De aanpak van WW-fraude door arbeidsmigranten heeft "niet de benodigde urgentie" gehad. Dat schrijft minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken in een brief aan de Kamer. De brief volgt op uitzendingen van Nieuwsuur over fraude met WW-uitkeringen door arbeidsmigranten uit Polen.
Volgens Koolmees lag door de crisis en bezuinigingen bij zowel het ministerie als uitkeringsinstantie UWV de prioriteit bij het op peil houden van de dienstverlening, terwijl het aantal arbeidsmigranten steeg en de fraude geraffineerder werd. Het ministerie keek met name naar de "overall misbruikcijfers".
Het ministerie en het UVW willen de WW-fraude door arbeidsmigranten strenger aanpakken. Zo gaat het UWV beter controleren of iemand wel in Nederland is om werk te zoeken. Ook komt er meer persoonlijk contact met uitkeringsgerechtigden en een betere registratie van tussenpersonen.
'Kamer uitgebreider informeren'
"Fraude met uitkeringen is onacceptabel", schrijft Koolmees in de brief. "Het ondermijnt het draagvlak van ons sociale zekerheidsstelsel. Ik heb daarom met het UWV afgesproken dat we dit intensiever gaan aanpakken."
Ook geeft hij aan dat de Tweede Kamer op dit moment "beperkt en op grote hoofdlijnen" wordt geïnformeerd. "Zorgwekkende ontwikkelingen zijn niet expliciet benoemd." Daarom gaat hij de Kamer uitgebreider informeren over de fraude die het UWV tegenkomt.
Daarbij gaat het om de fraude rond de WW, maar ook in uitkeringen als ziekte- en arbeidsongeschiktheidsregelingen. Ook daarvoor is een intensievere samenwerking van het UWV en het ministerie nodig, zegt de minister.
Valse handtekeningen en nepsollicitaties
Nieuwsuur onthulde vorige maand dat er sprake is van grootschalige fraude met werkloosheidsuitkeringen door Poolse arbeidsmigranten. Ze gebruiken valse handtekeningen, nepsollicitaties en adresfraude om duizenden euro's aan uitkering te innen, terwijl ze ondertussen in Polen aan het werk zijn of vakantie vieren.
Uit onderzoek van Nieuwsuur bleek verder dat de arbeidsmigranten worden bijgestaan door malafide tussenpersonen die op internet adverteren als boekhouder of administratiekantoor. Tegen betaling geven ze advies en helpen ze controles van uitkeringsinstantie UWV te omzeilen.
Medewerkers van het UWV waren al langer bekend met deze vorm van fraude, maar worden ontmoedigd om deze aan de kaak te stellen. Dat bleek uit gesprekken die Nieuwsuur voerde met UWV'ers. Er wordt van ze verwacht dat ze vooral snel beslissen over WW-aanvragen.
Bij vermoedelijke fraude is veel onderzoek nodig en daar krijgen de uitkeringsdeskundigen de benodigde tijd niet voor, vertellen bronnen die het UWV van binnenuit kennen. Ze hebben tot honderden WW-klanten onder hun hoede, goed voor tonnen werkloosheidsuitkeringen per maand. Medewerkers moeten permanent kiezen waar ze aandacht aan besteden.
Na de eerste uitzending van Nieuwsuur over de WW-fraude uitten medewerkers ook al op het intranet van het UWV hun onvrede over het jarenlang negeren van fraudesignalen.