'Agressief gedrag Wit-Rusland onacceptabel', EU veroordeelt illegale migratie
De stroom illegale migranten die vanuit Wit-Rusland de Europese Unie binnenkomt is "een directe aanval" van Minsk op de EU, zeggen de ministers van Binnenlandse Zaken van de EU-lidstaten na overleg. Daarin is afgesproken dat de buitengrenzen van de EU moeten worden versterkt.
EU-landen beschuldigen de Wit-Russische president Loekasjenko ervan dat hij duizenden migranten de grens over laat zetten, naar Letland, Litouwen en Polen. Die migranten zouden actief worden opgehaald in landen als Irak en Afghanistan, als vergelding voor de sancties die westerse landen in juni instelden tegen het Wit-Russische bewind.
Onacceptabel gedrag
"Wit-Rusland gebruikt mensen voor politieke doeleinden", stellen de 27 EU-ministers in hun verklaring. "Dit agressieve gedrag is onacceptabel. Het komt neer op een directe aanval, met als doel om de Europese Unie onder druk te zetten en te destabiliseren."
De landen hebben afgesproken dat de EU als het nodig is extra grenswachten en geld ter beschikking stelt om de migrantenstroom in te dammen. In de verklaring wordt niet expliciet verwezen naar de actuele situatie in Afghanistan. Wel wordt gezegd dat het noodzakelijk is om de gehele buitengrens van de EU te versterken om illegale migratie tegen te gaan.
Letland, Litouwen en Polen zagen de afgelopen maanden duizenden mensen illegaal de grens met Wit-Rusland passeren. Alleen al in Litouwen ging het om ruim 4100 migranten, voornamelijk Irakezen maar ook Afghanen en Syriërs.
De afgelopen weken liepen de cijfers minder hard op. Sinds 5 augustus zijn volgens officiële gegevens slechts veertien illegale migranten binnengekomen, nadat Litouwen maatregelen aan de grens had getroffen.
Kritiek op pushbacks
Zo krijgen migranten sinds enige tijd 300 euro als ze terugkeren naar hun land. "We leggen ze uit dat ze niet in aanmerking komen voor asiel", zei de Litouwse staatssecretaris van Binnenlandse Zaken vorige week. "We vertellen ze dat ze niet in de Europese Unie kunnen blijven, zoals hun beloofd is. Dat ze bedonderd zijn door Loekasjenko."
Daarnaast is Litouwen begonnen met het terugsturen van migranten. Die zogenoemde pushbacks leiden tot kritiek van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR en ook van het Litouwse Rode Kruis, dat zich afvraagt of dergelijke acties wel door de beugel kunnen.
De vluchtelingen in Litouwen zitten in beroerde omstandigheden in opvangkampen:
Ook in Polen zijn maatregelen genomen. Daar worden vele kilometers prikkeldraad langs de grens met Wit-Rusland gelegd. Verder krijgen de grensposten hulp van ruim 900 militairen.
De Poolse minister van Binnenlandse Zaken twitterde foto's van rollen prikkeldraad langs de grens:
Deze maand hebben 2100 mensen geprobeerd om illegaal de Pools-Wit-Russische grens over te steken, zegt het ministerie van Defensie in Warschau. Van die groep zijn er 1342 tegengehouden, de rest is vastgezet.
De Poolse regering, geleid door de rechts-nationalistische partij PiS, zegt dat migranten die het land proberen binnen te komen "mogelijk een bedreiging vormen voor onze inwoners". Er wordt gewerkt aan wetgeving om de migrantenstroom aan te pakken.
De Duitse bondskanselier Merkel heeft gezegd dat ze de kwestie vrijdag zal bespreken bij haar bezoek aan de Russische president Poetin.
