De Jonge: vaccinatiebewijs voor de zomer geregeld hebben • 'Toeristen in juni weer naar Italië'

De Jonge: vaccinatiebewijs voor de zomer geregeld hebben

Demissionair minister De Jonge verwacht dat het kabinet begin juni een besluit neemt over het invoeren van het vaccinatiebewijs. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. De Kamer kan zich de eerste drie weken van juni buigen over het ontwerp van de maatregel.

Brussel streeft ernaar de verordening op 21 juni van kracht te laten worden. Vervolgens hebben EU-lidstaten nog zes weken de tijd om de maatregel door te voeren. De Jonge wil zo lang niet wachten. "Gezien het begin van de zomervakanties, vrij snel na 21 juni, acht ik het echter van belang geen tijd te verliezen en van start te gaan zodra dat medisch en technisch verantwoord is." De Tweede Kamer heeft De Jonge al verzocht om niet te wachten tot de zomer met de invoering van het vaccinatiebewijs.

Met zo'n bewijs moeten mensen straks ook weer evenementen in Nederland kunnen bezoeken, zonder zich vooraf te laten testen. Ook zouden zij bij terugkeer uit een hoog risicoland mogelijk niet in quarantaine hoeven. De Jonge wil wel dat er voldoende onderzoek is gedaan naar de kans dat een gevaccineerd persoon toch nog iemand besmet met corona.

Het is de bedoeling dat een negatief testbewijs en een vaccinatiebewijs straks op dezelfde app komen te staan. Aan het groene vinkje mag niet af te lezen zijn om welke van de twee het gaat, omwille van de privacy van de app-gebruiker en om een indirecte vaccinatiedwang te vermijden. Dat geldt niet voor internationale reizen.

Gratis glas bier voor wie zich in mei laat vaccineren in New Jersey

De Amerikaanse staat New Jersey probeert burgers die nog geen prik hebben gehaald over te halen dat wel te doen door ze een gratis glas bier in het vooruitzicht te stellen. Inwoners die ouder zijn dan 21 en zich deze maand laten vaccineren, krijgen op vertoon van het vaccinatiebewijs een gratis biertje bij een van de dertien bars en brouwerijen die aan de actie meedoen.

Het zogenoemde Shot and Beer-programma is een van de manieren waarop de gouverneur van New Jersey probeert om eind juni 4,7 miljoen inwoners te hebben ingeënt. Op dit moment zijn 3,2 miljoen inwoners volledig gevaccineerd, maar het aantal aanmeldingen neemt steeds verder af.

De staat probeert ook om mensen die hun vaccinatie nog niet hebben gehaald thuis op te zoeken of ze op te bellen en ze op die manier over te halen om zich alsnog te laten inenten.

Regering-Biden wil dat op 4 juli 70 procent van volwassenen is gevaccineerd

De Amerikaanse regering wil dat op 4 juli 70 procent van de 260 miljoen volwassen Amerikanen ten minste één injectie met een coronavaccin heeft gehad. 160 miljoen Amerikanen moeten dan volledig zijn ingeënt. De regering verwacht dat het aantal ziekenhuisopnames en sterfgevallen tegen die tijd zo ver is teruggedrongen dat een terugkeer naar het normale leven mogelijk is.

Op 4 juli vieren de Amerikanen Onafhankelijkheidsdag. Biden zei in maart in zijn eerste primetime-tv-toespraak al dat de kans groot was dat de Amerikanen die dag "onafhankelijk van het virus" kunnen vieren. Daar is nog wel wat voor nodig. In de komende zestig dagen moeten 100 miljoen vaccinaties worden gezet, zegt het Witte Huis.

De regering heeft ook besloten om vaccindoses in staten waar de vraag naar vaccinaties tegenvalt, over te brengen naar staten waar er wel behoefte aan is. Ook daardoor kan het vaccinatietempo omhoog.

De Amerikaanse overheid treft ook voorbereidingen om 12- tot 16-jarigen in te enten. Het wachten is op toestemming van het geneesmiddelenagentschap FDA om daarvoor een vaccin van Pfizer/BioNTech te gebruiken, speciaal gemaakt voor deze leeftijdsgroep.

Meer ruimte voor gevaccineerden in Duitsland

Gevaccineerden en mensen die van corona zijn genezen, hoeven als het aan de Duitse regering ligt geen testuitslag te laten zien als ze winkelen of een museum of dierentuin bezoeken. Ook de beperking op hoeveel mensen ze tegelijkertijd mogen zien verdwijnt. Mondkapjes en afstand houden blijft verplicht, "maar er komen wel echt heel veel vrijheden voor hen terug", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek. Deze aanpassing moet nog door het parlement.

Demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid ziet meer vrijheden voor gevaccineerden in Nederland nog niet gebeuren. "Je kan daarmee eerder dingen mogelijk maken, maar in die fase zitten we nog niet. Wij hebben een veel hogere besmettingsgraad dan Duitsland, die moet eerst omlaag."

Versoepelen leidt tot versloffen naleving regels, zegt De Jonge

Minister De Jonge zegt dat de versoepeling van de coronamaatregelen van vorige week ertoe heeft geleid dat mensen zich minder aan de regels houden. "Zie Koningsdag, de rijen voor de winkels. Versoepelen is beetje versloffen aan het worden", zei hij bij een bezoek aan het Zuyderland-ziekenhuis in Sittard.

Het OMT adviseert om pas nieuwe versoepelingen door te voeren als de instroom in de ziekenhuizen op weekbasis met minimaal 20 procent is gedaald. Zo ver is het nog niet. Het RIVM ziet over de afgelopen week een "onverminderd hoge druk" op zowel de verpleegafdelingen als de IC's.

"Als versoepelen tot versloffen leidt, zitten we nog veel langer met volle ziekenhuizen en duurt het veel langer voordat we terugkeren naar oude normaal", zei De Jonge "We zijn er nog lang niet."

Toeristen uit EU-landen in juni weer welkom, denkt Italiaanse premier

De Italiaanse premier Draghi denkt dat half mei het toerisme in Italië weer op gang kan komen. Italianen die in eigen land op vakantie gaan kunnen dan gebruik maken van een Italiaanse 'groene pas', als ze tenminste kunnen bewijzen dat ze corona hebben gehad of zijn gevaccineerd of een negatieve test hebben ondergaan.

Half juni zal de digitale EU-coronapas beschikbaar zijn, denkt Draghi, waarmee toeristen uit andere EU-landen naar Italië kunnen reizen. "De wereld wil naar Italië en Italië is klaar om de wereld weer welkom te heten", zei de Italiaanse premier na een ontmoeting met ministers van Toerisme uit 20 landen. "Boek uw vakantie, we kunnen niet wachten om u te verwelkomen."

Nederland wil voor reizen naar het buitenland de CoronaCheck-app inzetten. Die wordt nu bij pilotevenementen gebruikt om een negatieve testuitslag te kunnen laten zien. De bedoeling is dat ze straks ook kunnen aantonen dat iemand gevaccineerd is.

Hoe die app zich verhoudt tot de Europese plannen voor een coronapas, is volgens een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid nog niet duidelijk.

Kosten PCR-test maken vliegen voor veel mensen onbetaalbaar, zegt IATA

De internationale organisatie van luchtvaartmaatschappijen IATA is bang dat vliegen voor veel mensen onbetaalbaar wordt als ze voor en na de reis een PCR-test moeten ondergaan op hun eigen kosten. De kosten van zo'n test zouden ook veel hoger zijn dan nodig.

De organisatie deed onderzoek naar de prijs van de testen in zestien landen. In de VS zou 330 euro moeten worden betaald, in Japan en Zuid-Korea 290 euro en in Duitsland 200 euro. "Wij denken dat de werkelijke kosten van een test rond de 12,50 euro liggen", zei IATA-voorzitter Willie Walsh tegen persbureau DPA. "Wij kunnen niet toestaan dat de situatie ontstaat dat alleen de rijken nog kunnen reizen."

Het Nederlands kabinet raadt op dit moment vakanties naar het buitenland nog af. Dit advies geldt tot minstens 15 mei. Waarschijnlijk wordt komende week meer bekend over hoe het daarna verder moet. Vorige week stemde het Europees Parlement in met het gebruik van een coronapaspoort; meerdere Europese landen zeggen al de grenzen te willen openen voor toeristen. Onder meer Spanje en Griekenland hebben hun strategie voor het opengaan al bekendgemaakt.

Onderzoek naar schenden coronaregels door spelers Barcelona

De organisatie van de hoogste Spaanse voetbalcompetitie, La Liga, onderzoekt of spelers van Barcelona coronaregels hebben overtreden. Zij en naar verluidt ook spelersvrouwen bezochten maandag een barbecue bij sterspeler Lionel Messi thuis, bedoeld om de teamgeest te versterken.

In Spanje mogen binnenshuis op dit moment vier personen met elkaar aan tafel zitten en zes personen buitenshuis. Als blijkt dat het COVID 19-protocol van de Spaanse competitie is geschonden, dan kan La Liga de zaak voorleggen aan de tuchtcommissie van de bond.

"De spelers worden meerdere keren per week op corona getest en vormen samen een bubbel", zei een woordvoerder van de club tegen een Spaans radiostation. "Deze barbecue kunnen we feitelijk beschouwen als een lunch onder werktijd."

Voortgang vaccineren leidt tot daling coronasterfte in ziekenhuizen en ook op IC's

In de ziekenhuizen en op de IC's neemt de sterfte af, omdat ouderen steeds vaker een vaccinatie tegen corona hebben gehad en nu geen groot deel van de covidpatiënten meer uitmaken. Op de IC's gaat het om een daling van het overlijdensrisico van 27 procent op 1 januari naar 20 procent op 1 april. Op de verpleegafdelingen nam dit percentage in die vier maanden af van ruim 15 naar minder dan 10 procent. Dat blijkt uit cijfers van de stichting NICE, die samen met het Amsterdam UMC de gegevens van de ziekenhuizen verzamelt en analyseert.

NICE-voorzitter Dave Dongelmans gaat ervan uit dat de sterfte na 1 april verder is teruggedrongen, omdat het vaccinatietempo daarna is opgevoerd.

Het percentage 80-plussers onder de coronapatiënten neemt sterk af. Waar begin van het jaar 27,5 procent van de patiënten 80-plusser was, was dat op 1 april nog maar zo'n 15 procent. In de leeftijdscategorie 30 tot 50 jaar was de grootste toename van patiënten te zien.

Spanje laat regio's zelf beslissen over coronamaatregelen

De regering van Spanje laat de 17 regio's vanaf zondag zelf beslissen welke coronabeperkingen van kracht zijn. Dan loopt de nationale noodtoestand af die de regering een halfjaar geleden instelde om het virus te bestrijden.

De regionale autoriteiten hebben bij besluiten die de vrijheid van de burger beperken, zoals een avondklok of een lockdown, wel goedkeuring van een regionale rechtbank nodig. Als die een maatregel afwijst, kan de regio in beroep bij het hooggerechtshof. De uitspraak van dit hof is wat betreft die specifieke maatregel bindend voor alle regio's.

Minder besmettingen, maar druk op zorg onverminderd hoog

De afgelopen week is het aantal positieve testen met 8 procent gedaald ten opzichte van de zeven dagen daarvoor. In totaal werden de voorbije week 52.086 besmettingen geregistreerd, tegenover 55.097 vorige week. Dat blijkt uit de weekrapportage van het RIVM. Het aantal afgenomen tests was lager dan vorige week, waarschijnlijk door de meivakantie.

Het RIVM ziet over de afgelopen week een "onverminderd hoge druk" op de verpleegafdelingen als op de IC's. De situatie is nog steeds niet geruststellend, zegt Susan van den Hof, hoofd van het Centrum voor Epidemiologie en Surveillance van Infectieziekten. Het aantal besmettingen ligt nog steeds op een een heel hoog niveau. De forse daling van de instroom in de ziekenhuizen die gewenst is om nieuwe versoepelingen door te voeren, is nog niet ingezet.

Volgens het RIVM heeft de opmars van de Britse variant van het virus ervoor gezorgd dat meer jongere mensen met covid in het ziekenhuis worden opgenomen. Er zijn vooral zorgen over mensen in de leeftijdsgroep 40 tot 60 jaar. zegt Susan van den Hof van het RIVM. . Het overgrote deel van de mensen uit deze groep is nog niet gevaccineerd. Zij hebben vergeleken met de jongere groep wel een grotere kans om na een besmetting in het ziekenhuis terecht te komen. Het RIVM ziet dat ook terug in de cijfers. Het grootste deel van de mensen boven de 60 is gevaccineerd.

Er liggen nu 2613 coronapatiënten in het ziekenhuis, 29 minder dan gisteren. De bezetting is iets hoger dan een week geleden (toen 2597) De bezetting van de IC's is nagenoeg gelijk aan vorige week: toen 820 en nu 818. Dat is nog steeds vergelijkbaar met het niveau van eind april 2020.

Het reproductiegetal was 19 april 0.94. Daarmee is het R-getal onder de 1 gekomen en daalt het aantal mensen dat besmet is. Elke 100 mensen met corona besmetten nu 94 anderen. Een week eerder lag het R-getal nog een hoger op 1,05.

Susan van den Hof over de ziekenhuisopnames van de mensen tussen de 40 en 70 jaar:

Pfizer schroeft verwachte jaaromzet van vaccin met 70 procent op

De Amerikaanse farmaceut Pfizer verwacht dit jaar voor 26 miljard dollar aan coronavaccins te verkopen, 70 procent meer dan drie maanden geleden nog werd verwacht. In het eerste kwartaal bracht het vaccin 3,5 miljard dollar in het laatje.

Het succesvolle vaccin, dat samen met de Duitse farmaceut BioNTech werd ontwikkeld, lijkt goed te zijn voor meer dan een derde van de jaaromzet van Pfizer. De twee bedrijven hebben de ontwikkelingskosten samen gedragen en krijgen nu ieder de helft van de opbrengst. Ze verwachten dit jaar 3 miljard doses van hun vaccin te kunnen produceren.

Ook concurrent Moderna verdient goed aan de coronapandemie. Deze Amerikaanse farmaceut verwacht dit jaar met zijn coronavaccin 18,4 miljard dollar binnen te halen.

Pfizer, BioNTech en Moderna maken er geen geheim van dat ze met hun vaccins winst willen maken, in tegenstelling tot bijvoorbeeld AstraZeneca en Janssen. Die verkopen hun vaccins tegen kostprijs. AstraZeneca noteerde in het eerste kwartaal een vaccin-omzet van 275 miljoen dollar, nog geen 4 procent van de totale kwartaalomzet van het Brits-Zweedse concern.

Nog geen kwart van de reizigers leeft quarantaine-advies volledig na

Een groot deel van de reizigers gaat na terugkomst in Nederland gewoon naar buiten, terwijl er een dringend quarantaine-advies geldt. Dat blijkt uit informatie die demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

In een RIVM-onderzoek hield nog geen kwart van de mensen die na een reis in quarantaine zouden moeten zitten zich volledig aan de voorwaarden. De meest genoemde redenen om het huis uit te gaan zijn boodschappen doen of een frisse neus halen.

Om de naleving te verbeteren wil het kabinet de quarantaine na een reis uit een 'zeerhoogrisicogebied' verplichten. Dat zal naar verwachting maar een beperkt aantal landen zijn, voornamelijk buiten de Europese Unie.

Groep met medische indicatie blijkt 400.000 groter

Mensen tussen de 18 en 60 jaar met een medische indicatie kunnen vanaf donderdag 6 mei een afspraak maken voor een coronavaccinatie. In totaal worden 1,4 miljoen mensen uitgenodigd in de komende anderhalve week. Verdeeld over acht werkdagen krijgen 175.000 mensen per dag een brief thuisgestuurd waarmee ze online of telefonisch een prikafspraak kunnen maken.

Het RIVM rekende op ongeveer een miljoen mensen, maar de huisartsen hebben meer mensen met een medische indicatie aangemeld dan verwacht. Ze krijgen op een GGD-locatie een prik met Pfizer/BioNTech of Moderna. Begin juni moet dat gebeurd zijn.

Verdachten GGD-lek zeggen dat ze zich van geen kwaad bewust waren

Twee verdachten in de strafzaak rond het 'GGD-lek' zeggen dat ze zich er niet bewust van waren dat rondneuzen in persoonsdossiers niet mocht. Hun advocaten zeiden tijdens de rechtszaak hierover in Utrecht dat ze te weinig begeleiding hebben gehad en dat het hen te makkelijk werd gemaakt om vertrouwelijke gegevens te lekken.

"Ik heb stomme en domme dingen gedaan, maar ik was me er niet van bewust dat het heel ernstig was", zei een 21-jarige callcentermedewerker uit Heiloo. Ook de andere verdachte, een jongen van 23 uit Alblasserdam, zei dat hij zich van geen kwaad bewust was.

Het Openbaar Ministerie zegt dat de verdachten hoe dan ook hadden moeten weten dat ze geen persoonsgegevens mochten doorspelen.

EMA start beoordeling Sinovac-vaccin

Het Europees Geneesmiddelenbureau EMA is begonnen met de versnelde beoordeling van het coronavaccin van Sinovac. Voorlopige studies zouden aangeven dat het Chinese vaccin leidt tot de aanmaak van antilichamen en zo kan helpen bij de bescherming tegen covid-19, zegt het EMA. Nader onderzoek moet uitwijzen of de voordelen opwegen tegen de nadelen.

Sinovac maakt gebruik van een techniek die bekend is van griepvaccins. Het vaccin bestaat uit een geïnactiveerde variant van het coronavirus. Het virus kan zich niet meer vermenigvuldigen, maar bevat nog wel de belangrijke eiwitten die in het lichaam een afweerrespons opwekken. Als het lichaam daarna in aanraking komt met het echte virus, kan het zich daar beter tegen verweren.

Andere bekende vaccins werken op een andere manier. Zo zijn Pfizer/BioNTech en Moderna RNA-vaccins, die een vetbolletje bevatten waardoor het lichaam zelf spike-eiwitten gaat aanmaken die de productie van antistoffen op gang brengen. AstraZeneca en Janssen zijn vectorvaccins, gebaseerd op een onschadelijk gemaakt verkoudheidsvirus dat eveneens leidt tot de aanmaak van spike-eiwitten.

Over de effectiviteit van Sinovac zijn uiteenlopende berichten gepubliceerd. Aanvankelijk was sprake van een uitzonderlijk hoge effectiviteit van 97 procent; later erkende de chef van de hoogste gezondheidsautoriteit in China dat de werking juist tegenvalt. Uit onderzoek in Brazilië zou zijn gebleken dat de effectiviteit maar net boven de 50 procent uitkomt.

Het EMA heeft overigens nog geen aanvraag binnen van een bedrijf dat het Sinovac-vaccin in de EU op de markt wil brengen.

G7 komt voor het eerst weer fysiek bijeen

De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7 - de zeven belangrijkste westerse industrielanden - zijn voor het eerst in meer dan twee jaar weer fysiek bijeen. Door de coronacrisis spraken ze elkaar alleen nog op afstand, tot de ontmoeting vandaag in Londen.

Om besmettingen te voorkomen staan op veel plaatsen spatschermen en zijn ter plekke coronatests beschikbaar. Er werden geen handen geschud. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Raab, gastheer van de topontmoeting, verwelkomde zijn gasten met een boks, onder wie EU-buitenlandcoördinator Borrell:

Op de agenda staan corona-gerelateerde onderwerpen zoals de wereldwijde verdeling van vaccins, maar ook de "toenemende agressie" van Rusland, China en Iran, de staatsgreep in Myanmar, de Tigray-crisis in Ethiopië en de toekomst van Afghanistan.

Behalve de vaste G7-leden (Verenigd Koninkrijk, VS, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië en Japan) en de Europese Unie zijn deze keer ook Australië, India, Zuid-Korea en Zuid-Afrika in Londen vertegenwoordigd.

Parlementaire enquête in Brazilië over coronabeleid Bolsonaro

In Brazilië begint vandaag een parlementaire enquête over de manier waarop de federale regering de coronacrisis heeft aangepakt. President Bolsonaro ligt sinds het begin van de crisis al onder vuur omdat hij strenge maatregelen niet nodig vond.

Correspondent Marc Bessems vertelde in het NOS Radio 1 Journaal dat de parlementaire enquête draait om vragen als 'Waarom zijn er te weinig vaccins?' en 'Waarom zijn er medicijnen gepromoot en uitgedeeld waarvan de werking tegen covid-19 niet is bewezen?'. Ook zal worden uitgezocht hoe het kon gebeuren dat bij de corona-uitbraak in januari in de stad Manaus in het Amazonegebied het zorgsysteem bezweek en veel mensen overleden doordat er een tekort was aan zuurstofflessen.

Net als in Nederland kan een regering in Brazilië door een parlementaire enquête ten val komen. Dat gebeurde voor het laatst in 1992; sindsdien heeft zo'n onderzoek nooit tot het vertrek van een president geleid. Ook in dit geval wordt niet verwacht dat Bolsonaro tot aftreden kan worden gedwongen.

Brazilië is na de VS het land met de meeste geregistreerde coronadoden. De teller staat nu op 409.000 doden sinds het begin van de pandemie. De afgelopen 24 uur kwamen er 1054 doden bij, vertelde Bessems.

Inspectie waarschuwt voor moeilijk verpakte zelftest

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd waarschuwt dat mensen die een zelftest doen, niet met hun vingers aan het watje van de 'swab' moeten komen. Meestal gaat dat goed omdat de swabs in principe zó zijn verpakt dat je ze aan het staafje uit de verpakking haalt. Maar bij één test, de Flowflex van Acon, kan dat lastig zijn en pak je al snel het watje vast.

Je kunt de verpakking van deze zelftest daarom het beste aan de onderkant openmaken met een schaar, adviseert de inspectie. Mocht je het watje toch aanraken - uiteraard nadat je eerst je handen hebt gewassen - dan is de kans overigens klein dat het testresultaat daardoor wordt beïnvloed. De Flowflex-tests die al in de winkels liggen mogen nog gewoon worden verkocht en gebruikt.

Moreel dilemma in VS: wat doen we met overschot vaccins?

Terwijl de Amerikaanse toezichthouder FDA op het punt staat het Pfizer-vaccin goed te keuren voor kinderen tussen de 12 en 15 jaar, rijst de morele vraag of kinderen in deze fase überhaupt wel gevaccineerd moeten worden.

In de VS zijn nu meer dan 100 miljoen volwassenen volledig ingeënt tegen corona, voor een belangrijk deel met het Pfizer-vaccin. Daarvan zijn in de VS meer dan 131 miljoen doses toegediend. Het vaccinatieproces lijkt nu te stagneren, doordat veel Amerikanen die nog niet zijn ingeënt dat ook niet willen. De vraag neemt volgens persbureau AP inmiddels fors af.

Aangezien de Amerikaanse regering tot eind juli zeker 300 miljoen doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin heeft besteld, dreigt er nu een overschot te ontstaan, schrijft The New York Times. Daarom willen de farmaceuten Pfizer en BioNTech dat hun gezamenlijke vaccin, dat nu vanaf 16 jaar wordt gebruikt, ook wordt gebruikt voor kinderen vanaf 12 jaar.

Begin volgende week

Ze stellen dat hun vaccin voor die kinderen net zo effectief is en hebben daarom een aanvraag bij de FDA ingediend. Ingewijden melden dat de goedkeuring voor die leeftijdsgroep begin volgende week wordt verwacht. Mogelijk volgt in het najaar ook toestemming om kinderen onder de 12 een prik met Pfizer te geven, meldt AP.

Maar is dat wel wenselijk? Het is de vraag waarom je kinderen zou gaan vaccineren als het nog niet lukt om alle volwassenen te bereiken, schrijft The New York Times, die erop wijst dat 44 procent van de Amerikaanse volwassenen nog geen eerste prik heeft gekregen. En misschien nog belangrijker: als de VS met een overschot aan Pfizer-vaccins zit, kun je die doses dan niet beter geven aan landen die ver achterlopen met het vaccineren?

"Ik denk dat we een nationale en mondiale discussie moeten voeren over de ethische kant van het vaccineren van kinderen, die weinig risico lopen om ernstig ziek te worden van het virus, terwijl er wereldwijd te weinig vaccins zijn om volwassenen die veel risico lopen te beschermen tegen de dood", zegt epidemioloog Jennifer Nuzzo in de krant.

OMT-lid Bonten: genomen risico lijkt verkeerd uit te pakken

Arts-microbioloog Marc Bonten, lid van het Outbreak Management Team, zegt dat de situatie in de ziekenhuizen nu geen versoepelingen toelaat. "Alle bedden zijn bezet, reguliere zorg wordt uitgesteld. Dat is een situatie die je voor één of twee weken misschien nog acceptabel kunt vinden, maar niet voor de periode die het nu duurt", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Het OMT adviseert om pas nieuwe versoepelingen door te voeren als de instroom in de ziekenhuizen op weekbasis met minimaal 20 procent is gedaald. Eerder adviseerde het OMT ook al om pas te versoepelen als er daadwerkelijk een daling zichtbaar is, maar het kabinet legde dat naast zich neer. Sinds vorige week is de avondklok verdwenen, zijn de terrassen beperkt open en mogen winkels weer klanten zonder afspraak ontvangen.

"Die versoepelingen gaan twee tot drie weken later vertaald worden in meer ziekenhuisopnames", zegt Bonten. "Het was mooi geweest als de daling al was ingezet." Hij wijst erop dat het aantal coronapatiënten op de IC's al een tijdje schommelt rond de 800. Er is geen duidelijke stijging zichtbaar, maar ook geen daling. Het aantal positieve tests lag gisteren op weekbasis 12 procent lager dan de week ervoor.

Bonten: "Het kabinet heeft gezegd: we gaan een risico nemen. En als je een risico neemt, kan het tegenvallen. Daar begint het nu op te lijken."

Testlocaties dicht vanwege harde wind

Vanwege het onstuimige weer zijn verschillende testlocaties vandaag gesloten. De GGD Kennemerland meldt dat de teststraat in Beverwijk dicht is en dat mensen terechtkunnen op de andere locaties van de GGD. Vorige maand waaiden er al hekken om en werd het dak van het administratiekantoor geblazen, schrijft NH Nieuws. Daarom neemt de GGD Kennemerland nu het zekere voor het onzekere.

De GGD Rotterdam-Rijnmond heeft de testlocatie in Zuidland, aan het Haringvliet, gesloten:

Ook in Vlissingen is de teststraat dicht. Mensen die een afspraak hadden in Vlissingen zijn volgens Omroep Zeeland allemaal gebeld en kunnen zich nu laten testen in Goes. De teststraat in Vlissingen is gevestigd in tenten en dus niet erg stormbestendig. Eind december en in maart ging het complex ook al enkele dagen dicht.

Vanavond gaan de telefoonlijnen van de GGD eerder dicht vanwege de Dodenherdenking. Mensen kunnen tot 19.30 uur bellen, zodat alle gesprekken voor de twee minuten stilte om 20.00 uur zijn afgerond. Online kunnen mensen wel gewoon afspraken blijven maken voor een coronatest of vaccinatie.

Reisorganisaties verwachten run op lastminute-boekingen

Zodra het kabinet groen licht geeft voor buitenlandse vakanties, verwachten reisorganisaties "een extreme lastminutegolf", schrijft het AD. Normaal wordt het merendeel van de vakanties een half jaar van tevoren geboekt, zegt reisorganisatie Corendon, maar dit jaar verwacht het bedrijf dat 60 à 70 procent minder dan een maand voor vertrek boekt.

Op lastminute-voordeeltjes hoeven vakantiegangers niet te rekenen, zeggen verschillende reisorganisaties in de krant. Ze hebben minder capaciteit ingekocht en niet alle bestemmingen zullen volledig open gaan. Een run op vliegvakanties zal dus eerder tot hogere prijzen leiden dan tot lagere.

Alleen brancheorganisatie ANVR denkt dat dat nog wel kan meevallen. Veel Nederlanders hebben al een vakantie in eigen land geboekt. Mensen die nog twijfelen over een buitenlandse vakantie, zullen straks in veel gevallen liever de auto pakken dan het vliegtuig, denkt ANVR-topman Oostdam. "Reisorganisaties zullen mensen gaan verleiden."

Getest of gevaccineerd

Het hangt allemaal nog wel af van het kabinet. De persconferentie over de reismogelijkheden is zeker een week uitgesteld, maar de ANVR heeft goede hoop. De organisatie verwacht dat Portugal, delen van Spanje, Malta, Noorwegen en Finland de eerste bestemmingen zijn die worden vrijgegeven.

"Richting de zomer volgen steeds meer landen in Europa", zegt Oostdam. "Landen rond de Middellandse Zee zoals Spanje, Griekenland en Italië hebben al laten weten dat Nederlanders deze zomer welkom zijn, op voorwaarde dat ze zijn getest of gevaccineerd."

CBS: coronasterfte afgelopen januari het hoogst sinds mei

Afgelopen januari werd van bijna 4400 mensen vastgesteld dat zij aan corona waren overleden. Dat was het hoogste aantal coronadoden per maand sinds mei vorig jaar, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Alleen in april vorig jaar stierven voor zover bekend meer mensen aan het coronavirus; toen ging het om ongeveer 6400 sterfgevallen, van wie bijna 5000 mensen met zekerheid aan de gevolgen van het virus waren overleden.

Met name in de eerste week van januari stierven veel coronapatiënten. Van 28 december 2020 tot en met 3 januari 2021 had bijna een derde van de sterfgevallen covid-19 als oorzaak. In de laatste week van januari was dat ongeveer een vijfde van alle sterfgevallen.

In totaal zijn in Nederland van maart 2020 tot en met januari dit jaar bijna 24.500 mensen overleden aan Covid-19.

OMT-advies: versoepel pas bij 20 procent minder ziekenhuisopnamen

Het Outbreak Management Team (OMT) adviseert het kabinet om pas weer versoepelingen in te stellen als het aantal coronapatiënten dat wordt opgenomen, in een "lopend 7-daagsgemiddelde" met 20 procent is gedaald. Het gaat om opnames op de intensive cares en de gewone ziekenhuisafdelingen.

Van zo'n daling is nu nog geen sprake, schrijft het OMT in een nieuw advies aan het kabinet. Wel denkt het OMT dat de piek in de ziekenhuisopnames is bereikt en "de kans op een verdere stijging is afgenomen", zo schrijft minister De Jonge in een begeleidende brief.

Voor de eerste stap van het openingsplan had het OMT geadviseerd dat het aantal nieuwe opnames met minstens 10 procent moest zijn gedaald, gemiddeld over een week bekeken. Hoewel de eerste versoepelingen vorige week ingingen is die daling nog altijd niet gerealiseerd, concludeert het OMT. Op 11 mei zou op z'n vroegst de tweede ronde versoepelingen worden ingesteld, maar daar is het nu dus nog te vroeg voor.

Afgelopen weekend werd al duidelijk dat het kabinet nog zeker een week langer wacht met de tweede fase van versoepelingen. Vanwege de hoge belasting van de zorg en het "huidige onzekere epidemiologisch beeld" zijn verdere versoepelingen "nog niet verantwoord", aldus De Jonge.

Verder adviseert het OMT om te wachten met de Fieldlab-experimenten tot de tweede stap kan worden genomen. Zodra dat kan, moeten de strenge regels die nu gelden voor de experimenten, wel gehandhaafd blijven. Zo moeten deelnemers onder meer een mondkapje dragen als zij zich verplaatsen.

CBS: minder bedrijven stopten in de eerste maanden van 2021

In de eerste drie maanden van dit jaar kwamen er meer nieuwe bedrijven bij dan er stopten, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Ruim 30.000 bedrijven werden opgeheven van januari tot en met maart dit jaar. Dat zijn er ruim 9000 minder dan in dezelfde tijd vorig jaar. Die daling zit hem vooral in het aantal kleine bedrijven waar maar één iemand werkt: die zijn in de eerste maanden van dit jaar minder vaak gestopt dan vorig jaar.

Vorig jaar nam het aantal stoppende bedrijven juist toe. Over het hele jaar 2020 stopten 140.000 ondernemers met hun bedrijf, terwijl dat er in 2019 nog 115.000 waren.

Welkom

Welkom in het liveblog met coronanieuws van dinsdag 4 mei. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.