Bijna heel Nederland voor rookverbod in auto, maar het komt er niet

Wie in Vlaanderen een sigaret opsteekt in een auto met kinderen, riskeert straks een boete van maximaal 1000 euro. Ook in Engeland, Wales, Frankrijk, Australië en sommige Amerikaanse staten en Canadese provincies is het verboden om te roken in een auto met kinderen. Heeft zo'n verbod ook in Nederland kans van slagen?

Het is in ieder geval al lange tijd onderwerp van discussie. Tien jaar geleden liet de toenmalige minister van Volksgezondheid Klink onderzoek doen naar de gevolgen van roken in de auto voor kinderen.

Maar ondanks de schadelijke effecten vond de minister een rookverbod "in het privédomein van mensen" niet passend en bovendien niet proportioneel, omdat de verwachting was dat niet-roken in Nederland steeds meer de sociale norm zou worden.

Rookvrij?

Het aantal rokers in Nederland neemt inderdaad langzaam af, maar een rookvrije samenleving - de ambitie van staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid - zijn we nog lang niet. Vier jaar geleden stak nog bijna 20 procent van de Nederlanders dagelijks een sigaret op; vorig jaar was dat 18,6 procent.

Ook volgens dit kabinet is een rookverbod in de auto een te grote ingreep in de privésfeer van mensen. Tweede Kamerleden van oppositiepartijen sluiten zich daarbij aan.

"De auto is privéruimte", zegt bijvoorbeeld PVV-Kamerlid Agema. "En het is al volkomen normaal om niet in de auto te roken als er kinderen bij zijn." Ook SP'er Van Gerven wijst erop dat roken in een auto met kinderen "behoorlijk passé" is. "Het gaat een brug te ver om dat te beboeten."

GroenLinks-Kamerlid Renkema wijst erop dat een autorookverbod ook moeilijk te handhaven is. Hij ziet meer in een confronterende bewustwordingscampagne dan in een wettelijk verbod. "Dat mag best een stevige campagne zijn. Bijvoorbeeld een foto van een baby met een sigaret. Als bepaald gedrag not done wordt, gaan anderen ook sneller corrigeren. Dat zie je ook bij rijden onder invloed."

Veel Nederlanders zijn wél voorstander van een rookverbod in de auto. Uit onderzoek van Kantar Public (voorheen TNS NIPO) in opdracht van KWF Kankerbestrijding in mei van dit jaar blijkt dat 88 procent van de Nederlanders zo'n verbod ziet zitten.

Volgens Clean Air Nederland, een organisatie die roken aan banden wil leggen, had roken in de auto allang verboden moeten zijn.

Bewustwording

Maar net als de politiek zetten veel andere maatschappelijke organisaties liever in op voorlichting en bewustwording. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij de Alliantie Nederland Rookvrij, waarin de Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds samenwerken.

Pauline van Voorst van het Longfonds: "Wij gaan uit van de kracht van de samenleving. Ruim 8 op de 10 Nederlanders vindt dat plekken waar veel kinderen komen rookvrij moeten worden. Roken in het bijzijn van kinderen is steeds minder normaal." Een verbod op roken in de auto is dus niet per se nodig, denkt Van Voorst. "Maar als daar draagvlak voor is, zijn we natuurlijk niet tegen."