Kerstdiensten in Oekraïense kerken • Hulpverleners omgekomen bij ruimen mijnen

In beeld: kerstnachtmis in Kiev

Ook in Oekraïne wordt Kerst gevierd. Gisteravond waren er tal van kerstnachtdiensten. In de orthodoxe kerk, die dominant is in Oekraïne, wordt Kerst normaal op 7 januari gevierd. Veel Oekraïners houden dit jaar de westerse datum aan voor kerstvieringen, om zich af te zetten tegen Rusland, waar Kerst 'gewoon' in januari is.

De Oekraïense orthodoxe kerk, die zich heeft losgemaakt van de Russische orthodoxe kerk, had de kerstvieringen op 24 en 25 december eerder al toegestaan. Dit zijn foto's van de kerstnachtmis in het Sint-Michielsklooster in Kiev:

Drie Oekraïense hulpverleners omgekomen bij opruimen mijnenveld

In de buurt van Cherson zijn gisteren drie Oekraïense hulpverleners omgekomen bij het onschadelijk maken van mijnen die daar door Russen waren achtergelaten. Ze dienden in een speciale eenheid die belast is met het opruimen van mijnenvelden. De militaire gouverneur van de stad maakte vandaag bekend dat gisteren 16 mensen zijn omgekomen als gevolg van oorlogshandelingen, 64 mensen raakten gewond.

Cherson werd vrijwel direct na de Russische invasie in Oekraïne door de Russen ingenomen, maar de stad en een deel van de gelijknamige regio werden in oktober door Oekraïne heroverd. De Russen hebben daar net als in andere heroverde gebieden veel mijnen achtergelaten.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken denkt dat 160.000 vierkante kilometer van het Oekraïense grondgebied op mijnen moet worden gecontroleerd. Ter vergelijking: Nederland heeft een oppervlakte van bijna 42.000 vierkante kilometer.

Russen die hun land verlieten, moeten meer belasting betalen

Russen die hun land na de aanval op Oekraïne hebben verlaten, kunnen een hogere belastingaanslag verwachten. Het Russische parlement bereidt een wetsvoorstel voor waarin staat dat zij in een hoger tarief komen te vallen. "Zij die zich realiseerden dat ze een fout maakten, zijn al teruggekeerd", zegt de voorzitter van het Russische parlement, Vjatsjeslav Volodin, op Telegram. "De rest moet beseffen dat de meerderheid van de Russen niet achter hen staat en van mening is dat ze hun land, familie en vrienden hebben verraden".

In Rusland dragen werkgevers automatisch 13 procent van de salarissen over aan de belastingdienst. Russen die in het buitenland wonen en in Rusland belastingplichtig zijn moeten daar zelf voor zorgen. Volodin zei niet hoeveel meer zij moeten gaan betalen. Ook is onduidelijk of er een onderscheid gemaakt wordt tussen Russen die vanwege de oorlog zijn vertrokken en Russen die om andere redenen naar het buitenland zijn gegaan.

Het is niet bekend hoeveel Russen zich sinds de inval in Oekraïne in februari in het buitenland hebben gevestigd. Begin oktober hielden lokale media het op 700.000. Dat was kort na de aankondiging van Poetin dat 300.000 reservisten zouden worden opgeroepen.

Paus tijdens mis op Kerstavond: 'Jezus was arm, wees niet machtshongerig'

Paus Franciscus heeft vanavond in zijn mis op Kerstavond aandacht gevraagd voor de gevolgen van oorlog. Zonder Oekraïne specifiek te noemen, zei hij dat de hebzucht en honger naar macht in de wereld zo groot zijn dat "men zelfs zijn buren, zijn broers en zussen consumeert".

De paus voegde eraan toe dat de slachtoffers van deze situaties "zoals altijd de kinderen en kwetsbaren zijn". Hij riep de ruim 7000 toeschouwers in Vaticaanstad op om deze Kerst het leven van Jezus Christus te herdenken: "Echte rijkdom vind je niet in geld en macht, maar in relaties en de mensen om je heen. God is arm, laten we goed zijn voor elkaar."

Zelensky: Oekraïne bouwt aan eigen kerstwonder

Het Oekraïense volk bouwt aan een kerstwonder, door niet te buigen voor de Russen. Dat heeft president Zelensky gezegd in een kerstboodschap.

De oorlog is inmiddels tien maanden bezig en heeft geleid tot grote verliezen, ook aan Oekraïense kant. Zelensky zegt dat vrijheid een hoge prijs kent, maar dat slavernij een nog veel hogere prijs heeft. "We hebben standgehouden aan het begin van de oorlog. We hebben aanvallen, bedreigingen, dreigingen met kernwapens, terreur en raketaanvallen weerstaan. We zullen deze winter volhouden, omdat we weten waar we voor vechten", zei de president, met als achtergrond lichtjes en een versierde boom.

Veel Oekraïners vieren geen Kerst in december, maar vanaf 6 januari. Maar volgens de Oekraïense autoriteiten kiezen steeds meer mensen ervoor om Kerst eind december te vieren. 25 december en 7 januari gelden allebei als nationale feestdagen. Vanaf half december komen ook in Oekraïne de kerstversieringen tevoorschijn.

"Zelfs als het helemaal donker is, vinden we elkaar om elkaar te knuffelen. Als er geen warmte is, zullen we elkaar lang omhelzen om elkaar op te warmen", zei Zelensky. "We zullen lachen en blij zijn, zoals altijd. Er is alleen één verschil: we wachten niet op een wonder, we maken het wonder zelf."

Televisiezender van Russisch-Orthodoxe Kerk brengt oorlogspropaganda

Het Russische religieuze televisiekanaal SPAS zendt in toenemende mate oorlogspropaganda uit. Het kanaal is de voornaamste zender van de Russisch-Orthodoxe Kerk en maakt deel uit van het nationale zenderpakket.

De toon is ronduit militaristisch en de toon wordt steeds rabiater. "Gaat heen, trek ten strijde en vernietig het volk", klonk het onlangs. De uitspraak wordt op sociale media hier en daar gezien als een poging om genocide op het Oekraïense volk te rechtvaardigen.

Doden bij nieuwe aanval op bevrijde stad Cherson

Bij een nieuwe Russische aanval op de zuidelijke stad Cherson zijn zeker zeven doden en 58 gewonden gevallen, zegt de Oekraïense regering. Cherson werd onlangs bevrijd, na een maandenlange bezetting. Russische troepen zijn uit de stad verdreven, maar zitten nog vlakbij en voeren geregeld beschietingen uit.

President Zelensky spreekt van een nieuwe daad van terreur en deelde beelden van de aanval in de stad op sociale media. "Dit waren geen militaire doelen. De Russen doden voor hun plezier en om te intimideren."

Rutte: hulp aan Oekraïne voorkomt dat het hier onveilig wordt

Premier Rutte ziet de expansiedrift van Rusland als een dreiging voor alle NAVO-landen. In een interview met De Telegraaf zegt hij dat de hulp die Nederland geeft moet "voorkomen dat ons land onveilig wordt. Als we ons hier niet tegen verzetten wordt dit een risico voor het hele NAVO-gebied."

Het kabinet besloot gisteren om voor komend jaar 2,5 miljard euro te reserveren voor hulp aan Oekraïne, maar het is volgens Rutte niet zo dat dat geld nu ten koste gaat van andere dingen. "We kunnen een tik hebben. Net als met corona." Als de oorlog nog jaren duurt kan dat wel anders worden. Dan "moeten we bekijken wat we wel en niet kunnen voortzetten".

De Telegraaf vroeg Rutte ook of hij wel eens wakker ligt van de oorlog in Oekraïne. "Een enkele keer. Dat was na gesprekken met de Oekraïense president Zelensky, zeker in het begin. Omdat ik me realiseerde dat ik met een man sprak van wie ik niet zeker wist of ik hem de volgende keer nog aan de lijn zou krijgen. Hij koos voor zijn volk en vluchtte niet, wat veel mensen wel verwachtten."

"Vernietig Iraanse dronefabrieken"

Een naaste medewerker van de Oekraïense president Zelensky heeft opgeroepen tot "de vernietiging" van Iraanse drone- en raketfabrieken. Rusland heeft de afgelopen maanden de energievoorziening van Oekraïne onder meer aangevallen met drones van Iraanse makelij. De regering in Kiev verwacht dat Iran nog meer wapens levert aan Rusland. Volgens de naaste medewerker van Zelensky schendt Teheran op grove wijze de internationale sancties die tegen Moskou zijn afgekondigd.

Iran spreekt tegen dat het Rusland bewapent.

Met de luchtaanvallen wil Rusland de bevolking van Oekraïne demoraliseren en het land dwingen tot onderhandelingen en concessies. Oekraïne zegt dat het nooit zal buigen voor de Russische druk.

Russische propagandazender RT komt met dystopische kerstcommercial

De Russische propagandazender RT (voorheen Russia Today) heeft in een commercial een voorstelling van zaken gegeven van hoe Kerst dit en volgend jaar gevierd zou kunnen worden in Europa.

Een meisje krijgt in 2021 een hamster van haar vader en moeder, in 2022 moet de hamster het gezin via een loopwiel van stroom voorzien en in 2023 verdwijnt de hamster in de soep. Dan verschijnt de tekst "Fijne anti-Russische Kerst" in beeld, met daarbij de toevoeging: "Als uw media u niet vertellen waar dit allemaal naartoe gaat, dan is RT beschikbaar via VPN."

RT werd vlak na het begin van de oorlog in Oekraïne door de EU geweerd. Die blokkade kreeg ook kritiek vanuit Nederland. In mei werd bekend dat internetproviders, de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), het Persvrijheidsfonds en burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom naar het Europese Hof van Justitie stapten vanwege de blokkade van Russische staatsmedia.

De organisaties stapten naar het Hof omdat ze vonden dat als regeringsleiders zelfstandig informatie kunnen verbieden, dat de democratische rechtsstaat als geheel raakt.

Poetin beveelt: 'Leger snel voorzien van alles wat nodig is'

President Poetin heeft de chefs van de Russische defensie-industrie opgedragen ervoor te zorgen dat het leger zo snel mogelijk alle wapens en uitrusting krijgt die het nodig heeft. De Russische leider deed dat op een bijeenkomst met functionarissen van de defensie-industrie uit het hele land in de stad Toela, een centrum voor Russische wapenproductie.

"De belangrijkste kerntaak van ons militair-industrieel complex is om onze eenheden en fronttroepen te voorzien van alles wat ze nodig hebben: wapens, munitie en uitrusting in de benodigde hoeveelheden, van de juiste kwaliteit in het kortst mogelijke tijdsbestek", zei Poetin. "Het is ook belangrijk om de technische kenmerken van wapens en uitrusting voor onze gevechtsvliegtuigen te perfectioneren en aanzienlijk te verbeteren op basis van de gevechtservaring die we hebben opgedaan."

Poetin zei ook uit te kijken naar "voorstellen om de problemen aan te pakken". De woorden van Poetin komen enkele dagen na de beloftes die hij deed tijdens een ontmoeting met de hoogste militaire functionarissen van Rusland. Hij zei toen dat er geen financiële grenzen zijn aan wat de regering het leger kan bieden.

Verwoesting in Bachmoet: 'We leven niet, we overleven'

De zwaarbevochten stad Bachmoet vertoont sporen van een uitzichtloze strijd: overal verwoesting, die de inwoners tot wanhoop drijft. Ze zitten zonder gas, water en elektriciteit in de barre kou.

Foto's van nasleep Russische beschietingen in Kramatorsk

Persbureau Reuters heeft foto's van de stad Kramatorsk, een stad in de regio Donetsk in het oosten van Oekraïne die ook nog altijd in Oekraïense handen is.

De foto's tonen de nasleep van een beschieting in de stad. In berichten op Telegram wordt gezegd dat een aanval door Rusland gericht was op een kostschool daar, die door het Oekraïense leger als hoofdkwartier wordt gebruikt.

Niet ver van Kramatorsk ligt Bachmoet, de plaats die Rusland al sinds de zomer in handen probeert te krijgen, maar waar de Russen op felle weerstand van de Oekraïners stuiten.

Aanvankelijk was Bachmoet belangrijk voor de omsingeling van het grotere Kramatorsk, maar sinds de Oekraïense bevrijding van de regio Charkov is die omsingeling geen haalbare kaart meer, zeiden experts eerder tegen de NOS.

Energiebedrijf: gebrek aan stroom nog altijd "aanzienlijk" in Oekraïne

Het Oekraïense energiebedrijf Oekrenergo meldt op Telegram dat het stroomtekort in het elektriciteitssysteem iets is afgenomen, maar "aanzienlijk" blijft. De netbeheerder zegt dat alle faciliteiten werken waar stroom wordt opgewekt, maar wel dat er nog steeds beperkingen in het net zijn als gevolg van schade aan hoofdnetwerken door Russische aanvallen.

Daarom zijn er verbruiksgrenzen ingesteld. Als die worden overschreden, dan worden er verdere noodbeperkingen doorgevoerd.

"In het oosten is door Russische beschietingen in de frontlinie schade ontstaan aan de elektriciteitsnetten", schrijft Oekrenergo. "Na toestemming van het leger zal onmiddellijk met noodherstelwerkzaamheden worden begonnen."

Verschillende Nederlandse steden Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Groningen doen zometeen om 17.00 uur vijf minuten de lichtjes van een kerstboom uit. "Samen met andere steden in Europa tonen we zo onze solidariteit met de Oekraïense bevolking die deze winter vaak zonder stroom zit", zeggen de gemeentes Groningen en Rotterdam op Twitter.

Zelensky dankt Nederland voor steunpakket

De Oekraïense president Zelensky heeft in een gesprek met premier Rutte bedankt voor het nieuwe Nederlandse steunpakket. Nederland stelt volgend jaar 2,5 miljard euro beschikbaar voor steun aan Oekraïne. Het gaat onder meer om militaire steun. Een deel van het geld is ook bestemd voor herstel van de oorlogsschade.

"Wij waarderen ondersteuning!" schrijft Zelensky in een tweet. "We blijven samenwerken om het defensievermogen en de energiestabiliteit te vergroten en kritieke infrastructuur te herstellen."

Russische voetbalbond stapt mogelijk uit UEFA

De Russische voetbalbond RFS overweegt de Europese voetbalbond UEFA te verruilen voor de Aziatische tegenhanger AFC, meldt het persbureau Tass. Vandaag komt het uitvoerend comité van de bond bijeen om te praten over een mogelijke overstap.

De RFS hoopt door een overstap uit zijn internationale isolement te komen die het gevolg is van de sancties. Overigens wordt achter de schermen onderhandeld met de UEFA over versoepeling van de sancties.

'Relatie VS-Rusland ijzig koud'

De relatie tussen Rusland en de Verenigde Staten bevindt zich op een ijzig dieptepunt en de kans op een botsing tussen beide landen is groot. Dat zegt de Russische ambassadeur in Washington, Anatoli Antonov tegen het persbureau Tass. De ambassadeur zei verder niets over de aard van zo'n confrontatie. Van een echte dialoog over onderwerpen van strategisch belang is volgens Antonov geen sprake. De enige gesprekken tussen de VS en Rusland die effectief zijn, zijn die over de ruil van krijgsgevangenen.

Lokale politicus wil Poetin aanklagen wegens uitspreken taboewoord oorlog

Een oppositiepoliticus uit de Russische stad Sint-Petersburg wil president Poetin aanklagen. "Door het woord 'oorlog' uit te spreken op een persconferentie over Oekraïne heeft hij de strijdkrachten in diskrediet gebracht", twitterde de lokale volksvertegenwoordiger Nikita Joeferev. In Rusland is het verboden om te spreken van de oorlog in Oekraïne; het Kremlin heeft het steevast over een 'speciale militaire operatie'. In zijn verklaring zei Poetin gisteren onder meer dat Rusland het militaire conflict niet wil aanwakkeren, maar "deze oorlog wil beëindigen".

In Rusland zijn talloze mensen achter de tralies beland die het over de oorlog in Oekraïne hadden.

Overigens wordt het woord oorlog op de propagandakanalen van het Kremlin al gebruikt.

Nieuw steunpakket Nederland voor Oekraïne

Nederland stelt volgend jaar 2,5 miljard euro beschikbaar voor steun aan Oekraïne. Het gaat onder meer om militaire steun. Een deel van het geld is ook bestemd voor herstel van de oorlogsschade.

Rusland russificeert verwoeste stad Marioepol, theater afgebroken

Een jaar geleden vierden inwoners van de Oekraïense stad Marioepol nog een onbezorgde Kerst en maakte mensen zich op voor Oud en Nieuw. Nu is de stad door Rusland in puin geschoten en tienduizenden burgers zijn gevlucht of gedood. De Russische bezetters zijn druk bezig de sporen te wissen van de gepleegde oorlogsmisdaden. Veel straten hebben Russische namen gekregen, het verwoeste stadstheater is helemaal afgebroken. De plaatsnaam aan de ingang van de stad is gerussificeerd en geschilderd in de kleuren van de Russische vlag.

Marioepol viel acht maanden geleden, na zeer zware gevechten.

Zelensky teruggekeerd in Kiev

De Oekraïense president Zelensky is weer thuis na een bliksembezoek aan de Verenigde Staten. Hij is vanuit Washington teruggevlogen en via Polen doorgereisd naar Kiev. Zelensky was in de VS om president Biden en het parlement te bedanken voor de grootschalige wapensteun. Hij sprak het Congres toe en kreeg een staande ovatie.

Oekraïne krijgt opnieuw wapens, waaronder een Patriot-luchtverdedigingssysteem. Dat moet de Oekraïense steden beter beschermen tegen Russische aanvallen op burgers en de energievoorziening.

Via via komt Nederlandse export toch in Rusland terecht

Goederen uit Nederland komen, in strijd met de sancties, via via toch in Rusland terecht, blijkt uit onderzoek van de NOS. Het gaat om producten die uit Nederland worden geïmporteerd door onder meer Kirgizië, Armenië en Turkije. Vanuit deze landen gaan de goederen in grote hoeveelheden de grens over naar Rusland.

Met de handelssancties wil de Europese Unie het Rusland lastiger maken om de oorlog tegen Oekraïne te financieren.

Poetin zegt dat Rusland oorlog wil beëindigen, maar dat zijn 'loze uitspraken'

President Poetin zegt dat Rusland een einde wil aan de oorlog in Oekraïne en ook dat ieder gewapend conflict eindigt met diplomatieke onderhandelingen. "We streven naar het einde hiervan. En natuurlijk: hoe eerder, hoe beter", zei hij tegen Russische verslaggevers. "Op een bepaald moment moeten de partijen in een conflict samenkomen en een akkoord sluiten. De toename van het aantal gewelddadigheden leidt tot onrechtvaardige verliezen."

Rusland zegt al enige tijd dat het openstaat voor onderhandelingen, maar Oekraïne en de Verenigde Staten vermoeden dat Rusland met gesprekken tijd wil winnen, gezien de grote verliezen die Rusland in Oekraïne lijdt. Ook wil Oekraïne dat Rusland stopt met het uitvoeren van aanvallen en bezet gebied teruggeeft aan Oekraïne.

Dit is geen concrete oproep aan Oekraïne om aan de onderhandelingstafel te komen, dit is vooral een uitspraak voor de buitenwereld, zegt Ruslanddeskundige Hubert Smeets. "Poetin heeft al vaker gezegd dat hij de oorlog wil beëindigen, maar onderhandelen wil hij alleen op zíjn voorwaarden, bijvoorbeeld op basis van het 'heroverde gebied' in Oekraïne. Op die voorwaarden wil Oekraïne natuurlijk niet onderhandelen, dus dat is geen realistisch voorstel."

Toch zie je aan deze uitspraak wel dat Poetin zich niet zo lekker voelt, zegt Smeets. "Het feit dat hij dit zegt, geeft aan dat hij zich gedwongen voelt om aan de buitenwereld te laten zien dat hij uit is op vrede. Het zegt wel iets over het vertrouwen dat hij heeft dat hij de oorlog nog kan volhouden."

Aanvallen op Oekraïne

De opmerkingen van Poetin komen op een moment dat Rusland onverminderd doorgaat met het uitvoeren van aanvallen op Oekraïne. Onder meer de stad Cherson wordt aanhoudend bestookt door Russische raketten en sluipschutters. Ook elders in het land blijft Rusland aanvallen uitvoeren, onder meer op cruciale infrastructuur. Vorige week vrijdag zat Charkov urenlang zonder stroom.

Gisteren zei Poetin nog in een toespraak dat hij alle militaire doelen wil behalen in Oekraïne, en dat hij daarvoor alles aan de strijdkrachten zal geven waar ze om vragen. Hij zei toen ook dat hij zijn nucleaire wapens wil verbeteren. Volgens de president is nu 91 procent van de nucleaire wapens al gemoderniseerd.

Medewerker Duitse inlichtingendienst opgepakt om doorspelen informatie

De Duitse federale politie heeft een medewerker van inlichtingendienst BND opgepakt op verdenking van landverraad. De medewerker zou dit jaar informatie hebben doorgespeeld aan een Russische geheime dienst.

Het is niet duidelijk om wat voor informatie het gaat, maar wel dat het gaat om staatsgeheimen. Topman Bruno Kahl van de BND zegt dat discretie van groot belang is. Ieder detail kan de vijand volgens hem een mogelijkheid geven om Duitsland te beschadigen.

De verdachte medewerker, Carsten L., is gisteren opgepakt in Berlijn. Zijn woning en werkplek zijn doorzocht. De man zit vast en is vandaag voorgeleid aan de rechter. "We moeten rekening houden met Rusland, een gewetenloze tegenstander die bereid is geweld te gebruiken", zegt Kahl.

In 2014 werd voor het laatst een dubbelspion ontdekt bij de BND. Twee jaar later werd deze man veroordeeld tot acht jaar cel voor spionage, vooral voor de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. De medewerker had tussen 2008 en 2014 meer dan 200 documenten doorgespeeld aan de CIA. Hij had daarvoor zeker 80.000 euro ontvangen en verklaarde dat hij het onder meer uit verveling en frustratie deed.

Zelensky spreekt met Poolse ambtgenoot

President Zelensky van Oekraïne heeft op zijn terugreis vanuit de VS een bezoek gebracht aan Polen. Hij sprak er met zijn Poolse ambtgenoot Duda.

Het gesprek in de stad Rzeszów duurde zo'n twee uur. Er is onder meer gesproken over het bezoek van Zelensky aan de VS en het belang ervan, maar ook over de relaties tussen Polen en Oekraïne.

Zelensky heeft Duda ook bedankt voor zijn "continue en krachtige steun". Hij noemde hem "een vriend van Oekraïne". Onduidelijk is op welke locatie in Rzeszów het gesprek was. De stad in het zuidoosten van Polen heeft onder meer een luchthaven, die ook gebruikt wordt door de Amerikaanse luchtmacht.

Britten: zeker 20.000 huurlingen Wagner-groep in Oekraïne

Het aantal huurlingen van het Russische huurlingenbedrijf Wagner Group in Oekraïne is de laatste maanden snel opgelopen, zeggen Britse functionarissen tegen de BBC.

Volgens de Britten waren er in maart 2022 nog duizend Wagner-huurlingen in Oekraïne. Maar inmiddels zijn dat er meer dan 20.000, zo'n 10 procent van het totale aantal Russische troepen in Oekraïne.

Britse functionarissen zeggen dat Wagner voorheen vooral zeer ervaren militairen rekruteerde. De organisatie werd gezien als een elitekorps. Maar inmiddels zou Wagner vooral slecht getrainde gevangenen inzetten, die beschouwd worden als 'inwisselbaar'. Ze zouden voor één taak worden ingezet. Wie zou afwijken van het plan, zou gedreigd zijn met standrechtelijke executie.

Persbureau Reuters meldt vandaag ook op basis van Amerikaanse bronnen dat Noord-Korea wapens heeft geleverd aan de Wagner Group. Het zou gaan om onder meer raketten. De Amerikanen zijn daarover bezorgd. Het zal de strijd in Oekraïne niet direct veranderen, zegt de VS, maar de vrees bestaat dat Noord-Korea meer wapens gaat leveren.

De paramilitaire organisatie opende vorige maand een eerste hoofdkwartier in Sint-Petersburg. De eigenaar van de groep, Jevgeni Prigozjin, erkende in september dat hij achter de organisatie zit.

New York Times: 'Russische parachutisten verantwoordelijk voor bloedbad in Boetsja'

Een Russische parachutisteneenheid heeft in maart tientallen mensen gedood in één straat in Boetsja, de Jabloenska-straat. Dat meldt The New York Times aan de hand van exclusieve telefoongegevens, documenten, interviews en duizenden uren video.

In mei dit jaar publiceerde dezelfde krant al beelden die volgens de krant lieten zien dat Russische militairen betrokken waren bij executies.

De krant concludeert nu na acht maanden onderzoek dat de daders van het bloedbad in de Jabloenska-straat Russische parachutisten waren van het 234ste luchtaanvalregiment onder leiding van luitenant-kolonel Artjom Gorodilov.

Vorige week ging de Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN, Volker Türk, nog eens in op oorlogsmisdaden in Boetsja. In de Jabloenska-straat werden 14 burgers (10 mannen, 3 vrouwen en 1 meisje) doodgeschoten en achtergelaten, zei Türk. De commissaris zei bezig te zijn met het bevestigen van nog eens 105 moorden op burgers in Boetsja.

Rusland heeft altijd alle aantijgingen ontkend en gezegd dat Russische militairen geen burgers aanvallen.

Russische minister van Defensie bezoekt troepen in Oekraïne

De Russische minister van Defensie Sjojgoe heeft legereenheden bezocht die in Oekraïne vechten, melden Russische staatsmedia. Sjojgoe bezocht eenheden die zijn ingezet in het oorlogsgebied, het "gebied van de speciale militaire operatie" zoals het door het Kremlin zegt.

Waar het bezoek precies was, is niet vermeld. Sjojgoe zei gisteren op een conferentie van Ruslands topmilitairen waar ook president Poetin bij was dat de omvang van de strijdkrachten met meer dan 30 procent uitgebreid moet worden, van 1,15 miljoen naar 1,5 miljoen manschappen.

Hij zei dat hiermee de "problemen met betrekking tot de militaire veiligheid van Rusland" opgelost zouden zijn. Ook stelde hij voor om de leeftijdscategorie voor de dienstplicht te verhogen naar 21 tot 30 jaar. Volgens de huidige wet kunnen Russen tussen de 18 en 27 jaar verplicht worden opgeroepen.

Aan het einde van de conferentie zei Poetin dat hij het eens is met de voorstellen van Sjojgoe.

Handprothesen uit Delft naar Oekraïne gestuurd

Oekraïners die door de oorlog een hand zijn kwijtgeraakt krijgen handprothesen die in Delft zijn ontworpen, meldt de Technische Universiteit Delft. Het ontwerp van onderzoeker Gerwin Smit is betaalbaar en eenvoudig te produceren door gebruik te maken van 3D -printen en lasersnijden, schrijft de universiteit.

De zogenoemde "100-Dollar Hand" is geschikt voor mensen die landen leven waar weinig budget beschikbaar is. 80% van de mensen die een handprothese nodig heeft leeft in dergelijke landen, meldt de TU Delft.

De prothese wordt geproduceerd in India. In dat land zijn honderden van de kunsthanden verspreid. Nu zijn dankzij een donatie van een Amerikaans IT-bedrijf 350 handprothesen naar Oekraïne gestuurd. Smit is bezig met geld inzamelen voor een volgende schenking aan het land.

Video: zo sprak Zelensky het Amerikaanse Congres toe

De Oekraïense president Zelensky heeft het Amerikaanse Congres toegesproken. Hier bedankte hij "alle Amerikanen" voor hun steun aan Oekraïne in de oorlog met Rusland. Volgens hem zijn de tientallen miljarden dollars geen liefdadigheid "maar een investering in de wereldwijde veiligheid en democratie waar wij uiterst zorgvuldig mee omgaan".

Voorafgaand aan zijn speech kreeg de Oekraïense president een minutenlange staande ovatie van de senatoren en afgevaardigden. Ook tijdens zijn toespraak kreeg hij regelmatig applaus.

Bekijk een video met de hoogtepunten hier:

Britten: Belarussiche troepen trainen Russische reservisten

Volgens het Britse Ministerie van Defensie (MoD) heeft Belarus waarschijnlijk "een belangrijke maar discrete rol" op zich genomen bij het opleiden van duizenden Russische reservisten. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie in zijn dagelijkse update over de oorlog in Oekraïne.

Dit kan volgens de Britten een "poging zijn om het gebrek aan Russische militaire instructeurs gedeeltelijk te verhelpen", omdat veel van hen al in Oekraïne worden ingezet of daar zijn omgekomen bij gevechten.

Hoewel de twee landen een lange geschiedenis van militaire samenwerking hebben, is volgens de training van gemobiliseerde Russen door Belarussen volgens de Britten een teken dat de rollen zijn omgedraaid.

"Belarussische troepen worden door Rusland van oudsher beschouwd als inferieur aan Russische troepen en hun inzet als trainers is een indicatie van overbelasting binnen het Russische militaire systeem", concludeert het ministerie.

Russische oud-vicepremier gewond bij bombardement

De voormalige Russische vicepremier en oud-baas van ruimteorganisatie Roskosmos Dmitri Rogozin is gewond geraakt bij een Oekraïense aanval op de stad Donetsk. Dat meldt het Russische staatspersbureau Tass op basis van zijn woordvoerder. Hij is opgenomen in het ziekenhuis met een wond aan zijn rug en zou niet in levensgevaar zijn.

Volgens Tass werd het hotel beschoten waar Rozogin de afgelopen maanden woonde. De assistent van Rogozin zegt tegen het persbureau dat er is geschoten met een artilleriesysteem van Franse makelij.

Zelensky spreekt Congres toe en overhandigt strijdvlag

In zijn toespraak voor het Amerikaanse Congres heeft de Oekraïense president Zelensky "alle Amerikanen" bedankt voor hun steun aan Oekraïne in de oorlog met Rusland. Volgens hem zijn de tientallen miljarden dollars geen liefdadigheid "maar een investering in de wereldwijde veiligheid en democratie waar wij uiterst zorgvuldig mee omgaan".

Om zijn woorden kracht bij te zetten, overhandigde Zelensky de strijdvlag die Oekraïense soldaten hem een dag eerder in de belegerde stad Bachmoet gaven aan Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.

Zelensky: Patriots zijn belangrijke stap voor een veiliger luchtruim in Oekraïne

President Zelensky zegt dankbaar te zijn voor alle hulp die Amerika biedt. Hij zei ervan overtuigd te zijn dat ook na 1 januari, als het nieuwe Congres aantreedt, zowel de Republikeinen als de Democraten Oekraïne zullen blijven steunen. Het steunpakket van 45 miljard dollar, dat vandaag bekend werd gemaakt, moet nog door het Congres worden goedgekeurd.

De komst van Patriot-luchtafweer biedt volgens Zelensky de Oekraïense bevolking de benodigde bescherming. "We vechten voor een gezamenlijke overwinning tegen de tirannie van Rusland, en we zullen winnen."

Biden: "Poetin is niet van plan te stoppen met deze oorlog"

In een gezamenlijke persconferentie met president Zelensky heeft de Amerikaanse president Biden nog eens 2 miljard aan militaire steun en 370 miljoen dollar aan humanitaire hulp toegezegd aan Oekraïne. Biden zei trots te zijn op het bezoek van Zelensky aan het Witte Huis. Hij haalde hard uit naar de Russische president Poetin, die "niet van plan is om te stoppen met deze oorlog". Hij benadrukte dat de VS Oekraïne blijven steunen zolang dat nodig is.

‘Met Patriot-systeem kan Kiev redelijk verdedigd worden’

Eén Patriot-systeem is in staat om de Oekraïense hoofdstad Kiev "redelijk" te verdedigen. Dat zegt defensiespecialist Peter Wijninga bij het Haags Centrum voor Strategische Studies tegen Nieuwsuur.

Vlak voor het bezoek van president Zelensky maakte de VS bekend dat er een Patriot-luchtafweersysteem naar Oekraïne wordt gestuurd. Eén klinkt weinig, maar het is het is wel een effectief systeem, aldus Wijninga. Hij denkt dat de Oekraïners daarmee het stroomnet van Kiev kunnen beschermen.

Het is niet mogelijk om met één systeem het hele land te beschermen, benadrukt de defensiespecialist.

Zelensky bedankt VS 'namens alle inwoners van Oekraïne'

Voorafgaand aan het overleg met president Biden heeft de Oekraïense president Zelensky de VS bedankt voor alle steun 'namens alle inwoners van Oekraïne'. Ook reikte hij een militaire onderscheiding uit aan Biden, die op zijn beurt benadrukte dat de VS aan de zijde van Oekraïne staat. Biden noemde het een eer om Zelensky bij te staan in de oorlog. "Poetin gebruikt de winter nu als een wapen", zei Biden, doelend op de vele luchtaanvallen op elektriciteitscentrales in Oekraïne waardoor miljoenen Oekraïners dagelijks zonder stroom, verwarming en water zitten.

De twee leiders spraken even voor het oog van de camera's voorafgaand aan hun overleg binnenskamers:

Zelensky verwelkomd in Witte Huis

Na zijn landing op vliegbasis Joint Base Andrews is president Zelensky naar het Witte Huis gebracht. Daar werd hij verwelkomd door president Biden. De twee verdwenen naar binnen voor een onderhoud.

Bekijk hier hoe president Biden Zelensky verwelkomt in het Witte Huis

Zelensky aangekomen in de VS

President Zelensky is geland in Washington en onderweg naar het Witte Huis. Daar ontmoet hij president Biden. Na een gesprek zullen ze naar verwachting rond 22.00 uur Nederlandse tijd een gezamenlijke persconferentie geven.

Bekijk hier hoe de Oekraïense president voet op Amerikaanse bodem zet:

Minister: Nederlandse chips in Iraanse drones moeilijk te voorkomen

Het is vrijwel niet te voorkomen dat in Nederland gefabriceerde chips worden gebruikt in drones en andere oorlogstechnologie die tegen Oekraïne wordt ingezet. Dat heeft minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel in de Tweede Kamer gezegd. De Kamerleden reageerden op de berichtgeving van de Britse onderzoeksorganisatie Conflict Armament Research (CAR).

"Het is natuurlijk verschrikkelijk om zulke berichten te lezen. Maar het zijn vaak chips die gewoon in een magnetron zitten of een tosti-ijzer", zei Schreinemacher. "We hebben het hier niet over hoogwaardige technologische chips."

Volgens Schreinemacher is het geen doen om bij alle in Nederland geproduceerde chips die worden geëxporteerd, te controleren of ze niet uiteindelijk toch in een wapen of ander oorlogstuig terechtkomen. De chips worden vaak uit de gewone huis-, tuin- en keukenapparaten gesloopt, of ze worden via tussenhandelaars geïmporteerd en doorverkocht.

"Je legt de hele chipexport stil als je deze chips op een verbodenlijst zet. Het gaat om miljoenen stuks", aldus de minister.

Niet alle senatoren aanwezig door slecht weer

Een aantal Amerikaanse politici kan niet aanwezig zijn bij Zelensky's bezoek aan het Capitool, meldt CNN. Door de winterstorm die over grote delen van het midden van de VS trekt zijn veel vluchten vertraagd.

Een van de Senatoren is de Democratische 'majority whip' Dick Durbin. Hij zegt het zeer te betreuren dat hij niet aanwezig kan zijn als vice-voorzitter van de Oekraïne-commissie. Het is nog niet duidelijk hoeveel Congresleden en senatoren de toespraak van president Zelensky moeten missen. Dat deel van de Senaat zal op afstand moeten stemmen over het steunpakket van 1,8 miljard dollar.

Agenda bezoek Zelensky

President Zelensky komt over enkele uren aan in Washington voor een bliksembezoek. Dit is zijn agenda voor vanavond en vannacht (Nederlandse tijden):

20.00 uur: president Biden ontvangt Zelensky in het Witte Huis

20.30 uur: vergadering over de samenwerking tussen de VS en Oekraïne

22.00 uur: gezamenlijke persconferentie in het Witte Huis

01.30 uur: toespraak Zelensky voor beide Kamers van het Congres

Biden kijkt uit naar komst Zelensky

De Amerikaanse president Biden zegt uit te kijken naar de komst van de Oekraïense president Zelensky. "We hebben veel te bespreken", tweet Biden. Zelensky heeft voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog zijn land verlaten. Hij praat vanavond in Washington over verdere Amerikaanse militaire steun in de oorlog met Rusland. Ook houdt Zelensky een toespraak in het Congres.

Zelensky benadrukt hoe belangrijk deze reis en de samenwerking met de VS is. Het land biedt de meeste militaire steun. Lees in dit artikel over de samenwerking tussen Oekraïne en het Westen.

Geen luchtalarmen meer in Oekraïne

Er loeien geen luchtsirenes meer. Eerder vandaag waren de alarmen in heel Oekraïne te horen. Lokale functionarissen hebben nu alles veilig verklaard. Er zijn ook geen nieuwe Russische aanvallen gemeld.

De alarmen gingen waarschijnlijk af door verschillende militaire vliegtuigen die uit Belarus waren opgestegen.

Poetin: 'Alles wordt gedaan om militaire doelen te behalen'

Rusland gaat alle militaire doelen behalen in Oekraïne. Hiervoor krijgen de strijdkrachten alles waar ze om vragen. Dat heeft president Poetin gezegd op een eindejaarbijeenkomst van zijn hoogste defensiefunctionarissen vandaag.

Poetin zei ook dat er geen financiële grenzen zijn aan wat de regering het leger kan bieden. In zijn toespraak, waarin hij de militaire plannen van zijn land voorlegde aan de defensiechefs in Moskou, verzekerde Poetin ook dat de Russische nucleaire strijdkrachten gevechtsklaar zijn.

Hij beschuldigde de NAVO ervan haar volledige capaciteiten tegen Rusland te gebruiken. De president drong er bij de militaire leiders op aan hun opgedane ervaring in de strijd in Syrië en Oekraïne te gebruiken en zei ook dat Rusland speciale aandacht moest besteden aan het belang van drones in de oorlog in Oekraïne.

Poetin had het over de hypersonische Sarmat-raket, genaamd "Satan II". Die is in de nabije toekomst klaar om te worden ingezet, zei Poetin.

In mei dit jaar presenteerde Rusland deze beelden van de RS-28 Sarmat, die getest werd:

'Hulp van de VS zou een geschenk zijn voor Oekraïne'

Inwoners van de Oekraïense hoofdstad Kiev reageren positief op het bezoek van hun president aan Washington vandaag.

Reden voor luchtalarmen: militaire vliegtuigen uit Belarus

De reden voor de luchtalarmen die afgaan in heel Oekraïne, is zeer waarschijnlijk een reactie op verschillende militaire vliegtuigen die in Belarus zijn opgestegen.

Een woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht zou bevestigd hebben dat de vliegtuigen waren opgestegen om Oekraïne te monitoren en te oefenen voor grotere raketaanvallen.

Luchtalarmen gaan af in heel Oekraïne

In Oekraïne gaan overal luchtalarmen af. Correspondent Amerika Lucas Waagmeester zei eerder vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal dat een militair antwoord van Rusland op het bezoek van Zelensky aan Washington te verwachten viel.

"De Russen zullen willen laten zien dat ze niet blij zijn met een nog strakkere coördinatie tussen Oekraïne en de VS. Ook in dat opzicht is dat een spannende stap van Zelensky", zei Waagmeester.

Poetin houdt vandaag 'belangrijke en vrij lange' toespraak

Poetin geeft vandaag voor de top van het ministerie van Defensie een belangrijke en lange toespraak, heeft Kremlin-woordvoerder Peskov aangekondigd.

"Natuurlijk zal er een belangrijke toespraak van de president zijn, een behoorlijk lange", aldus Peskov. De Russische minister van Defensie Sjojgoe geeft vandaag ook een presentatie. Hierover geeft de president ook "slotopmerkingen", zei Peskov.

Kremlin: geen kans op vredesbesprekingen door wapenleveranties

Het Kremlin zegt dat het geen kans ziet op vredesbesprekingen met Oekraïne.

In een gesprek met verslaggevers heeft Kremlin-woordvoerder Peskov gezegd dat de voortzetting van westerse wapenleveranties aan Oekraïne leidt tot een "verdieping van het conflict".

Vandaag bezoekt president Zelensky Washington. Dat valt samen met de aankondiging door president Biden van een nieuw defensiehulppakket aan Oekraïne, inclusief Patriot-raketsystemen.

Is dit de vlucht van Zelensky?

Op sociale media wordt gesuggereerd dat Zelensky in een toestel van de Amerikaanse luchtmacht zit dat vanochtend vertrokken is vanuit Rzeszow in Polen. Dit vliegtuig is vanochtend om 815 uur uit Polen vertrokken.

Als het inderdaad de vlucht van Zelensky is en er verder geen tussenstops zijn, dan is de verwachting dat het vliegtuig rond 18 uur Nederlandse tijd in Washington zal aankomen.

In het programma van het bezoek, dat gedeeld is op Twitter, staat dat Biden zijn Oekraïense ambtsgenoot om 20.00 uur Nederlandse tijd verwelkomt.

Hoe kwam Zelensky's bezoek tot stand?

Het Witte Huis heeft ook uitleg gegeven over hoe het bezoek van Zelensky tot stand kwam. Het kwam op 11 december voor het eerst ter sprake, toen Biden en Zelensky elkaar telefonisch spraken.

De formele uitnodiging van het Witte Huis volgde een week geleden, op 14 december, waarin Washington een meer specifiek programma voorstelde, met onder meer de uitgebreide ontmoeting met Biden en het bezoek aan het Congres.

De uitnodiging is afgelopen vrijdag door Zelensky geaccepteerd en afgelopen zondag bevestigd. Hierop nam het Witte Huis contact op met het kantoor van Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden om Zelensky's bezoek aan het Congres verder te coördineren.

Oekraïne krijgt Patriot-systeem van VS

Het bezoek van Zelensky valt ook samen met de aankondiging door president Biden van een nieuw defensiehulppakket aan Oekraïne, inclusief Patriot-raketsystemen. Het nieuwe pakket heeft een waarde 2 miljard dollar.

De Oekraïense troepen krijgen training van de VS in het bedienen van het Patriot-systeem. Dat gebeurt niet in de VS en niet in Oekraïne, maar in een niet nader aangeduid "derde land". "Dit zal enige tijd duren, maar Oekraïense troepen zullen die training meenemen naar hun land", aldus het Witte Huis.

Nu ook bevestiging vanuit Witte Huis: paar uur en dan weer naar huis

Het Witte Huis heeft Zelensky's bezoek nu ook bevestigd. Als eerste staat een ontmoeting met de Amerikaanse president Biden in het Witte Huis gepland. Daarna is er een persconferentie, gevolgd door een toespraak van Zelensky in het het Congres.

"En dan zal Zelensky, na slechts een paar uur op de grond, terugkeren naar zijn volk in Oekraïne", meldt het Witte Huis.

Zelensky bevestigt: onderweg naar Washington

De Oekraïense president Zelensky is onderweg naar de Verenigde Staten. Dat heeft hij bevestigd op Twitter, nadat eerder Amerikaanse media het bezoek hadden aangekondigd.

De Oekraïense president zal de samenwerking tussen Oekraïne en de VS bespreken. Dan gaat het onder meer om de Patriot-raketten die de VS gaat leveren.

Zelensky wordt op het Witte Huis ontvangen door president Biden. Ook houdt hij een toespraak in het Congres en staan er verschillende gesprekken gepland.

Het is voor het eerst sinds de Russische invasie dat Zelensky het land verlaat.

Amerikaanse media: Zelensky morgen naar Washington

President Zelensky reist morgen naar de Amerikaanse hoofdstad Washington, melden Amerikaanse media. Het online medium Punchbowl News kwam als eerste met een aankondiging van de reis. CNN schreef korte tijd later ook over de geplande reis van Zelensky, met het voorbehoud dat nog niet alles definitief is.

Volgens CNN staat onder meer een ontmoeting van Zelensky met president Biden gepland in het Witte Huis. Punchbowl News meldt dat Zelensky een gezamenlijke zitting van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat bijwoont.

Als Zelensky inderdaad naar de VS reist, zou het de eerste keer zijn dat hij Oekraïne verlaat sinds het begin van de oorlog in februari.

Wereldbank keurt nieuw steunpakket voor Oekraïne goed

De Wereldbank heeft een aanvullend financieringspakket van 610 miljoen dollar goedgekeurd voor hulp en herstel in Oekraïne, nu de oorlog met Rusland voortduurt. Het gaat onder meer om een aanvullende lening van 500 miljoen dollar, waar Groot-Brittannië garant voor staat. Met het geld wordt onder meer een project ondersteund om de gezondheidszorg te herstellen en verbeteren in Oekraïne.

Duitsland weerspreekt berichten over olie-orders in Rusland

Het Duitse ministerie van Economische Zaken ontkent dat het land voor volgend jaar ruwe aardolie uit Rusland heeft besteld. De topman van het Russische olietransportbedrijf Transneft zei vanochtend dat Duitsland en ook Polen orders hadden geplaatst (zie 10.25 uur).

Dat zou een beleidsverandering zijn, omdat beide landen eerder stelden dat ze vanaf 1 januari geen Russische aardolie uit pijpleidingen meer zouden afnemen. In de EU geldt sinds enkele weken al een embargo op Russische olie die over zee wordt aangevoerd.

Een woordvoerder van het Duitse ministerie zegt tegen persbureau Reuters dat er plek is gereserveerd in de Droezjba-pijpleiding voor aardolie uit Kazachstan, maar dat die olie nog niet daadwerkelijk is besteld.

Ook het Poolse oliebedrijf PKN zegt dat er geen bestellingen in Rusland zijn gedaan.

Onbegrip in Denemarken over werkverbod Deense verslaggever in Oekraïne

In Denemarken is met verbazing gereageerd op het intrekken van de werkvergunning door Oekraïne van de Deense journalist Matilde Kimer. Ze kreeg dat in augustus te horen, maar waarom dat was werd er niet bij gezegd. Op aandringen van het Deense ministerie van Buitenlandse Zaken was er begin deze maand een gesprek met de Oekraïense veiligheidsdienst SBU. Daar kwam uit naar voren dat ze de indruk had gewekt pro-Russisch te zijn, maar de SBU heeft daar volgens Kimer geen voorbeelden van laten zien.

"Ik snap het niet", zei Kimer tegen de Deense publieke omroep DR, haar werkgever. "Het is een van de dingen die ik mijn hele carrière heb nagestreefd; zonder vooroordelen verslag doen van wat er gebeurt." Ze weigert alleen "positieve verhalen" over Oekraïne te schrijven, zoals de SBU van haar zou eisen. Om haar werkvergunning terug te krijgen, heeft ze tien van haar journalistieke producties laten vertalen en naar de SBU opgestuurd.

Haar werkgever noemt de intrekking van de werkvergunning "op niets gebaseerd en oneerlijk". De Deense minister van Buitenlandse Zaken Rasmussen wil bemiddelen, zodat Kimer weer aan het werk kan. "Het is onze taak om de Oekraïense autoriteiten duidelijk te maken dat wij persvrijheid erg belangrijk vinden."

Ook de Deense journalistenvakbond steunt Kimer. "Dit is schandelijk. We hebben goede berichtgeving over deze historische gebeurtenissen nodig. Het is daarom een nederlaag voor de persvrijheid en informatievoorziening als een vakbekwame journalist wordt weggestuurd."

Zelensky bezoekt Bachmoet, stad waarom al maanden gevochten wordt

De Oekraïense president heeft een bezoek gebracht aan Bachmoet, de stad in de regio Donetsk waarom al maanden gevochtend wordt tussen de Russen en Oekraïners. Dat meldt het kantoor van Zelensky aan persbureaus. Een publieke nieuwszender in Oekraïne zond vandaag beelden uit van Zelensky, die in de stad militairen begroet en medailles uitdeelt.

Zelensky dook al eerder op vlak bij de frontlinie: vlak na de bevrijding van steden als Cherson en Izjoem liet hij zich daar zien om burgers en militairen een hart onder de riem te steken.

Bachmoet heeft beperkte strategische waarde, maar het Russische leger is er al maanden op gebrand om de stad te veroveren, zonder succes maar met enorm verlies van manschappen. Het innemen van de stad is inmiddels vooral een prestigekwestie voor de Russen geworden, zei onderzoeker George Dimitriu van Clingendael eerder deze maand aan de NOS.

Zelensky beloonde de militairen met erekruizen:

Op veel plekken in Kiev nog geen elektriciteit

In de Oekraïense hoofdstad Kiev is de stroomvoorziening na de Russische drone-aanvallen van gisteren nog niet hersteld. Op een aantal plekken rijdt de metro nog niet, ondanks dat er hard wordt gewerkt aan het repareren van de schade, zegt burgemeester Klitsjko.

Door de stroomuitval zijn ook pompen uitgevallen en daardoor hebben veel inwoners van Kiev geen drinkwater.

Duitsland en Polen bestellen toch onze olie, zeggen Russen

Ondanks hun voornemen om vanaf 1 januari geen Russische aardolie meer in te kopen die via land wordt aangevoerd, hebben Duitsland en Polen toch bestellingen geplaatst voor 2023. Dat heeft het hoofd van het Russische staatsbedrijf Transneft gezegd op de Russische staatstv. Transneft heeft het beheer van de Russische oliepijpleidingen in handen.

Volgens topman Nikolaj Tokarjov heeft Polen 3 miljoen ton ruwe olie besteld en heeft ook Duitsland een order geplaatst voor het eerste kwartaal van 2023. Warschau noch Berlijn heeft vooralsnog op zijn uitspraken gereageerd.

Sinds 5 december geldt er in de EU een verbod op de invoer van Russische aardolie die via zee wordt aangevoerd. De oliepijpleidingen vallen niet onder dat embargo. Toch hadden Duitsland en Polen eerder laten weten dat ze per 1 januari ook die Russische olie niet meer zouden afnemen.

Zelensky: al bijna 100.000 Russische doden

De oorlog in Oekraïne heeft al aan bijna 100.000 Russische militairen het leven gekost. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in een tv-toespraak.

"In 300 dagen tijd zijn al 99.000 militairen omgekomen", zei Zelensky. "En dat aantal loopt de komende dagen op naar 100.000. En waarvoor? Niemand in Moskou heeft daar het antwoord op en zal dat ook de komende tijd niet hebben."

Intussen gaat president Poetin door met het rekruteren van nieuwe militairen in zijn land. Hij wil dat ze de burgers in 'nieuwe gebieden' in Oekraïne gaan beschermen, gebieden die door Rusland illegaal zijn geannexeerd. Tegelijk zegt Poetin dat de situatie in de geannexeerde gebieden "zeer moeilijk" is.

IMF komt met steunprogramma voor Oekraïne

Het Internationaal Monetair Fonds heeft een steunprogramma goedgekeurd voor Oekraïne. Doel daarvan is om het land economisch stabiel te houden en om buitenlandse donaties aan te moedigen.

Volgens het IMF heeft Oekraïne komend jaar tussen de 38 en 54 miljard euro aan externe financiële hulp nodig. Het IMF is niet van plan zelf geld te lenen aan Oekraïne, maar hoopt dat er met het vier maanden durende programma geld uit andere landen binnenkomt.

Oekraïne gaat op zijn beurt hervormingen doorvoeren in de financiële sector en de belastingen verhogen.

Oekraïne gaat grens met Belarus extra beveiligen

Oekraïne gaat de grens met Belarus extra beveiligen. Onderminister Jenin van Binnenlandse Zaken zegt tegen de BBC dat hij bewapende troepen en munitie naar de grens stuurt. "We versterken onze verdedigingslinies aan de hele grens met Rusland en aan de grens met Belarus."

Jenin zegt dat in een reactie op het overleg tussen de Russische president Poetin en zijn Belarussische ambtgenoot Loekasjenko. Zij hebben onder meer afspraken gemaakt over een voorzetting van de militaire samenwerking.

Poetin en Loekasjenko breiden samenwerking verder uit

In de Belarussische hoofdstad Minsk hebben de Russische president Poetin en zijn ambtgenoot Loekasjenko een gezamenlijke persconferentie gegeven. De twee hadden naar eigen zeggen "constructieve" gesprekken, schrijft het Russische persbureau Tass.

Poetin en Loekasjenko hebben onder meer afspraken gemaakt over een voortzetting van de militaire samenwerking. Zo gaat Rusland Belarussische vliegtuigbemanning trainen in het mogelijke gebruik van kernwapens. Ook komt er een nog nauwere economische samenwerking tussen de landen en zouden er prijsafspraken over energie zijn gemaakt.

Poetin zei over de samenwerking dat Rusland niemand wil "inlijven" en dat niet nader genoemde vijanden het samen optrekken van Rusland en Belarus willen stoppen. Loekasjenko zei op zijn beurt dat Belarus de eigen onafhankelijkheid niet in zijn eentje kan beschermen.

Volgens Poetin heeft zowel Moskou als Minsk tot nu toe met succes weerstand geboden aan de westerse sanctiedruk.

EU-landen akkoord over gasprijsplafond, ondanks bedenkingen Nederland

De EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over een maximale handelsprijs voor gas. Dat is bekendgemaakt door een woordvoerder van EU-voorzitter Tsjechië.

Het plafond voor de gasmarkt komt op 180 euro per megawattuur te liggen, hebben de energieministers afgesproken. Het prijsplafond, dat een marktcorrectiemechanisme wordt genoemd, moet per 15 februari in werking treden als de gasprijs drie dagen of langer boven de limiet uitkomt, zeggen EU-bronnen.

De bezwaren van onder meer Nederland tegen de limiet om pieken in de gasprijs tegen te gaan zijn niet weggenomen. Nederland vreest dat gasleveranciers Europa inruilen voor beter betalende klanten als de EU de prijs aan banden legt. Minister Jetten steunde het plan daarom niet. Hij onthield zich vandaag in Brussel van stemming, net als de Oostenrijkse minister.

Hongarije stemde tegen. Duitsland, dat lange tijd tegen het prijsplafond voor gas was, stemde toch voor. Daarmee was er een meerderheid.

Poetin gearriveerd in Belarus

De Russische president Poetin is in de Belarussische hoofdstad Minsk aangekomen. Op de luchthaven werd hij met een omhelzing verwelkomd door zijn bondgenoot Loekasjenko. Het laatste bezoek van Poetin aan de satellietstaat Belarus was in juni 2019. De twee leiders hebben elkaar sindsdien vaak ontmoet, maar nooit in Belarus zelf.

Dat Poetin nu wél naar Minsk is gekomen, wordt gezien als een bedankje voor de - indirecte - steun van het buurland aan de Russische oorlog in Oekraïne. Er verblijven duizenden Russische militairen in Belarus en het land is een uitvalsbasis voor operaties in Oekraïne. Belarus is er tot dusver in geslaagd om de eigen militairen buiten de strijd in Oekraïne te houden, maar analisten houden er rekening mee dat Poetin daar in het overleg van vandaag op aan wil sturen. Een grote meerderheid van de Belarussen heeft zich in een peiling tegen deelname aan de oorlog uitgesproken.

Poetin wordt bij zijn bezoek aan Minsk vergezeld door zijn ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie, Lavrov en Sjojgoe.

Zie hier de aankomst van president Poetin in Minsk:

'Antiradarraketten van VS-makelij boven Belgorod neergehaald'

Militairen hebben boven de Russische stad Belgorod, nabij de grens met Oekraïne, binnen 24 uur tijd vier antiradarraketten neergehaald, meldt het Russische ministerie van Defensie. Het zou gaan om HARM-raketten, die in de VS worden geproduceerd. Antiradarraketten worden ingezet om doelen die radiosignalen uitzenden - denk aan radar- en stoorsystemen - uit te schakelen.

Gistermorgen zijn volgens de gouverneur van de regio Belgorod bij Oekraïense beschietingen van de regio een dode en verscheidene gewonden gevallen. Belgorod is vaker het doelwit van aanvallen geweest. Daarbij vlogen munitiedepots en andere militaire doelen in brand en vielen er ook doden. De stad wordt door de Russen gebruikt als doorvoerplaats voor bevoorrading in de Donbas.

Kiev reageert vrijwel nooit op de Russische beschuldigingen dat Oekraïne achter die aanvallen zit.

'Kamikazedrone boven kerncentrale Mikolajiv'

Een Russische 'kamikazedrone' is waargenomen boven een kerncentrale in de regio Mikolajiv in Zuid-Oekraïne, meldt het Oekraïense atoomagentschap Energoatom. Het projectiel, dat is afgesteld om te ontploffen na contact met zijn doelwit, werd rond middernacht gezien. Energoatom spreekt op berichtenapp Telegram van een "onacceptabele schending van de nucleaire veiligheid".

Eerder waren er al grote zorgen over de veiligheid van de kerncentrale bij Zaporizja. Die ligt in door het Russische leger bezet gebied en liep meerdere keren schade op door beschietingen. Het internationale atoomagentschap IAEA pleit voor de instelling van een veiligheidszone rond het complex om een kernramp te voorkomen, maar die zone is er nooit gekomen,

Zelensky: Nederland moet tanks naar Oekraïne sturen

President Zelensky heeft een wensenlijst met wapensystemen en ander militair materieel neergelegd bij de deelnemers aan de top in Letland over steun aan Oekraïne. Voor Nederland is minister Ollongren van Defensie bij de bijeenkomst van de Joint Expeditionary Force. Dat is een door het VK opgericht raamwerk, gericht op de snelle inzet van parate militaire eenheden bij crises in Noord-Europa. Negen landen hebben zich aangesloten om zo nodig troepen bij te dragen.

Voor elk land formuleerde Zelensky vanochtend een specifieke wens. Zo vraagt hij Nederland om Oekraïne tanks te helpen verkrijgen, krijgt het VK het verzoek om meer luchtafweersystemen beschikbaar te stellen en moeten de Denen het Oekraïense leger voorzien van houwitsers. Zelensky neemt elke gelegenheid te baat om op te roepen tot militaire steun, om de Russische aanvallen te kunnen beantwoorden en meer bezet gebied te bevrijden.

'Rusland bijna door voorraad raketten heen'

Rusland raakt door zijn voorraad raketten heen, en kan met de resterende projectielen nog maximaal twee tot drie grote luchtaanvallen uitvoeren. Dat zegt een hoge bestuurder van de Oekraïense Nationale Veiligheidsraad in een interview met een Oekraïense online krant. "Misschien kunnen ze nog voldoende raketten bij elkaar schrapen voor een vierde aanval, maar dan zijn ze door hun voorraad heen", aldus Oleksi Danilov.

Overigens staat Moskou dan niet met lege handen. De Oekraïense autoriteten gaan ervan uit dat Rusland zelf, ondanks de internationale sancties, elke maand circa zeventig raketten kan produceren. De Russen kunnen voor zover bekend vrijwel alleen terecht bij Iran en Noord-Korea voor aankoop van buitenlandse wapens.

Sinds oktober voert het Russische leger luchtaanvallen uit op energiecentrales en andere nutsvoorzieningen in Oekraïne. Als gevolg daarvan zit de bevolking frequent zonder warmte, water en stroom.

In Bachmoet blijven de overlijdensakten bij de huisarts liggen

Bachmoet, in het oosten van Oekraïne, ligt voortdurend onder Russisch vuur. Er wordt al maanden strijd gevoerd, aan beide zijden sneuvelen veel militairen maar de frontlinies bewegen nauwelijks. De bevolking gaat zwaar gebukt onder het oorlogsgeweld.

Graanhandel Rusland en Syrië met 'schaduwvloot'

Syrië heeft dit jaar 17 keer zoveel graan uit de Krim geïmporteerd als in voorgaande jaren. Dat bleef tot dusver onopgemerkt omdat Rusland en Syrië buiten de grote handelsondernemingen en verzekeringsmaatschappijen om het gestolen graan verschepen. Dat meldt persbureau Reuters op basis van gegevens over overzeese handel van het Brits-Amerikaanse Refinitiv, dat financiële marktgegevens verzamelt.

Volgens Oekraïne gaat het grotendeels om gestolen graan, afkomstig van landbouwgebied dat door de Russen wordt bezet, onder meer in de regio's Cherson en Zaporizja. Ook wordt er graan geëxporteerd van boeren op de Krim, het Oekraïense schiereiland dat in 2014 door Rusland werd bezet en geannexeerd.

De Oekraïense ambassade in de Libanese hoofdstad Beiroet zegt dat er sinds de Russische invasie in februari 500.000 ton graan uit Rusland naar Syrië is verscheept. De schepen worden geladen in twee havens op de Krim.

De landen maken gebruik van een 'schaduwvloot' van Syrische en Russische schepen, omdat ze beide te maken hebben met internationale sancties en daarom de gebruikelijke aanbestedings- en charterprocedures vermijden. Drie Syrische schepen die betrokken zijn bij de graantransporten, vallen onder Amerikaanse sancties. Drie Russische graanschepen vallen onder een handelsmaatschappij die getroffen is door strafmaatregelen uit de VS, de EU en het VK.

Rusland en Syrië zijn bondgenoten; het Russische leger speelde een beslissende rol in het uitschakelen van de oppositie tegen de Syrische president Assad. Door de langdurige burgeroorlog kampt Syrië met tekorten aan graan. Ook zijn graanoogsten mislukt door de droogte van het afgelopen jaar.

Kiev: 20 drones afgevuurd op hoofdstad, vijftien neergehaald

Kiev meldt dat de luchtafweer in de vroege ochtend twintig drones boven de hoofdstad heeft gedetecteerd, waarvan er zeker vijftien uit de lucht zijn geschoten. Het zou gaan om Iraanse drones, die door het Russische leger worden gebruikt. Onderdelen van de infrastructuur in de regio Kiev zouden bij de aanval aanzienlijke schade hebben opgelopen, waar het precies om gaat is niet bekendgemaakt. Regionaal gouverneur Olesksii Koeleba meldt ook nog dat er schade aan woningen is en dat twee mensen gewond zijn geraakt.

Ook elders in het land voerden de Russische strijdkrachten droneaanvallen uit. In totaal zouden van de 35 afgevuurde drones er dertig uit de lucht zijn gehaald.

Vrijdag kreeg Kiev te maken met de hevigste Russische raket- en droneaanvallen sinds het begin van de oorlog, eind februari. Dat leidde tot grootschalige stroomuitval.

Deze beelden zijn vanochtend vroeg in Kiev gemaakt na de luchtaanvallen:

Explosies gehoord in Kiev

Ook vannacht worden er weer explosies gemeld in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Volgens de plaatselijke militaire commandant wordt de stad aangevallen met Iraanse drones en heeft het afweergeschut daar zeker negen van neergehaald. Het is niet bekend of de drones hun doelwit hebben gehaald of dat ze allemaal vernietigd konden worden. Berichten over schade of slachtoffers zijn er nog niet.

Militaire oefening van Russische troepen in Belarus

De Russische troepen die in Belarus zijn gestationeerd gaan binnenkort militaire oefeningen houden, meldt het Russische persbureau Interfax op basis van een verklaring van het ministerie van Defensie. De militairen werden in oktober gestationeerd in het land en de training zou de laatste fase zijn in het gevechtsklaar maken van de eenheden. Het is nog niet bekend waar en wanneer de oefeningen gehouden gaan worden. Volgens Belarus zijn er 9000 Russische militairen in het land gelegerd.

De manoeuvres zullen in Oekraïne met argusogen worden gevolgd. De Russische troepenmacht voor de invasie in februari werd ook onder het mom van een militaire oefening opgebouwd. Kiev vreest al langer dat er een nieuw Russisch front in het noorden wordt geopend vanuit Belarus, al was het maar om de Oekraïense druk op de fronten in het zuiden en oosten het land te verlichten. President Zelensky zei eerder dat het Oekraïense leger er klaar voor is om ook die strijd aan te gaan.

De Belarussische leider Loekasjenko moet ondertussen laveren tussen zijn wens om zo min mogelijk bij de oorlog betrokken te raken en de noodzaak van Russische steun om in zijn land aan de macht te blijven. Later vandaag komt de Russische president Poetin langs in Minsk voor topoverleg met Loekasjenko.