Kamerleden vinden dat de protestacties van boeren van de afgelopen dagen een grens over zijn gegaan. "Als je een activist thuis wil opzoeken, als je de minister belet om haar werk te doen, dan spreken we echt niet meer van actievoeren of van demonstreren, dat is intimidatie en dat is onacceptabel", zegt GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver.
Uit protest tegen de stikstofplannen van het kabinet blokkeerden boeren deze week snelwegen en distributiecentra van supermarkten. Gisteren zochten meer dan honderd boeren met trekkers milieuactivist Johan Vollenbroek thuis in Nijmegen op. De politie moest eraan te pas komen om te voorkomen dat de boeren de stad introkken met hun voertuigen.
Vanmorgen hield een groep boeren minister Carola Schouten van Landbouw tegen op een werkbezoek in Zeeland door de weg te blokkeren met trekkers. "Als je met de trekker op bezoek gaat bij mensen thuis en als je met de trekker ervoor zorgt dat mensen hun werk niet meer kunnen doen, dan is er geen sprake meer van demonstratie maar van intimidatie", zegt ChristenUnie-Kamerlid Carla Dik-Faber.
D66-fractievoorzitter Rob Jetten: "Ik heb de afgelopen weken regelmatig met verbazing gekeken hoe ver die protesten konden gaan. Het is goed dat heel veel burgemeesters nu een rode lijn trekken." Helma Lodders (VVD): "Protesteren en demonstreren is een goed recht, maar dat mag nooit leiden tot dreigende of gevaarlijke situaties."
'Onaanvaardbare intimidatie'
Om dit soort situaties te voorkomen, hebben Friesland, Drenthe en Groningen trekkers als protestmiddel verboden. "We hebben keer op keer gezien dat men die trekkers gebruikt om enorm te intimideren", zegt Koen Schuiling, burgemeester van Groningen en voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen. Bij boerenprotest in zijn stad ontstonden vorig jaar al levensgevaarlijke situaties.
Ook deze week gaan boeren te ver, vindt Schuiling. "Men heeft bijvoorbeeld wegen geblokkeerd die vrij moeten blijven voor ambulances of voor de brandweer. Men heeft trekkers zo neergezet dat het ziekenhuis niet meer bereikbaar was. Ik vind het onaanvaardbaar."
Boeren die een wat andere opvatting hebben worden ook geïntimideerd.
Actiegroep Farmers Defence Force stapte naar de rechter om een einde te maken aan het verbod op demonstreren met trekkers. De groep noemt het verbod een inperking van het recht op demonstratie.
Volgens Schuiling is daarvan geen sprake. "Ik torn niet aan het recht om te demonstreren, waar wel aan de middelen die men daarbij inzet. We zijn bereid een demonstratie goed mogelijk te maken, maar er valt niet mee te praten en je kunt dus ook geen afspraken maken."
"Boeren die een wat andere opvatting hebben worden ook geïntimideerd", zegt Schuiling. "We zien dat men elke regel en elke afspraak aan de laars lapt. Dat zien we nu opnieuw in Wijster. Men wil niet beseffen hoe gevaarlijk dat is."
Een paar honderd mensen met tientallen trekkers hebben zich vanavond verzameld in het Drentse Wijster, waar vanochtend al tientallen betogers werden aangehouden.
In gesprek met welwillende boeren
GroenLinksleider Klaver vindt dat het kabinet niet met Farmers Defence Force zou moeten praten "zolang ze dit soort acties houden".
Lodders (VVD): "De boeren schieten helemaal niets op met deze acties. Ik denk dat het heel belangrijk is dat we met de boeren die wél welwillend zijn in gesprek gaan."
Morgen doet de rechter uitspraak in het kort geding van Farmers Defence Force. Als de rechter het trekkerverbod niet verbiedt, beslist Schuiling zondag over verlenging van het verbod. "Daarbij zullen de gebeurtenissen in Zeeland en Wijster meetellen."
