Mondkapjesplicht keert terug in Spanje • Nederlanders halen booster in Gronau

'Bij omikron minder snel in het ziekenhuis, maar besmettelijkheid blijft zorgelijk'

Het risico om opgenomen te worden in het ziekenhuis met de omikronvariant lijkt volgens Brits onderzoek een stuk lager dan bij de deltavariant. Volgens het onderzoek van Imperial College, vandaag gepresenteerd in Londen, is de kans tot 45 procent kleiner om opgenomen te worden in een ziekenhuis. Wat dat betekent voor de belasting van zorg is echter nog onduidelijk.

"Wat je hieruit kunt opmaken, is dat deze variant een stuk minder ziekmakend is dan de deltavariant. In dat opzicht is het goed nieuws", zegt epidemioloog Alma Tostmann. "Dat zagen we al een beetje met data uit Zuid-Afrika." Ze stelt echter dat dat niet betekent dat de variant tot minder ziekenhuisopnames leidt. "Het slechte nieuws dat je ertegenover moet zetten is dat je met hoge aantallen besmettingen nog steeds met veel ziekenhuisopnames komt te zitten."

Mondkapjesplicht keert terug in Spanje

Uit vrees voor de omikronvariant wordt het in Spanje weer verplicht om buiten een mondkapje te dragen. Wanneer de verplichting ingaat is nog niet bekend.

Eerder tijdens de coronacrisis was die verplichting er ook, maar daar kwam eind juni een einde aan. Alleen op drukke plekken gold die verplichting nog.

In Spanje neemt het aantal coronabesmettingen explosief toe. Deze week werd het recordaantal van bijna 50.000 op een dag bereikt. In de Spaanse hoofdstad Madrid is de omikronvariant al verantwoordelijk voor 80 procent van alle nieuwe gevallen, melden media. Premier Sanchez benadrukt dat de situatie nu heel anders is dan vorig jaar Kerst, of maart van dit jaar, omdat Spanje inmiddels een hoge vaccinatiegraad kent.

In Catalonië, waar ook Barcelona onder valt, gaan vanaf vrijdag extra coronamaatregelen gelden. Nachtclubs, kroegen en cafés moeten dicht en er komt een avondklok die geldt van 01.00 tot 06.00 uur. Ook mogen er minder mensen binnen in restaurants en ook thuis mogen minder gasten worden ontvangen. De nieuwe regels gelden voor vijftien dagen.

Noodlijdend Circus Renz International ontvangt in Maastricht voer en hooi

Het noodlijdende Circus Renz International heeft na een oproep de afgelopen dagen veel voedsel ontvangen. Het circus wilde voorstellingen geven in Maastricht, maar vanwege de nieuwe coronamaatregelen kon dat niet. De tent blijft de komende weken staan op het terrein van de Geusselt in Maastricht.

Naast de afgelaste voorstellingen worstelt het circus met 8000 euro stalgeld en de kosten voor de verzorging van de dieren. Om het circus een handje te helpen heeft het Diergeneeskundig Centrum Beek (DCB) een inzamelingsactie in het leven geroepen. De vraag om stro, hooi, voer, wortels en graspoeder is massaal beantwoord door donateurs die het voedsel bij het circus afleverden.

"Onze oproep is ruim duizend keer gedeeld. De reacties waren overweldigend. Een collega is woensdag de hele dag bezig om alles in goede banen te leiden. Het ligt hier helemaal vol", zegt Noor Waelauruw, praktijkondersteuner van DCB, tegen 1Limburg. "We willen de mensen van het circus helpen en de dieren fatsoenlijk voeren. Bovendien gun ik de mensen van het circus ook een paar onbezorgde dagen met Kerst."

Nederlandse olympiërs kunnen spoedig coronavaccin krijgen

De Nederlandse sporters en begeleiders die in februari naar de Olympische Spelen in Peking gaan, krijgen snel hun derde prik tegen het coronavirus, als ze dat willen. Dat heeft sportkoepel NOC*NSF afgesproken met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, meldt ANP.

"Na overleg met VWS zijn er boostervaccins beschikbaar nu dat kan zonder de kwetsbare groepen daarmee in de weg te zitten", aldus een woordvoerder van NOC*NSF. De Olympische Winterspelen in Peking beginnen 4 februari.

De angst voor onvruchtbaarheid door vaccin is hardnekkig (wat experts ook zeggen)

Bij het Bijwerkingencentrum Lareb kwamen ruim 17.000 meldingen binnen over menstruatiestoornissen na het vaccin. Vervelend, maar onschuldig en het komt vaker voor, zeggen deskundigen. En er is geen enkele aanleiding om te denken dat dit kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen. Volgens Lareb is het bovendien nog te vroeg om te zeggen of een verstoorde cyclus echt een bijwerking is van de coronavaccins, daarvoor is meer onderzoek nodig.

Toch zijn verhalen over verstoorde menstruaties en de invloed die dat volgens sociale media zou hebben op vruchtbaarheid voor veel jongeren juist een van de redenen om het vaccin niet (opnieuw) te nemen.

WHO-directeur: boosteren verlengt coronapandemie wereldwijd

Boostercampagnes in westerse landen leiden ertoe dat de wereld langer te kampen heeft met het coronavirus, stelt directeur Tedros Adhanom Ghebreyesus van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Hij waarschuwde dat "geen enkel land zich een weg uit de coronapandemie kan boosteren".

Volgens Tedros moet de prioriteit liggen bij het tegengaan van nieuwe sterfgevallen en het helpen van landen om het vaccinatieminimum te bereiken. "De meeste mensen die door corona in het ziekenhuis belanden of eraan doodgaan zijn ongevaccineerde mensen, niet ongeboosterde mensen", merkte hij op. Hij liet weten dat een ongelijke verdeling ertoe kan leiden dat het virus meer mogelijkheid krijgt om te verspreiden en te muteren.

De WHO-directeur hamert al langer op een betere verdeling van vaccins in de wereld. Hij stelde opnieuw dat de coronavaccins veel levens hebben gered, maar dat het oneerlijk delen ook "veel levens heeft gekost".

Tientallen Nederlanders halen Duitse booster in Gronau

In de Duitse plaats Gronau, net over de grens bij Enschede, hebben tientallen Nederlanders vandaag een boosterprik gehaald. In december prikt de organisatie Mobiles Impfen in verschillende steden in de deelstaat Noordrijn-Westfalen iedereen zonder afspraak. In het stadhuis van Gronau kwamen daar de afgelopen dagen dus ook veel Nederlanders op af.

Volgens een ooggetuige die zelf vanavond ook een prik haalde, stonden in de rij opvallend veel Nederlanders die een wintersportvakantie in Oostenrijk hadden geboekt. Dat land voerde vandaag strenge maatregelen in voor toeristen.

Bioscopen en theaters sluiten in België vanwege nieuwe coronamaatregelen

België heeft nieuwe maatregelen aangekondigd om de opkomst van de omikronvariant te remmen. Onder meer bioscopen en theaters gaan vanaf zondag dicht. De maatregelen gelden tot eind januari, maakte premier Alexander De Croo bekend in een persconferentie. "Doelstelling is de druk in de zorg beheersbaar te houden en ervoor te zorgen dat onze scholen op 10 januari weer open kunnen", liet De Croo weten.

Andere maatregelen zijn onder meer dat alle binnenactiviteiten worden afgelast, dat geen publiek meer aanwezig mag zijn bij sportwedstrijden en dat mensen maximaal in tweetallen mogen winkelen. Musea blijven open en ook kerstmarkten en bijvoorbeeld huwelijken en begrafenissen mogen met aanwezigen blijven doorgaan, vertelde De Croo. Ook de horeca blijft open.

"Ondank die licht positieve cijfers is er reden tot bezorgdheid. Er is een kaper op de kust en dat is de omikronvariant", zei De Croo. "We weten nog veel niet, maar wat we weten is geen goed nieuws. Omikron verspreidt zich sneller dan de deltavariant die zich al sneller verspreidde dan de eerdere varianten."

Chinese miljoenenstad Xi'an vanaf morgen in lockdown

De Chinese stad stad Xi'an gaat vanaf morgen in strenge lockdown. Dat betekent dat de dertien miljoen inwoners van de stad thuis moeten blijven en alleen naar buiten mogen in geval van nood. Een persoon per huishouden krijgt toestemming om eens in de twee dagen boodschappen te doen.

Gisteren begon Xi'an met het testen van alle inwoners. Sinds 9 december heeft de stad te maken met een nieuwe corona-uitbraak. Sindsdien zijn 143 besmettingen vastgesteld. Woensdag werden 52 nieuwe gevallen gemeld, een dag eerder waren dat er 42.

China heeft een zeer streng coronabeleid waarbij het land inzet op nul besmettingen op korte termijn. Dat leidt onder meer tot frequente strenge lockdowns. De maatregelen zijn in de afgelopen dagen in het land nog strenger geworden in de aanloop naar de Olympische Winterspelen die op 4 februari beginnen in Peking.

Verzekeraars waarschuwen: kijk niet naar reisadvieswebsite reisadvies.nu

Verzekeraars roepen reizigers op niet naar de website reisadvies.nu te kijken, maar alleen naar de officiële reisadviezen van de overheid. "Verzekeraars houden alleen rekening met officiële reisadviezen", waarschuwt het Verbond van Verzekeraars.

Ook de Consumentenbond is niet blij met de website. "'De hele look en feel van de site is hetzelfde als de officiële site met de adviezen van het ministerie van Buitenlandse Zaken", zegt directeur Sandra Molenaar. "Dezelfde kleuren en lay-out, een vergelijkbaar logo en dezelfde kleurcodes voor reisadviezen: groen, geel, oranje en rood. Alleen zijn de reisadviezen op de alternatieve site veel rooskleuriger. Dit kan consumenten op het verkeerde been zetten."

Reisadvies.nu is van een groep reisorganisaties. Zij hebben de website opgericht omdat ze niet tevreden waren met de informatie van het ministerie van Buitenlandse Zaken. "De term 'vliegverbod' voor Zuid-Afrika is een goed voorbeeld", zeiden ze daar eerder over. "De KLM vliegt nog steeds dagelijks rechtstreeks op Zuid-Afrika, en EU-burgers waren vanaf dag één uitgezonderd van het 'vliegverbod'. Doordat de Rijksoverheid die term tóch gebruikte ontstond veel angst en onzekerheid bij reizigers."

De groep reisorganisaties laat in een reactie weten naar een aantal kritiekpunten van de verzekeraars te gaan kijken. "Dan komen we wel tot een oplossing", zegt Fenny Koppen van Riksja Travel. "We hebben de website wel echt gemaakt voor de reizigers en niet voor de verzekeraars."

Huisartsen in Weert gaan inwoners vanaf 18 jaar boosteren

Huisartsen in Weert gaan twee dagen lang boosterprikken toedienen aan inwoners van de stad tussen de 18 en 60 jaar. Weertenaren kunnen op verschillende locaties in de stad terecht als ze zijn ingeschreven bij een huisarts in de stad. Huisartsen gaan onder meer in sporthallen en wijkcentra vaccineren.

De priklocaties zijn morgen en overmorgen geopend. De mensen die geprikt willen worden, moeten meer dan drie maanden geleden hun laatste vaccinatie hebben gehad of langer dan drie maanden geleden een coronabesmetting hebben doorgemaakt. Op websites van de huisartsen is meer informatie te vinden.

Nigeria vernietigt vaccins en legt schuld bij de gevers

Nigeriaanse autoriteiten hebben woensdag ruim een miljoen vaccins van AstraZeneca die over de houdbaarheidsdatum zijn vernietigd. Het land liet weten geen gedoneerde vaccins meer te willen ontvangen die nog maar kort houdbaar zijn.

Volgens Faisal Shuaib, een van de hoogste gezondheidsfunctionarissen in het land, wordt Nigeria in een lastig parket gebracht doordat westerse landen "vaccins hamsteren en opslaan totdat ze bijna niet meer houdbaar zijn en die dan doneren".

Nigeria heeft als doel om 55 miljoen van de 206 miljoen inwoners van het land voor februari volgend jaar te vaccineren. Hoewel de vaccinatiecampagne inmiddels op stoom is gekomen, heeft tot nu toe slechts 2 procent van alle inwoners twee prikken gehad.

Luxemburg verscherpt coronaregels: horeca eerder dicht en voornamelijk 2G

Luxemburg gaat de coronaregels in het land verscherpen, heeft premier Xavier Bettel bekendgemaakt. Bars, restaurants en nachtclubs moeten om 23.00 uur hun deuren sluiten. Mensen die al een boosterprik hebben gehad of genezen zijn van een coronabesmetting mogen zonder hordes naar binnen. Gevaccineerden die nog geen boostervaccin hebben gekregen, moeten ter plekke een sneltest doen. Ook bij samenkomsten van meer dan twintig mensen geldt deze uitgebreide 2G-regel.

De eindejaarsbals, die populair zijn in het land, zullen niet doorgaan. Andere maatregelen zijn onder meer een mondkapjesplicht voor leerlingen en docenten. Ook kunnen kinderen tussen de 5 en 11 jaar binnenkort geprikt worden. De premier liet echter nog niet weten of dit gaat om alle kinderen of alleen om kinderen die tot een kwetsbare groep behoren.

Politie-invallen in Duitsland vanwege vervalste coronabewijzen

In de Duitse deelstaden Rijnland-Palts en Saarland zijn vandaag politie-invallen gedaan vanwege vermoedelijk valse vaccinatiepaspoorten. In de steden Bad Kreuznach en Trier werden in totaal zeventien appartementen doorzocht. Volgens de politie gaat het om "een groot aantal gevallen" van mogelijke vervalsingen.

De Duitse justitie benadrukt hard op te treden "met het oog op de huidige pandemische situatie".

13.460 nieuwe positieve tests, gemiddeld daling

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 13.460 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 4029 meer dan gisteren.

Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests juist: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 13.538 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 15 procent minder dan de zeven dagen daarvoor.

Sinds 4 december geldt er een aangepast testbeleid. Mensen met lichte klachten kunnen nu ook volstaan met een zelftest. Als de test positief uitvalt, moet die persoon alsnog naar de GGD voor een PCR-test. Hierdoor kunnen de besmettingscijfers worden vertekend.

48 overleden covidpatiënten

Bij het RIVM werden 48 overleden covidpatiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 47 doden per dag, tegen 59 doden per dag een week eerder.

In de onderstaande twee grafieken zie je de ontwikkeling van het aantal positieve tests en het aantal doden:

Quarantaineplicht voor niet geboosterde Nederlanders in Oostenrijk

Nederlanders die naar Oostenrijk willen en geen boosterprik hebben gehad, moeten eerst in quarantaine. Zij die wel geboosterd zijn, moeten een negatieve PCR overleggen.

Dat heeft de Oostenrijkse regering bekendgemaakt. Onduidelijk is nog wanneer de maatregel ingaat en hoelang de quarantaine duurt. Oostenrijkse media zeiden eerder dat het om een periode van tien dagen gaat. De maatregel zou vrijdag ingaan.

Het besluit is een streep door de rekening van veel wintersporters. Voor de meesten blijven dan geen of maar een paar dagen over om te skiën.

Duitse minister: vierde prik nodig in strijd tegen omikron

De Duitse minister Lauterbach van Volksgezondheid zegt dat een vierde vaccinatie nodig is om de verspreiding van de omikronvariant tegen te gaan. Hij zegt dat Duitsland 80 miljoen doses van een BioNTech-vaccin heeft besteld, dat speciaal voor bescherming tegen omikronvariant wordt gemaakt.

Naar verwachting worden die in april of mei geleverd. Duitsland heeft verder ook miljoenen doses van het nieuwe vaccin Novavax besteld. Die worden volgende maand geleverd. "Een offensieve boostercampagne is onze belangrijkste bouwsteen in de strijd tegen omikron", zei de minister.

Lauterbach sprak zich ook uit over een mogelijke vaccinatieplicht. Hij stelt dat dat nodig is om op de lange termijn voorbereid te zijn op nieuwe besmettingsgolven. De regering kondigde eerder aan begin per februari een vaccinatieplicht te willen invoeren.

2275 coronapatiënten in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen zijn 179 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdeling. Op de IC's kwamen er 28 nieuwe patiënten bij.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 2275 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2369), van wie 601 op de IC (gisteren: 615), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Van de IC-patiënten liggen er 20 in Duitse ziekenhuizen.

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Onderzoek: Omikron milder in Zuid-Afrika, maar kan aan hoge aantal herbesmettingen liggen

Zuid-Afrika heeft tijdens de omikrongolf 80 procent minder ziekenhuisopnames gehad dan tijdens de vorige golf, die werd gedomineerd door de deltavariant. Dat zeggen verschillende Zuid-Afrikaanse onderzoekers vandaag tijdens een online persconferentie in het land.

Onderzoekers van het Zuid-Afrikaanse National Institute for Communicable Diseases (NICD) keken in deze nieuwe studie vooral naar de beginperiode van omikron en vergeleken besmettingen, ziekenhuisopnames en sterftecijfers met vorige golven. Er werd al een paar weken gezegd dat de omikrongolf in Zuid-Afrika milder is, en deze nieuwe data bevestigt dit nu verder.

Niet alleen ligt het aantal ziekenhuisopnames volgens dit onderzoek extreem veel lager, ook worden de mensen die wel in het ziekenhuis belanden veel minder ziek. Er was zeventig procent minder ernstige corona onder de opgenomen patiënten in vergelijking met delta. Daardoor vallen er ook minder doden en werden mensen veel sneller uit het ziekenhuis ontslagen. In de periodes die ze vergeleken waren er ruim drie keer zoveel besmettingen maar 75 procent minder sterfgevallen. Gemiddeld bleven mensen drie dagen in het ziekenhuis, in plaats van de zes tijdens de vorige golf.

De onderzoekers benadrukken dat ze niet kunnen concluderen of de omikronvariant zelf zorgt voor de mildere klachten of dat dit komt door de omstandigheden in Zuid-Afrika. Daarbij wijzen ze er vooral op dat studies laten zien dat tussen de 60 en 70 procent van de Zuid-Afrikanen al covid heeft gehad. Inmiddels is 39 procent van de bevolking er volledig gevaccineerd, maar de vaccinatiecampagne kwam traag op gang. In veel van de gevallen zou het dus niet gaan om de eerste covid-besmetting en daarom zouden de gevolgen milder kunnen zijn.

Hoewel ze denken dat omikron zich hetzelfde gaat gedragen in andere Afrikaanse landen, met vergelijkbare omstandigheden, kunnen ze dat niet zeggen over westerse landen. "In westerse landen is het nu winter, is de bevolking ouder en is een groter deel van de bevolking beschermd door een vaccin en heeft een kleiner deel ooit covid gehad," zegt onderzoeker Cheryl Cohen van de NICD. "Het kan dus goed zijn dat we door het hoge aantal mensen dat covid heeft gehad beter beschermd zijn, dat dit robuuster is dan vaccinatie en ons simpelweg beter beschermt."

Carnavalsoptocht Den Bosch komend jaar opnieuw afgelast

De grote carnavalsoptocht in Den Bosch gaat volgend jaar opnieuw niet door. Volgens de Oeteldonksche Club is het onder de huidige corona-omstandigheden niet mogelijk om aan de carnavalswagens te bouwen, meldt Omroep Brabant.

"Met pijn in het hart hebben we moeten besluiten dat de Grote Optocht ook komend jaar niet door de Oeteldonkse straten trekt", zegt de carnavalsvereniging. De optocht in Oeteldonk, zoals Den Bosch tijdens carnaval heet, is een traditie die teruggaat naar 1882. Jaarlijks trekt de stoet honderdduizend bezoekers.

Vanwege corona gaat door de optocht nu voor het tweede achtereenvolgende jaar een streep. Eerder werd bekend dat de optochten in Breda en Roosendaal eveneens zijn afgelast.

Voorlopig geen 'vrije' veroordeelden opgeroepen in gevangenissen

Mensen die veroordeeld zijn tot een gevangenisstraf, maar die nu nog op vrije voeten zijn, hoeven hun straf voorlopig niet uit te zitten. Demissionair minister Dekker meldt aan de Tweede Kamer dat die maatregel is genomen vanwege het oplopende aantal coronabesmettingen.

In sommige gevangenissen zitten hele afdelingen in quarantaine. Volgens Dekker gaat het bij de groep mensen die nu niet wordt opgeroepen doorgaans om veroordeelden die een celstraf moeten uitzitten van maximaal vier maanden. Al verstuurde oproepen om zich de eerste weken van 2022 te melden, worden ingetrokken.

"Vanzelfsprekend worden deze straffen ten uitvoer gelegd zodra de situatie het weer toelaat", schrijft de minister. In de gevangenissen zijn nog diverse andere coronamaatregelen genomen. Zo wordt het kortdurend verlof opgeschort en is 'knuffelcontact' tussen gedetineerde en bezoeker voorlopig niet toegestaan.

Op 15 december waren in het gevangeniswezen 51 gedetineerden besmet met het coronavirus. En binnen de forensische zorg en jeugdinrichtingen ging het om nog eens 17 besmettingen.

Frankrijk begint met inenten van kinderen

Frankrijk is begonnen met het inenten van kinderen tussen de 5 en 11 jaar oud. In totaal zijn 350 vaccinatielocaties geopend waar kinderen de prik kunnen halen.

De kinderen moeten toestemming hebben van de ouders en ten minste een van de ouders moet aanwezig zijn bij het toedienen van de prik. Het uitbreiden van de vaccinatiecampagne is een belangrijke maatregel om de verspreiding van de omikronvariant tegen te gaan, zei minister Veran van Volksgezondheid op televisie.

De verwachting is dat de nieuwe variant voor het einde van het jaar de dominante variant zal zijn. Er worden voorlopig geen nieuwe beperkende maatregelen afgekondigd. Volgens Veran is "een robuuste vaccinatiecampagne" nu vooral van belang.

In Frankrijk zijn gemiddeld meer dan duizend per 100.000 kinderen tussen de 6 en 10 jaar besmet met het coronavirus. 145 kinderen liggen in het ziekenhuis, 27 van hen op de IC.

Agenda koningshuis komende weken leeg vanwege corona

De agenda van de koninklijke familie is de komende weken leeggemaakt. De traditionele nieuwjaarsontvangsten in het Paleis op de Dam in Amsterdam gaan niet door. Volgens de planning zouden daar naast het koningspaar prinses Beatrix, prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven voor een deel bij aanwezig zijn.

Daarnaast is de opening van de nieuwe hoofdvestiging van het ruimteonderzoeksinstituut SRON in Leiden geschrapt. Daar zou de koning bij aanwezig zijn. Vooralsnog gaat alleen het bezoek van prinses Beatrix aan het Zaans Museum op 15 januari nog door. Zij is dan bij de opening van het Jaar van de Molenaar.

Ook in andere landen hebben koningshuizen hun agenda leeggemaakt. De Deense koningin Margrethe houdt ook geen nieuwjaarsontvangsten en de viering van haar gouden regeringsjubileum op 14 januari is deels afgeblazen. Enkele festiviteiten daaromheen zijn verplaatst naar de zomer.

En in Noorwegen wordt de viering van de 18e verjaardag van prinses Ingrid Alexandra een week opgeschoven. Zij is op 21 januari jarig.

Meer dan 17.000 meldingen van menstruatiestoornis na inentingen

Bijwerkingencentrum Lareb heeft tot 1 december van dit jaar ruim 17.000 meldingen gekregen van menstruatiestoornissen na coronavaccinaties. Het gaat om uiteenlopende klachten, zoals een hevige of een verlate menstruatie.

Melders geven over het algemeen aan dat de menstruatie na vaccinatie anders is dan daarvoor. De meeste meldingen gingen over een hevige menstruatie (zo'n 4500 keer), gevolgd door verlate menstruatie (3200 keer), onregelmatige menstruatie (3000 keer) en tussentijds bloedverlies (3000 keer).

Steekproef GGD: bijna helft besmettingen Amsterdam is met omikronvariant

Uit een steekproef van de GGD onder 100 besmettingen in Amsterdam van afgelopen maandag blijkt dat het in bijna de helft van de gevallen om de omikronvariant gaat. Omdat het gaat om een kleine steekproef is het volgens Mariken van der Lubben, hoofd van het laboratorium, een "grove indicatie".

De GGD Amsterdam heeft samen met het Amsterdam UMC de procedure versneld, waardoor ze binnen twee dagen na de test kunnen achterhalen om welke variant het gaat. Daardoor is het mogelijk om min of meer realtime de opkomst van omikron in de stad te volgen.

Volgens Van der Lubben lijkt het alsof Amsterdam voorloopt, maar komt dat vooral doordat het als enige veel mensen test en de testprocedure heeft versneld. "Ik kan me best voorstellen dat het in een landelijke omgeving iets langzamer gaat maar ik zou niet weten waarom het in andere grote steden minder snel zou gaan", aldus Van der Lubben.

Op dit moment is landelijk tussen de 10 en 15 procent van de coronabesmettingen veroorzaakt door de omikronvariant, zei RIVM-baas Jaap van Dissel gisteren. Hij gaat ervan uit dat de variant binnen enkele weken dominant is.

Geboortejaar 1965 kan boosterafspraak maken

Wie geboren is in 1965 mag vanaf 11.00 uur online een afspraak maken voor een boosterprik. Het is niet nodig om te wachten op een uitnodigingsbrief.

Epidemioloog boos over mondmaskeradvies medisch specialisten

Veldepidemioloog Amrish Baidjoe vindt het onbegrijpelijk dat de Federatie Medisch Specialisten (FMS) nog altijd niet het nut van ffp2-mondmaskers in de zorg volledig inziet.

De organisatie stelde gisteren dat de maskers, die meer bescherming bieden dan bijvoorbeeld chirurgische maskers, niet standaard in een (poli)klinische omgeving hoeven te worden gedragen, ook niet nu de omikronvariant in opkomst is.

"Omikron wordt weliswaar makkelijker overdragen, maar er is nog onduidelijkheid over bijvoorbeeld de infectieuze dosis en het mogelijk grotere aandeel van aerosolen in het overbrengen van deze variant", zegt Andreas Voss, voorzitter van het Expertiseteam Infectiepreventie, dat de leidraad voor coronabescherming in de zorg voor de FMS ontwikkelt. In die leidraad staat nu dat het ffp2-masker alleen gebruikt hoeft te worden "bij aerosolvormende handelingen".

Baidjoe begrijpt daar niets van. "Het maakt me ontzettend boos, ik twijfel aan hun expertise en aan het gebrek om nieuw bewijsmateriaal te accepteren", twittert hij. "Groepsdenken onder experts leidt tot grote risico's in een pandemie."

Hij verwijst daarbij naar de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die stelt dat al sinds het begin van de pandemie duidelijk is dat verspreiding via de lucht veel voorkomt, zeker in een (poli)klinische setting waar afstand houden moeilijk is.

Aruba zoekt appartementen voor quarantaine

De Arubaanse toeristenorganisatie ATA is op zoek naar appartementen om toeristen onder te brengen die zijn besmet met het coronavirus. De overheid heeft niet genoeg quarantaineruimte doordat het aantal besmette toeristen in het hoogseizoen aldoor toeneemt.

Ondernemers en particuliere verhuurders die nog appartementen beschikbaar hebben, wordt verzocht dit te melden. Voorwaarde is wel dat de woning een eigen ingang, een basale keuken en wifi heeft. De coronaverzekering, die iedere toerist die naar Aruba reist verplicht moet afsluiten, dekt de kosten.

Op het eiland zijn ook de eerste gevallen gemeld van besmetting met de omikronvariant. Die is zeventien keer vastgesteld. In totaal zitten nu ruim 260 mensen in isolatie op het eiland. Zeven patiënten liggen in het ziekenhuis, van wie drie op de IC.

Proefperiode in Brussel om kinderen te vaccineren begint vandaag

Brussel begint vandaag met het inenten van kinderen tussen 5 en 11 jaar. Het gaat in eerste instantie om een testperiode op één vaccinatielocatie. De test duurt tot en met 9 januari. Vanaf de dag daarna worden kinderen in Brussel op grote schaal gevaccineerd, schrijven Vlaamse media.

De kinderen krijgen in de testperiode het Pfizer-vaccin toegediend. Na drie weken krijgen ze de tweede dosis. De vaccinatielocatie wordt speciaal ingericht voor kinderen, onder meer met smurfenversieringen. Een medisch team staat er klaar om vragen van ouders te beantwoorden.

Huisarts gaat op eigen initiatief 18-plussers boosterprik geven

Huisarts Paul Rademaker in het Groningse Grijpskerk vaccineert zijn volwassen patiënten met een boosterprik. Vrijdag wil hij vijfhonderd prikken zetten en een week later nog eens datzelfde aantal, meldt RTV Noord. De huisarts maakte zijn actie bekend via een oproep op de voorpagina van een lokaal huis-aan-huisblad.

Naar eigen zeggen heeft hij al duizend boosterprikken gezet. Dat waren in de meeste gevallen kwetsbare mensen. Nu wil hij zich dus richten op alle 18-plussers.

Huisartsen mogen alleen niet-mobiele en kwetsbare patiënten van hun praktijk zelf prikken, die vaccins worden geleverd door de GGD. Wat Rademaker doet, gaat tegen de landelijke richtlijn in, zegt een woordvoerder van de GGD Groningen.

Door zijn oproep komen sommige leeftijdsgroepen misschien een week te vroeg aan de beurt voor hun boosterprik, beseft Rademaker. "Maar dat is even niet anders. Ik heb het nu niet zo vreselijk druk. Iedere booster brengt ons waarschijnlijk dichter bij een kortere lockdown."

Fraude met overheidssteun in VS voor bijna 100 miljard dollar

In de Verenigde Staten is bijna 100 miljard dollar (90 miljard euro) aan corona-overheidssteun gestolen, schat de Amerikaanse geheime dienst. De steun is bedoeld om bedrijven en mensen die hun baan door de coronapandemie zijn kwijtgeraakt te helpen. Er is vooral gefraudeerd met werkloosheidsuitkeringen. Criminelen maakten op die manier 87 miljard dollar (77 miljard euro) buit.

In totaal gaat het ongeveer om 3 procent van wat de overheid heeft uitgekeerd, maar volgens de geheime dienst is de omvang van het bedrag een aanwijzing hoe aantrekkelijk het is voor criminelen om met dit soort overheidssteun te frauderen..

De dienst zegt ongeveer 1,2 miljard dollar (1,06 miljard euro) te hebben teruggevorderd. Daarnaast kon met hulp van financiële partners en staten worden voorkomen dat er 2,3 miljard dollar (2,04 miljard euro) ten onrechte zou worden uitgekeerd.

McDonalds Japan heeft te weinig aardappelen, frites op rantsoen

McDonalds gaat in Japan de frites op rantsoen zetten. Er zijn te weinig aardappelen en dat komt door de wereldwijde krapte als gevolg van de coronapandemie. Ook overstromingen in de buurt van de haven van Vancouver hebben geleid tot minder aanvoer. Door de rantsoenering hoopt de hamburgergigant toch zijn Franse frites te kunnen blijven serveren. Belangrijk voor Kerst, want dan halen Japanners graag een maaltijd bij een Amerikaanse fastfoodketen.

Randstad gaat aangifte doen tegen Sywert van Lienden en zakenpartners

Uitzendbureau Randstad doet vandaag aangifte tegen Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel, de oprichters van de Stichting Hulptroepen Alliantie. Dat bevestigt Randstad na berichtgeving door Follow the Money (FTM). Vorig jaar leverde Randstad vijftien medewerkers aan het non-profitinitiatief dat mondkapjes naar Nederland haalde. Het hoofd juridische zaken van Randstad zegt tegen FTM dat toen niet bekend was dat het drietal 20 miljoen euro winst maakte. Advocaat Peter Plasman doet de aangifte bij het OM in Amsterdam.

De door Randstad geleverde medewerkers hielden zich onder meer bezig met de werving van nieuwe mensen, mondkapjes testen en de logistiek van Hulptroepen Alliantie. Het uitzendbureau betaalde hun salaris, in de veronderstelling dat de stichting geen winstoogmerk had. Maar zonder dat ze het wisten werkten de medewerkers volgens Randstad mee aan de activiteiten van de commerciële bv Relief Goods Alliance, waarmee de winst werd gemaakt.

"Wij zijn hier vanaf het begin bij betrokken geweest, omdat we dachten dat het een non-profitinitiatief was om de zorg van mondkapjes te voorzien", zegt hoofd juridische zaken Patrick van der Herberg. "Iedereen deed het in de overtuiging dat het allemaal zonder winstoogmerk was. Dat zorgde ook voor een ongelooflijke saamhorigheid in die groep. Je kunt je voorstellen dat het voor ons een schok was toen we er afgelopen mei achter kwamen dat er gewoon miljoenen zijn verdiend. Wij vinden dat het niet deugt. Dan moet je iets doen."

Randstad heeft Van Lienden, Damme en Van Gestel gevraagd de miljoenen terug te storten aan de overheid, maar dat wilden ze niet. FTM meldt dat Randstad in de zomer een voorlopige claim van tussen de 100.000 en 150.00 euro heeft ingediend voor de uren die de vijftien medewerkers hebben gewerkt. Half oktober maakte Plasman bekend dat hij aangifte zou doen namens vijf betrokkenen. Randstad vindt nu dat die insteek beter aansloot bij de eigenlijke inzet, namelijk dat al het geld terug moet naar de staat.

Ook AstraZeneca werkt aan omikronvaccin

Ook AstraZeneca werkt aan een vaccin tegen de omikronvariant van het coronavirus. De farmaceut werkt weer samen met de universiteit van Oxford, maakte een woordvoerder gisteren bekend.

Eerder brachten vaccinfabrikanten Pfizer en Moderna al naar buiten dat ze werken aan een nieuw vaccin tegen de omikronvariant. Daar hebben ze maanden de tijd voor nodig. Zo'n prik moet namelijk na samenstelling ook nog op grote schaal ontwikkeld en verscheept worden.

Demissionair minister De Jonge zei gisteren tijdens het coronadebat al dat hij denkt dat er binnen afzienbare tijd een vaccinatiecampagne komt met een aangepast vaccin. Voor de komende jaren koopt Nederland genoeg vaccins in om alle 12-plussers twee keer paar jaar te kunnen prikken, zei hij.

Hart van Nederland: 1 op 7 Nederlanders gaat nog naar kapper of nagelstylist

Niet iedereen lijkt zich momenteel aan de coronamaatregelen voor niet-medische contactberoepen te houden: volgens onderzoek van Hart van Nederland gaat 1 op de 7 Nederlanders ondanks de lockdown nog langs bij bijvoorbeeld kappers, nagelstylisten of massagesalons. Vooral jongeren (21 procent) zeggen dat te doen.

De groep die momenteel overweegt om een afspraak te maken bij bijvoorbeeld een kapper is nog groter: zeker 42 procent denkt hierover na.

Het onderzoek is volgens Hart van Nederland representatief en uitgevoerd onder 3200 Nederlanders, is te lezen in de verantwoording.

Nieuwe inreisregels voor reizigers uit niet-EU landen

Vandaag zijn nieuwe inreisregels voor reizigers van buiten de EU ingegaan. Vanaf 00.00 uur geldt een testplicht voor alle reizigers uit niet-EU landen die naar Nederland reizen. Dit geldt ook voor gevaccineerden en mensen met een herstelbewijs. Reizigers uit zeerhoogrisicogebieden moeten verplicht in quarantaine.

Het testbewijs - van een PCR-test - mag maximaal 48 uur oud zijn, het testbewijs van een antigeentest maximaal 24 uur. De reizigers uit zeerhoogrisicogebieden moeten verplicht tien dagen in quarantaine. Deze periode kan worden verkort tot vijf dagen met een negatieve test bij de GGD op dag 5.

De nieuwe inreisregels gelden niet voor reizigers uit EU/Schengenlanden en de Caribische delen van het Koninkrijk: Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Er gelden uitzonderingen op de nieuwe inreisregels: kinderen jonger dan 12 jaar hoeven bijvoorbeeld geen negatieve testuitslag te laten zien. Lees hier meer over de uitzonderingen.

Vierde prik dichterbij voor Israëliërs

Het Israëlische expertpanel dat de regering adviseert over coronamaatregelen, heeft geadviseerd om een vierde prik te geven aan 60-plussers en zorgmedewerkers. De maatregel wordt ingevoerd om de verspreiding van de omikronvariant in het land tegen te gaan.

Premier Naftali Bennett noemt het advies "geweldig nieuws". "Dit gaat ons helpen om de omikrongolf door te komen".

Het ministerie van Volksgezondheid moet de maatregel nog goedkeuren, dat gebeurt waarschijnlijk binnen enkele dagen.

Welkom in het liveblog

Welkom in het coronaliveblog van woensdag 22 december. Het blog van gisteren is hier terug te lezen: