David Icke is niet de eerste die niet welkom is in Nederland
De Britse complotdenker David Icke is de komende twee jaar niet welkom in Nederland en de andere 25 Schengenlanden. Het is niet uniek dat Nederland mensen de toegang weigert die hier hun denkbeelden willen verspreiden: dat gebeurde de afgelopen jaren om verschillende redenen vaker. Toch bleek achteraf in enkele gevallen dat zo'n verbod niet rechtmatig was.
Een aantal voorbeelden van mensen die uit Nederland geweerd zijn:
Turkse ministers
In 2017 wilde de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu een toespraak komen houden over de grondwetswijziging in Turkije, tegen de zin van de Nederlandse regering. Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelde dat de openbare orde in gevaar was en Cavusoglu werd uiteindelijk geweerd door de landingsrechten voor zijn vlucht in te trekken.
In dezelfde periode werd de Turkse minister Kaya, die op het Turkse consulaat in Rotterdam wilde spreken, het land uitgezet als ongewenste vreemdeling.
Eritreeërs
Kort na de ophef over het weigeren van Turkse ministers in 2017 was er ook discussie over de komst naar Nederland van de tweede man van het Eritrese regime, Yermane Gebreab. Het kabinet noemde diens komst ongemakkelijk, omdat hij Eritreeërs zou toespreken die hun land hebben verlaten. De conferentie die Gebreab wilde bezoeken wordt elk jaar in Europa gehouden en was die keer in Nederland.
Omdat in al die jaren nog nooit sprake was geweest van gevaar voor de openbare orde, stond het kabinet hem toe om naar Nederland te reizen. Bovendien had Gebreab al een Schengenvisum op zak. Daarmee kon hij vrij reizen door het Schengen-gebied en kon Nederland hem de toegang niet meer ontzeggen. Dat was niet het geval bij Cavusoglu: die had geen visum aangevraagd.
De Eritrese conferentie werd later met een noodbevel alnsog verboden door de burgemeester van Veldhoven, omdat de openbare orde niet gegarandeerd kon worden. In de aanloop naar de conferentie hadden zich zo'n honderd betogers verzameld en er waren opstootjes. De kortgedingrechter gaf de burgemeester in eerste instantie gelijk. Maar in een bodemprocedure oordeelde de rechter dat het noodbevel onterecht was gebruikt. De burgemeester had de conferentiegangers moeten beschermen tegen demonstranten.
Imams
In 2015 waren zeven imams niet welkom om te spreken op een islamitische conferentie in Eindhoven. Zij zouden zich negatief hebben uitgelaten over Joden en homoseksuelen. De burgemeester besloot op basis van de Gemeentewet en op advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding de imams te weigeren.
De rechter oordeelde later dat de burgemeester de imams niet had mogen weigeren met een beroep op de Gemeentewet. Hij had onterecht inbreuk gemaakt op het recht om te vergaderen.
En in 2012 wilde de Tweede Kamer imam Al-Haddad uit Groot-Brittannië weigeren. Dat land was toen nog lid van de Europese Unie. Toenmalig minister Opstelten van Justitie noemde uitspraken van de shariageleerde verwerpelijk, maar zag geen juridische mogelijkheden om de imam te weigeren.
Volgens Europese regels kan een EU-burger alleen de toegang worden geweigerd, betoogde Opstelten, als hij een actueel, werkelijk en ernstig gevaar vormt voor een fundamenteel belang van de samenleving. "Zijn verwerpelijke uitspraken zijn onvoldoende aanwijzing dat zo'n gevaar aan de orde is", liet Opstelten de Tweede Kamer toen weten.
Schengengebied
David Icke is nu dus de laatste op de lijst. Hij mag twee jaar lang het Schengengebied niet in omdat zijn "fysieke aanwezigheid" aanleiding kan geven tot heftige tegendemonstraties.
Het is voor zover bekend nog niet eerder voorgekomen dat iemand op voordracht van Nederland vanwege zijn overtuigingen twee jaar het Schengengebied, een groot deel van de Europese Unie, niet in mag reizen. De Schengenlanden hebben onderling afspraken over het vrije verkeer van personen: burgers kunnen zonder paspoort van het ene naar het andere land reizen. Dat geldt ook voor toeristen.
