Duitsland is in korte tijd opgeschrikt door meerdere aanslagen. Maar ook de aanslagen op de vliegvelden van Brussel en Istanbul, de dodelijke schietpartij in Orlando en het bloedbad op de boulevard van Nice liggen nog vers in het geheugen. Ernstige geweldsdelicten, al dan niet met een ideologisch gemotiveerde dader.
Wanneer spreek je van een aanslag of terrorisme en maakt het eigenlijk iets uit welke naam we het geweld geven? Nieuwsuur praat er over in de studio met terrorismedeskundige Jelle van Buuren.
De afgelopen week vielen in Duitsland meerdere doden en tientallen gewonden bij vier geweldsdelicten. Een aanval met een mes en een bijl in een trein bij Würzburg, een schietpartij bij een winkelcentrum in München, een steekpartij in Reutlingen en gisteravond een bomaanslag bij een muziekfestival in Ansbach.
Hoewel de motieven voor de aanslagen uiteenlopen, ligt de afkomst van de daders in Duitsland onder een vergrootglas. De dader in Würzburg was een Afghaanse vluchteling, de schutter in München een Iraanse Duitser. In Reutlingen doodde een Syrische asielzoeker een vrouw met een mes. Ook de bomaanslag in Ansbach werd gepleegd door een Syrische vluchteling.
Op de telefoon van de dader in Ansbach is een video gevonden waarin hij dreigt met een aanslag en trouw zweert aan de leider van Islamitische Staat. Hij kondigt wraakacties tegen Duitsers aan omdat Duitsland volgens hem betrokken is bij de moord op moslims. Het is nog niet duidelijk of de man ook echt contact heeft gehad met IS.
Er kunnen ook andere drijfveren spelen. De 27-jarige Syriër was namelijk psychisch in de war. Hij deed eerder zelfmoordpogingen en was onder behandeling van een psychiater. De man kwam begin juli 2014 naar Duitsland, maar kreeg geen verblijfsvergunning. Hij stond op het punt om te worden uitgewezen naar Bulgarije.
De aanslag van de Syriër kostte gisteravond alleen hemzelf het leven. Wel raakten vijftien mensen gewond, van wie vier ernstig. Vanwege het recente geweld wordt in Duitsland de beveiliging op vliegvelden, treinstations en andere drukke plekke opgeschroefd.
Veel eenlingen willen graag een gewelddaad begaan, en gebruiken IS als excuus.
De aanslagen in Duitsland werden door eenlingen gepleegd, net als de aanslag in Nice. Aanslagen die door eenlingen worden gepleegd, worden de laatste jaren vaak opgeëist door terreurgroepen. Terrorisme-expert Jelle van Buuren gaf daar eerder al twee redenen voor.
"IS roept jihadisten niet meer op om zich aan te sluiten bij het kalifaat in Syrië en Irak, maar vraagt om aanslagen te plegen in eigen land. Daardoor blijven de aanhangers in eigen land, terwijl ze eerder nog naar het buitenland gingen om voor het kalifaat te strijden."
Daarnaast heeft Van Buuren het idee dat eenlingen die een geweldsdaad willen begaan, IS als excuus gebruiken. "Dan ben je opeens geen loser meer, maar een soldaat van IS. Dat klinkt een stuk beter dan een eenzame loser met psychische problemen."