Syriëganger Riedijk: 'De filmpjes die ik zag, gaven rooskleurig beeld'
Hij zit al maanden in een Koerdische gevangenis in Noordoost-Syrië, maar wil het liefst terug naar huis: IS'er Yago Riedijk uit Arnhem. Correspondent Marcel van der Steen sprak hem in de gevangenis.
"Wat Islamitische Staat doet is niets vergeleken bij de Syrische regering", zegt Riedijk in het interview. "Maar verkrachting en marteling, dat doet IS toch ook?", antwoordt Van der Steen. "Klopt", reageert de IS'er, "maar dat betekent niet dat ik het daarmee eens ben."
Riedijk zegt tijdens het interview zich veel niet meer te herinneren. Aan de gewapende strijd heeft hij naar eigen zeggen nooit deelgenomen. Toch bleef hij ruim vier jaar in het kalifaat. Hij reisde mee met de terreurgroep tot er niets meer over was dan een paar vierkante kilometer, in Baghouz, dat vorige week uiteindelijk werd ingenomen door de door Koerden geleide Syrische Democratische Strijdkrachten.
Nu het laatste stukje kalifaat is ingenomen, heeft Islamitische Staat geen grondgebied meer in handen. Duizenden IS-strijders zitten in de gevangenis in Noord-Syrië, tienduizenden IS-vrouwen en hun kinderen bevinden zich in kampen. De Koerden, die dat deel van Syrië in handen hebben, willen dat onder meer Europese landen zoals Nederland strijders en families terughalen en hier berechten. En ook de meeste IS'ers zelf zien zichzelf liever in een Europese cel dan in een Syrische.
'Rooskleurig beeld'
Riedijk sloot zich in 2014 aan bij IS. Hij gaf zich kortgeleden bij Baghouz over aan de Syrische Democratische Strijdkrachten en zit sindsdien vast. Hij is in Nederland bij verstek veroordeeld tot zes jaar cel voor deelname aan een terroristische organisatie. De Nederlandse IS-strijder blijft in het interview volhouden dat hij niet heeft gevochten, geen misdaden heeft gepleegd en vooraf niets wist van de gruweldaden door jihadisten in het kalifaat.
Van der Steen: "Maar op internet waren die onthoofdingsvideo's toch te zien?" Riedijk: "De internetfilmpjes die ik zag, gaven een rooskleurig beeld van Islamitische Staat. Van een restaurant in een straat waar mensen thee zaten te drinken."
Bekijk hier hoe Riedijk ontkent dat hij wist van de onthoofdingen door IS, voor hij zich aansloot:
Het is tegenstrijdig dat Riedijk claimt dat hij werd aangesproken door online-IS-propaganda, zonder dat hij misdaden heeft gezien. Terwijl onthoofdingen en geweld juist een essentieel onderdeel waren van die propaganda.
Ook opvallend is dat hij naar eigen zeggen nooit heeft gevochten voor de terreurorganisatie, terwijl hij wel vanaf zijn aankomst in 2014 tot aan begin dit jaar in het laatste bolwerk in Baghouz bij IS is gebleven.
Riedijk stelt dat hij gewond raakte door een raket, nog voordat hij in actie kon komen. En dat hij ook door zijn strijdmakkers gevangen is genomen, omdat ze dachten dat hij een spion was.
Ook deed hij alsof hij ziek was. "Vonden ze je geen watje?", vroeg Van der Steen aan Riedijk:
De Nederlandse Syriëganger vertelt ook over zijn militaire training. Op een militaire school leerde hij naar eigen zeggen omgaan met wapens. "Niets bijzonders."
"Leerde je omgaan met een mes?", vraagt Van der Steen ook met oog op de vele onthoofdingen. Riedijk: "Nee. En ik heb zelf nog nooit een onthoofding gezien, laat staan er iets mee te maken."
Riedijk ondernam de afgelopen jaren een aantal pogingen om te vluchten, maar die mislukten:
"Wat het me heeft opgeleverd is pijn en verdriet", zegt de Arnhemmer over zijn tijd bij IS. Het enige lichtpuntje voor hem was dat hij zijn vrouw leerde kennen.
Hij trouwde in 2015 na aankomst in het kalifaat met Shamima Begum uit Groot-Brittannië. Riedijk was toen 23, zij 15 jaar oud. Ze kregen drie kinderen, maar die zijn allemaal overleden. Twee van hen zouden in het kalifaat zijn omgekomen door ondervoeding en de gebrekkige zorg. De laatste, een baby van een paar weken, is onlangs overleden in een Koerdisch kamp in Noord-Syrië.
Hij wil samen met met zijn echtgenote naar Nederland komen. Begum werd een maand geleden haar Britse nationaliteit ontnomen.
