Syrië staat er economisch zo slecht voor dat veel mensen niet meer rond kunnen komen. Dat zorgt zelfs in gebieden die in handen zijn van het regime van president Bashar Al-Assad tot veel onrust. In de zuidelijke stad Al-Suwaida, waar het tijdens de oorlog relatief rustig bleef, is de afgelopen weken volop geprotesteerd.
Inwoners eisen betere leefomstandigheden en willen dat er een einde komt aan corruptie. De ordediensten maken op sommige dagen hardhandig een eind aan de protesten.
Zo goed als gewonnen
Bovenop deze onrust heeft Amerika afgelopen week, onder de nieuwe Caesar-wet, het zwaarste sanctiepakket tot nu toe ingesteld. Daarmee proberen de Amerikanen het regime verder onder druk te zetten.
Militair heeft Assad na negen jaar de oorlog zo goed als gewonnen, maar economisch krijgt hij het zwaar, net als de Syrische bevolking. Ook de mensen in Al-Suwaida, die negen jaar geleden ook al in opstand kwamen.
Nasri Altawil stond vooraan bij de protesten in 2011, maar moest vluchten voor zijn leven. Nu, negen jaar aan dood en verwoesting verder, is Assad nog steeds president. En Nasri organiseert opnieuw protesten in Al-Suwaida. Nu doet hij dat vanuit Denemarken, waar hij woont. Hij is er veilig en durft daarom met Nieuwsuur te praten.
"Voor ons in het buitenland is het makkelijker", zegt Nasri. "We lopen ook wel gevaar, omdat onze familie daar nog woont. Maar het is onze plicht om dit te doen, want het volk is wanhopig."
Medicijnen en voedsel zijn eigenlijk niet meer te betalen voor Syriërs. De Syrische pond is amper nog wat waard. Een maandsalaris is nog maar 17 dollar waard, dat is genoeg voor drie dagen.
'Hoop is dat regime het loodje legt'
Syrië ging al gebukt onder zware internationale sancties van de VS en de EU. Het nieuwe pakket aan maatregelen gaat verder. Bedrijven of overheden, waar dan ook ter wereld, mogen geen zaken doen met het Syrische regime en met bedrijven of personen die daaraan verbonden zijn.
Daarmee voeren de Verenigde Staten de economische druk op, niet alleen op het regime van Assad, maar ook op bondgenoten Rusland en Iran, zegt conflict-onderzoeker Erwin van Veen. "De hoop van de VS is natuurlijk dat er zoveel onvrede ontstaat dat de Syrische bevolking nog een keer in opstand komt en het regime daardoor het loodje legt."
"En als dat niet gebeurt, wat waarschijnlijk is, dan blijven Rusland en Iran voorlopig nog verbonden aan een Syrië wat hun hulp nodig heeft, en dat kost Rusland en Iran veel geld. En dat is ook in het belang van Amerika."
De wederopbouw van Syrië is zonder investeringen uit het buitenland nauwelijks nog mogelijk. En ook humanitaire hulp wordt moeilijk door de sancties, zegt Van Veen. "Humanitaire hulp is weliswaar uitgezonderd van de sancties, maar toch is het nauwelijks mogelijk humanitaire goederen binnen te krijgen. De uitzonderingsprocedures zijn heel bureaucratisch, kosten heel veel tijd kosten. Bovendien zijn banken en andere partijen huiverig om dat soort transacties te faciliteren omdat ze bang zijn voor boetes."
Het regime heeft al manieren om de sancties te omzeilen. Het net wordt nu wat strakker aangetrokken, maar er zijn altijd uitwegen.
Het vooruitzicht voor burgers wordt dus alleen maar somberder, maar volgens Nasri is dat het waard. "We leden voor de sancties ook al. We zijn eigenlijk wel blij met de sancties omdat nu ook de Assad-familie en het regime geraakt worden."
Maar Van Veen acht niet waarschijnlijk dat Assad echt lijdt onder de sancties. "Het regime zorgt goed voor zichzelf via smokkel, criminele netwerken en dergelijke. En de Syrische economie is al een puinzooi dus het regime heeft al manieren gevonden om die sancties te omzeilen. Het net wordt nu wat strakker aangetrokken, maar er zijn altijd uitwegen."
Energie en hoop
Binnen het regime rommelt het al langer vanwege geld. Zo ook tussen president Assad en zijn neef Rami Makhlouf, de rijkste man van Syrië en een van de belangrijkste geldschieters van de Syrische president. Makhlouf plaatste de afgelopen maand een reeks video's op Facebook waarin hij de president vraagt hem en zijn bedrijven met rust te laten.
Door de Amerikaanse sancties zullen dit soort interne spanningen alleen maar toenemen. Maar het regime zal niet snel vallen. Net als de militaire oorlog zal ook de economische oorlog lang gaan duren, weet ook Nasri. "De val van het regime kan alleen door buitenlandse interventie. Dat kunnen we niet zelf bereiken met demonstraties. Maar de protesten geven ons toch energie en hoop. Alsof we zelf ook nog wat te zeggen hebben."
