Vaccinatie ouderen start komende week • Franse skiliften blijven voorlopig dicht

Oxford werkt aan ombouwen vaccin tegen nieuwe varianten

Wetenschappers aan de Universiteit van Oxford zijn hard aan het werk om nieuwe versies van het AstraZeneca-vaccin te ontwikkelen die werkzaam zijn tegen de coronavarianten uit Zuid-Afrika, Brazilië en het Verenigd Koninkrijk, meldt de Britse krant Daily Telegraph.

Volgens de krant gebeurt dit omdat de huidige generatie covid-19-vaccins mogelijk niet tegen de nieuwe Zuid-Afrikaanse variant werken. De vaccinwetenschappers onderzoeken hoe snel ze hun vaccin kunnen ombouwen om werkzaam te zijn tegen een nieuwe variant. Waarschijnlijk kan dat binnen een dag of twee, zei een bron in Oxford tegen de krant.

Volgens een woordvoerder van de Universiteit van Oxford is het "bekend dat virussen door mutatie voortdurend veranderen" en mogen we verwachten dat er in 2021 veel nieuwe varianten zullen worden geïdentificeerd. "Deze veranderingen worden nauwlettend gevolgd door wetenschappers, en het is belangrijk dat we alert blijven op veranderingen in de toekomst."

'Avondklok is pittige boodschap voor mensen met weinig sociale contacten'

De avondklok is opnieuw een pittige boodschap, zeker voor mensen die al weinig sociale contacten hadden. Dat merken ze ook bij organisaties als Stichting Met Je Hart en De Luisterlijn.

Bloemencorso voor tweede keer afgelast door corona

Voor de tweede keer in de geschiedenis wordt het bloemencorso in de Bollenstreek afgelast. Opnieuw gooit corona roet in het eten. De organisatie is bezig met het bedenken van een goed alternatief voor het evenement dat op 17 april gepland stond.

In 2020 werd het evenement kort voor het zou plaatsvinden afgelast. Maar deze keer hebben we nog voldoende tijd om een alternatief voor te bereiden", zegt voorzitter Willem Heemskerk. Dat alternatief wordt binnenkort via sociale media aangekondigd. Heemskerk hoopt dat de 75ste jubileumversie in 2022 wel weer met publiek gevierd kan worden.

De kleurrijke optocht van met bloemen versierde wagens werd voor het eerst in 1947 gehouden en groeide uit tot een evenement dat jaarlijks ruim 1 miljoen mensen trekt.

Werkt het vaccin net zo goed als je de tweede prik uitstelt?

Mensen die met het coronavaccin van Pfizer/BioNTech worden gevaccineerd zullen hun tweede injectie straks ongeveer twee weken later ontvangen dan wordt aangeraden. Is de werkzaamheid tegen covid-19 dan nog steeds 95 procent?

Vaccinatie ouderen start komende week

Komende week wordt begonnen met het vaccineren van ouderen van 90 jaar en ouder. Vandaag kondigde coronaminister De Jonge aan dat mensen van boven de 90 en tussen de 85 en 90 jaar versneld gevaccineerd worden. Hiervoor wordt een deel van de vaccins gebruikt die in eerste instantie apart werden gelegd voor de tweede prik van mensen die de eerste prik al gehad hebben.

Mobiele ouderen van boven de 90 komen het eerst aan de beurt. Ze krijgen komende week een uitnodiging van hun eigen huisarts en de eerste ouderen worden nog die week op centrale vaccinatielocaties ingeënt. Huisartsen beslissen welke patiënten mobiel genoeg zijn om naar een vaccinatielocatie van de GGD te komen. De mensen die niet voldoende mobiel zijn, worden zodra dat mogelijk is door de huisartsen gevaccineerd.

Bij het zetten van de vaccinatie wordt er iets meer tijd gepland per vaccinatie dan nu bij het vaccineren van het zorgpersoneel. Ook mogen de uitgenodigde ouders een begeleider meenemen naar de vaccinatie. De groep 90-plus bestaat uit zo'n 90.000 mensen. Naar verwachting wordt de helft door de GGD gevaccineerd.

De groep in de leeftijd tussen 85 en 90 jaar krijgt eind komende week een uitnodiging voor vaccinatie via het RIVM. Het uitnodigen van deze groep van circa 220.000 mensen gebeurt gefaseerd.

Franse skiliften blijven ook in februari nog dicht

De Franse skiliften blijven voorlopig nog dicht. Ze zouden mogelijk 1 februari open gaan, maar de Franse regering vindt dat vanwege de coronacrisis onverstandig.

Daarmee is het wintersportseizoen voor skitoeristen in Frankrijk voor dit jaar wel afgeschreven, want een heropening later in februari zit er volgens Toerisme-minister Jean-Baptiste Lemoyne ook niet in.

De aankondiging is een klap voor de skibranche, die goed is voor zo'n 250.000 tot 400.000 banen. De hotels in de skigebieden zijn wel open, maar de restaurants zijn gesloten en zonder werkende skiliften zijn er verder weinig mogelijkheden voor toeristen.

De komende dagen wordt gepraat over steunmaatregelen. "De sneeuwkanonnen zullen niet worden aangezet, dus er moeten compensatiekanonnen komen", zei de minister.

Uitlaathonden populair: 'Ik denk door de avondklok'

De eigenaar van de website matcheenleenhond.nl heeft de afgelopen dag veel meer aanmeldingen gekregen van mensen die wel een hond willen uitlaten voor een ander. Ze denkt dat dat komt door de aangekondigde avondklok.

Nieuwe president VS staat even stil bij coronaslachtoffers

De nieuwe president van de Verenigde Staten, Joe Biden, heeft in zijn eerste speech na zijn beëdiging een kort moment stilte gehouden voor de coronaslachtoffers in de VS. Hij had al voor de inhuldiging aangekondigd de strijd tegen het virus tot een van zijn speerpunten te maken. In de VS zijn al meer dan 400.000 mensen omgekomen door het virus. Het land is in absolute aantallen het hardst getroffen land ter wereld.

Stena Line verwacht weinig effect van verbod op passagiers

Veerbootmaatschappij Stena Line verwacht weinig effect van het verbod om passagiers vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Nederland over te varen. Het aantal passagiers op de veerdiensten was toch al heel laag. Normaal gesproken kunnen er 1200 passagiers mee op de ferry's, maar de laatste maanden ging het om slechts tientallen passagiers per keer.

Vanaf zaterdag mogen er helemaal geen passagiers meer mee aan boord. Vrachtwagenchauffeurs mogen nog wel van en naar Engeland reizen als ze een negatieve coronatest kunnen laten zien.

Examen toch geen geldige reden om buiten te zijn tijdens avondklok

Coronaminister Hugo de Jonge is teruggekomen van de uitzondering op de avondklok die gold voor mensen die examen afleggen. "Het afleggen van geplande examens is toch geen geldige reden om buiten te zijn tijdens de avondklok", schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.

Kabinet wil avondklok zaterdag laten ingaan

Het kabinet wil de avondklok aanstaande zaterdag laten ingaan, meldt coronaminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Vanwege het opschuiven van het debat met de Kamer "is de voorziene ingangsdatum verschoven naar zaterdag 23 januari 2021 om 20.30 uur", schrijft De Jonge.

Maximaal 50 personen bij crematie of begrafenis: 'Ik voelde me soms net een politieagent'

Het aantal aanwezigen op een begrafenis of crematie gaat terug van 100 naar maximaal 50 personen. De maatregel gaat in op maandag 25 januari, maakte het kabinet vanmiddag bekend.

"Van mij had het wel naar 30 personen gemogen, zoals in de eerste lockdown", reageert begrafenisondernemer Caroline van Weede-van den Broek. Ze deed vorige week een oproep aan het kabinet om het aantal personen terug te dringen. "Ik weet niet wat de doorslag heeft gegeven, maar ik ben blij met deze stap. Uiteraard niet voor de families, begrijp me niet verkeerd. Maar in een tijd waarin een nog besmettelijker virus rondgaat, moet je niet in één ruimte gaan zitten met zo veel mensen."

Met name bij het condoleren blijkt dit lastig te zijn. "Ik voel me soms net een politieagent. Dan moet je tegen verdrietige mensen zeggen dat ze afstand moeten bewaren. Dat is bijna niet te doen", aldus de begrafenisondernemer uit Blaricum.

Ook de branchevereniging BGNU pleit op haar website om terughoudend te zijn met veel uitnodigingen tijdens begrafenissen of crematies. "Hoe meer mensen aanwezig zijn, hoe groter het risico dat een van hen - onbedoeld - de nabestaanden besmet."

Van Dissel: avondklok heeft voordeel van simpele controle

Groot voordeel van de instelling van een avondklok is dat het goed te controleren is of mensen zich er aan houden. Dat werkt beter dan bij andere coronamaatregelen, die de status hebben van een 'dringend advies' van de overheid, dat velen in de praktijk negeren. Dat zei Jaap van Dissel van het RIVM vanmiddag in de Tweede Kamer, waar hij voor de 25ste keer sinds het begin van de crisis een briefing verzorgde.

Volgens Van Dissel zijn de beleidsmakers bij het huidige pakket aan maatregelen onvoldoende in staat om de besmettelijkere Britse variant van het coronavirus het hoofd te bieden. Hij verwacht dat deze nieuwe mutant dan al halverwege februari 50 procent van het totaal aantal besmettingen uitmaakt. Nu is dat 10 procent.

Is de Britse variant rond 1 april eenmaal volledig dominant, dan dreigt zonder ingrijpen een bezetting van de ziekenhuizen die uitstijgt boven die in de eerste golf. Van Dissel erkende dat het niet eenvoudig is om de bijdrage van een avondklok aan de strijd tegen dat virus te becijferen, maar op basis van de beschikbare onderzoeken schat het Outbreak Management Team (OMT) dat de avondklok de besmettingsgraad met 8 tot 13 procent verlaagt.

KLM: veel vluchten straks niet meer mogelijk

Veel vluchten zijn straks niet meer mogelijk, meldt KLM.

"Door crews vanaf het buitenland een antigeentest op te leggen, lopen we het risico bemanningsleden (die positief testen, red.) achter te moeten laten. Dat betekent dat we niet meer kunnen vliegen op lange afstanden en op diverse bestemmingen op Europa." Volgens een woordvoerder geldt dit ook voor vrachtvluchten en repatriëringsvluchten.

Hieronder de nieuwe maatregelen rond het reizen:

Supermarkten: doe ook eens boodschappen in de ochtend

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel CBL roept klanten van supermarkten op om het boodschappen doen meer over de dag te verspreiden als de avondklok ingaat.

"Duidelijk is dat deze maatregel het aantal beschikbare uren om boodschappen te doen verder inperkt", schrijft CBL op de website. "Wij ondersteunen daarom met klem de oproep van demissionair minister-president Rutte om gespreid boodschappen te doen over de dag, bijvoorbeeld ook eens in de ochtend. Het is belangrijk dat iedereen veilig en sociaal boodschappen kan blijven doen: geef elkaar de ruimte. Laten we hier samen voor zorgen."

Kamerdebat avondklok uitgesteld tot donderdag

Het Kamerdebat over de avondklok is uitgesteld naar donderdag. Omdat het kabinetsoverleg vanmorgen uitliep, vinden de Kamerleden dat er te weinig voorbereidingstijd is.

Het uitstel betekent ook dat de avondklok pas zaterdag of zondag kan ingaan. Het was eigenlijk de bedoeling dat dit vrijdag zou zijn.

Openbaar vervoer blijft rijden

Het ov blijft ook tijdens de avondklok rijden. De sector heeft dat met het kabinet afgesproken, zegt Pedro Peters van Openbaar Vervoer Nederland (OVnl). "Het OV wordt bestempeld als vitale functie, dus we moeten beschikbaar blijven voor mensen die op reis moeten, ook tijdens de avondklok. Dat kan gaan om bijvoorbeeld mantelzorgers, mensen die naar het ziekenhuis moeten, of mensen die moeten werken."

Er is wel een kans dat er minder bussen, trams en treinen rijden. "Als er vijf bussen in een uur rijden, kan er misschien wel eentje minder", zegt Peters. "Maar dat is maatwerk, en dat gaan we dan eerst communiceren."

5615 nieuwe besmettingen, meer dan gemiddeld

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 5615 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 1292 meer dan gisteren.

Het aantal van 5615 nieuwe meldingen is hoger dan het gemiddelde van afgelopen week, toen er per dag gemiddeld 5462 mensen positief getest werden. Gemiddeld genomen daalt het aantal positieve tests.

2388 coronapatiënten in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er zijn dus meer patiënten uit het ziekenhuis ontslagen of overleden dan dat er werden opgenomen.

Er liggen nu 2388 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2450), van wie 679 op de IC (gisteren: 683), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

87 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM werden 87 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er nog 106. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 82 doden per dag, tegen 98 doden per dag een week eerder.

Hoe het aantal doden zich ontwikkelt, hangt mede af van het aantal besmettingen in verpleeghuizen. Er zijn nu 787 verpleeghuizen waar de afgelopen twee weken minimaal één coronabesmetting is vastgesteld. Een week geleden waren dat er 845. Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, op 15 april, waren er 828 verpleeghuizen met minimaal één besmetting.

Mantelzorgers hebben tijdens de avondklok verklaring nodig

Mantelzorgers die tijdens de avondklok zorg verlenen die niet kan wachten, mogen hiervoor op pad. Ze moeten dan wel een verklaring voor noodzakelijke mantelzorg bij zich hebben, schrijft de Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers. Die is te vinden op mantelzorg.nl, de website van de vereniging.

Het moet gaan om zorg die niet verplaatst kan worden naar een ander tijdstip. "Het gaat dus echt om noodzakelijke mantelzorg zoals bijvoorbeeld het naar bed helpen van een ouder op leeftijd die nog op zichzelf woont en dat niet meer alleen kan."

Geen betaald verlof voor thuiswerkers met kinderen die niet naar school kunnen

Er komt geen door de overheid betaald coronaverlof voor ouders die thuiswerk en thuisonderwijs moeten combineren. Het kabinet schrijft aan de Tweede Kamer dat dit "geen begaanbare route is gebleken".

"Een snel uitvoerbare oplossing is niet gevonden tijdens overleggen met sociale partners. Dat neemt niet weg dat het kabinet de ernst van de problematiek erkent en blijft kijken naar mogelijkheden om werkende ouders en hun werkgevers hierin tegemoet te komen- vooralsnog is echter geen oplossing gevonden die uitvoerbaar is, dan wel voldoende gericht."

Lijst met mensen die tijdens de avondklok op straat mogen

Als de Tweede Kamer ermee instemt, gaat zaterdag of zondag een avondklok in. In principe moet iedereen dan tussen 20.30 en 04.30 uur binnenblijven. Er zijn een paar uitzonderingen, voor mensen die:

Bezorgdiensten mogen ook tijdens avondklok rijden

Bezorgdiensten kunnen doorgaan na 20.30 uur, ook als er een avondklok komt. "Dat valt onder werk, dus dat kan doorgaan", zei premier Rutte in de persconferentie. Een paar minuten daarvoor zei hij nog dat bezorgdiensten niet op het lijstje met uitzonderingen stond. Dat corrigeerde hij daarna. Ook voor hem persoonlijk is het een enorme opluchting, zei de premier.

Online supermarkt Picnic is blij dat bezorgen ook na 20.30 uur mag. "Voor onze sector is het heel belangrijk", zegt oprichter Michiel Muller, "maar het is ook verstandig als je wil dat mensen thuisblijven."

Thuisbezorgd-topman Jitse Groen zei eerder al tegen de NOS dat hij verwachtte dat bezorgen gewoon blijft toegestaan. "We hebben in vrijwel alle Europese landen gezien dat bezorgen bij een avondklok is toegestaan. We zijn het enige kanaal waarop restaurants nog kunnen groeien."

De Jonge: basisscholen moeten op 8 februari weer open

De basisscholen moeten weer openen op maandag 8 februari, zegt minister De Jonge. "Dat is al duidelijk." Voor andere sectoren, zoals de kappersbranche, wordt op 2 februari gekeken hoe het ervoor staat met de bestrijding van het virus. "Daar wil ik nog niet op vooruitlopen." De Jonge voegde wel een klein voorbehoud toe aan het heropenen van de basisscholen: als uit onderzoek blijkt dat de Britse variant nog veel gevaarlijker is dan gedacht.

Als uit het onderzoek in Lansingerland blijkt dat kinderen de Britse variant van het virus vaak overbrengen kan de openingsdatum nog veranderen, maar het kabinet wil dat het liefst voorkomen. De Jonge: "U doet nu allemaal alsof de avondklok de meest ingrijpende maatregel is, maar dat is natuurlijk de sluiting van het basisonderwijs. Dat is veel ingrijpender."

Effect avondklok is niet precies vast te stellen

De schatting dat het R-getal met 8 tot 13 procent daalt, is gebaseerd op een evaluatie in Frankrijk, maar daar golden ook andere maatregelen, zegt demissionair minister De Jonge. "Zoals dat in Nederland nu ook het geval is. Maar een stapeling van maatregelen vergroot de kans dat het aantal besmettingen daalt in elk geval. De avondklok is dus vooral ook een voorzorgsmaatregel", zegt hij op de persconferentie.

'Britse variant is levensgevaarlijk'

"De Engelse variant is letterlijk levensgevaarlijk", zegt premier Rutte in reactie op een vraag over de avondklok. "We moeten daar beter op voorbereid zijn. De Britse variant brengt een veel hoger risico met zich mee op besmetting en een veel hoger risico op ziekenhuis- en IC-opname."

Volgens de demissionair premier is er altijd een mogelijkheid dat een kleine groep mensen denkt: geldt deze maatregel wel voor mij? "Mijn oproep aan Nederland is daarom echt: laten we ons met z'n allen aan de maatregelen houden. In alle Europese landen waar al zo'n avondklok is, zie je positieve resultaten."

Wanneer gaat de avondklok in?

Als het Kamerdebat morgen is in plaats van vandaag, gaat de avondklok zaterdag of zondag in. Het was eigenlijk de bedoeling dat dit vrijdag zou zijn. Volgens Rutte houdt 60 tot 80 procent van de mensen zich nu aan de maatregelen en hij hoopt dat dit meer wordt.

Rutte hoopt straks eerder perspectief te kunnen bieden, door nu - in de huidige lockdown - met extra maatregelen te komen. Het kabinet heeft er unaniem mee ingestemd, zegt hij.

Demissionair minister De Jonge: Derde golf komt op ons af

Minister De Jonge: "We zien dat de derde golf op ons af komt. Besmettingen van de klassieke coronavariant nemen af, zien we in de cijfers. De R zit net onder 1 voor die variant. Maar voor de nieuwe Britse variant is R hoger dan 1,3."

"Die variant krijgt dus steeds sneller steeds meer voet op Hollandse bodem. Het OMT denkt dat die variant het in maart of april volledig van de klassieke variant heeft overgenomen. We weten dat we er niet zieker van worden, maar wel dat er veel meer mensen ziek van gaan worden. De huidige maatregelen zijn niet genoeg om ook die variant eronder te krijgen", zei De Jonge op de persconferentie.

Ministerie gaat vaccineren versnellen en extra voorraad beschikbaar stellen voor eerste prik

Het beleid om alle vaccins voor de tweede prik op voorraad te houden wordt losgelaten. Minister De Jonge meldt in een brief aan de Tweede Kamer dat nog maar de helft van de tweede doses op voorraad blijft liggen, de rest kan gebruikt worden om mensen een eerste prik te geven.

Door de koerswijziging komen er duizenden vaccins beschikbaar en kan eerder worden gestart met het vaccineren van 60-plussers. Eind januari moeten in eerste instantie de 85-plussers zich al kunnen melden voor een prik bij de GGD. Dat was eigenlijk pas medio februari de bedoeling.

De voorraad wordt ook groter omdat er vanaf nu rekening gehouden met een verspilling van 5 procent van de vaccins, in plaats van de eerdere 10 procent. De ervaring tot nu toe leert dat er minder vaccindoses worden verspild dan verwacht.

Wel een risico

"Zo kunnen meer mensen eerder worden beschermd tegen het coronavirus. Dit is ook belangrijk met het oog op de opmars van de Britse variant", schrijft De Jonge.

Het direct beschikbaar maken van alle doses is wel een risico. Als nieuwe leveringen niet op tijd komen, moeten mensen opnieuw de eerste dosis krijgen. Pas bij twee doses met een interval van een aantal weken werkt het vaccin het beste. Om iets meer lucht te krijgen om de voorraad aan te vullen wordt ook de interval tussen de eerste en tweede prik verruimd. In de richtlijn voor het toedienen van het Pfizer-vaccin staan nu 19 tot 28 dagen, dat worden 35 tot 42 dagen.

De Jonge benadrukt dat er geen afspraken worden afgezegd bij mensen die nu al een eerste prik hebben ontvangen. Er liggen nu honderdduizenden vaccins op voorraad, een groot deel is bedoeld als tweede prik voor mensen die nu al een eerste doses hebben gekregen of nog een afspraak hebben staan. De helft daarvan blijft dus gewoon liggen.
Gisteren werd al duidelijk dat het ministerie heeft besloten om de volledige voorraad Moderna-vaccins beschikbaar te stellen. Hiermee kunnen de huisartsen nu eerder worden gevaccineerd.

Minister de Jonge over het sneller vaccineren:

95 euro boete als je op straat bent zonder geldige verklaring

Rutte: "Het is een misdrijf als je op straat bent tijdens de avondklok en je niet onder de uitzonderingen valt. Je kunt dan een boete krijgen van 95 euro. Mensen die voor hun werk op pad zijn moeten een werkgeversverklaring hebben, en mensen met een hond mogen die uitlaten."

De volledige lijst met uitzonderingen staat op de site van de Rijksoverheid. De premier roept iedereen op om vaker in de ochtend boodschappen te doen.

In de bekendgemaakte maatregelen staat ook het advies om vanaf nu nog één bezoeker per dag te ontvangen. Bij begrafenissen of crematies mogen nog maar vijftig mensen aanwezig zijn. En vanaf zaterdag is er een vliegverbod voor VK, Zuid-Afrika en heel Zuid-Amerika, dus ook voor bijvoorbeeld Suriname.

Premier Rutte zei het zo:

Rutte: derde golf voorkomen, avondklok van 20.30 uur tot 04.30 uur

De persconferentie is begonnen. Premier Rutte wil een derde golf voorkomen. De deskundigen waarschuwen voor zo'n golf. "We moeten ons nog één keer schrap zetten, we moeten ervoor zorgen dat we samen dat virus bestrijden."

Zoals verwacht kondigt hij een avondklok aan, maar hij wijst erop dat de steun van de Tweede Kamer essentieel is. De avondklok moet gaan gelden tussen 20.30 en 04.30 uur. Het is dan verboden om op straat te zijn, behalve voor uitzonderingen.

De avondklok gaat een paar dagen na het Kamerdebat in, zei de premier.

Lab-onderzoek: vaccin van Pfizer/BioNTech beschermt tegen Britse variant

Het lijkt er steeds meer op dat het coronavaccin van Pfizer/BioNTech ook werkt tegen de Britse variant van het virus. Dat blijkt uit een nieuwe laboratoriumstudie onder zestien gevaccineerde proefpersonen. Het onderzoek is nog niet beoordeeld door onafhankelijke deskundigen.

De studie borduurt voort op een analyse waarover Pfizer eerder deze maand berichtte. Toen concludeerde de Amerikaanse farmaceut al dat het Pfizer/BioNTech-vaccin effectief lijkt bij de Britse variant van het coronavirus. Die analyse was gebaseerd op een laboratoriumstudie waarbij 1 belangrijke mutatie werd meegenomen die kenmerkend is voor de Britse virusvariant. Bij het nieuwe lab-onderzoek zijn 10 mutaties meegenomen.

"Stel dat de antilichamen in het bloed na vaccinatie nog wel binden aan het virus met 1 verandering, maar niet als er nog 9 andere veranderingen zijn", legt immunoloog Marjolein van Egmond uit. "Dan suggereert het eerste onderzoek dat het nog beschermend is, terwijl dat helemaal niet zo is. Dat ze nu 10 kleine veranderingen hebben meegenomen, geeft meer zekerheid dat het vaccin nog steeds bescherming biedt."

Vliegverbod vanaf 23 januari

Het kabinet stelt vanaf 23 januari een vliegverbod in voor landen buiten Schengen waarin (mogelijk) gevaarlijke varianten van het virus het meest voorkomen. Het gaat dan om het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika, Brazilië, Argentinië, Bolivia, Kaapverdië, Chili, Colombia, Ecuador, Frans-Guyana, Guyana, Panama, Paraguay, Peru, Suriname, Uruguay en Venezuela.

Dat staat in een Kamerbrief van demissionair minister De Jonge.

Dit vliegverbod geldt tot de verplichte quarantaine voor reizigers is geregeld. Er kan een uitzondering worden gemaakt als er Nederlanders vanuit die landen moeten worden teruggehaald.

Persconferentie begint inderdaad om 14.00 uur

De Rijksvoorlichtingsdienst meldt dat de persconferentie over de nieuwe coronamaatregelen om 14.00 uur begint. Hier kun je zien waar je bij de NOS demissionair premier Rutte en demissionair minister De jonge kunt volgen.

Opnieuw minister Zimbabwe aan gevolgen corona overleden

De Zimbabwaanse minister van Buitenlandse Zaken, Sibusiso Moyo (61), is aan de gevolgen van coronabesmetting overleden. De voormalige generaal kreeg internationale bekendheid toen hij in 2017 op televisie bekendmaakte dat het leger dictator Mugabe onder huisarrest had geplaatst. Met deze coup kwam een einde aan het 37 jaar durende bewind van Mugabe.

"Moyo stierf in een ziekenhuis aan de gevolgen van covid-19", zei een woordvoerder van president Mnangagwa. Moyo is niet de eerste Zimbabwaanse minister die aan corona overlijdt. Twee anderen gingen hem voor.

Technische Kamerbriefing en persconferentie live te volgen bij de NOS

Het kabinet geeft vandaag opnieuw een persconferentie over de bestrijding van het coronavirus. Die begint om 14.00 uur.

Je volgt de persconferentie hier:

Vanaf 14.45 uur begint de uitzending met de briefing van Kamerleden over het coronavirus door deskundigen. Die is in zijn geheel te zien via NPO 1 en NPO Politiek. Daar is ook om 16.00 uur het aansluitende Kamerdebat te volgen, net als op NOS.nl, de NOS-app en op NPO Radio 1.

Het is overigens nog onzeker of het Kamerdebat vandaag door zal gaan, omdat sommige Kamerleden de voorbereidingstijd te kort vinden.

Diederik Gommers stelt avondklokmening bij na bestuderen van nieuwe data

Gisteravond was IC-arts Diederik Gommers uitgesproken over de avondklok, die zeer waarschijnlijk vanmiddag wordt aangekondigd door het kabinet. "Ik vind dat we over zo'n rigoureuze maatregel, die ook heel veel invloed heeft op de jeugd, heel goed moeten nadenken." Hij baseerde zijn mening aan tafel bij Jinek op de data die hij op dat moment gezien had.

Nu zegt hij op zijn Instagrampagina dat hij nieuwe berekeningen van het RIVM en OMT heeft ingezien. "Helaas ziet het ernaar uit dat extra maatregelen noodzakelijk zijn, waaronder een avondklok", schrijft hij. Hij voegt eraan toe dat er wat hem betreft ook oplossingen moeten komen voor jongeren, mensen die eenzaam zijn en iedereen die in financiële problemen is gekomen.

Straks ook weer een technische briefing

Om 14.45 uur (dat was eerder de voor de Kamer gebruikelijke tijd van 13.45) praat Jaap van Dissel (RIVM) de Kamerleden bij over de laatste ontwikkelingen.

Voor de liefhebber: de grafieken en tabellen die horen bij zijn presentatie zijn hier te lezen, op de site van de Tweede Kamer.

India schenkt honderdduizenden vaccins aan buurlanden

De Indiase regering zegt dat het land snel 150.000 doses van het Oxford-vaccin aan buurland Bhutan gaat schenken, en nog eens 100.000 aan de eilandengroep de Malediven. De vaccins worden onder licentie in India geproduceerd.

Als die productie goed blijft draaien, gaan er de komende weken ook grote hoeveelheden vaccins naar Bangladesh, Nepal, Myanmar en de Seychellen. Het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het nog wacht op toestemming van de autoriteiten van Sri Lanka, Afghanistan en Mauritius.

India is drie dagen geleden begonnen met een massale inentingscampagne, waarin 300 miljoen van de 1,4 miljard inwoners een vaccin krijgen toegediend. Het land vindt het belangrijk dat armere buurlanden geholpen worden.

GGD Twente ontslaat medewerker die adviseert quarantaineregels te negeren

Een medewerker van de GGD Twente is per direct ontslagen omdat ze een gezin uit Rijssen adviseerde om de quarantaineregels te negeren.

Een lid van het gezin testte onlangs positief op corona. Volgens de regels moet ook de rest van het huishouden dan in quarantaine. RTV Oost heeft een opname in handen van een telefoongesprek tussen een medewerker van de GGD Twente en iemand van de Rijssense familie. "Ze kunnen het toch niet controleren. Zeg gewoon dat je allemaal binnen zit. Maar praat er echt met niemand over, want het is mijn ontslag", zegt de inmiddels oud-medewerker.

De GGD Twente laat in een reactie weten afstand te nemen van de uitspraken. "Het kan niet wat er gebeurd is", zegt een woordvoerder. De zaak doet volgens haar afbreuk aan het werk van de tientallen medewerkers die dagelijks bezig zijn met het uitvoeren van bron- en contactonderzoek.

Muzikant Van Morrison wil Noord-Ierse lockdown aanvechten

De Noord-Ierse zanger en muzikant Van Morrison wil het verbod op livemuziek in kroegen en zalen in zijn land juridisch aanvechten. Zijn advocaat heeft een brief met dat voornemen naar de Noord-Ierse regering gestuurd. In het land geldt een lockdown die zes weken duurt.

De 75-jarige Van Morrison is een uitgesproken tegenstander van de coronamaatregelen in Noord-Ierland. Zo heeft hij een aantal anti-lockdownnummers uitgebracht.

Tegen de BBC stelt de advocaat van de zanger dat de lockdown "de Noord-Ieren financieel en sociaal kapotmaakt." Hij wil onder meer dat de regering de medische en wetenschappelijke basis voor de maatregel openbaar maakt.

Zorgautoriteit: ziekenhuizen hebben iets meer operatiecapaciteit

Het aantal verwijzingen dat huisartsen voor hun patiënten hebben kunnen uitschrijven naar ziekenhuizen en zelfstandige klinieken was vorige week 76 procent van wat de Nederlandse Zorgautoriteit zou verwachten zonder corona-uitbraak. Vorige week werden 104.000 verwijzingen uitgeschreven en dat is minder dan in dezelfde week in 2020 en 2019.

Ziekenhuizen geven aan dat ze weer iets meer capaciteit hebben om operaties uit te voeren. Deze week is de operatiecapaciteit gemiddeld genomen 46 procent afgeschaald. Vorige week was dat nog 50 procent. Voor zorgvragen die kunnen duiden op kanker blijft het aantal verwijzingen na de kerstvakantie achter bij de verwachting zonder corona-uitbraak. Naar de ggz werden naar schatting juist iets meer verwijzingen uitgeschreven dan verwacht.

Dat blijkt uit een wekelijkse rapportage van de Nederlandse Zorgautoriteit, die zich baseert op data van ZorgDomein.

Zuurstofflessen voor miljoenenstad in het Amazonegebied

Brazilië is maandag begonnen met de nationale vaccinatiecampagne en hoopt tot april 46 miljoen doses vaccin van het Chinese Sinovac te ontvangen. In de grootse stad in het Amazonegebied, Manaus, zijn nu ook de eerste vaccins gearriveerd.

Lees hier waarom de 2,2 miljoen inwoners ook zuurstofflessen krijgen:

Wereldgezondheidsorganisatie: Britse variant in zestig landen

De Britse variant van het coronavirus is vastgesteld in zeker zestig landen en territoria. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO meldt dat dat er tien meer zijn dan een week geleden, schrijft persbureau ANP. De Zuid-Afrikaanse variant van het virus zou inmiddels op zeker 23 plaatsen in de wereld zijn opgedoken.

De varianten worden gezien als besmettelijker.

OMT: R-getal kan met 8 tot 13 procent verminderen door een avondklok

Het Outbreak Management Team (OMT) denkt dat een avondklok "kan leiden tot een belangrijke en relevante extra vermindering van het totaal aantal gevallen van covid-19 tegen 9 februari". Het team van deskundigen kan geen maatregel bedenken die evenveel of meer effect heeft, behalve een strikt advies om thuis te blijven, waarbij mensen - overdag en 's nachts - alleen nog naar buiten mogen voor de hoogstnoodzakelijke zaken. Zo'n advies gaat veel verder dan een avondklok, stellen de OMT-leden in een uitgelekt stuk.

Volgens het OMT kan het R-getal met 8 tot 13 procent verminderen door een avondklok. Het R-getal is op dit moment 0,98. Dat betekent dat honderd mensen 98 anderen besmetten. De deskundigen vrezen dat het weer boven de 1 stijgt als de Britse variant hier voet aan de grond krijgt.

Andere maatregelen

Er liggen ook andere maatregelen bij het kabinet op tafel, zoals het beperken van het aantal mensen dat aanwezig mag zijn bij een uitvaart. Verder zouden reizigers die vanuit landen met een hoog risico naar Nederland komen, een negatieve PCR-test moeten kunnen laten zien. Verder wordt er gesproken over een vliegverbod vanuit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika. De avondklok die het kabinet overweegt gaat mogelijk vrijdag in en loopt dan van 20.30 uur en 04.30 uur. Vanochtend wordt nog over dit voorstel gesproken, dat volgens Haagse bronnen op tafel ligt.

De extra maatregelen die dan worden aangekondigd kunnen nog veranderen. Het is niet zeker of het kabinet wil dat de avondklok inderdaad vrijdag ingaat en welke tijdstippen er worden aangehouden.

Netflix groeit door, mede dankzij thuisblijvers

Ondanks toenemende concurrentie van onder meer Disney+, Apple en andere grote spelers op het gebied van streaming video heeft Netflix in 2020 uitstekende cijfers laten zien. Het bedrijf profiteert van de coronamaatregelen en kreeg er het afgelopen jaar wereldwijd 37 miljoen betalende abonnees bij.

Lees hier welke series goed scoorden:

Winkeleigenaar vanmiddag voor de rechter

Een van de eigenaren van een delicatessenwinkel in Eindhoven moet zich vanmiddag verantwoorden voor de politierechter. Hij wordt verdacht van gebruik van geweld tegen de politie. Personeel in de zaak weigerde mondkapjes te dragen. Boa's die dat hadden gezien, riepen agenten erbij en die zouden vervolgens geschopt en in een wurggreep gehouden zijn. De eigenaar ontkent en zegt dat de politie hem heeft mishandeld.

De zaak dient om 13.00 uur.

Kuipers niet tegen maatregelen als avondklok

Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg is niet tegen een avondklok als die maatregel nodig is om de verspreiding van Britse variant van het coronavirus te beperken, zei hij gisteravond in het tv-programma Op1. "Welke set aan maatregelen kies je precies en wat is de impact ervan? We horen een aantal potentiële opties: inreisverbod, beperken van bezoek, de avondklok is er één van. In het totaal moet je naar iets zoeken dat die groei van de Engelse variant naar beneden drukt, en ook zo snel mogelijk vaccineren."

Gommers vindt een avondklok op dit moment geen goed idee

IC-arts Diederik Gommers zat gisteravond aan tafel bij Jinek. Hij ziet een avondklok op dit moment juist niet zitten. Volgens hem wordt de derde golf net zo groot als de tweede golf als we de huidige maatregelen doorzetten. "Dat is nog steeds immens, maar dat kunnen de ziekenhuizen aan", zei hij.

"Ik vind dat we over zo'n rigoureuze maatregel, die ook heel veel invloed heeft op de jeugd, heel goed moeten nadenken."

Geen avondklok in Duitsland, lockdown wel verlengd

Ruim 50.000 gestrande Nederlanders vorig jaar gerepatrieerd

Als gevolg van de coronacrisis zijn vorig jaar ruim 50.000 in het buitenland gestrande Nederlanders met behulp van Buitenlandse Zaken (BuZa) gerepatrieerd. Dat meldt het ministerie in de consulaire jaarcijfers. "In 2019 waren het er nul, dus dit is uniek", licht een woordvoerder toe.

Zeker 25 musea ontsloegen vast personeel

De werkgelegenheid bij musea krimpt door de coronacrisis. In een enquête van de Museumvereniging onder zo'n 250 musea geeft ongeveer een derde van de instellingen aan dat ze afgelopen jaar tijdelijke contracten moesten beëindigen. 10 procent heeft vaste medewerkers ontslagen.

Door noodsteun en kostenbesparingen zijn musea zelf vooralsnog overeind gebleven. Verlenging van noodsteun na juni is nodig om dat zo te houden, bepleit een woordvoerder. "Dat het nu alleen is toegezegd voor de eerste helft van dit jaar geeft veel onzekerheid. Kosten voor huisvesting en personeel blijven staan, terwijl we voorlopig geen bezoekersinkomsten verwachten."

Een kwart van de ondervraagde musea is daarnaast bang dat hun gemeentelijke subsidie komend jaar wordt verlaagd. Het ministerie van OCW maakte in november nog 150 miljoen euro aan culturele steun over aan het Gemeentefonds. "Toch horen we formeel en informeel dat dit speelt", zegt de Museumvereniging. Ruim de helft van musea heeft een gemeente als hoofdfinancier. "Dus dat zou grote problemen geven."

68.000 bedrijven erbij in 2020, ondanks corona

Vorig jaar is het aantal bedrijven in Nederland gegroeid met 68.000, een stijging van 3,7 procent, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat het cijfer ondanks corona bleef stijgen, komt doordat relatief weinig bedrijven ermee zijn gestopt. Daarbij spelen de steunmaatregelen van de overheid waarschijnlijk een rol, zegt het CBS.

Het aantal ondernemingen is het afgelopen decennium ieder jaar gestegen. Afgelopen jaar was die stijging wel aanzienlijk lager dan in de drie voorgaande jaren.

Opvallend is de toename van het aantal eenmansbedrijven. Dat steeg de afgelopen tien jaar van 888.000 naar 1,5 miljoen.

Biden herdenkt coronadoden

Aan de vooravond van zijn inauguratie heeft aankomend president Biden in Washington D.C. de Amerikanen herdacht die zijn overleden aan de gevolgen van covid-19. In de VS zijn inmiddels meer dan 400.000 coronadoden gevallen.

GGD waarschuwt voor oplichters die 'versnelde vaccinatie' aanbieden

De GGD's waarschuwen voor oplichters die zogenaamd een versnelde coronavaccinatie aanbieden. Een groep die zichzelf Team Thuiszorg noemt, belt mensen op en geeft hun een datum waarop ze een prik kunnen halen. Vervolgens krijgen ze een betaalverzoek toegestuurd voor 71,95 euro.

De GGD's benadrukken dat ze nooit geld vragen voor vaccinaties en roepen gedupeerden op om de oplichting te melden bij de politie.

Avondklok mogelijk van 20.30 tot 04.30 uur, 'maar kan nog verschuiven'

Bij de avondklok die het kabinet overweegt, wordt op dit moment gedacht aan een begintijd van 20.30 uur en een eindtijd van 04.30 uur. Het ligt op tafel, maar het kan nog verschuiven, zo melden Haagse bronnen. Gisteren werd er eerder op de dag gesproken over een avondklok van 20.00 tot 04.00 uur, zeiden ingewijden. De verwachting is dat de maatregel op vrijdag ingaat.

Woensdagochtend komt het kabinet bijeen om te praten over extra coronamaatregelen. Het is de verwachting dat er rond de middag een persconferentie komt. Vervolgens praat RIVM-directeur Van Dissel in een technische briefing de Tweede Kamer bij. Rond 15.30 uur start een Kamerdebat. Daar moet duidelijk worden of het kabinet voldoende steun krijgt voor de nieuwe aangescherpte coronamaatregelen.

In de Tweede Kamer is er twijfel over de invoering van de avondklok. Vorige week deed Rutte al een smeekbede aan de Kamer om een avondklok niet te blokkeren.

Nieuw liveblog

Goedemorgen en welkom in het coronablog. Lees hier het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland van woensdag 20 januari. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.