Vaker extreme hitte in Nederland: hoe ziet zomer er in toekomst uit?

• Eliane Lamper

  redacteur Online

Vanochtend had de Nijmeegse Vierdaagse moeten beginnen, maar in de stad aan de Waal is het nu stil: het wordt te heet om te wandelen. Ook op andere plekken in Nederland leiden de verwachte temperaturen van 35 tot lokaal 40 graden tot afgelastingen, verkorte openingstijden of zelfs sluitingen, zoals bij een deel van de kinderopvang.

Het is een voorproefje van hoe de zomers in Nederland er in de toekomst uit gaan zien: warmer en met meer uitschieters. En mogelijk minder geschikt voor activiteiten buiten.

Wetenschappers zijn het erover eens dat elke hittegolf tegenwoordig verband houdt met de opwarming van de aarde. Ook extreme regenval en droogte zijn in sommige delen van de wereld duidelijk te linken aan de uitstoot van broeikasgassen.

"Het is nu voelbaar wat we dertig jaar geleden hebben uitgestoten", zegt Madeleen Helmer, specialist in hitteadaptatie van het Klimaatverbond. "Ook als we nu aan de slag gaan, werken de huidige gevolgen nog decennia lang door en ze worden waarschijnlijk nog intenser."

Niet alleen Nederland heeft te maken met extreme temperaturen. In delen van Groot-Brittannië geldt code rood vanwege verwachte recordtemperaturen. Het zuiden van Europa heeft al langere tijd te kampen met hitte en droogte, zoals in Frankrijk en Portugal. In Spanje volgden twee hittegolven elkaar op. Inmiddels zijn daar honderden doden gevallen als gevolg van de hoge temperaturen.

Wat betekent dit voor evenementen?

Helmer, die overheden adviseert hoe ze zich aan klimaatverandering kunnen aanpassen, denkt dat door het veranderende klimaat de zomer er op termijn anders uit gaat zien. Bijvoorbeeld voor evenementen. "In de toekomst zal er nog meer afgelast worden", verwacht ze. "Het gaat niet alleen om de hitte, er kan ook een flinke hagelbui op Pinkpop terechtkomen."

Toch is in de evenementenbranche nog geen sprake van paniek over extreem weer, nu of in de toekomst. "Weer is een heel grote factor bij buitenevenementen. Tegenwoordig weten we ver van tevoren wat de weersverwachting is en we zijn erg flexibel", zegt Willem Westermann van de Vereniging van Evenementen Makers (VVEM).

Bij warmte volgt de branche de richtlijnen van het RIVM, dat adviseert om onder meer te zorgen voor zonnebrand, schaduwplekken en extra water. Dit gebeurde in juni op Pinkpop, toen de temperaturen boven de 30 graden kwamen.

"Evenementen zullen altijd proberen zo lang mogelijk toch door te blijven gaan, maar wel met gezond verstand", zegt Westermann. "Je hebt altijd grensgevallen. Het lijkt me goed dat de Vierdaagse nu een dag niet doorgaat."

Met het veranderende klimaat wordt vooralsnog geen rekening gehouden in de branche. Westermann ziet dan ook niet voor zich dat de zomer er in de toekomst anders uit gaat zien voor de festivalbezoeker. "We blijven evenementen in de zomer houden, alleen zal er een grotere vraag zijn naar verkoeling en airco's."

'Symptomatisch voor Nederlandse aanpak'

Volgens Helmer is dit symptomatisch voor het klimaatbeleid in Nederland. "Of het nu gaat om overheden of bedrijven, we reageren in Nederland te laat. Slechts 20 gemeenten hebben een hitteplan liggen om kwetsbare mensen te beschermen."

We weten al decennia dat dit eraan komt, zegt de klimaatspecialist verder. "Maar pas als het heel erg misgaat, met extreme droogte of hoosbuien in Zuid-Limburg, wordt er beleid gemaakt of een taakgroep aangesteld."