Campagneblog 1-3: SP rekent op 21 zetels, kritiek Arib op Kuzu

Goedenacht!

Tot zover het campagneblok van woensdag 1 maart.

Geert Wilders maakte vandaag bekend dat hij zijn publieke campagne hervat. Die had hij vorige week stilgelegd, na een lek in zijn beveiliging. Ondertussen heeft VVD-leider Rutte gewaarschuwd voor een verkiezingsoverwinning van de PVV. De kans daarop is "levensgroot", zei Rutte. Volgens politiek verslaggever Ron Fresen wil Rutte met die waarschuwing een tweestrijd tussen hem en Wilders aanwakkeren.

Emile Roemer (SP) herhaalde in Nieuwsuur dat hij niet gaat regeren met de VVD en de PVV, omdat de verschillen met die partij veel te groot zouden zijn. En de PvdA moest toezien hoe commissaris van de koning in Drenthe Jacques Tichelaar zijn ontslag aanbood. Hij struikelt over een integriteitskwestie.

Om 07.00 uur zijn we terug met een nieuw campagneblog. Tot dan!

D66-Statenlid: Wilders hoopt op aanslag

Het Limburgse D66-Statenlid Hans van Wageningen stelt dat Geert Wilders hoopt op een aanslag in Nederland. "Hij hoopt op een aanslag vlak vóór de verkiezingen en dat hij op het Haagse pluche zit als de rook weer is opgetrokken", schrijft Van Wageningen in een opiniestuk dat de regionale omroep 1Limburg online heeft gezet. Met het stuk reageert Van Wageningen op een tweet van een raadslid uit Heerlen dat een nepfoto van D66-leider Pechtold verspreidde, net als Wilders eerder deed. "Met hun nepfoto's glijden Wilders en Petermann verder af in de richting van een burgeroorlog", schrijft Van Wageningen verder.

Agema en Keijzer bij Pauw & Jinek

Aan de tafel van Pauw & Jinek zitten vanavond Fleur Agema (PVV) en Mona Keijzer (CDA). Agema is blij dat Geert Wilders zijn publieke campagne hervat. "Het gaat om Geert, uiteindelijk moet hij zich er goed bij voelen. We zijn wel dankbaar voor wat er nu wordt gedaan", zegt Agema naar aanleiding van het veiligheidslek rond Wilders.

Gevraagd naar de afwezigheid van Wilders bij debatten, zegt Agema dat de PVV-achterban "dondersgoed" weet waar de PVV voor staat. Ook vindt ze dat er nu veel te veel lijsttrekkers op tv zijn "Als je langs al die zenders zapt, dan word je er helemaal moe van", aldus de nummer 2 van de PVV.

Keijzer en Agema krijgen het even later aan de stok over het immigratiebeleid. Agema wil de grenzen sluiten, maar daar ziet Keijzer niets in. "Je kunt duizend kilometer hek om het land zetten, maar het is 2017. Laten we gebruik maken van de middelen die er zijn, zoals cameraherkenning." Dat lost volgens Agema niets op. "Voor het einde van deze eeuw staat er om ieder land een hek."

Roemer rekent op 21 zetels

Vaste prik aan het einde van gesprekken met lijsttrekkers is een voorspelling van de uitslag. SP-leider Roemer is, hoe kan het ook anders, optimistisch: hij verwacht 21 zetels. "Ik heb een keer te vroeg gepiekt en een keer te laat gepiekt. Laat ik nu eens op het juiste moment pieken", zei hij. In de Peilingwijzer staat de SP op 12 tot 14 zetels.

Roemer: zorggeld weer goed besteden

Roemer zegt dat de SP het beste voor heeft met de zorg en dat daar nog veel te besparen is. Volgens hem gaat er nog veel te veel geld naar de farmaceutische industrie en de hulpmiddelenindustrie. Ook de papierwinkel in de zorg kan minder, zegt Roemer.

De SP-leider wil verder de concurrentie met goedkope arbeidskrachten uit Oost-Europa tegengaan door weer selectief werkvergunningen te gaan uitgeven. Dat dit ingaat tegen bestaande EU-afspraken, kan hem niets schelen. "Ik ken die afspraken van Europa onderhand. Frankrijk voldoet al jaren niet aan de begrotingsregels. Nederland is te slap."

Selfies en héle moeilijke vragen voor lijsttrekkers

Kinderen mochten voor Cosmopolitan de lijsttrekkers van de grote partijen interviewen. Mark Rutte kreeg het verzoek of hij wilde dansen, Jesse Klaver kreeg een turndemonstratie en voor Lodewijk Asscher hadden de kinderen een wel heel ingewikkelde vraag.

Roemer houdt vol: niet regeren met VVD

SP-leider Emile Roemer herhaalt in Nieuwsuur dat hij absoluut niet wil regeren met de VVD. "We staan mijlenver uit elkaar", zegt hij. Volgens hem moet de kiezer van tevoren weten wat zijn stem waard is en moet een scenario als in 2012 worden voorkomen. Toen zetten VVD en PvdA zich in de campagne tegen elkaar af en gingen ze daarna samen regeren.

Roemer voelt ook niets voor samenwerking met de PVV. Hij verwijt de partij van Wilders in het verleden te hebben gestemd voor de verkoop van huurwoningen, de marktwerking in de zorg en het verdwijnen van de sociale werkplaatsen. "Zo lang de PVV mensen zo categorisch uitsluit, kan het niet."

Verkiezingen leven op ROC Amsterdam-Noord

De lijsttrekkers van GroenLinks, de SP en Artikel 1 waren vandaag op een roc in Amsterdam-Noord. De meeste studenten daar mogen op 15 maart voor het eerst kiezen. Wat zijn voor hen belangrijke thema's?

Henk Krol volgens kinderen 'een lieve man'

Voor de rubriek De Kinderstem op NPO Radio 1 stellen kinderen vragen aan lijsttrekkers. Vandaag was het de beurt aan Henk Krol van 50Plus. Hugo en Merijn vonden hem "een hele lieve man", maar waren teleurgesteld dat Krol erg voorzichtig was in zijn antwoorden. "Hij wilde niet dat het zo zou worden als de laatste interviews met hem, waarin hij werd afgekraakt."

De jongens stelden Krol onder meer de vraag of 50Plus wel een partij is die ook denkt aan kinderen. Volgens Krol hoeven ze zich daarover geen zorgen te maken. "In onze partij zitten ouders en opa's en oma's, en die willen altijd het beste voor hun kinderen." Hugo en Merijn lieten Krol ook kennismaken met Snapchat; met resultaat.

Ruud de Wild zoekt lijsttrekkers op

NPO Radio 2-dj Ruud de Wild komt naar Den Haag om lijsttrekkers aan de tand te voelen. De Wild zegt dat hij een zwevende kiezer is en dat hij ze daarom vragen wil stellen. Luisteraars kunnen dat ook doen. Verder wil De Wild weten welke muziek de politici op de been houdt, nu ze van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat campagne voeren.

De Wild verwijst op de site van Radio 2 naar een eerdere reeks gesprekken met lijsttrekkers. In de campagne van 2002, toen hij nog voor NPO 3FM werkte, was Pim Fortuyn een van zijn gasten. Kort na die uitzending op 6 mei 2002 werd Fortuyn doodgeschoten op het Media Park. De Wild maakt de uitzendingen met de lijsttrekkers van dit jaar (op 6, 8 en 10 maart) met dezelfde regisseur als toen.

Asscher: Rutte vergroot zelf tegenstellingen

Lodewijk Asscher is na zijn optreden bij Tubantia in Twente gebleven. Hij ging vanavond in Hengelo in gesprek met kiezers. Over de waarschuwing van VVD-leider Rutte voor een verkiezingsoverwinning van de PVV en grotere tegenstellingen in de samenleving, denkt de PvdA-lijsttrekker het zijne. Volgens Asscher vergroot Rutte zelf die tegenstellingen door te willen bezuinigen op onder meer minima en de zorgtoeslag. "Dat is een fundamenteel verkeerde keuze", wordt Asscher geciteerd.

'Rutte wil tweestrijd forceren'

Mark Rutte (VVD) sprak vandaag zijn zorgen uit over een mogelijke overwinning van de PVV op 15 maart. "Een interessante uitspraak", vindt politiek verslaggever Ron Fresen. "Rutte ziet dat de tweestrijd met Wilders maar niet van de grond komt. Het kenmerk van een tweestrijd is dat je samen groter wordt en dat je andere partijen achter je laat. Maar CDA, D66 en GroenLinks komen juist dichterbij." Door te waarschuwen voor een verkiezingsoverwinning van de PVV, probeert Rutte de tweestrijd aan te wakkeren, zegt Fresen.

De VVD en de PVV delen de bovenste plek in de Peilingwijzer, al is de trend van de PVV dalend. Wilders was de laatste dagen weinig te zien, maar maakte vandaag bekend dat hij zijn publieke campagne hervat. Ook Rutte zal de in de laatste campagneweken zichtbaarder zijn: zo doet hij zondag mee aan het Carrédebat van RTL Nieuws.

Veel nieuwe leden voor VNL

De partij Voor Nederland heeft na de confrontatie tussen lijsttrekker Jan Roos en Eva Jinek tientallen nieuwe leden geregistreerd. Roos zegt op Twitter dat veel mensen "de politieke correctheid" beu zijn.

Roos stelde gisteravond de objectiviteit van Jinek ter discussie. Die pikte dat niet. Na de uitzending van Pauw & Jinek maakten Roos en Jinek nog wel een selfie.

Arib: Kuzu overschrijdt grens

Kamervoorzitter en nummer 2 van de PvdA-kandidatenlijst Khadija Arib vindt de uitspraken van Denk-leider Kuzu over artsen die de behandeling van allochtone ouderen eerder zouden stoppen dan die van andere patiënten, onethisch. "Dit is een grens die je niet zomaar kunt overschrijden. Dit is slecht voor het imago van het parlement", zei ze. Volgens Arib zaait Kuzu met zijn uitspraken angst, vooral onder allochtone ouderen.

Ook keurt Arib de vergelijking af die Kuzu maakte tussen PVV-leider Wilder en Hitler. "Dit lost de problemen niet op. Wees alsjeblieft een beetje respectvol voor elkaar. Na 15 maart zitten we allemaal weer in diezelfde zaal. We moeten verder met elkaar."

De aanvallen van Kuzu op haarzelf en andere Kamerleden noemt ze "het demoniseren van collega's". "Voor onze parlementaire democratie is dit ongekend en het baart mij wel zorgen", aldus Arib. Ze doelt op de filmpjes van Denk met kritiek op het stemgedrag van collega-Kamerleden van Turkse of Marokkaanse afkomst. Kuzu vindt op zijn beurt de uitspraken van Arib "een Kamervoorzitter onwaardig".

Q&A: de verkiezingen

Google weet alles, dus ook welke vragen mensen hebben over de verkiezingen. De vijf meest gegooglede vragen worden beantwoord door NOS op 3.

PvdA'er Tichelaar weg in Drenthe

In Drenthe is Commissaris van de Koning Jacques Tichelaar opgestapt. De PvdA'er had zich bemoeid met de toewijzing van een ontwerpopdracht in Assen aan zijn schoonzus. Dat kost hem nu zijn baan.

De kwestie komt uiterst ongelegen, zegt politiek verslaggever Ron Fresen. "Het is voor iedere partij vervelend als een bestuurder in campagnetijd moet opstappen vanwege een integriteitskwestie."

PvdA-leider Asscher noemt het vertrek van Tichelaar "een verstandig besluit".

Volle bak bij GroenLinks

Jesse Klaver spreekt volgende week donderdag 5000 aanhangers toe in concertzaal AFAS Live, de vroegere Heineken Music Hall. De Meetup is helemaal uitverkocht, zegt GroenLinks. Twee derde van de bezoekers zou geen lid zijn van de partij.

Enige ijdelheid is Klaver, die zich eerder met Barack Obama vergeleek, niet vreemd: in de eerste zin van het persbericht over de uitverkochte campagnebijeenkomst wordt hij in een adem genoemd met Sting en Bob Dylan. Zij staan binnenkort ook in de zaal in Amsterdam.

Pechtold bedreigd na nepfoto

Alexander Pechtold (D66) is met de dood bedreigd na de publicatie van een nepfoto waarop hij was afgebeeld. Pechtold wil niet te veel zeggen over de bedreigingen, maar noemt ze wel "onfris". "Laat ik het zo zeggen: dat ik de dag niet zou afmaken."

Pechtold komt aan het woord in de documentaire Wie is Wilders? van de Belgische zender Canvas. Die wordt morgen uitgezonden. Wilders had de nepfoto van Pechtold verspreid op Twitter. Veel politici reageerden geschokt.

Vanavond op tv

Tv-kijkers hebben weer de keus: in tal van programma's zijn vanavond lijsttrekkers te zien. Een greep uit het aanbod:

- Fleur Agema (PVV) en Mona Keijzer (CDA) gaan naar Pauw & Jinek. Die uitzending begint om 23.00 uur op NPO 1.

- Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren wordt geïnterviewd door Humberto Tan in RTL Late Night, om 22.30 uur op RTL 4

- Henk Krol van 50Plus beantwoordt vanavond op NPO Radio 1 vragen van kinderen, in de rubriek De Kinderstem

- En SP-leider Emile Roemer is om 22.00 uur bij Nieuwsuur (NPO 2). Daar komt tot aan de verkiezingen iedere avond een lijsttrekker aan het woord

Wilders gaat weer flyeren

Geert Wilders hervat zijn publieke campagne. "We gaan weer het land in", zegt de PVV-leider in een persbericht. Op 8 maart gaat Wilders flyeren in Breda en een dag later bezoekt hij een dierenasiel. Op 11 maart gaat Wilders op campagne in Zuid-Limburg. "De kiezer wil ons zien en wij de kiezer ook!"

Wilders had zijn publieke campagne stilgelegd nadat bekend was geworden dat een van zijn beveiligers informatie had gelekt en twee anderen met geld hadden gesjoemeld. Volgens premier Rutte en minister Blok van Veiligheid en Justitie kon Wilders veilig campagne voeren, maar hij besloot zelf om campagne-activiteiten op te schorten. Daarom ging een flyeractie in Volendam vorig weekend niet door.

Henk Krol kan erom lachen

50Plus-leider Henk Krol vindt de media-aandacht over zijn uitgedunde agenda overtrokken, zei hij vanochtend in het RTL-programma Koffietijd. Maar hij kan er zo te zien ook om lachen: op campagne in Lelystad laat hij opgewekt de voorpagina van het AD zien, waarop staat dat hij "niet in optimale conditie" is. Krol zegt zelf dat het allemaal wel meevalt.

In zijn agenda had Henk Krol ook nog plek voor een interview met NRC. Daarin kwam wederom de verwarring over de AOW-standpunten van 50Plus ter sprake. "Het blijft je achtervolgen", zegt Krol daarover. "Kennelijk vindt iedereen het heel leuk als je een keer een foutje maakt. En dan denk ik: in welk land leven we?”

Rutte bezorgd over mogelijke winst PVV

VVD-leider Mark Rutte is er nog niet gerust op dat hij voor de derde keer op rij de verkiezingen kan winnen. Op campagne in Zeist zei Rutte dat de kans "levensgroot" is dat de PVV van Geert Wilders de grootste wordt en dat hij daarover bezorgd is. Opvallend, want maandag voorspelde Rutte nog dat de VVD 41 zetels haalt en de PVV 15. "Dat verwacht ik", zei hij toen.

Rutte was met de VVD-koffietruck in Zeist. Hij herhaalde daar zijn uitspraak dat hij niet meer gaat samenwerken met de PVV. Verder voerde hij in de Utrechtse plaats gesprekken met kiezers en nam hij - natuurlijk - tijd voor selfies.

'Goed gedaan, collega!'

In debatten gaat het er soms hard aan toe, maar lijsttrekkers en kandidaat-Kamerleden hebben ook aardige woorden voor elkaar over. Zeker vandaag, op complimentendag. Kijk maar!

Complimenten voor onze vloggers

Campagnevlog nummer 2 van Xander van der Wulp en Vincent Rietbergen staat online. Op complimentendag heeft Denk-lijsttrekker Kuzu aardige woorden over voor het NOS-duo.

​Roemer: het moet niet te veel over de poppetjes gaan

Ook SP-lijsttrekker Roemer vindt dat er in deze verkiezingscampagne te veel over de toekomstige premier wordt gepraat. Bij BNR gaf hij dat als antwoord op de vraag of hij zelf premier wil worden. Roemer zei dat deze verkiezingen over de richting van het kabinet moeten gaan. SGP-leider Van der Staaij zei vanochtend ook dat er te veel aandacht is voor de premiersvraag.

Volgens Roemer moeten kiezers vooral kijken welke thema's ze belangrijk vinden, daar de beste partij bij kiezen en dan hopen dat die in het kabinet komt. "Welke poppetjes we daar dan bij neerzetten, zien we daarna wel. De beste man of vrouw op de beste plek." Hij benadrukte dat zelfs de grootste partij niet de garantie heeft dat die de premier levert.

Asscher rekent op 26 zetels

PvdA-lijsttrekker Asscher verwacht dat zijn partij op 15 maart de grootste wordt. Aan het einde van een gesprek met lezers van Tubantia werd Asscher gevraagd een voorspelling te doen van de uitslag. Daarin zette hij zijn eigen PvdA op één, met 26 zetels. Coalitiegenoot VVD krijgt er 25. Voor de kleinere partijen gaf hij geen voorspelling. "Ik wens ze het allerbeste", zei Asscher alleen.

In de Peilingwijzer staat de PvdA op 12 tot 14 zetels. Op de vraag of Asscher echt 26 zetels verwacht of daar alleen maar op hoopt, antwoordde hij: "Het is mijn voorspelling."

Asscher hoopt op nieuw sociaal akkoord

Asschers Wet Werk en Zekerheid, bedoeld om de wildgroei aan flexcontracten te beteugelen, ligt politiek erg gevoelig. De PvdA-leider is bereid zijn plannen aan te passen, maar dan wel met steun van werkgevers en werknemers. "Ik hoop op een nieuw sociaal akkoord." Volgens Asscher willen rechtse partijen als de VVD en het CDA het ontslagrecht versoepelen, "maar dat zal er vooral toe leiden dat mensen hun baan verliezen".

Asscher: grenzen aan instroom asielzoekers

De PvdA-leider wil niet nog een keer 58.000 mensen opvangen, zoals in 2015 gebeurde toen er een grote instroom was van asielzoekers. "Het idee dat we dat jarenlang kunnen volhouden, lijkt me naïef", zei Asscher in Enschede.

Hij vindt dat de politiek mensen meer bij het asielvraagstuk moet betrekken. Asscher: "Veel van de onvrede ontstond doordat mensen erdoor overvallen werden".

Van Zeeland tot Groningen: de partijen komen overal

Asscher: mensen hebben vertrouwen in mij

Lodewijk Asscher is in Enschede en reageert op de vraag of hij nog vertrouwen heeft in de goede afloop. Met nog twee weken te gaan staat de PvdA in de Peilingwijzer op dertien zetels. En daar zit al weken nauwelijks beweging in.

"Mensen zijn boos dat we met de VVD zijn gaan regeren", zei Asscher. "Wij nemen verantwoordelijkheid en we doen ook lastige dingen. Sommige dingen gaan goed, andere niet. In de politiek heb je wat aan partijen die wat voor je willen doen."

Asscher: "Ik hoop dat mensen op weg naar het stemhokje denken dat wij mensen zijn die er staan, waar ze wat aan hebben. Ik vind het belangrijk dat je een stem geeft aan mensen die je vertrouwt. En ik heb gemerkt dat mensen mij vertrouwen."

SGP wil verantwoordelijkheid dragen, maar hoeft niet persé in kabinet

De SGP vindt dat elke partij bereid moet zijn om medeverantwoordelijkheid te dragen voor het beleid. SGP-leider Van der Staaij wees er bij RTL Z op dat zijn partij de afgelopen periode verschillende deelakkoorden met het kabinet heeft gesloten.

Maar hij benadrukte dat de SGP er niet alles aan doet om in het kabinet te komen. "We lopen er niet voor weg, maar we zitten er ook niet gretig op te wachten in de zin van: 'o, als we er maar in kunnen komen'. Want dat kan ook makkelijk je eigen geloofwaardigheid schaden."

Van der Staaij gaat niet in een kabinet zitten dat stervenshulp bij een 'voltooid leven' mogelijk wil maken. De SGP is bang dat mensen moeten motiveren waarom ze verder willen leven, als dat plan wet wordt. Vanochtend stond in kranten een advertentie van de SGP onder de de kop 'Wijsheid van de grijsheid'.

Van der Staaij zei dat de advertentie niet alleen een protest is tegen hulp bij een voltooid leven, maar dat het vooral een campagne is voor het onvoltooide leven. Hij vindt dat het in de discussie over ouderen te vaak gaat over gebreken en een waardige dood, maar te weinig over hoe de wijsheid van ouderen kan worden benut.

Wilders niet bij Nieuwsuur of 3FM, wel bij MAX

Nu live: Asscher in Enschede

Er staat vandaag nóg een vraag-antwoordsessie op het programma in Enschede. Na Gert-Jan Segers van de ChristenUnie is ook vice-premier en PvdA-leider Lodewijk Asscher naar het oosten van het land afgereisd.

Asscher is er om 14.00 uur. Tot die tijd houdt politiek verslaggever Ferry Mingelen een inleiding. We zenden de bijeenkomst aan de Universiteit Twente rechtstreeks uit op NPO Politiek.

VNL ziet toename leden na clash Roos en Jinek

De partij van lijsttrekker Jan Roos heeft gisteravond vlak na de uitzending van Pauw & Jinek een twintigtal leden erbij gekregen. Dat is meer dan op een gebruikelijke avond, zegt woordvoerder Matthijs Weststrate.

Ook kwamen volgens hem veel positieve reacties binnen op het optreden van Roos. Hij kreeg het aan de stok met Jinek omdat hij haar enige vorm van objectiviteit aanraadde. Volgens Weststrate zeiden mensen dat ze blij waren dat Roos zich niet had laten kisten.

Jullie reageerden veel op Denk-leider Kuzu

Tunahan Kuzu, lijsttrekker van Denk, was vanochtend te gast in Nieuwspoort. Op onze Facebook-livestream konden kijkers vragen stellen. Daar kwamen opvallend veel reacties binnen: maar liefst 2500.

Er werd een stevige discussie gevoerd tussen aanhangers van Denk en aanhangers van andere partijen. De meeste reacties en vragen gingen over het thema verbinding, een stokpaardje van Denk. "Is in uw partij de verbinding, tussen de afkomst van alle Nederlanders die in de Nederlandse maatschappij weerspiegeld worden, ook goed aanwezig?", vroeg Areen. Ook Sjerp had daar een vraag over. "Hoe kun je praten over acceptatie als je zelf geen handen geeft aan mensen die te gast zijn?"

En Harmen vroeg: "Waarom zegt u te verbinden als u wel een collega vergelijkt met een massamoordenaar? En dat u niet wenst aangesproken te worden over uw Turkse identiteit maar wel Facebookfilmpjes maakt van Kamerleden die u wel aanspreekt op hun etnische achtergrond?"

Kuzu gaf daar tijdens het interview op Facebook antwoord op. "Het is heel belangrijk dat als je wil verbinden dat diegene die tegenover je staat ook verbonden wil worden. Is dat niet het geval, dan moet je er helaas voor zorgen dat de boodschap wat meer kracht wordt bijgezet."

Van der Staaij: premier Pechtold klinkt niet als muziek in de oren

SGP-lijsttrekker Van der Staaij is niet erg enthousiast over D66-voorman Pechtold als premier. Pechtold heeft zich al een paar keer opgeworpen als kandidaat-minister-president.

Van der Staaij zei daarover bij RTL Z dat premier Pechtold hem niet als muziek in de oren klinkt. "Ik ben bang dat hij wel eens de laatste premier zou kunnen zijn en dat hij daarna zegt: 'we moeten nu doorpakken naar de Verenigde Staten van Europa'." Van der Staaij benadrukte verder dat hij ook op het gebied van medische ethiek tegenover D66 staat.

De SGP-leider vindt ook in het algemeen dat er wel erg vaak over kandidaat-premiers wordt gepraat. Veel partijleiders zien zichzelf als de nieuwe minister-president. Van der Staaij zei dat we er "onze tijd beter in kunnen steken om te vertellen waarom we goede plannen hebben in plaats van mee te doen aan het spelletje wie de volgende premier wordt".

Sport in partijprogramma's: wie vindt wat?

Segers deelt zetels uit

Net als andere lijsttrekkers die te gast zijn in Enschede (op Klaver na, die vanwege bijgeloof weigerde) doet Segers een voorspelling van de zetelverdeling na 15 maart. Dit is zijn verwachting.

Zijlstra tegen Pechtold: kijk eens in de spiegel

VVD-fractievoorzitter Zijlstra verdedigde de stelling "werk moet lonen" bij het radioprogramma Stand.nl. Hij moest lachen om de stelling, want hij begreep niet dat mensen het daarmee oneens kunnen zijn. Zijlstra wil dat de uitkeringen worden bevroren om mensen aan te moedigen om te gaan of blijven werken.

Ook reageerde hij op D66-lijsttrekker Pechtold. Die zei vanmorgen in De Telegraaf dat Rutte niet eerlijk is over de verborgen belastingverzwaringen in het VVD-programma. Nergens zou staan hoe de VVD zich gaat houden aan de afgesproken klimaatdoelen van Parijs. Volgens Pechtold betekent dat een lastenverzwaring van 3 tot 5 miljard euro. Is de beloofde lastenverlichting van de VVD dan wel een realistisch plan?

"Jazeker", antwoordde Zijlstra. De VVD houdt zich volgens hem gewoon aan de internationale klimaatafspraken. "Wat je zegt, ben je zelf, Pechtold. Kijk eens in de spiegel."

Krol was vanmorgen gewoon op tv

Henk Krol vindt alle media-aandacht over zijn uitgedunde agenda niet op zijn plaats. Gisteren zei 50Plus-voorzitter Nagel dat de lijsttrekker het wat rustiger aan doet de komende weken.

Met de voorpagina van het AD in zijn hand, legde hij vanmorgen in het RTL-programma Koffietijd uit dat er slechts twee radio-optredens zijn afgezegd en dat er een afspraak is verplaatst. "Als ik opkom voor de ouderen en zeg dat de AOW en de pensioenen omhoog moeten, dan haal ik de voorpagina niet. Met zo iets onzinnigs wel."

Krol legde bij Koffietijd uit dat hij de afspraken om praktische redenen moest afzeggen. "De uitzendingen waren zo verschrikkelijk vroeg dat ik de rest van mijn programma niet meer kon halen."

Huishoudelijke mededeling van Nieuwsuur

'Betaald werk is niet alles'

"Gij zult betaald werk hebben." Dat noemt ChristenUnie-leider Segers een van de geboden van het huidige kabinet VVD/PvdA. "Zij zien dat als de weg naar geluk", zegt hij in Enschede. "Maar dat is niet waar. Betaald werk is niet alles."

Hij vindt het abnormaal dat gezinnen met een of twee kostwinners die hetzelfde inkomen hebben heel verschillend worden belast. Segers noemt dat een boete op zorg voor elkaar.

Segers: wij bidden voor alle partijen

Gert-Jan Segers van de ChristenUnie is te gast bij de Universiteit Twente. Hij heeft het onder meer over zijn geloof. Hij zegt dat ze bij fractievergaderingen van de ChristenUnie bidden voor politici van alle gezindten. Maar niet voor een grote verkiezingswinst. "Ik geloof dat God ons allemaal de vrijheid heeft gegeven om zelf te kiezen op 15 maart."

Verder gaat het over zijn reden om de politiek in te gaan. "Ik wil het niet alleen op zondag heel fijn hebben, maar ook op maandag het verschil kunnen maken."

Het gesprek met Segers is te bekijken op NPO Politiek.

Weer een nieuwe stemwijzer: die voor huurders

De Woonbond lanceert vandaag een stemwijzer speciaal over huren. Door elf stellingen te beantwoorden kunnen huurders zien welke partij het beste bij ze past als het om huren gaat.

De Woonbond heeft onder huurders ook een peiling laten uitvoeren door TNS Kantar. Daaruit blijkt dat de coalitiepartners VVD en PvdA nog nauwelijks op stemmen kunnen rekenen.

Vooral de PVV, GroenLinks en 50Plus hebben geprofiteerd en zien de steun onder huurders groeien. De PVV (18 procent) en de SP (8 procent) zijn het grootst onder huurders

Kuzu over Rutte: niet premier voor álle Nederlanders

Midden in een compliment voor D66-leider Alexander Pechtold in het kader van Complimentendag valt de Denk-leider premier Rutte aan. Hij herhaalt zijn kritiek dat Rutte niet de premier voor álle Nederlanders is.

ChristenUnie-leider Segers in Enschede

Nu live op NPO Politiek het bezoek van Gert-Jan Segers, lijsttrekker van de ChristenUnie, aan Enschede. Hij is daar op uitnodiging van de krant TC/Tubantia en de Universiteit Twente en beantwoordt vragen van lezers.

Wil Denk scooters nou verbieden of niet?

Lijsttrekker Kuzu, vanmorgen te gast bij de NOS, werd op de radio en op Facebook gevraagd naar het standpunt van zijn partij over tweetakt brommers. In het verkiezingsprogramma staat dat er om de luchtkwaliteit te verbeteren een verbod moet komen.

"Is dat niet gewoon een verbod op scooters?", vroeg politiek verslaggever Joost Vullings in het NOS Radio 1 Journaal. "Ik ben niet zo mechanisch onderlegd", antwoordde Kuzu. "Maar het is niet de bedoeling om alle scooters te verbieden."

Even later legde Kuzu op Facebook uit wat zijn partij nou precies wil. "Het gaat om de meest vervuilende soort scooters. De huidige modellen scooters zijn viertakt. Die willen we niet verbieden."

Bussemaker wil geen gratis techniekonderwijs

Minister Bussemaker (PvdA) van Onderwijs reageerde in het NOS Radio 1 Journaal op de oproep van Aalberts-topman Pelsma in het FD om technische opleidingen een paar jaar gratis te maken. Pelsma wil er meer studenten komen, zodat Nederland technologisch voorop gaat lopen.

Bussemaker vindt gratis onderwijs geen goed idee. Ze wijst erop dat er nu 2,5 keer zo veel techniek-studenten zijn als in 2000. De bal ligt nu bij de bedrijven zelf. "Mijn grote probleem is dat wij geleverd hebben, maar vervolgens gaat een heel groot deel van de afgestudeerden niet in een technisch beroep werken. Blijkbaar is het bedrijfsleven niet interessant genoeg voor ze."

​Wie is vandaag waar?

Koffie schenken, flyeren en interviews: de meeste lijsttrekkers hebben weer een tjokvolle agenda. Een selectie:

- Denk-leider Tunahan Kuzu beantwoordt vanaf 9.15 uur vragen van kiezers op de NOS-Facebookpagina.

- ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers is vanaf 10.30 uur in Enschede voor het dagelijkse gesprek met een lijsttrekker van De Twentsche Courant Tubantia en de Universiteit Twente.

- Jesse Klaver (GroenLinks), Emile Roemer (SP) en Sylvana Simons (Artikel 1) zijn vanaf 11.30 uur op het ROC in Amsterdam-Noord. Ze worden begeleid door BNN'er Tim Hofman, die een campagne is begonnen om jongeren naar de stembus te krijgen.

- Mark Rutte is om 13.30 uur met de VVD-koffiebus op de markt in Zeist.

- CDA-leider Sybrand Buma neemt om 21.00 uur plaats aan de Tafel van Tijs op NPO 2.

- Een uur later komt Emile Roemer (SP) uitgebreid aan het woord in Nieuwsuur, ook op NPO 2.

Kuzu: had woorden zorgvuldiger moeten kiezen

Tunahan Kuzu van Denk reageert in het NOS Radio 1 Journaal ook nog op de ophef die de afgelopen dagen ontstond na zijn opmerking dat artsen eerder stoppen met de behandeling van patiënten met een migrantenachtergrond.

"Ik heb nooit bedoeld dat artsen dit bewust met kwade opzet doen", zegt hij. "Heel veel artsen in Nederland werken dag en nacht en doen het beste voor de patiënt."

Hij zegt dat hij zijn woorden zorgvuldiger had moeten kiezen, maar blijft achter zijn punt staan. "Wat we wel onder ogen moeten zien, is dat er vanwege taalbarrières voor mensen keuzes gemaakt kunnen worden en ook zijn gemaakt, die als gevolg hebben het in leven blijven of het leven laten."

Kuzu wil daarom dat in elk ziekenhuis een tolk Turks en Arabisch is.

Kuzu heeft geen compliment over voor Wilders

Denk-lijsttrekker Kuzu is te gast in het NOS Radio 1 Journaal. Presentator Jurgen van den Berg vraagt hem om in het kader van Complimentendag iets aardigs te zeggen over PVV-leider Geert Wilders. "Dat vind ik heel moeilijk", zegt Kuzu. Gisteren lag Kuzu met Wilders overhoop nadat hij hem had vergeleken met Hitler.

Kuzu maakte D66-collega Pechtold wel een compliment. Die zat gisteravond bij Pauw & Jinek. "Hij profileert zich de laatste tijd heel nadrukkelijk als premierskandidaat", zei Kuzu. "Je ziet dat hij heel graag wil en dat doet hij uitstekend."

Zo klinkt de campagne

De lijsttrekkers zijn dezer dagen niet uit de media weg te slaan. Gisteren draaide het vooral om Krol, Kuzu en de clash tussen Roos en Jinek. In het NOS Radio 1 Journaal hoor je elke ochtend een klankbeeld van de verkiezingscampagne 2017:

Kuzu 'lijsttrekker van de dag'

Tunahan Kuzu, de lijsttrekker van Denk, is vanmorgen te gast in het NOS Radio 1 Journaal. Vanaf 8.30 uur licht hij zijn standpunten toe.

Luister online live mee.

Daarna, om 9.15 uur, gaat Kuzu op onze Facebookpagina en op NPO Politiek vragen beantwoorden van kiezers. Je kunt je vragen aan de Denk-lijsttrekker nog kwijt op Facebook.nl/NOS.

Joost Vullings over Peilingwijzer: het is aan het nivelleren

"De koploper heeft nog maar 25 zetels en de nummer zes heeft er 13. Dat is een opmerkelijk klein verschil", zegt politiek verslaggever Joost Vullings over de Peilingwijzer die vandaag verscheen. "Het is aan het nivelleren. Niemand loopt uit, het drukt een beetje in elkaar."

Bij de huidige stand van de peilingen zou de hele top-5 minus de PVV een kabinet kunnen vormen. "Ze hebben alle vier de PVV uitgesloten. Dan krijgen we dus een kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Die hebben dan 77 zetels in de Tweede Kamer én voldoende zetels in de Eerste Kamer."

Maar, benadrukt Vullings, de uitslag op 15 maart wordt ongetwijfeld anders dan de peilingen nu aangeven.

Ochtendkranten: beveiliging Wilders en VVD schrapt klimaat

Het belangrijkste politieke nieuws uit de kranten komt vanmorgen uit De Telegraaf. Op de voorpagina staat dat een speciale eenheid van defensie helpt bij het beveiligen van PVV-leider Wilders. Het gaat om leden van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB).

De medewerkers van de BSB zouden taken hebben overgenomen van de Dienst Beveiligen en Bewaken (DBB). Die raakte vorige week in opspraak vanwege een agent, die informatie had doorgespeeld aan mensen in zijn omgeving.

Verder staat in Trouw dat de VVD een passage over klimaatverandering uit het verkiezingsprogramma heeft gehaald op aandragen van een klimaatsceptisch lid. "De zin dat klimaatverandering leidt tot 'stijgende zeespiegels en hevige regenbuien', is uit de tekst verwijderd", schrijft de krant.

En de SGP heeft in een aantal ochtendkranten een paginagrote advertentie geplaatst waarin de partij oproept om ouderen beter te behandelen. Dit alles onder het motto: "Benut de wijsheid van de grijsheid."

RTL-debat zorgt niet voor veranderingen in Peilingwijzer

Weinig veranderingen in de Peilingwijzer, die vanmorgen weer is bijgewerkt met de laatste peilingen. Volgens maker Tom Louwerse heeft het RTL-debat van zondag niet voor grote veranderingen in de politieke voorkeuren gezorgd.

Gedeeld eerste blijven de VVD (23-27) en de PVV (22-26). De dalende trend die de PVV al het hele jaar laat zien, is afgevlakt, maar nog niet voorbij.

Het verlies van 50Plus dat zich zondag al aftekende, zet door. In de Peilingwijzer staat de ouderenpartij op 5 tot 7 zetels, een daling van drie zetels binnen een week. De andere partijen blijven vrijwel gelijk.

Goedemorgen!

De campagne duurt nog precies twee weken en ook vandaag houden we je weer op de hoogte van alle ontwikkelingen.

Gisteren domineerde 50Plus-leider Henk Krol opnieuw het nieuws. Hij is vermoeid en was door een medisch onderzoek ook niet scherp bij zijn laatste media-optredens. Nu is zijn agenda uitgedund.

Ook waren Denk-leider Tunahan Kuzu en PVV-leider Geert Wilders in het nieuws: Kuzu herhaalde gisteren zijn uitspraak dat Wilders op weg is "om een nieuwe Hitler te worden", waarop Wilders Kuzu adviseerde om voorgoed uit Nederland te vertrekken.

Het tv-moment was laat op de avond, toen VNL-lijsttrekker Jan Roos botste met Eva Jinek. Kijk dat fragment hier terug: