Waar onderhandelen de Grieken over?

• Marten Wiegman

  Redacteur internationale economie

De Griekse voorstellen waarover het vandaag in Brussel gaat, moeten vooral leiden tot meer inkomsten voor de Griekse overheid. In totaal zou het voor dit jaar en volgend jaar gaan om zo’n 8 miljard euro.

Maar de grote vraag is wat het effect van verdere belastingverhogingen is op de Griekse economie, die in een diepe recessie zit. Pessimisten zeggen dat de economie dan simpelweg met diezelfde hoeveelheid geld krimpt, en dat zou het paard achter de wagen spannen.

Optimisten denken dat de extra belastinginkomsten de Griekse overheid in staat stellen om met de extra miljarden de economie te stimuleren. Alleen uit de tot nu toe uitgelekte plannen van de regering-Tsipras blijkt nog niet hoe het kabinet dat wil aanpakken, laat staan dat duidelijk is wat het op zou leveren.

Mix

Veel hangt af van de mix van de maatregelen waarover de Grieken en EU, IMF en ECB -die veel geld hebben geleend aan Athene- zich nu buigen. Verhoging van de btw brengt extra geld in het laatje, maar treft arme Grieken harder dan rijkere Grieken.

Verhoging van de pensioenpremies treft werknemers en verhogen de kosten voor werkgevers. In een land met een torenhoge werkloosheid geen stimulans voor de werkgelegenheid. Bovendien lijken de opbrengsten bescheiden. Maar het is wel een eerste stap op weg naar een nieuw pensioenstelsel dat hoog op het wensenlijstje van EU en IMF staat, zeker als het vroegtijdig met pensioen gaan wordt afgeschaft.

En dergelijke voor- en nadelen zijn er ook bij verhoging van de bedrijfs- of inkomstenbelasting. Bovendien heeft Griekenland een slechte reputatie als het gaat om het innen van belastingen. Lang niet alle opgelegde belastingaanslagen worden ook daadwerkelijk geïnd.

Staatsschuld

De grootste olifant in de kamer is nog steeds de toekomst van de enorme Griekse staatsschuld. Athene wil dolgraag een toezegging dat vermindering van de schuld in de toekomst bespreekbaar wordt. Maar de geldschieters hebben daar grote moeite mee.

Europese politici hebben hun kiezers beloofd dat het geld ooit weer terug komt. Bovendien is de vrees voor het belonen van slecht gedrag groot. Anderzijds is het zonneklaar dat Griekenland de komende tijd niet in staat is zelf de schuld te betalen, en ook niet kan lenen op de kapitaalmarkt.