Arrestatie en schuilplaatsen Taghi en R. 'breken geromantiseerd beeld'
Kromgebogen en strompelend werd Saïd R. weggeleid door Colombiaanse elite-agenten. En in de reportage van Nieuwsuur gisteravond gaf de politie in Dubai een rondleiding door de schuilplaats van Ridouan Taghi, die "in totale shock was" bij zijn arrestatie.
Het nieuwe beeldmateriaal van de twee mannen en hun schuilplaatsen lijkt te botsen met het gegeven dat ze tot voor kort de twee meest gezochte mannen van Nederland waren.
'Geromantiseerd beeld'
Dubai en Colombia hebben belang bij deze publiciteit, benadrukken deskundigen. Dat doet volgens hen niets af aan het belang van de arrestaties. De onderliggende boodschap van de beelden is duidelijk: misdaad loont (uiteindelijk) niet.
"Er bestaat een geromantiseerd beeld van criminelen die met veel geld in het buitenland op de vlucht zijn", zegt opsporingsdeskundige Sander Schaepman. "Van vakantieoorden waar ze zich dagelijks laven aan alle luxe de je maar kunt bedenken. Maar nu zien we weer dat de praktijk genuanceerder is."
Wil je zien hoe Ridouan Taghi leefde in Dubai? Bekijk dan deze YouTube-video van Nieuwsuur:
De twee mannen, die verdacht worden van leidinggeven aan een criminele organisatie, leefden afgesloten van de buitenwereld: Taghi in Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), en R. in een voorstad van de Colombiaanse stad Medellín.
Er lagen stapels contant geld in beide schuilplaatsen, maar behalve maaltijden bestellen konden ze er weinig mee. Naar buiten gaan of zelfs maar de gordijnen openen zou al een teken van leven verraden. Het plaatsen van een vuilniszak voor de deur deed Taghi uiteindelijk de das om volgens de plaatselijke politie.
In het appartement van R. "stonk het vreselijk" en "was het een chaos", zeggen Colombiaanse agenten tegen de Telegraaf. "Op de beelden van de arrestatie valt op dat hij er verwaarloosd uitziet", zegt criminoloog Vere van Koppen (VU).
R. raakte lichtgewond bij zijn arrestatie:
Deze video laat een duidelijk cultuurverschil zien tussen de Nederlandse en Colombiaanse opsporingsautoriteiten, zegt oud-recherchechef Schaepman. "In Zuid-Amerika is naming en shaming van verdachten uit het criminele circuit gebruikelijk. Soms worden ze op een rijtje gezet en gepresenteerd: we hebben ze gepakt en hier staan ze dan. Terwijl er in Nederland een foto met een balkje komt, of zelfs dat niet eens."
Colombia heeft geen uitleveringsverdrag met Nederland. Maar met deze arrestatie bewijst het Zuid-Amerikaanse land volgens Schaepman opnieuw dat de samenwerking met onze autoriteiten prima verloopt. Hetzelfde geldt volgens hem voor de politie van Dubai. "Die wil gelijk ook bewijzen dat het land geen toevluchtsoord is voor criminelen."
Vooral omdat die claim in het verleden wel is gemaakt over de VAE. Vorige maand werd daar ook Khalid J. opgepakt en uitgeleverd aan Nederland. Hij wordt eveneens verdacht van deelname aan een criminele organisatie die verschillende liquidaties liet uitvoeren.
Elke aanhouding van veronderstelde topcriminelen zendt volgens Schaepman een belangrijk signaal uit naar de jongeren die tegen hen opkijken. "De levensstijl lijkt spannend en stoer, maar eindigt zoals je op de arrestatiebeelden ziet. Of erger, namelijk dat je het niet meer na kunt vertellen."
Schrikt het ook af?
Arrestatievideo's kunnen afschrikwekkend werken, maar de kans daarop is volgens universitair docent criminologie Van Koppen klein. Zij heeft onderzocht waarom mensen de georganiseerde misdaad ingaan, zoals de drugshandel. Daarvoor interviewde ze mensen in de gevangenis en onderzocht ze politiedossiers.
"Voor veel jongeren is het aantrekkelijk om in heel weinig tijd veel geld te verdienen. Zeker als je het vergelijkt met het uurloon bij de Albert Heijn. Dealen geeft ook meer vrijheid en aanzien binnen bepaalde groepen." Los van de gevaren die daarbij komen kijken.
Opgepakt worden en een tijdje vastzitten, dat risico hoort er volgens de veroordeelden die ze interviewde gewoon bij. En in tegenstelling tot Taghi en R., die worden verdacht van een reeks liquidaties, komen de minder zware criminelen volgens haar redelijk snel weer vrij.
"Veel van hen zitten een jaar of twee vast en dan worden ze vrijgelaten. Dat geldt niet voor de Taghi's, maar wel voor de mensen die op de hoek van de straat drugs verkopen."