GGD Groningen schaalt bron- en contactonderzoek af • Frankrijk werpt horde op voor cafébezoek

Liveblog gesloten

We sluiten dit coronablog af. Morgen is er weer een nieuw liveblog met het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland.

Doden bij brand in Iraaks ziekenhuis voor coronapatiënten

In de Iraakse stad Nasiriya, in het zuiden van het land, zijn zeker 36 doden gevallen bij een brand in een ziekenhuis voor coronapatiënten. Dat melden Iraakse staatsmedia. Persbureau Reuters meldt dat er verkoolde lichamen uit het gebouw worden gedragen.

Bronnen zeggen tegen Reuters dat het aantal doden waarschijnlijk nog verder zal oplopen. Veel coronapatiënten worden nog vermist.

Het vuur is volgens het Iraakse staatspersbureau INA inmiddels onder controle. In het pand wordt nog gezocht naar overlevenden.

GGD Groningen schaalt bron- en contactonderzoek af

Door het hoge aantal coronabesmettingen in de provincie Groningen heeft de GGD Groningen het bron-en contactonderzoek noodgedwongen afgeschaald. Het lukt de dienst niet meer om zelf alle directe contacten van een positief getest iemand te bellen "We doen wel bron-en contactonderzoek, maar in een andere vorm", zegt een woordvoerder van de GGD tegen RTV Noord.

Wie nu een positief testresultaat heeft, bekijkt samen met de GGD welke contacten hij heeft gehad. "We nemen met diegene alle stappen door en hij krijgt ook alle informatie op papier. Die kan hij doorsturen naar de personen om zich heen."

Het kan simpelweg niet anders, zegt de woordvoerder. "We waren één van de weinige regio's die altijd uitgebreid onderzoek zijn blijven doen. Dan kan je het virus namelijk goed in kaart brengen. Maar het is extreem druk. We hebben alweer opgeschaald, maar dan nog lukt het niet."

Amerikaanse autoriteiten melden nieuwe bijwerking Janssen-vaccin

In zeer zeldzame gevallen zou het Janssen-vaccin het Guillain-Barré-syndroom kunnen veroorzaken. Dat heeft het CDC, het Amerikaanse RIVM, bekendgemaakt. Guillain-Barré is een zeldzame aandoening waarbij het auto-immuunsysteem het zenuwstelsel aantast, wat tot plotse spierverlammingen kan leiden.

Het CDC meldt dat in de Verenigde Staten op ongeveer 13 miljoen Janssen-prikken zo'n 100 mogelijke gevallen van Guillain-Barré zijn ontdekt bij ontvangers van het vaccin. De bijwerking zou het meest voorkomen bij mannen boven de 50, meestal zo'n twee weken na de inenting. Onafhankelijke deskundigen zullen het mogelijke probleem nader bekijken om er meer zekerheid over te krijgen.

Jaarlijks worden tussen de 3000 en 6000 mensen getroffen door het zeldzame syndroom, in de meeste gevallen na een bacteriële of virusinfectie. Het merendeel van de mensen die de zenuwaandoening krijgen, herstelt.

De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) waarschuwt voor de zeer zeldzame bijwerking, hoewel het risico daarop volgens de medicijnwaakhond "zeer laag" is. De FDA benadrukt dat een ernstig ziekteverloop of sterfte door het coronavirus nog altijd vele malen hoger is dan de kans op de bijwerking en dat de voordelen van een inenting met Janssen dus alsnog opwegen tegen de nadelen.

Net als in Nederland is het Janssen-vaccin in de Verenigde Staten na eerdere zorgen over een zeldzame bloedaandoening grotendeels geschrapt uit het vaccinatieprogramma.

Karin heeft corona na bezoek festival: 'Was het wel waard'

Groningse verpleeghuizen voeren mondkapjesplicht weer in

De mondkapjesplicht keert terug in Groningse verpleeghuizen, blijkt uit een rondgang van RTV Noord. Reden is het hoge aantal besmettingen in de regio. Daardoor stijgt het risiconiveau en dat is ook de reden voor maatregelen binnen de ouderenzorg. Daarnaast blijkt ook onder verpleeghuismedewerkers het virus weer rond te gaan.

Bij onder meer zorgorganisaties ZINN en Zonnehuisgroep zijn ze alert. Zorgorganisatie ZINN spreekt op zijn website over "een forse toename in het aantal positief geteste medewerkers". Zonnehuisgroep Noord ziet die toename onder personeel ook. "We zien het verspreid over de locaties onder medewerkers, die overigens zeer weinig klachten hebben", zegt een woordvoerder. "Ze laten zich deels ook preventief testen, vanwege een besmetting thuis."

Zowel ZINN als Zonnehuisgroep Noord vrezen voor de continuïteit in de zorg. "Als er zoveel medewerkers positief zijn dan kan je op een gegeven moment voor de keuze komen te staan dat je ze niet allemaal meer thuis kunt houden", zegt de woordvoerder van Zonnehuisgroep Noord. Bij Zonnehuisgroep Noord gaat de mondkapjesplicht voor bezoekers, medewerkers en vrijwilligers dinsdag in. ZINN is al overgegaan op de herinvoering van de mondkapjes.

Frankrijk werpt horde op voor restaurant- en cafébezoek

In Frankrijk is het vanaf augustus verplicht voor restaurant- en cafébezoekers en reizigers die met de trein of het vliegtuig komen om een gezondheidspas te hebben. Dat heeft president Macron aangekondigd in een toespraak. Deze pas bestaat al voor evenementen, maar vanaf augustus moeten mensen hiermee dus ook voor het cafébezoek en trein- of vliegreizen aantonen dat ze gevaccineerd zijn, negatief zijn getest op het coronavirus of dat ze besmet zijn geweest.

"We zullen de gezondheidspas zo ver mogelijk uitbreiden, om zo veel mogelijk van jullie aan te zetten tot een vaccinatie", zei Macron. Vanaf 21 juli is de pas al vereist voor mensen die naar bijeenkomsten willen met meer dan vijftig personen.

Met de verplichte gezondheidspas wil de Franse regering de nieuwe besmettingsgolf met de deltavariant van het virus terugdringen. "We hebben te maken met een nieuwe race tegen de klok", zei Macron over die variant, die voor het eerst opdook in India, maar inmiddels wereldwijd regeringen noopt tot het treffen van nieuwe coronamaatregelen.

Een ander wapen in die strijd is een vaccinatieplicht voor mensen in de zorg. Macron gaf aan dat zorgmedewerkers uiterlijk 15 september ingeënt moeten zijn. "We moeten ernaar toewerken dat alle Fransen zijn ingeënt. Dat is de enige manier om het normale leven weer op te pakken", aldus Macron. Op dit moment is in Frankrijk ongeveer 40 procent van de bevolking volledig ingeënt.

Bruls over aanscherping: dit toont aan dat het virus verraderlijk is

Ook burgemeesters hebben vandaag overlegd over het terugdraaien van een deel van de versoepelingen. Burgemeester Bruls van Nijmegen, de voorzitter van het Veiligheidsberaad, noemt het onvermijdelijk dat het demissionaire kabinet dit besluit vrijdag aankondigde, al zegt hij te snappen dat het teleurstellend is voor veel mensen.

"De optie om niet te handelen was ook snel van tafel. Die cijfers zijn ook zo hoog", zegt Bruls via een videoverbinding, noodzakelijk omdat een huisgenoot van hem positief is getest en hij dus in quarantaine moet. "De GGD had mij donderdagavond al geadviseerd: 'Luister eens, als het Rijk niet gaat ingrijpen dan moeten we jou adviseren om in te grijpen, want we hebben nog nooit zo'n snelle stijging gehad. In de hele pandemie niet'. Dus er moest snel wat gebeuren."

"En we zullen ons erop moeten instellen dat dit nog best wel eens vaker kan gebeuren de komende maanden. Het toont aan dat het virus verraderlijk is. We zien het niet, we voelen het helaas wel en het kan dus heel erg snel terugkomen." Hoewel hij de teleurstelling herkent, verwacht hij dat het begrip voor de aanscherping van de maatregelen zal groeien als de cijfers hierdoor weer gaan dalen.

Verder is Bruls nog steeds kritisch over Testen voor Toegang, omdat het systeem niet waterdicht is. "Het is getest in de zogeheten Fieldlabs, maar dat zijn natuurlijk proefomstandigheden." In een andere setting, bijvoorbeeld in de horeca in een stad, werkt het volgens hem anders. De voorzitter van het Veiligheidsberaad wil dat in de komende weken wordt gekeken of het systeem wel overal te gebruiken is "en zo niet, waar dan wel".

Drukte bij teststraten, PCR-test is voor vakantie vaak niet nodig

Testbedrijven die van de overheid een PCR-test of sneltest bij vakantiegangers mogen afnemen, zien een 'tsunami' van klanten op zich afkomen. "We hebben de drukste week uit ons bestaan achter ons", zegt Rasmus Emmelkamp van Spoedtest.nl.

Zijn bedrijf en het laboratorium waarmee hij samenwerkt kunnen de toestroom nog net aan, maar dat is niet overal het geval, weet hij. Hij raadt mensen aan om goed na te gaan of ze voor het land van bestemming wel een PCR-test nodig hebben.

In veel landen voldoet de uitslag van een antigeentest. Dat is sneller en goedkoper, omdat het afgenomen materiaal niet naar een laboratorium hoeft. Testbedrijven kunnen de uitslag zelf vaststellen.

Ruim dertig festivalorganisatoren naar de rechter vanwege coronamaatregelen

Ruim dertig organisatoren van festivals en evenementen spannen een kort geding aan tegen de overheid om de nieuwe coronamaatregelen te laten aanpassen. Ze vinden de maatregelen "onzorgvuldig voorbereid en onjuist" en willen dat de rechter toestaat dat evenementen mogen doorgaan als die bezoekers verplichten om recentelijk negatief getest te zijn.

ID&T, de organisator van festivals als Mysteryland en Milkshake, maakte vrijdag na de persconferentie meteen al bekend naar de rechter te stappen. De overige organisatoren sluiten zich daar nu bij aan. "We moeten weten waar wij, en de evenementenbranche aan toe zijn", zegt Joop Soree, organisator van Paaspop en WiSH Outdoor.

Grotendeels opheffen coronamaatregelen Engeland gaat door

Het vrijwel volledig opheffen van de coronamaatregelen in Engeland gaat door op 19 juli. Dat heeft minister van Volksgezondheid Javid aangekondigd in het Lagerhuis. "We geloven er sterk in dat dit het juiste moment is om het normale leven weer op te pakken, dus we gaan op 19 juli naar de volgende stap van onze routekaart", aldus Javid. Premier Johnson zal naar verwachting later vandaag een toelichting geven op een persconferentie.

Javid roept wel op om voorzichtig en verantwoordelijk om te gaan met de grootschalige versoepelingen. Zo roept hij mensen op om op drukke plekken alsnog een mondkapje te dragen en om niet allemaal tegelijkertijd te stoppen met thuiswerken.

19 juli werd in Engeland enige tijd Bevrijdingsdag genoemd vanwege de aangekondigde versoepelingen, maar inmiddels vreest men juist voor een verdere heropleving van het virus. Er komen al bijna een week dagelijks 30.000 besmettingen bij en de vrees is dat de deltavariant van het virus het aantal besmettingen deze zomer opstuwt tot 100.000 per dag. De regering voert aan dat er ondanks het huidige hoge besmettingscijfer geen piek in het sterftecijfer is te zien, en dat vaccinaties dus levens redden.

Minister Javid nam in het Lagerhuis alvast een voorschot op de kritiek die hij verwacht. "Tegen degenen die vragen: 'Waarom zetten we nu deze stap?', zeg ik: 'Als we het nu niet doen, wanneer dan wel?'. Er zal nooit een perfect moment zijn om deze stap te zetten, want we kunnen dit virus simpelweg niet uitroeien", zei Javid. "Of we het leuk vinden of niet, het coronavirus gaat niet meer weg."

Ziekenhuizen verwachten meer drukte

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen gaat vanaf deze week weer stijgen, verwacht het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. "Volgens onze prognoses stijgt deze week de bezetting op de IC en in de kliniek. Dit hangt samen met het grote aantal nieuwe besmettingen en de hogere R-waarde van de deltavariant van het coronavirus", schrijft de organisatie.

Vanmiddag werd al gemeld dat de ziekenhuisbezetting vandaag is toegenomen ten opzichte van gisteren. Er liggen nu 213 mensen met corona in het ziekenhuis, zeven meer dan gisteren. Op de intensive cares liggen 84 patiënten, iets minder dan gisteren (88).

TONK-regeling wordt ruimhartiger toegekend

Veel gemeenten gaan huishoudens in financiële nood ruimer steunen via de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) of zijn dat van plan. Dat meldt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De TONK geeft steun aan huishoudens die vanwege de coronacrisis hun vaste lasten niet meer kunnen betalen, zoals de huur of de hypotheek.

Eerder bleek al dat de TONK-steun veel minder wordt gebruikt dan gemeenten hadden verwacht. Zo was de regeling onbekend, te streng en was de aanvraagprocedure lastig. Door gesprekken tussen gemeenten en demissionair minister Koolmees blijkt nu dat veel gemeenten de regeling aanpassen, door bijvoorbeeld de uitkering te verhogen en de aanvraagprocedure makkelijker te maken. Ook gaan gemeenten actief mensen benaderen die geholpen kunnen worden met de TONK of eerder een aanvraag deden voor de regeling.

Maar dat is niet voldoende, zegt de Landelijke Cliëntenraad. "Er vallen nog steeds mensen buiten de boot", stelt een woordvoerder op basis van steekproeven in onder meer Den Haag en Utrecht. Het gaat om onder meer studenten en zzp'ers, volgens de Landelijke Cliëntenraad.

Voor de TONK-steun heeft het kabinet 260 miljoen euro beschikbaar gesteld. De steun is, net als de andere steunmaatregelen, verlengd tot en met 30 september.

Amsterdams ziekenhuis wil dat bezoekers weer mondkapje dragen

Ziekenhuis OLVG in Amsterdam vraagt bezoekers weer een mondkapje op te zetten in openbare ruimtes. Medewerkers doen dat voortaan sowieso weer. Het ziekenhuis had de mondkapjesplicht op 24 juni afgeschaft vanwege de daling van het aantal coronabesmettingen, maar inmiddels is het aantal positieve tests weer explosief gestegen.

"Gezien de oplopende besmettingen landelijk en in de stad dragen we in het OLVG vanaf morgen allemaal weer een mond-neusmasker in publieke ruimtes. Hetzelfde vragen we aan onze bezoekers om te doen", aldus bestuursvoorzitter Maurice van den Bosch. "Zo beschermen we elkaar en de kwetsbare patiënten in ons ziekenhuis."

8522 nieuwe besmettingen, gemiddeld stijging

Bij het RIVM zijn de afgelopen dag 8522 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 847 minder dan gisteren. Bij het RIVM werden 1 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 1 doden per dag, tegen 2 doden per dag een week eerder.

Meer mensen in ziekenhuis, minder op IC

In de ziekenhuizen nam de bezetting toe. Er liggen nu 213 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 206), van wie 84 op de IC (gisteren: 88), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Excuses Rutte voor inschattingsfout coronaversoepelingen

Demissionair premier Rutte erkent dat het kabinet met de snelle versoepelingen van eind juni een inschattingsfout heeft gemaakt. "Wat wij dachten dat kon, kon toch niet." Hij verontschuldigt zich daarvoor.

Rutte biedt ook excuses aan voor de "slechte persconferentie" van afgelopen vrijdag. "Jullie vroegen om reflectie van ons", zei hij tegen een aantal journalisten. "En het was onterecht dat we die niet gaven.

Lees verder:

Grapperhaus noemt liedje over afscheid mondkapje achteraf onhandig

Demissionair minister Grapperhaus van Justitie vindt achteraf dat hij beter geen liedje had kunnen zingen bij het besluit om mondkapjes op heel veel plekken niet meer verplicht te stellen. "Onhandig" noemt hij dat nu.

Twee weken geleden besloot het kabinet om de mondkapjesplicht te versoepelen. Na afloop van de ministerraad zong Grapperhaus voor de camera een liedje: Zeg mondkapje waar ga je henen?, op de melodie van Zeg Roodkapje.

Inmiddels is een aantal van de versoepelingen van twee weken geleden alweer teruggedraaid, omdat de besmettingen weer hard oplopen. Grapperhaus wijst erop dat hij het liedje zong toen er nog veel optimisme was over het verloop van de pandemie. "Maar je hebt weleens dat je iets doet waarvan je achteraf zegt: onhandig."

Evenementenbranche wil extra geld en duidelijkheid van kabinet

Het kabinet moet met extra geld over de brug komen voor de evenementenbranche nu het komende festivalseizoen verloren lijkt. Ook moet snel duidelijk worden wat er straks nog wél kan, schrijven de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) en de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) in een gezamenlijke verklaring.

De brancheverenigingen zijn kwaad over de aangescherpte coronamaatregelen. Meerdaagse evenementen kunnen voorlopig niet doorgaan en eendaagse festivals mogen in elk geval tot 13 augustus alleen worden gehouden als bezoekers een zitplek krijgen en er niet meer dan duizend mensen komen.

"Het voelt als een doodsteek voor onze branche", schrijven de twee verenigingen. "Uiteraard is het begrijpelijk dat er bij een oplopende besmettingsgraad maatregelen worden genomen. Nu wordt echter binnen die maatregelen de branche die überhaupt niet heeft bijgedragen aan die hogere besmettingsgraad keihard getroffen. Het is juist onze branche geweest - de enige branche zelfs in Nederland - die de afgelopen maanden in samenwerking met wetenschap en ministeries actief heeft gezocht naar oplossingen."

TVL-loket voor startende ondernemers nog tot vanmiddag open

Startende ondernemers kunnen nog tot vandaag 17.00 uur TVL-steun aanvragen (Tegemoetkoming Vaste Lasten). Het gaat om ondernemers die zich tussen 1 oktober 2019 en 30 juni 2020 hebben ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.

De TVL-regeling is een van de coronasteunmaatregelen van de overheid. Mkb'ers en zzp'ers die in het eerste kwartaal van dit jaar minstens 30 procent omzetverlies hadden ten opzichte van het derde kwartaal van 2020, kunnen een aanvraag doen.

Startende ondernemers kwamen niet in aanmerking voor de reguliere TVL-regeling, omdat ze bij die aanvraag nog geen omzetcijfers van de referentieperiode konden laten zien.

Aantal faillissementen juni nadert laagterecord van februari

In juni zijn weer minder bedrijven failliet gegaan. Het waren er 121, tien minder dan in mei. Volgens het CBS komt het aantal daarmee in de buurt van het laagterecord van februari; toen werden 114 bedrijven failliet verklaard.

Het lage aantal faillissementen is waarschijnlijk het gevolg van de coronasteun vanuit de overheid.

Eenmanszaken zijn niet meegenomen in de cijfers.

'Burgemeesters willen compensatie voor kleinere dorpsfeesten'

Ook organisatoren van kleinere dorpsfeesten moeten geld van de overheid kunnen krijgen als de feesten vanwege aangescherpte coronamaatregelen niet kunnen doorgaan. Volgens het AD vragen enkele burgemeesters daarvoor vandaag aandacht in het Veiligheidsberaad, de bijeenkomst van de voorzitters van de 25 veiligheidsregio's.

"We begrijpen waarom de rijksoverheid moet ingrijpen, maar realiseren ons ook dat dit een enorm effect heeft voor velen in onze regio", zegt de Zwolse burgemeester Peter Snijders in de krant. "Wij zullen ons dan ook hard maken om landelijk aandacht te vragen voor compensatie van de financiële consequenties voor de horeca en evenementenorganisatoren. Evenementen worden vaak door vrijwilligers georganiseerd die door deze plotselinge maatregelen worden geconfronteerd met te grote financiële consequenties.''

Burgemeester Mark Boumans van Doetinchem is het met Snijders eens. "Ik denk dat de rijksoverheid door de zelfbedachte leus 'dansen met Janssen' de horecaondernemers en organisatoren van evenementen netjes moet compenseren. Zij zijn in goed vertrouwen opengegaan."

Een aantal evenementen is na de persconferentie van afgelopen vrijdag afgelast, zoals het Dijkfeest in Espel. De organisatie heeft kosten gemaakt en krijgt geen subsidies. Mensen die al een kaartje hadden gekocht, is daarom gevraagd het aankoopbedrag niet terug te vragen.

ING: 28 miljard 'gedwongen bespaard' tijdens coronacrisis

De tegoeden op Nederlandse bankrekeningen zijn sinds het uitbreken van de coronacrisis met 52 miljard euro gestegen, een recordbedrag. Gemiddeld is dat meer dan 6500 euro per huishouden. Dat meldt ING op basis van onderzoek. Volgens de bank werd van dat bedrag ongeveer 28 miljard euro 'gedwongen' bespaard: mensen konden vanwege de lockdowns het geld niet uitgeven in bijvoorbeeld restaurants of aan buitenlandse vakanties.

Huishoudens hebben ook extra geld opzijgezet vanwege zorgen over de financiële gevolgen van de crisis en vrees voor baanverlies.

Het grootste deel van de extra banktegoeden zit volgens de bank bij de meer welvarende huishoudens.

Australische deelstaat meldt hoogste aantal besmettingen dit jaar

In de Australische deelstaat New South Wales zijn vandaag 112 coronabesmettingen geregistreerd, het hoogste aantal dit jaar. Bijna alle besmettingen werden in Sydney gemeld. In die stad (en omgeving) is al twee weken een strenge lockdown van kracht, vanwege de opkomst van de deltavariant van het coronavirus. Die lockdown duurt nog tot zeker 16 juli. Volgens premier Gladys Berejiklian van New South Wales zijn de komende dagen cruciaal om te bepalen of de maatregelen ook daarna nog moeten worden verlengd.

Overigens heeft Australië het coronavirus door strenge maatregelen tot nu toe relatief goed buiten de deur weten te houden. In totaal zijn sinds het begin van de pandemie ruim 31.000 besmettingen gemeld en 911 coronadoden, op een totale bevolking van 25 miljoen mensen. Van hen is inmiddels ongeveer 11 procent gevaccineerd.

Israël gaat kwetsbaren derde prik aanbieden

Inwoners van Israël met een verzwakt immuunsysteem kunnen voortaan een extra vaccinatie met Pfizer/BioNTech krijgen. Gezondheidsminister Horowitz zegt nog te overwegen of zo'n derde prik, ook wel een booster genoemd, ook wordt aangeboden aan de rest van de bevolking.

De extra vaccinatie komt beschikbaar voor mensen die bijvoorbeeld een orgaantransplantatie hebben ondergaan. Of voor personen die vanwege een medische aandoening een verhoogd risico lopen. Ondanks de hoge vaccinatiegraad neemt in Israël het aantal besmettingen weer toe, met name door de deltavariant. Begin juni werden dagelijks enkele tientallen besmettingen gemeld, nu zijn dat er weer honderden.

Pfizer/BioNTech claimt dat een extra inenting de hoeveelheid antistoffen in het lichaam fors verhoogt. Een kanttekening daarbij is dat het onderzoek dat deze claim zou onderbouwen, nog niet is gepubliceerd. Daar komt bij dat er enorme commerciële belangen meespelen.

Goedemorgen!

Welkom in het coronablog van maandag 12 juli. In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland.