zegt Van Zanen. "De komende periode zal ook nog met andere vertegenwoordigers van de Eritrese gemeenschap in Den Haag contact zijn."

De gemeente en de politie zijn voorafgaand aan de bijeenkomst dus wel geïnformeerd door de organisatie. "Hierbij is gezegd dat er volgens de organisatie sprake was van dreiging vanuit de Brigade (een groep tegenstanders van het Eritrese regime, red.), en werd aangegeven dat er door de organisatie nauw werd samengewerkt met politie", schrijft de burgemeester. "Ook werd informatie gegeven over de genomen veiligheidsmaatregelen door de organisatie zelf en door zalencentrum Opera."

Toen de gemeente en de politie wisten dat de bijeenkomst zou plaatsvinden, maakte de politie een analyse, zegt Van Zanen verder in de brief aan de gemeenteraad. "Op basis van het informatiebeeld zijn vervolgens maatregelen getroffen die pasten bij het beeld."

Volgens de Haagse burgemeester Jan van Zanen was er achteraf gezien een andere politie-inzet nodig bij de rellen, zei hij vorige week zondag al:

Een andere vraag was of de gemeente zich goed had voorbereid. Volgens de Haagse burgemeester werd er "met een zekere mate van onrust" rekening gehouden. "Meer concreet werd rekening gehouden met het meest realistische scenario dat kleine groepen van de Brigade Nhamedu in de directe omgeving van Opera zouden opduiken. Dit scenario sloot aan bij de laatste ervaringen met de Brigade Nhamedu."

Uiteindelijk ging het om honderden relschoppers. "Op het moment van het uitbreken van de wanordelijkheden waren ongeveer 50 politiemensen aanwezig en ongeveer 60 personen die de confrontatie met de politie zochten", schrijft Van Zanen. "Daarna groeide de groep naar schatting naar enkele honderden relschoppers. Er zijn uiteindelijk in het zalencentrum en op straat totaal ruim 450 politiemensen ingezet."

'Alles meegewogen'

Er is volgens de burgemeester ook rekening gehouden met eerdere ervaringen met soortgelijke bijeenkomsten, zoals die in Rijswijk in mei vorig jaar. Bij die bijeenkomst vielen meerdere gevonden. Daarnaast is er gekeken naar afgelastingen van dit soort bijeenkomsten in andere gemeenten, zegt Van Zanen. Dit alles was "meegewogen bij het bepalen van het maatregelenpakket".

Ook de vraag 'Waarom is de bijeenkomst niet verboden?', werd gesteld. Daar was van tevoren niet genoeg aanleiding voor, zegt de burgemeester.

De gemeente had voorafgaand aan de bijeenkomst geen contact met de Brigade Nhamedu, "omdat daar op dat moment geen aanleiding voor was". De bijeenkomst is van tevoren ook niet besproken in de driehoek (burgemeester, politie en justitie) of met het zalencentrum zelf. "Er is uitgegaan van de inschatting van de politie dat de risico's door het ingezette maatregelenpakket beheersbaar waren."