Met welk programma geef je het beste online les? Hoe houd je de aandacht van scholieren zo lang mogelijk vast zonder dat ze online iets anders gaan doen? En hoe zit het met spieken en toetsen op afstand?
Het is een greep uit de vragen die basis- en middelbare scholen nu veelvuldig stellen aan instellingen gespecialiseerd in afstandsonderwijs. Die scholen verzorgen al jaren online lessen voor bijvoorbeeld kinderen in het buitenland of leerlingen die door ziekte lange tijd niet naar school kunnen.
Uit een rondgang van NOS Stories langs drie grote afstandsonderwijsinstellingen blijkt dat scholen hen de afgelopen weken regelmatig om advies vragen.
Stichting Rijdende School, een school voor kinderen die meereizen met onder meer de kermis of het circus, helpt op dit moment zo'n honderd scholen met les op afstand. En ook IVIO en Edufax, organisaties die al jarenlang afstandsonderwijs verzorgen voor honderden Nederlandse scholieren in het buitenland, geven dagelijks antwoord op tientallen vragen van scholen.
Sinds twee weken volgen scholieren massaal les vanaf hun eigen bureau, bank of bed. Maar zo'n duizend middelbare scholieren volgden afgelopen jaar voor alle coronamaatregelen ook al les op afstand. NOS Stories sprak met vier van hen en zocht uit of je vanuit huis je diploma kan halen.
Volgens directeur Sjoerd Veltman van IVIO, een afstandsonderwijsinstelling voor kinderen die tijdelijk niet naar school kunnen of in het buitenland zitten, vroegen scholen vorige week vooral om praktisch advies. "Bijvoorbeeld over technische dingen voor les op afstand." Maar deze week ziet Veltman een verschuiving. "Nu krijgen we vooral vragen binnen zoals: hoe moeten we dit de komende tijd volhouden?"
Die trend ziet ook Karlijn Jacobs, directeur van Edufax, een adviesorganisatie die onder meer afstandsonderwijs verzorgt. "Nu docenten weten hoe je een verbinding legt, vragen ze steeds vaker hoe ze het beste les kunnen geven: het didactische aspect."
Stiekem opnemen
Ook Nora Booij van Stichting Rijdende School, dat al ruim tien jaar ervaring heeft met online afstandsonderwijs, ziet een stijgende hulpvraag bij scholen. "Bijvoorbeeld over privacywet AVG en of er weleens dingen stiekem worden opgenomen door leerlingen." Booij heeft daarom een medewerker die zich constant bezighoudt met adviesvragen van scholen.
Edufax zet zich ook in om alle vragen van scholen te beantwoorden. Zo maken docenten, gespecialiseerd in afstandsonderwijs, video's waarin ze aan scholen uitleggen hoe je dat het beste kan doen. Daarnaast is Edufax gevraagd om advies te geven over les op afstand aan Kennisnet, een stichting in ICT-onderwijs opgericht door het ministerie van Onderwijs.
Ik denk niet dat een schoolexamen op afstand gaat lukken.
Dinsdag wordt duidelijk hoelang de scholen dichtblijven. Nu staat die datum nog op 6 april, maar Onderwijsminister Arie Slob hintte eerder al dat dat waarschijnlijk wordt uitgesteld.
Over de eindexamens is wel duidelijkheid: die gaan niet door. De scholen moeten nu op basis van de schoolexamens, toetsen die eerder in het jaar worden afgenomen, beslissen of leerlingen geslaagd zijn of niet. Ze krijgen tot begin juni om scholieren die te laten maken. Volgens Slob zou dat in sommige gevallen op afstand kunnen.
Spieken
Daar zet Sjoerd Veltman, directeur van IVIO, vraagtekens bij. "Schoolexamens kunnen eigenlijk niet op afstand." Daar gelden namelijk landelijke regels voor en mag bijvoorbeeld absoluut geen sprake zijn van spieken.
"Zelfs leerlingen in het buitenland moeten voor de staatsexamens naar de ambassade om daar onder toezicht het centraal examen af te leggen en voor het mondeling deel soms zelfs naar Nederland reizen. Ik denk dus niet dat een schoolexamen op afstand gaat lukken."
Toch vindt Veltman het prachtig om te zien dat het veel scholen wel lukt om les op afstand te verzorgen. "Het werd altijd gezien als tweederangs onderwijs. En nu we niet niet anders kunnen, moeten we er eersterangs onderwijs van maken. Wij kunnen daarbij helpen, omdat we daar al tientallen jaren ervaring mee hebben."
