Natuurgeweld en politieke onrust: Haïti krijgt klap na klap
De aardbeving in Haïti en de komst van een tropische storm treffen een land dat al langer in een diepe crisis verkeert. Het is het armste land van Latijns-Amerika, op bestuurlijk gebied is het chaos en de littekens van de grote aardbeving van 2010 zijn nog altijd zichtbaar.
Dat het land getroffen wordt door zware aardbevingen komt omdat het precies op een geologische breuklijn ligt. Twee aardplaten liggen onder het noordelijke en zuidelijke gedeelte land. De aardbeving van 2010 had een kracht van 7,0, die van gisteren 7,2.
Inwoners van Les Cayes vertellen dat de stad is verwoest. Er wordt druk gezocht naar overlevenden:
Schattingen van het aantal doden door de beving van 2010 lopen sterk uiteen. Van minder dan 100.000 tot ruim 300.000 zoals de regering beweerde. Vooralsnog zijn er bij de aardbeving van gisteren ruim 300 mensen omgekomen en raakten er zeker 1800 mensen gewond.
Gevolgen 2010
Naast de kans op aardbevingen wordt het land ook regelmatig getroffen door tropische stormen en orkanen Zo vielen er meer dan duizend doden als gevolg van orkaan Matthew in 2016. Verwacht wordt dat de tropische storm Grace maandag over het getroffen gebied zal trekken. Gevreesd wordt dat zware regenval op maandag en dinsdag kan leiden tot overstromingen en mogelijke modderstromen.
Gert Oostindie, directeur van het Koninklijk Instituut van Taal-Land- en Volkenkunde, zei in 2016 tegen de NOS dat de armoede in Haïti ook invloed heeft op de natuur. "De landbouw is vaak nog heel primitief, daar wordt weinig in geïnvesteerd. Al die primitieve landbouw heeft een kaalslag op dat land opgeleverd. Alles is afgegraven en bij die enorme stortbuien slibt alles weg."
Tegelijkertijd is het land nog bezig om de gevolgen van de schade van de aardbeving van 2010 aan te pakken. Die herbouw wordt volgens velen ook bemoeilijkt door voortdurende lokale corruptie. De miljarden die internationale organisaties hadden toegezegd in 2010 zouden daarom niet goed besteed zijn. Op sociale media roepen mensen nu ook op geen geld te storten aan het Amerikaanse Rode Kruis:
Die mensen verwijzen naar een artikel uit 2015 over 500 miljoen dollar die was ingezameld voor hulp aan Haïti, maar waarvan onduidelijk is waar het is terechtgekomen.
Een woordvoerster van het Nederlandse Rode Kruis is bekend met het verhaal. "Dit is inderdaad een artikel dat vaker terugkomt. Het Amerikaanse Rode Kruis heeft op hun site een uitgebreide verantwoording gedeeld van hoe het geld is uitgegeven waarin voor ieder jaar is gerapporteerd wat er met het geld is gebeurd."
Volgens de woordvoerster is na die aardbeving een pilot opgezet voor huisvesting waarmee zes huizen zijn gebouwd. Na die pilot is besloten om het onderdak op een andere manier te regelen. "Wat bij sommige mensen is blijven hangen zijn die zes huizen."
De hulpverlening na een natuurramp kent hetzelfde patroon, zegt de woordvoerster. "Er is acute nood, iedereen in is staat van shock. Als mensen dan een beetje op adem komen en de verwoesting zien, dan denken ze oké, wat nu? Als hulp dan minder zichtbaar is, kan er onvrede komen."
Bijzondere positie
Naast het natuurgeweld kampt Haïti met politieke onrust die al lange tijd aanhoudt. Vorig maand werd president Jovenel Moïse in zijn huis werd vermoord. Ariel Henry is eind vorige maand officieel aangesteld als de nieuwe premier van het land. Henry vervangt de afgetreden interim-premier Claude Joseph, die het ambt met steun van de politie en het leger naar zich had toegetrokken na de moord op Moïse.
Ruim een maand na de moord op de Haïtiaanse president Moïse is een rechter aangesteld die het gerechtelijk onderzoek naar de zaak gaat leiden. Eerder hadden meerdere onderzoeksrechters de opdracht geweigerd, mogelijk uit angst voor bedreigingen.
Joseph zei tegen Henry bij zijn aanstelling dat hij een "bijzondere positie" erfde: "een politieke crisis zonder precedent, groeiende onzekerheid en een sombere sociaaleconomische situatie." Op het moment dat hij dit zei moest de aardbeving van gisteren nog gebeuren.
