'Ik wil met vrouw en kind naar Nederland', zegt IS'er uit Arnhem

De 26-jarige Syriëganger Yago Riedijk uit Arnhem wil samen met zijn 19-jarige vrouw en pasgeboren zoon terug naar Nederland. De Nederlander, die wordt vastgehouden door de Koerden in Syrië, zegt dat in een interview met de BBC. Het is voor het eerst dat hij voor een camera zijn verhaal doet.

Riedijk geeft in het gesprek toe dat hij gevochten heeft voor Islamitische Staat. Hij is naar eigen zeggen vastgezet en gemarteld door zijn strijdmakkers nadat hij werd beschuldigd van spionage. Hij probeerde IS te verlaten en wil nu niets meer met de terreurgroep te maken hebben, zegt de Arnhemmer.

Het ministerie van Justitie laat weten dat Riedijk zich nog niet heeft gemeld bij de Nederlandse autoriteiten. Verder gaat het ministerie niet in op individuele zaken, aldus een woordvoerder. Wel benadrukt het ministerie dat er voor gezinshereniging "diverse harde eisen gelden", onder meer op het gebied van documenten, openbare orde en nationale veiligheid.

De BBC legt in het gesprek met Riedijk vooral de focus op het huwelijk met de uit Londen afkomstige Shamima Begum. De zaak rondom de IS-bruid wordt in het Verenigd Koninkrijk met grote belangstelling gevolgd. Riedijk trouwde op zijn 23ste met de toen 15-jarige Begum, volgens hem uit vrije wil.

Een gemeenschappelijke vriend had tegen Riedijk gezegd dat het meisje met hem wilde trouwen. Aanvankelijk had hij naar eigen zeggen geen interesse vanwege haar leeftijd, maar hij besloot toch met haar af te spreken. "We sat down and she seemed, ehm... geschikt." Hij denkt even na over de Engelse vertaling van het Nederlandse woord. Uiteindelijk zegt Riedijk dat Begum de juiste "state of mind" had.

De bruiloft was enkele dagen nadat de 15-jarige in het door Islamitische Staat uitgeroepen kalifaat in Syrië was aangekomen. "Ja, ze was erg jong en het was misschien beter geweest om te wachten", zegt Riedijk later in het interview. "Maar ze koos ervoor om met mij te trouwen en ik met haar."

Het BBC-interview is te zien in deze tweet van de Britse correspondent:

Begum zit ook vast in een Syrisch vluchtelingenkamp in Koerdisch gebied. Twee weken geleden is ze bevallen van een zoon, Riedijk is de vader. Zijn echtgenote raakte onlangs haar Britse nationaliteit kwijt.

Naar Nederland?

Volgens de Britse autoriteiten komt Begum in aanmerking voor de Bengaalse nationaliteit: haar moeder komt namelijk uit Bangladesh. De 19-jarige zei twee weken geleden zelf dat ze mogelijk naar Nederland wil komen, nu ze niet terug kan naar Groot-Brittannië.

Op grond van gezinshereniging lijkt de komst van Begum vrijwel kansloos. Volgens de voorwaarden van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) moeten beide aanvragers minimaal 21 jaar oud zijn en de vrouw van Riedijk is 19 jaar. Ook is het nog maar zeer de vraag of het in het kalifaat gesloten huwelijk ook telt voor de Nederlandse wet.

'Niet welkom'

Mocht Riedijk terugkeren, dan wacht hem in Nederland een celstraf van zes jaar. Hij werd begin vorig jaar bij verstek veroordeeld voor het aansluiten bij een terroristische organisatie.

De Arnhemse burgemeester Marcouch zei woensdag tijdens de raadsvergadering dat de 26-jarige Syriëganger als het aan hem ligt "niet welkom" is in Arnhem. Als Riedijk zijn straf heeft uitgezeten, kan hij alleen weinig doen om hem te weren uit Arnhem, benadrukte hij.

"Maar zes jaar is een lange periode en voor nu is het ook helemaal niet aan de orde of hij naar Arnhem komt of niet", laat een woordvoerder van de burgemeester vandaag weten.

Het Nederlandse kabinet is sowieso niet van plan om Nederlandse IS-strijders terug te halen voor berechting. Wel wordt de mogelijkheid onderzocht om Nederlandse vrouwen en hun kinderen uit Syrië terug te laten keren. Volgens de AIVD verblijven in Irak en Syrië 175 minderjarigen met een Nederlandse link.