Fout na fout bij Boeing 737 Max 9, vliegtuigbouwer in zwaar weer

De problemen rond de Boeing 737 Max 9 blijven zich opstapelen. Na de problemen met een toestel van Alaska Airlines, waarbij vrijdag een deel van de romp losliet, zijn ook bij toestellen van de Amerikaanse maatschappij United Airlines losse schroeven en andere "installatieproblemen" gevonden, meldde het bedrijf vannacht in een persverklaring.

Bij het incident met het vliegtuig van Alaska Airlines bleven alle inzittenden ongedeerd, ondanks het gapende gat in de romp. De piloot keerde om en maakte met succes een noodlanding. Alaska Airlines vond bij een inspectie losse schroeven.

Twee buren in Portland vonden tot hun grote verbazing twee onderdelen van de Boeing in hun achtertuin:

In 2018 en 2019 waren er twee dodelijke ongelukken met nieuwe toestellen van Boeing waarbij technische fouten een rol speelden. Beide ongevallen waren met het iets kortere Max 8 toestel, maar ook de 737 Max 9 werd toen voor inspectie aan de grond gehouden.

Nu zijn er dus opnieuw problemen. Gaat het miljardenbedrijf wellicht overhaast te werk bij het ontwikkelen van nieuwe vliegtuigen?

Snel ontwikkeld

De Boeing 737 Max 8 en 9 werden in 2017 en 2018 in gebruik genomen. Het toestel moest gaan concurreren met de Airbus A320 Neo die eerder al op de markt was gebracht, zegt luchtvaarteconoom Rogier Lieshout. Boeing had volgens The Seattle Times al toegezegd het vliegtuig te maken, zonder dat er een definitief ontwerp op tafel lag.

"Dat er bij de ontwikkeling fouten zijn gemaakt in het productieproces, moet nog blijken uit onderzoek", benadrukt luchtvaartexpert Joris Melkert. "Maar ze hadden wel iets meer tijd kunnen nemen voor de ontwikkeling van het vliegtuig."

Dat bleek ook toen een van de waarschuwingssystemen in het vliegtuig, het zogeheten MCAS-systeem, faalde. Dat leidde in 2018 en 2019 tot de twee dodelijke ongelukken in Indonesië en Ethiopië, waarbij honderden mensen om het leven kwamen.

Uit Amerikaans onderzoek bleek dat de vliegtuigbouwer aanpassingen aan het systeem nooit had gemeld aan luchtvaarttoezichthouder Federal Aviation Administration (FAA). Ook bleek dat Boeing al ruim een jaar wist van de problemen met het falende waarschuwingssysteem. Maar na intern onderzoek werd de conclusie getrokken dat er geen veiligheidsrisico was.

Het Boeing-type werd na de ongelukken grondig onderzocht. Na 20 maanden konden de 737 Max-toestellen weer de lucht in, nadat de FAA de verbetering aan de systemen had goedgekeurd.

Kostenplaatje

De maandenlange groundings en pijnlijke onderzoeken kostten het bedrijf in 2019 zo'n 18 miljard dollar. Nu dreigt er mogelijk opnieuw zwaar weer: Boeing ging gisteren en vandaag op de beurs onderuit en ook de beurscijfers van de afgelopen jaren beloven niet veel goeds. Toch gaan de Boeings nog steeds als warme broodjes over de toonbank, zegt Melkert. Dat komt deels door het beperkte aanbod. Wie van aanbieder verandert, moet ook nadenken over wie die vliegtuigen vervolgens gaat onderhouden. Een kostenpost waar niet veel maatschappijen op zitten te wachten.

Vooralsnog is er niets bekend over de oorzaak van de losse schroeven, de "installatieproblemen" en het gat dat ontstond in het vliegtuig van Alaska Airlines. Zolang het onderzoek loopt, blijft de Boeing in de VS in ieder geval aan de grond, meldt de FAA.

Een passagier aan boord van het vliegtuig filmde het incident:

In Nederland wordt wel gewoon gevlogen met dit type Boeing: bij Corendon zijn er twee Boeings 737 Max 9, een derde wordt deze maand in gebruik genomen. Een woordvoerder van de luchtvaartmaatschappij zegt dat "veiligheid voorop staat" en dat de situatie "nauwlettend in de gaten wordt gehouden".

Vooralsnog blijven de toestellen hier gewoon vliegen. Dat komt deels omdat de Boeings van Corendon wel van hetzelfde type zijn, maar de binnenkant is anders. Het paneel dat bij Alaska Airlines loskwam, en de schroeven die daarbij horen, zijn in de Corendon-toestellen vervangen door een extra nooddeur. De Nederlandse toezichthouder, de Inspectie Leefomgeving en Transport, wacht verder onderzoek van de FAA af.

Luchtvaartexpert Melkert maakt zich in ieder geval geen zorgen over de veiligheid in Nederland: "zolang de luchtvaartautoriteiten het veilig vinden, blijf ik ermee vliegen."