Netanyahu: 'Dit wordt lange oorlog' • Nog steeds weinig contact met Gaza
In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas.
- Netanyahu: 'Tweede fase ingegaan, wordt lange oorlog'
- Rode Kruis: contact kwijt met hulpverleners in Gaza
- Israëlische leger roept Gazanen opnieuw op noorden te verlaten
Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.
We gaan verder in een nieuw liveblog
Dit liveblog is afgesloten, we houden je verder op de hoogte van de ontwikkelingen op zondag via dit liveblog.
'Zware bombardementen in oosten en noorden van Gaza'
Het aantal Israëlische luchtaanvallen en artilleriebeschietingen op de Gazastrook is de afgelopen uren toegenomen volgens Al Jazeera.
"We kunnen duidelijk de zware bombardementen horen in de oostelijke gebieden van de Gazastrook", meldt de nieuwszender.
Ook in het noorden van Gaza gaan de aanvallen door volgens Al JAzeera, ook in de buurt van het Indonesische Ziekenhuis. Dat is een van de belangrijke medische centra in het gebied.
Hoogleraar oorlogsstudies: 'Grondoffensief kan heel heftige operatie worden'
De grondoperaties van Israël in Gaza verschillen op tactisch niveau niet veel van eerdere operaties, zoals die in 2014, "maar de doelstellingen gaan veel verder". Dat zegt hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga in Nieuwsuur. "Toen waren het afschrikkingsacties om aan Hamas duidelijk te maken: de raketbeschietingen moeten stoppen. Nu zeggen ze: Hamas moet worden verdreven, verslagen, vernietigd."
Israël heeft de aanvallen op Gaza gisteravond en afgelopen nacht opgevoerd. Militairen zijn de grens overgestoken en het leger voert zware bombardementen uit. Tijdens een persconferentie vanavond zei de Israëlische premier Netanyahu dat de oorlog "de tweede fase is ingegaan".
Osinga verwacht dat deze nieuwe fase gepaard zal gaan met nog meer bloedvergieten, ook aan Israëlische zijde. "Desnoods kan dit betekenen dat niet alle gijzelaars terug zullen komen."
Dat Israël de stroom en alle communicatie heeft afgesloten in de Gazastrook, noemt Osinga een "klassieke methode" van oorlogsvoering. "Dat is een van de eerste dingen die je probeert te doen. Je bemoeilijkt daarmee de communicatie van de tegenstander, zodat ze elkaar niet kunnen informeren, bijvoorbeeld over waar Israëlische eenheden binnenkomen. Het dwingt de tegenstander in een lager tempo te opereren."
Osinga denkt dat het Israëlische offensief een "heel heftige operatie" kan worden, die mogelijk maanden zal duren. "De Israëlische bevolking zal eerst het gevoel moeten hebben: Hamas is zodanig teruggebracht dat ze veilig kunnen leven. Dan pas kan er misschien weer een politiek proces op gang komen."
Erdogan haalt op pro-Palestijnse betoging keihard uit naar Israël
De Turkse president Erdogan heeft zich bij een massale betoging in Istanbul keihard uitgelaten over Israël. Volgens hem is niet Hamas de groep die oorlogsmisdaden begaat, maar de Israëlische regering onder leiding van premier Netanyahu.
De toespraak leidde ertoe dat Israël besloot alle diplomaten uit het land terug te halen. Er zijn de laatste weken veel pro-Palestijnse demonstraties in Turkije.
Oud-topdiplomaat: 'Geen reden om te onthouden van stemming'
Oud-topdiplomaat Ed Kronenburg zegt tegen Nieuwsuur de overwegingen van Nederland om zich te onthouden van stemming bij de VN-resolutie over een humanitair staakt-het-vuren te begrijpen, maar hij denkt niet dat het nodig was. "Er is denk ik ongemak gevoeld bij de Nederlandse delegatie over het feit dat ze, als ze voor de resolutie zouden stemmen, in moesten gaan tegen de positie van Israël en natuurlijk de VS, onze belangrijkste bondgenoot."
De voormalig secretaris-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken denkt desondanks dat er "niet echt reden was om te onthouden". Ook als Nederland wel voor de resolutie had gestemd, denkt Kronenburg dat er geen twijfel was ontstaan over de opstelling van Nederland wat betreft Israëls recht op zelfverdediging. "Dat kan niet het probleem zijn geweest. Ik denk wel dat het lastig is geweest dat Hamas niet veroordeeld is in die verklaring. Dat was beter geweest, maar het gaat hier om het lot van de burgerbevolking: dat je iets doet waardoor je het lot van burgers probeert te verbeteren."
Bovendien denkt Kronenburg dat, door zich te onthouden van stemming, Nederland inconsequentie kan worden verweten. "We moeten niet vergeten dat er ook nog een verschrikkelijk conflict in Oekraïne gaande is, waar heel erge dingen gebeuren met de burgerbevolking. Uiteraard zijn de conflicten niet met elkaar te vergelijken, maar je wil niet dat je het verwijt krijgt: als het daar fout gaat horen we jullie niet, maar als het hier fout gaat horen we jullie wel."
Zo zag de 'nieuwe fase' van de oorlog er vandaag uit
Israël heeft de aanvallen op Gaza gisteravond en afgelopen nacht opgevoerd. Militairen zijn de grens overgestoken en het leger voert zware bombardementen uit. Sindsdien zitten inwoners zonder telefoon- en internetverbindingen.
Kamer discussieert over Israël-debat volgende week
Verschillende partijen in de Tweede Kamer willen volgende week opnieuw een debat over de oorlog tussen Hamas en Israël. Of dat er ook gaat komen staat nog niet vast.
SP, D66 en GroenLinks-PvdA willen de situatie in Gaza bespreken. D66-Kamerlid Sjoerdsma: "In plaats van toegang tot hulp, zien we een voortdurende blokkade. Dat leidt tot veel burgerslachtoffers en tot een onveiliger Israël."
Deze partijen spraken zich vorige week tijdens een Kamerdebat al uit voor een staakt-het-vuren, maar haalden daarvoor geen meerderheid. De VVD vindt een nieuw debat niet nodig omdat dat volgens de partij een herhaling van standpunten zal betekenen.
De partijen willen het ook hebben over de stemonthouding door Nederland over een VN-resolutie die oproept tot een humanitair staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas. Demissionair premier Rutte verklaarde vandaag dat Nederland zich heeft onthouden van de stemming over de VN-resolutie omdat die niet ging over het recht van Israël om zich te verdedigen tegen terrorisme.
Nederland stemde wel in met het Canadese voorstel voor een toevoeging aan de resolutie die de terreuraanval van Hamas veroordeelt en oproept tot de onmiddellijke vrijlating van de mensen die bij die aanval werden gegijzeld. Dit voorstel kreeg onvoldoende steun van de deelnemende landen.
Israël tegen gebruik van 'Musk-internet' in Gaza
Israël is tegen het gebruik van het Starlink-netwerk in de Gazastrook. "Israël zal alles binnen zijn mogelijkheid doen om dit aan te vechten", stelt minister Karhi van Communicatie. Op dit moment is in de Gazastrook vrijwel geen communicatie mogelijk. Met gebruik van het satellietsysteem van Starlink, van miljardair Elon Musk, kan het gebied mogelijk weer gebruikmaken van internet.
Musk hintte er eerder op de dag op dat hij het netwerk beschikbaar wilde maken voor hulpdiensten in het gebied. Maar volgens Karhi gaat Hamas dan van die verbindingen gebruikmaken "voor terreuractiviteiten". "Wij weten dat en hij (Musk, red.) weet dat."
Netanyahu benadrukt belang van terughalen gijzelaars
In een ontmoeting met familieleden en naasten van gijzelaars die worden vastgehouden door Hamas heeft de Israëlische premier Netanyahu gezegd dat hij er alles aan blijft doen om de gijzelaars terug te halen. "Het belang daarvan neemt elke dag toe", zei hij.
"Het terughalen van de gijzelaars is een belangrijke doelstelling van onze operatie. We zijn er constant mee bezig", aldus Netanyahu.
De familieleden en naasten hebben er bij de Israëlische premier op aangedrongen hun geliefden te ruilen voor Palestijnse gevangen. Netanyahu bevestigde dat er gesprekken zijn gevoerd met Hamas over het ruilen van Palestijnse gevangenen voor gijzelaars. "Details daarover geven helpt niet."
Netanyahu: 'Deze oorlog is tweede onafhankelijkheidsoorlog'
De oorlog van Israël met Hamas is volgens de Israëlische premier Netanyahu "de tweede onafhankelijkheidsoorlog". Hij noemt de strijd tijdens een persconferentie in Tel Aviv "de missie van mijn leven".
Met de opgevoerde bombardementen en de grondoperatie in Gaza is Israël "de tweede fase van de oorlog ingegaan", zei Netanyahu ook. Hij herhaalt daarmee de woorden van minister Gallant van Defensie die vandaag sprak over "een nieuwe fase".
"We zijn er unaniem mee akkoord gegaan om de grondinvasie uit te breiden", stelde Netanyahu. Hij spreekt van "een lange oorlog" die Israël volgens hem zal winnen. Hij stelde dat Israël in Gaza geen oorlogsmisdaden pleegt en stelde dat Hamas dat wel doet, onder meer door gebruik van menselijke schilden.
Met de onafhankelijkheidsoorlog bedoelen Israëliërs de strijd die Joden in het gebied in 1948 voerden met een Arabische groep, waaruit uiteindelijk de staat Israël voortkwam. Deze strijd staat in Israël bekend als de Onafhankelijkheidsoorlog, maar wordt in Palestijnse kring de Nakba (de catastrofe) genoemd.
D66 en SP willen volgende week debat in Tweede Kamer
Ook D66 wil komende week een debat in de Tweede Kamer over de schrijnende situatie in Gaza. Enkele uren eerder kondigde de SP al aan een debat te willen over de situatie in Gaza en de stemonthouding door Nederland over een VN-resolutie die oproept tot een humanitair staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas.
De twee partijen, die samen 33 zetels hebben, bundelen hun verzoek. De Kamerleden gingen donderdagnacht met reces; dat betekent dat ze geen geplande vergaderingen in hun agenda hebben staan.
D66-Kamerlid Sjoerdsma schrijft op X: "In plaats van een staakt-het-vuren (VN pleidooi) zien we een escalatie van geweld. In plaats van toegang voor hulp, zien we een voortdurende blokkade. Dat leidt tot veel burgerslachtoffers en tot een onveiliger Israël."
Hamas eist vrijlating alle Palestijnse gevangenen in ruil voor gijzelaars
Hamas heeft aangekondigd dat het bereid is alle gijzelaars vrij te laten in ruil voor vrijlating van alle Palestijnse gevangen in Israël. Het is de eerste keer dat Hamas deze voorwaarde naar buiten brengt voor het vrijlaten van de meer dan tweehonderd gegijzelden in de Gazastrook.
Een woordvoerder van de Al-Qassam-brigades, de gewapende tak van Hamas, zegt in een videoboodschap dat zijn beweging dicht bij een akkoord was met Israël over de vrijlating van de gijzelaars, totdat Israël die mogelijkheid "uitstelde", meldt persbureau AFP.
Het is niet duidelijk of hij bedoelt dat de onderhandelingen stukliepen of dat een deal van de baan is door de geïntensiveerde aanvallen van Israël op de Gazastrook van vrijdagavond. Hamas zegt ook bereid te zijn te praten over een "gedeeltelijke overeenkomst" over de gijzelaars.
Save the Children ontsteld over standpunt Nederland bij VN-resolutie
Boosheid overheerst bij hulporganisatie Save the Children Nederland nadat Nederland zich heeft onthouden van stemming over een VN-resolutie over een humanitair staakt-het-vuren. "Ik ben zelf hulpverlener geweest. Wanneer je je leven in de waagschaal legt om anderen te helpen, moet je kunnen vertrouwen op juridische kaders die zijn vastgesteld", zegt directeur Pim Kraan tegen Nieuwsuur.
Demissionair premier Rutte lichtte vandaag toe dat Nederland zich heeft onthouden van stemming omdat Israël het recht moet behouden zich te verdedigen tegen terrorisme. "Er zaten heel veel goede dingen in die VN-resolutie. Maar ik zeg daar wel bij: als Israël de dreiging niet wegneemt, dan is dat het einde van Israël", zei Rutte na een radio-optreden in Den Haag.
Die verantwoording noemt Kraan "je reinste onzin". "Daar ging die resolutie helemaal niet over. Die ging over de bescherming van burgers en hulpverleners. Wij hebben 34 medewerkers in Gaza zitten met hun gezinnen. We hebben al het contact met hen verloren. We weten dat er gisteren 113 kindjes in couveuses lagen en dat het na het uitschakelen van de stroom binnen tien minuten met hen gedaan zou zijn. Dit is verraad op humanitaire principes."
Kraan wijst erop dat Nederland in 2018 mede-initiatiefnemer was van een resolutie die uithongering als wapen aanmerkt als oorlogsmisdaad. De Veiligheidsraad van de VN nam die resolutie unaniem aan. "Landen die gebonden zijn aan die resolutie hebben een inspanningsverplichting andere landen erop te wijzen dat dit verboden is. Het International Gerechtshof zetelt in Den Haag, Nederland is de zetel van recht. Maar als het ons niet uitkomt, lappen we dat aan onze laars."
Correspondent Nasrah Habiballah: 'Israël lijkt aanval op te bouwen'
In plaats van in één keer over te gaan op een groot grondoffensief lijkt Israël de aanval op Hamas steeds meer op te bouwen, stelt correspondent Nasrah Habiballah. Ondertussen neemt de angst bij de bevolking in de Gazastrook steeds verder toe, zegt zij:
Israël haalt alle diplomaten terug uit Turkije
Israël haalt alle diplomaten terug uit Turkije, meldt de Israëlische minister Cohen van Buitenlandse Zaken. Als reden noemt hij "de harde verklaringen die vanuit Turkije komen". Hij doelt hoogstwaarschijnlijk op de toespraak die president Erdogan eerder vandaag hield in Istanbul. Daarin stelde hij dat niet Hamas, maar Netanyahu een terroristische organisatie runt.
Vorige week haalde Israël het ambassadepersoneel in Turkije al terug vanwege toegenomen spanningen.
Familie gijzelaars bezorgd na inval Gaza: 'Niemand praat met ons'
Familieleden van Israëlische gijzelaars zijn bezorgd om de militaire acties in de Gazastrook. In Tel Aviv hielden ze een betoging om hun zorgen te uiten en steun te zoeken.
Beelden uit Gaza-stad na zware bombardementen van vannacht
Na de zware bombardementen in de Gazastrook van gisteravond en vannacht komt er weinig beeld uit het gebied omdat het telefoon- en internetverkeer grotendeels platligt.
Bekijk hieronder beelden van Gaza-stad, in het noorden van de Gazastrook, van het Franse persbureau AFP.
Hamas: zeker 110 zorgmedewerkers omgekomen in Gaza
Sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas zijn er door Israëlische luchtaanvallen 110 zorgmedewerkers om het leven gekomen in de Gazastrook. Dat stelt het ministerie van Volksgezondheid in de Gazastrook, dat onder controle staat van Hamas.
De cijfers zijn niet onafhankelijk te verifiëren, maar volgens Hamas zijn er daarnaast nog honderd artsen en medische hulpverleners gewond geraakt.
Ook zijn volgens het ministerie twaalf ziekenhuizen en ruim veertig gezondheidsklinieken gesloten vanwege schade of omdat ze te weinig benzine hebben om de noodgeneratoren te laten draaien.
Taghreed krijgt geen contact met familie in Gaza: 'Weet niet of ze nog leven'
Taghreed Elkhodary uit Amsterdam zoekt iedere dag contact met haar familie in Gaza. Maar deze ochtend komen de appjes niet aan. "Ik kan helemaal niks doen", vertelt ze.
De dag tot nu toe in foto's
Mensenrechtenchef VN: 'Bij grondoperatie kunnen duizenden burgerdoden vallen'
Als Israël een grootscheepse grondoperatie begint in de Gazastrook zullen daarbij mogelijk duizenden burgerdoden vallen, waarschuwt VN-mensenrechtenchef Türk.
Hij zegt alarm te slaan "vanwege de manier waarop militaire operaties op dit moment verlopen en in de context van de bezetting die 56 jaar duurt".
Hij roept alle partijen die betrokken zijn en alle andere landen met invloed in de regio op om "alles te doen wat ze kunnen om het conflict te deëscaleren. Sinds gisteren heeft Israël de intensiteit van aanvallen op Gaza opgevoerd. Volgens het land is dat nodig om tunnels en andere infrastructuur die Hamas gebruikt te vernietigen.
Rode Kruis: contact kwijt met hulpverleners in Gaza
Het Nederlandse Rode Kruis zegt sinds vrijdagavond het contact kwijt te zijn met hulpverleners van de Rode Halve Maan in Gaza, zoals de zusterorganisatie daar heet. Na zware bombardementen vrijdagavond ligt het telefoon- en internetverkeer in de Gazastrook grotendeels plat.
Dit betekent onder meer dat hulpverleners van de Palestijnse Rode Halve Maan geen overleg kunnen hebben met collega's buiten de Gazastrook om hulp te coördineren. Het Rode Kruis speekt van een extreem zorgelijke situatie. "Dit frustreert elke vorm van humanitaire hulp die juist op dit moment zo belangrijk is", aldus het Rode Kruis op de eigen website.
Via de satelliettelefoon heeft het Internationale Rode Kruis nog wel contact met enkele eigen hulpverleners. "Maar dat contact is beperkt en de voorraden van medisch personeel slinken."
Erdogan spreekt opnieuw steun uit aan Palestijnen op grote betoging
In de Turkse stad Istanbul is een massale pro-Palestina-betoging gehouden. Daarbij waren tienduizenden demonstranten aanwezig, evenals de Turkse president Erdogan.
Op het podium droeg hij een sjaal met daarop de Turkse en Palestijnse vlag. Hij riep Turken op om "met het vuur in hun hart voor Gaza te schreeuwen".
In Turkije zijn de afgelopen weken regelmatig betogingen om de Palestijnen te steunen. Vanwege angst voor onlusten is de Israëlische ambassade in het land sinds vorige week gesloten.
Defensieminister Israël: 'Nieuwe fase oorlog ingegaan'
Israël is met de opgevoerde aanvallen op de Gazastrook van gisteravond een nieuwe fase van de oorlog ingegaan, zegt Israëlische minister van Defensie Gallant.
"We hebben vanuit de lucht en vanaf land de terroristen op alle niveaus en op alle plekken aangevallen", stelde hij op een persconferentie. Het Israëlische leger is volgens hem nog steeds actief in Gaza en er klinken onophoudelijk luchtaanvallen in het gebied, stellen journalisten aan de grens. Volgens de Britse omroep BBC worden enkele keren per minuut raketten afgevuurd vanuit Sderot, een Israëlische stad vlak bij het noorden van Gaza.
Tientallen journalisten bekijken op afstand luchtaanvallen op Gaza
Nog altijd is de Gazastrook hermetisch afgesloten, waardoor internationale journalisten het gebied niet binnen kunnen komen. Veel van de beelden worden dan ook op afstand gemaakt. Nieuwsuur-verslaggever Ties Brock staat met tientallen journalisten op een heuvel in Israël.
Zo ziet dat eruit:
Israelische leger roept Gazanen opnieuw op noorden te verlaten
In een video op X heeft het Israëlische leger Gazanen opnieuw opgeroepen om het noorden van de Gazastreek te verlaten, "voor je eigen veiligheid". Een woordvoerder zegt dat burgers kunnen terugkeren wanneer Hamas is uitgeschakeld. Hij verwacht daar zware gevechten.
Sinds gisteravond ligt het telefoon- en internetverkeer in de Gazastrook grotendeels plat. Onduidelijk is hoe dit bericht de inwoners in de Gazastrook moet bereiken. Na vertrekoproepen eerder deze maand beloofde Israël op bepaalde routes naar het zuiden "geen schade" te zullen aanrichten. Daar wordt nu niets over gezegd.
De afgelopen weken heeft het Israëlische leger vaker inwoners van de Gazastrook opgeroepen om het noorden te verlaten en naar het zuiden te reizen. Daar voerde Israël vervolgens ook luchtaanvallen uit.
Musk zegt hulporganisaties in Gaza te gaan ondersteunen met satellietinternet
De Amerikaanse miljardair Elon Musk gaat met Starlink, zijn bedrijf dat satellietinternet beschikbaar maakt, hulporganisaties steunen die in de Gazastrook aanwezig zijn.
"We gaan de Verenigde Naties en andere internationaal erkende hulporganisaties ondersteunen", zegt Musk. Er is op dit moment in de Gazastrook vrijwel geen communicatie mogelijk. De roep aan Musk om daar via zijn Starlink-netwerk iets aan te doen werd vooral op zijn socialemedianetwerk X steeds groter. De hashtag #starlinkforgaza werd trending.
Om satellietinternet van Starlink te kunnen gebruiken moet op de grond een ontvangststation staan, een kleine schotelantenne, die verbinding maakt met een Starlink-satelliet. Voorwaarde is dus wel dat er in de Gazastrook al dit soort Starlink-satellietschotels aanwezig zijn.
Dat is volgens Musk wel het geval, maar die zijn niet in gebruik. "Geen enkel basisstation in Gaza heeft geprobeerd om te communiceren met ons netwerk", stelt Musk. Of dat eerder wel is gebeurd, is niet bekend. Ook is onduidelijk hoe Musk ervoor wil zorgen dat alleen hulporganisaties toegang krijgen tot het internet. Volgens Musk is het onduidelijk wie de Starlink-basisstations in het gebied beheert.
Israëlische leger: meerdere raketten vanuit Libanon afgevuurd op Israël
Het Israëlische leger zegt dat er vanuit Libanon meerdere raketten zijn afgevuurd op Israëlische steden en militaire posities in de grensstreek. Het leger meldt geen gewonden en zegt dat het een aantal raketten heeft onderschept. Israël zegt dat het de aanval zal beantwoorden met artilleriebeschietingen.
Ook in de grenssteek met Syrië bij de Golanhoogten, in het noordoosten van Israël, zijn explosies gehoord. Het Israëlische leger zegt nog te onderzoeken wie er achter de explosies zit.
Israël veroverde de Golanhoogten op Syrië tijdens de Zesdaagse Oorlog van 1967 en annexeerde het gebied in 1981. Op de Verenigde Staten na beschouwt de internationale gemeenschap het bergmassief als door Israël bezet gebied. De Golanhoogten grenzen aan Syrië, Libanon en Jordanië en zijn voor Israël van groot militair-strategisch belang.
Bayern München wil geen herhaling van controverse met Mazraoui
Voetbalclub Bayern München wil geen herhaling van de controverse rond oud-Ajacied Noussair Mazraoui. De Marokkaanse verdediger postte eerder deze maand een steunbetuiging aan de Palestijnen op sociale media. In de video wenste hij de Palestijnen een overwinning toe in het conflict met Israël. Voorzitter Herbert Hainer wil niet dat zoiets nog een keer gebeurt. "Het is ook duidelijk dat we dan als club de juiste conclusies moeten en zullen trekken", zegt Hainer in Duitse media.
Tegenover de club heeft Mazraoui spijt betuigd en in een verklaring maakte hij bekend dat hij "elke vorm van terrorisme en elke terroristische organisatie" veroordeelt. Daarnaast heeft hij een gesprek gehad met zijn Israëlische teamgenoot Daniel Peretz. "Het was een goed en open gesprek", zegt Hainer. "We zijn samen gaan zitten. Daniel en Nous begrijpen elkaar. Dat is een belangrijk signaal." Bayern München heeft Mazraoui nu niet bestraft.
Duizenden aanwezig bij pro-Palestijnse mars in Londen
Duizenden demonstranten zijn de straat op gegaan bij een pro-Palestijnse mars in Londen. Ze protesteren tegen de Israëlische aanvallen in de Gazastrook. Ook vorig weekend in Londen kwamen veel pro-Palestijnse betogers af op het protest, toen zo'n 100.000. De politie verwacht voor vandaag een ongeveer net zo groot aantal.
Omstreden Palestijnse leus klinkt bij vredesmars in Bergen op Zoom
In het centrum van Bergen op Zoom is vanmiddag een vredesmars uit solidariteit met het Palestijnse volk. Volgens Omroep Brabant lopen zo'n 300 mensen mee met de mars. De tocht begon om 12.00 uur bij het station van de stad. Vanaf daar lopen de deelnemers via de Grote Markt naar het Thaliaplein. Met de demonstratie wil de organisatie de vrede in een breder perspectief plaatsen, zegt Niels Minnaard, organisator van de mars, tegen de regionale omroep.
Tijdens de mars werd de leus 'From the river to the sea, Palestina will be free' geroepen door demonstranten. Eerder deze week sprak een meerderheid van de Tweede Kamer uit dat deze leus een oproep tot geweld is. Partijen vinden dat de uitspraak de vernietiging van Israël propageert. "Dat de Tweede Kamer de leus wil verbieden, is juist onderdeel van het probleem. Er is niets antisemitisch aan", aldus Minnaard.
De uitspraak heeft een lange geschiedenis. Volgens sommigen betekent die dat Israël met geweld uit dat gebied moet worden verdreven. Volgens anderen is het een oproep om de onderdrukking van de Palestijnse bevolking te beëindigen. Afgelopen zomer oordeelde het hof in Amsterdam dat een demonstrant die de leus in 2021 riep niet strafbaar is wegens opruiing, bedreiging of het aanzetten tot haat.
BBC-verslaggever: 'Mensen hebben dit nog nooit gezien'
Verslaggever Rushdi Abualouf van de BBC is nog in Gaza en beschrijft hoe de situatie op de grond is. "Er zijn minder mensen, maar de paniek is groter", zegt hij.
Rode Kruis over blackout Gaza: 'Onmogelijk om te weten waar we moeten zijn'
Het Rode Kruis heeft veel last van het feit dat het internet en het telefoonverkeer platliggen in Gaza. Dat zegt woordvoerder Bastiaan van Blokland. "Mijn internationale collega's proberen op allerlei manieren contact te krijgen met de Palestijnse Rode Halve Maan, die verantwoordelijk is voor ziekenhuizen, klinieken en ambulances in het conflictgebied. Dat is nog niet gelukt", zegt Van Blokland.
"Er is sporadisch contact met collega's van het internationale Rode Kruis via een satelliettelefoon, maar het is behelpen en ook daar is zo goed als geen contact. Hierdoor is het onmogelijk om te kunnen coördineren wat er waar nodig is. Mensen in ambulances kunnen niet zien waar ze nodig zijn. Burgers moeten hen kunnen bellen. Dat kan allemaal niet waardoor je moet gaan inventariseren. Dat doe je dan puur op de vraag: 'wat zie ik, wat hoor ik, waar ben ik nodig', maar dat is natuurlijk niet hoe je wilt werken."
Dat maakt een al chaotische situatie nog chaotischer, zegt Van Blokland. "Er is al een gebrek aan allerlei hulpgoederen voor burgers maar ook medisch specialisten. En als je dan ook al niet de communicatie met elkaar kunt afstemmen, dan heeft dat als gevolg dat meer mensen onnodig lijden."
Van Blokland zegt dat het Rode Kruis gesprekken voert met alle strijdende partijen in een conflict. "We roepen ook zeker op dat er veel meer hulpgoederen de grens over moeten. Daarnaast voeren we gesprekken om zo veel mogelijk mensen te kunnen helpen."
Rutte over stemming VN: 'Israël moet zich kunnen verdedigen'
De reden dat Nederland zich bij de VN heeft onthouden van stemming over de resolutie over een humanitair staakt-het-vuren, is dat Israël het recht moet behouden om zich te verdedigen. Dat zegt demissionair premier Rutte in een reactie tegen de NOS. "Er zaten heel veel goede dingen in die VN-resolutie. Maar ik zeg daar wel bij dat als Israël de dreiging niet wegneemt, dan is dat het einde van Israël."
Nederland was een van de 45 landen die zich van stemming onthielden. De motie van Jordanië voor een staakt-het-vuren om humanitaire hulp mogelijk te maken werd aangenomen met 120 stemmen voor en 14 tegen.
Rutte wil naar eigen zeggen dit weekend nog bellen met de Israëlische premier Netanyahu en hem vragen om twee dingen te doen: veel meer humanitaire hulp doorlaten via de doorgang bij de Egyptische grens, en zorgen dat de aanslagen door kolonisten tegen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever stoppen. "Dat zijn twee dingen die Israël onmiddellijk kan doen."
Hamas: 'We doen ons best om Russische gijzelaars vrij te laten'
Hamas probeert acht Russisch-Israëlische staatsburgers met een dubbele nationaliteit te vinden die gegijzeld zijn tijdens de aanval van de Palestijnse terreurgroep op Israël. De militante groepering wil de acht gijzelaars op verzoek van Moskou bevrijden, melden Russische persbureaus.
"Van Russische zijde hebben we via het ministerie van Buitenlandse Zaken een lijst ontvangen van burgers met een dubbele nationaliteit", zegt een Hamas-vertegenwoordiger tegen persbureau RIA Novosti. "We zijn op zoek naar die mensen. Het is moeilijk, maar we zijn op zoek. En als we ze vinden, laten we ze gaan", zegt de woordvoerder.
Eerder deze week arriveerden vertegenwoordigers van Hamas in Moskou om de oorlog met Israël te bespreken met de Russische viceminister van Buitenlandse Zaken, Michail Bogdanov. Bij die bijeenkomst was ook de viceminister van Buitenlandse Zaken van Iran aanwezig.
Familieleden van de 229 bevestigde gijzelaars hebben eerder hun bezorgdheid erover geuit dat mensen met een dubbele nationaliteit die in Gaza worden vastgehouden, naar verluidt een grotere kans maken om te worden vrijgelaten.
Eerder werden twee Amerikaanse gijzelaars vrijgelaten door Hamas. De Nederlandse regering besloot vorige week met spoed het Nederlanderschap toe te kennen aan de 18-jarige Israëliër Ofir Engel. Omdat hij nu een internationale gijzelaar is, hoopt de familie dat dit voor extra druk op de militante Palestijnse beweging zorgt en de positie van Engel iets steviger maakt.
Israël: drone-aanval op ‘terreurcel’ in Libanon
Het Israëlische leger zegt dat het een drone-aanval heeft uitgevoerd op "een terreurcel" in Zuid-Libanon. De terreurgroep zou op dat moment bezig zijn geweest met de voorbereiding van een antitankraketaanval op een gebied in de buurt van de Noord-Israëlische nederzetting Hanita. Het leger heeft beelden van de drone-aanval gedeeld op X.
De terreurgroep Hezbollah heeft de afgelopen weken tientallen raketaanvallen uitgevoerd op posities van het leger en steden in het noorden van Israël. Ook vannacht gebeurde dat, zegt Israël. Als reactie daarop viel het Israëlische leger infrastructuur van Hezbollah aan, maakte een legerwoordvoerder vanochtend bekend.
Eerder vandaag adviseerde de Amerikaanse ambassade in Libanon Amerikaanse burgers in het land om te vertrekken, vanwege "de onvoorspelbare veiligheidssituatie" in het land. De VS kan geen "garantie bieden om hen te evacueren in een crisissituatie".
TikTok-videotrend van Israëliërs die Palestijnen belachelijk maken
Op TikTok is een trend ontstaan van dansende Israëliërs en andere video's waarin Israëlische gebruikers de draak steken met het uiterlijk en het leed van de Palestijnen. Zo worden veel video's gedeeld waarin Israëliërs het licht aan en uit doen, en uit de kraan drinken terwijl ze dansen op een liedje met teksten als: "Geen elektriciteit, geen gas, met Ahmed en Fatma". De Gazastrook is sinds de oorlog afgesloten van water, elektriciteit en sinds gisteravond ook van internet.
Ook heeft een Israëlische komiek TikTok-video's geplaatst waarin ze een Palestijnse vrouw nadoet die haar kinderen verloren heeft, gebaseerd op beelden uit Gaza van vrouwen die huilen om de dood van hun kinderen door Israëlische luchtaanvallen.
Op de provocerende video's klinkt veel kritiek, niet alleen vanuit de Palestijnse hoek. Veel gebruikers van het platform vinden de video's te ver gaan en noemen ze "harteloos".
'We weten niet of onze familieleden nog leven'
Via een omweg heeft de NOS nog contact kunnen krijgen met de lokale Palestijnse journalist Ameera. Zij werkt onder andere voor Nederlandse media zoals de Volkskrant en de NOS. Ameera meldt dat er nog altijd nauwelijks telefoonverkeer of een internetverbinding mogelijk is in Gaza. Ze laat dat weten vanuit Khan Yunis, een stad in het zuidelijke deel van de Gazastrook.
"We weten ook niet wat er gebeurd is met onze familieleden in de Gazastrook. We zijn volledig van de buitenwereld afgesloten en weten niet eens of ze nog in leven zijn. We proberen zelf te overleven maar we gaan proberen om te kijken of het mogelijk is om te kijken hoe het met iedereen gaat, hier in Khan Yunis, maar ook op andere plekken."
Laatste updates leger Israël samengevat
De woordvoerder van het Israëlische leger, Daniel Hagari, heeft de media eerder vandaag een update gegeven. De belangrijkste conclusies hierover kort samengevat:
- Israëlische troepen zijn afgelopen nacht het grondgebied van de noordelijke Gazastrook binnengetrokken. Daarbij is de grondactiviteit uitgebreid met aanzienlijke aanvallen vanuit de lucht en de zee.
- Het Israëlische leger is nog steeds actief in Gaza. Bij de grondoperatie zijn geen slachtoffers bij het leger gevallen.
- Israël heeft ook militaire infrastructuur van de militante Libanese beweging Hezbollah aangevallen als reactie op aanvallen gericht op Israël.
- Verschillende Hamas-commandanten zijn gedood, onder wie iemand die volgens Hagari een belangrijke rol had gespeeld in het bloedbad van 7 oktober.
- Vandaag wordt humanitaire noodhulp, waaronder eten, water en medicijnen toegelaten in Gaza.
- Het terughalen van gijzelaars naar huis is een "ultieme nationale inspanning"
In beeld: schade in Rafah, in het zuiden van Gaza
Huis van politiek Hamas-activist verwoest door Israëlische leger
Op de Westelijke Jordaanoever is het huis van Baja Nakla, een Hamas-activist, met een bulldozer verwoest door het Israëlische leger. Op beelden van Al Arabiya is te zien hoe zijn huis, in het noorden van Ramallah, wordt platgewalst. Een journalist van Al Jazeera ter plekke meldt dat Israël zegt dat gedaan te hebben omdat een bouwvergunning ontbrak.
Baja Nakla spendeerde de afgelopen decennia veel tijd in de gevangenis, en zit momenteel ook vast. Aan het begin van de oorlog werd hij opnieuw opgepakt door Israël. Nakla's familie zegt dat hij een politiek aanhanger van Hamas. Buiten de militaire takken van Hamas heeft de organisatie ook politieke takken, met professionele ambtenaren in Gaza.
Mensenrechtenorganisaties: duizenden Gazanen die werkten in Israël vermist
Duizenden arbeiders uit de Gazastrook die in Israël werkten voordat de oorlog begon, zijn vermist. Dat melden verschillende mensenrechtenorganisaties en vakbonden aan Al Jazeera. Onder meer Gisha, een Israëlische mensenrechtenorganisatie, gelooft dat Israël een deel van de Palestijnen illegaal heeft gevangengezet in de bezette Westelijke Jordaanoever. Israël zelf heeft tot nu toe geweigerd namen van gevangenen te delen.
De werkvergunningen van deze Gazanen zouden ook afgepakt zijn. Een van deze arbeiders, een Palestijnse man geboren in Gaza, die na de aanval op 8 oktober gearresteerd werd, vertelt aan Al Jazeera over de omstandigheden waaronder hij en andere arbeiders gevangen werden genomen. Hijzelf is inmiddels vrijgelaten omdat hij in de Westelijke Jordaanoever woont.
Families van gegijzelde Israëliërs eisen uitleg over lot familieleden
Families van Israëlische gijzelaars die door Hamas in Gaza worden vastgehouden, hebben een onmiddellijke uitleg van de regering geëist over het lot van de gevangenen.
Een groep die meer dan 200 mensen vertegenwoordigt die vermoedelijk zijn ontvoerd tijdens de aanslagen van 7 oktober door Hamas, wil direct een ontmoeting met de ministers. In een verklaring zegt de groep dat ze boos zijn over de "absolute onzekerheid over het lot van de gijzelaars in Gaza, die nu ook zijn geconfronteerd met zware bombardementen".
Eerder deze week verklaarde Hamas dat ongeveer vijftig gijzelaars in Gaza waren omgekomen als gevolg van Israëlische aanvallen. De terreurorganisatie liet in het midden of dat kwam door aanvallen van Israël zelf, of dat de gijzelaars waren geëxecuteerd uit vergelding voor de Israëlische aanvallen.
De Israëlische militaire woordvoerder Daniel Hagari zei zojuist dat het Israëlische leger werkt "aan doelen die we onszelf hebben gesteld en die voor ons zijn gedefinieerd. De ontbinding van Hamas, grensbeveiliging en een nationale inspanning om de ontvoerden terug te sturen."
Over het lot van de gijzelaars zei hij dat "het terugbrengen van de ontvoerden naar huis een ultieme nationale inspanning is. En al onze activiteiten, operationeel en inlichtingen, zijn gericht op het realiseren van het doel."
Video: Israëlische leger deelt beelden van bombardementen op Gaza
Gaza communiceert via moskee-omroep
"We kunnen niet communiceren met de buitenwereld. Ze gebruiken hun krijgsmacht om ons kwaad te doen. We hebben geen kracht, alleen de kracht van God, niemand anders dan God. Bid voor ons, alstublieft.", zo klonk een moskee-omroep in Gaza bij het ochtendgebed. Het gebied is sinds gisteren afgesloten is van het internet.
Ook een andere moskee riep vanochtend bij het fajr-gebed, dat wordt gebeden bij zonsopgang, op tot hulp van medemoslims, "We vragen de hulp van moslims om te bidden voor ons, we zijn afgesloten van communicatie en hulp van buitenaf. Er is niemand anders dan God op wie we nu nog kunnen rekenen."
Israëlisch leger binnengedrongen in Noord-Gaza, zegt hulp te gaan toelaten in Gaza
Een woordvoerder van het Israëlische leger zegt dat de krijgsmacht het noorden van de Gazastrook is binnengedrongen. Israël zegt daar te zullen blijven en met "verschillende strijdkrachten deel te nemen aan de militaire activiteit, begeleid door zwaar (lucht)vuur."
"We doorlopen de stadia van oorlogvoering in Gaza", zegt hij. Het leger meldt ook dat Israël vandaag humanitaire noodhulp, waaronder eten, water en medicijnen zal toelaten in Gaza.
De onderstaande beelden zijn gemaakt door een cameraman van persbureau AP, nabij de grens met Gaza:
Save the Children: 'Hulpverlening in Gaza totaal onmogelijk'
Volgens Jos de Voogd van hulporganisatie Save The Children is het niet mogelijk om in contact te komen met medewerkers. Dat zegt hij op NPO Radio 1.
"Het is moeilijk om een beeld te krijgen van de situatie. We hebben er een team van 34 mensen, maar alle medewerkers moeten ook op zoek naar een veilige plek. Sinds gisteravond is er geen enkel contact meer mogelijk. Waarschijnlijk zitten de meeste mensen in het zuiden. Er kunnen geen mensen naar binnen of naar buiten. We kunnen alleen hulp op afstand bieden."
Volgens De Voogd is het verlenen van hulp in de Gazastrook op dit moment totaal onmogelijk. "Er komen geen hulpgoederen in. Onze vrachtwagens staan in de file bij de grens van Egypte en worden niet binnengelaten."
Ochtendbeeld uit noorden van Gaza
Beeld vanuit de Gazastrook is spaarzaam, maar in Israël staan camera's gericht op het gebied. Deze foto's zijn vanochtend gemaakt door een fotograaf van persbureau EPA.
Leger Israël publiceert video van tanks in Gazastrook
Het Israëlische leger heeft, naar eigen zeggen, beelden vrijgegeven van troepen in de Gazastrook. In de video zijn tanks te zien.
Het leger maakte ook bekend dat het afgelopen nacht ongeveer 100 straaljagers heeft ingezet in Gaza, waarbij honderden Hamas-doelen werden vernietigd. In een post op X citeerden Israëlische strijdkrachten brigadegeneraal Gilad Keinan, hoofd van de Israëlische luchtmachtoperaties. Die zei dat het "doel van de luchtmacht duidelijk is: alles vernietigen wat door de hand van Hamas wordt aangeraakt."
Nederlanders met familie in Gaza 'doodsbang', geen contact door 'blackout'
Verschillende Nederlanders laten de NOS weten dat ze geen contact hebben kunnen krijgen met hun familie in Gaza. Awni uit Den Haag vertrok vorige week naar Caïro om zo dicht mogelijk bij zijn familie in Gaza te zijn. Tot op heden heeft hij niets gehoord van zijn familie, die vanwege de uitgevallen internetverbinding niet kan communiceren met de buitenwereld.
"Haneen, mijn zus, is nog in het noorden met haar twee prachtige kinderen", schrijft hij op Instagram vanuit Caïro. "Ik kan niet stoppen met denken aan Mahmoud en Tito, die hun moeder nu vasthouden, doodsbang voor deze barbaarse bombardementen. Het is eng en angstaanjagend."
Gisteravond sprak de NOS ook andere mensen met familie in Gaza die lieten weten dat ze geen contact kunnen krijgen met hun familie. "Ze hebben het netwerk en internet afgesloten. Twee uur geen contact met onze familie. Hoe belt een gewonde nu de ambulance?", zei een van hen. De familie van zijn vrouw woont in Gaza. "Ze is doodsbang. Ik heb vier oorlogen meegemaakt, maar dit is een bloedbad."
Een andere jongen verloor zijn vader, broer, tante, twee neven en drie nichten al door bombardementen in Gaza. "Het gaat niet goed met mij", vertelt hij via Instagram. "Nu al helemaal niet met de situatie dat Israël alles heeft afgesloten qua elektriciteit en internet. Hierdoor kan ik geen contact krijgen met mijn moeder en andere broers en zussen." Gisteren sprak hij zijn familie voor het laatst.
'Militaire strategie Israël nog onduidelijk'
"Het is moeilijk in te schatten wat exact de Israëlische strategie is", zegt Han Bouwmeester, hoogleraar militaire operationele wetenschappen aan de Nederlandse Defensie Academie, in het NOS Radio 1 Journaal. "Er is nog veel onduidelijk. Dat zien we sowieso bij grootschalige aanvallen: dat vooral in de eerste uren alles nog in nevelen gehuld is. Ook wel the fog of war genoemd."
Dat is nu ook het geval, zegt Bouwmeester. "We horen eerst een woordvoerder die zegt dat het Israëlische leger een 'volgende fase' ingaat, dan is er een blackout in Gaza en dan horen we dat luchtaanvallen en artilleriebeschietingen plaatsvinden, maar Israël doet geen mededelingen over de intensiteit."
Bouwmeester wijst erop dat er nog niks gezegd is over hoe het met de gegijzelden gaat en noemt dat verontrustend. "Of de acties van Israël onderdeel zijn van een strategie om iets met de gegijzelden te doen, weten we niet. Bekend is dat Netanyahu op bezoek geweest is bij een eenheid die zich richt op opsporen en vernietigen van de tunnelsystemen. Het zou kunnen dat de operatie zich ook richt op die tunnels, maar dat blijft onduidelijk." Bekend is dat Hamas de gegijzelden ondergebracht heeft in de tunnels.
Het is waarschijnlijk dat Israël de communicatielijnen in Gaza met voorbedachten rade heeft platgelegd, zegt Bouwmeester. "Daarmee bereik je dat het letterlijk donker is, waardoor het moeilijk te zien is wat er gaande is en de communicatie wordt verstoord. Maar ik ben ervan overtuigd dat Hamas ervan doordrongen was dat Israël zou reageren op de aanval van 7 oktober, en dus is voorbereid. Ze zijn waarschijnlijk niet afhankelijk van de normale communicatiesystemen."
Bouwmeester denkt dat de Verenigde Staten een rol zouden kunnen gaan spelen in de militaire strategie van Israël. "Wat we al hebben gehoord is dat de VS aan Israël gevraagd heeft om aanvallen kleinschalig te houden. Het zou kunnen dat we de komende tijd weer zoiets gaan horen. Dan zullen we ook beter in staat zijn om patronen te herkennen en waar de gevechten zich exact afspelen. Dan kunnen we beoordelen of het een grote operatie betreft of een grondoffensief. Ik vermoed dat Israël niet zo grootschalig naar binnen gaat als aanvankelijk gepland, en dat komt wellicht mede door druk van Amerika."
VS: Amerikaanse burgers in Libanon moeten vertrekken
De Amerikaanse ambassade in Libanon raadt Amerikaanse burgers in het land dat grenst aan Israël, aan om te vertrekken, door "de onvoorspelbare veiligheidssituatie" in het land. De VS kan geen "garantie bieden om hen te evacueren in een crisissituatie".
In Libanon lijken spanningen ook verder op te lopen, door beschietingen tussen Israël en het Libanese Hezbollah.
Al Jazeera kan via satellietverbinding uitzenden in Gaza
Al Jazeera kan, ondanks de platgebombardeerde internetverbinding, communiceren en uitzenden uit Gaza, door satellietverbinding te gebruiken. Dat zegt de nieuwszender tegen de nieuwssite Politico. De blackout in de Gazastrook die gisteren door Israëlische luchtaanvallen begon, zal het nog moeilijker maken voor de bevolking om te communiceren met de buitenwereld.
Internet via satelliet werkt als een breedbandverbinding die data, en dus ook beelden en informatie, met een hoge snelheid kan opsturen via antennes naar satellieten in de lucht. Gazanen die via het Palestijnse netwerk verbonden zijn, kunnen nu het internet niet op en dus ook geen beelden delen uit het gebied. Mensen met een buitenlandse simkaart die 'roamen' kunnen wel in beperkte mate verbinding leggen via het Israëlische netwerk.
NOS-correspondent Nasrah Habiballah bericht vanuit Tel Aviv over de laatste ontwikkelingen in de Gazastrook en Israël.
Video: demonstratie in New York voor staakt-het-vuren
Israël zegt 150 'ondergrondse doelen' te hebben geraakt
Het Israëlische leger meldt dat het 150 ondergrondse Hamas-doelen heeft geraakt in het noorden van de Gazastrook. De gebombardeerde tunnels werden volgens Israël gebruikt door "terroristen". Meerdere Hamas-leden zouden daarbij vannacht zijn gedood.
Israël zegt zich vaker te richten op "Hamas-doelen", maar om Hamas-strijders te vinden in een dichtbevolkt gebied als Gaza is bijna onmogelijk. De luchtaanvallen hebben duizenden levens geëist. In dit artikel leggen we uit wat die Hamas-doelen zijn en hoe die aanvallen worden uitgevoerd.
Israëlische troepen nog steeds in Gazastrook
Israëlische troepen zijn nog altijd aanwezig in de Gazastrook, meldt een militair correspondent van The Times of Israël op X.
Eerder meldde de gewapende tak van Hamas dat Israëlische troepen de grens met de Gazastrook in ieder geval op twee plaatsen overstaken: bij Beit Hanoun in het noorden en in Bureij in het midden van de Gazastrook. Volgens de al-Qassam-brigades waren de gevechten hevig. Hamas-strijders vuurden daarbij naar eigen zeggen antitankraketten af op Israëlische tanks.
Of er een groot grondoffensief aanstaande is, valt vooralsnog niet te zeggen, zei verslaggever Mitra Nazar eerder in het NOS Radio 1 Journaal. "Het zou kunnen dat het een begin is van iets groters, maar Israël zegt van niet. Het zou kunnen dat de intensiteit van de aanvallen zal afnemen. Wel is vanuit Israël gezegd dat gisteravond de vergelding begon voor de aanvallen van Hamas."
'Kopstuk Hamas gedood die deelnam aan planning aanval 7 oktober'
Israëlische straaljagers hebben een kopstuk van Hamas die deelnam aan de planning van de aanval van 7 oktober gedood, meldt het leger van Israël. De man, genaamd Asem Abu Rakaba, was volgens het leger verantwoordelijk voor de verkenningsvliegtuigen, drones, paragliders en luchtverdediging van Hamas.
"Hij nam deel aan de planning van het bloedbad in de gemeenschappen rond de Gazastrook op 7 oktober. Hij leidde de terroristen die Israël infiltreerden met paragliders en was verantwoordelijk voor de drone-aanvallen op posten van het leger", aldus het leger en de veiligheidsdienst.
Hamas heeft niet gereageerd op de veronderstelde dood van Rakaba. De informatie kan niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Hamas: Israëlische aanvallen met 'volledige kracht' het hoofd bieden
Hamas gaat de Israëlische aanvallen "met volledige kracht" het hoofd bieden. Dat heeft de gewapende tak van Hamas gezegd. Hamas heeft naar eigen zeggen grondgevechten gevoerd met Israëlische troepen in de noordoostelijke stad Beit Hanoun van Gaza en in het centrale gebied van Bureij, beide vlakbij de grens.
Deze berichten kunnen niet onafhankelijk geverifieerd worden. "De Al Qassam-brigades en alle Palestijnse verzetskrachten zijn volledig bereid om de agressie van Israël met volle kracht het hoofd te bieden en de invallen ervan te frustreren", zegt Hamas. "Netanyahu en zijn verslagen leger zullen geen enkele militaire overwinning kunnen behalen."
Het is onbekend hoeveel mensen om het leven zijn gekomen bij de aanvallen op Gaza, meldt verslaggever Mitra Nazar in het NOS Radio 1 Journaal. "Er is vrijwel geen communicatie mogelijk, dus ook niet met de medische teams. Hierdoor is ook niet te onderschatten wat de gevolgen zijn als er niet gebeld kan worden met hulpdiensten. Het creëert een enorme chaos. En herstel van de communicatiediensten is ook moeilijk door de aanhoudende bombardementen."
Of er een groot grondoffensief aanstaande is, valt vooralsnog niet te zeggen, zegt Nazar. "Het zou kunnen dat het een begin is van iets groters, maar Israël zegt van niet. Het zou kunnen dat de intensiteit van de aanvallen zal afnemen. Wel is vanuit Israël gezegd dat gisteravond de vergelding begon voor de aanvallen van Hamas."
Bijlezen: dit gebeurde er afgelopen nacht in Gaza
Lees in dit artikel een samenvatting van wat we tot nu toe weten en wat er afgelopen nacht gebeurd is in de Gazastrook.
Artsen zonder Grenzen: 'uiterst zorgwekkende situatie'
Vanwege de schade door Israëlische luchtaanvallen en de blokkades van brandstof, elektriciteit en internet maakt Artsen zonder Grenzen zich zorgen over hun collega's en patiënten in ziekenhuizen in Gaza. "We zijn het contact kwijtgeraakt met sommige collega's. Er is ook geen coördinatie meer over het personeel daar omdat we ze dus moeilijk kunnen bereiken", zegt een woordvoerder tegen de NOS.
Al Jazeera meldde eerder dat door het gebrek aan brandstof en elektriciteit ook zeker 130 baby's die in couveuses liggen in levensgevaar komen. Het is niet duidelijk hoe het er op dit moment voor staat met de baby's. "Een uiterst zorgwekkende situatie", aldus de woordvoerder van Artsen zonder Grenzen.
Vandaag extra NOS Journaals
De NOS heeft de hele ochtend extra uitzendingen op NPO 1 vanwege de situatie in Gaza. De journaaluitzendingen zijn om 09.00, 10.00, 11.00 en 12.00 uur. Om 13.00 uur is er een regulier NOS Journaal.
Ook op NPO Radio 1 houden we je de hele ochtend op de hoogte van de ontwikkelingen in Israël en de Gazastrook. Via deze link kun je live meeluisteren.
'Gaza mogelijk dagenlang zonder internet'
Het kan dagen of zelfs langer duren voordat inwoners van Gaza weer over internet beschikken, zeggen onafhankelijke experts tegen CNN. Een Palestijnse telecomaanbieder bevestigt op Facebook te kampen met een "complete verstoring van alle communicatie- en internetdiensten" in Gaza. Volgens het bedrijf Paltel is de uitval het gevolg van hevige bombardementen gisteravond.
Het gaat om de zwaarste storing sinds het begin van de oorlog op 7 oktober. De vrees is dat Gazanen niet meer kunnen communiceren met de buitenwereld terwijl Israël de aanvallen intensiveert.
Door de bombardementen en de humanitaire crisis in Gaza verloopt het herstel van de communicatiemiddelen traag, verwacht Doug Madory, een internetanalist bij een Amerikaans bedrijf dat het de wereldwijde toegang tot internet monitort.
Demonstratie voor staakt-het-vuren in New York
In New York hebben honderden mensen voor een staakt-het-vuren in Gaza gedemonstreerd. Ze hielden Grand Central Terminal, het hoofdtreinstation van New York, bezet tijdens het spitsuur. Een aantal betogers werd gearresteerd.
'Israël bombardeert dicht bij ziekenhuizen Gaza'
Bij de luchtaanvallen door het Israëlische leger worden ook plaatsen rond ziekenhuizen in Gaza getroffen. Dat zegt een verslaggever van Al Jazeera die verslag doet vanuit het noorden van de Gazastrook. Er zou gebombardeerd zijn bij het Indonesische Ziekenhuis en bij het al-Shifa-ziekenhuis.
Israël heeft Hamas ervan beschuldigd het al-Shifa-ziekenhuis te gebruiken als uitvalsbasis voor zijn gewapende brigades. Hamas ontkent dat.
"We weten niet of dit bombardement bij het al-Shifa-ziekenhuis bedoeld was als waarschuwing, of dat het deel uitmaakt van de uitbreiding van de luchtaanvallen", aldus de verslaggever van Al Jazeera.
Oproepen op X om Starlink in te zetten voor Gaza
Op X, het voormalige Twitter, roepen veel mensen topman Elon Musk op om het Starlink-netwerk, dat internettoegang verschaft in afgelegen gebieden, beschikbaar te maken in de Gazastrook. De oproepen volgen op de Israëlische bombardementen waardoor vrijwel alle communicatiemiddelen in het gebied lijken te zijn uitgevallen. Op het platform is #starlinkforgaza trending, met meer dan een half miljoen posts.
"Gaza wordt afgeslacht. Reddingswerkers kunnen geen noodoproepen meer ontvangen. De mensen van Gaza hebben internet nodig", twittert iemand. "Elon Musk is momenteel de enige hoop voor Gaza", zegt een ander. Musk heeft nog niet op de oproep gereageerd.
Het is volgens Al Jazeera onduidelijk of Starlink de diensten naar Gaza kan uitbreiden, onder meer vanwege de opgelegde blokkade door Israël. Musk zou wel in gesprek zijn met Israël om daar Starlink-diensten aan te bieden.
'Elke paar minuten beschietingen op Gaza vanuit Israël'
Een verslaggever van The New York Times in de Israëlische plaats Sderot zei even voor middernacht dat er "elke paar minuten" beschietingen met artillerie vanuit Israël op Gaza klinken. Sderot ligt nog geen kilometer van de grens met de Gazastrook.
Naast de artilleriebeschietingen hoort en ziet de verslaggever ook Israëlische bombardementen. "Een paar keer per uur kleurt de lucht boven het noorden van de Gazastrook fel oranje, waardoor de rook die optrekt na Israëlische bombardementen even zichtbaar wordt."
Er is nauwelijks informatie over de huidige situatie in het gebied doordat vrijwel alle reguliere communicatiediensten in het gebied zijn uitgevallen.
Vrijdagavond waren de luchtaanvallen ook vanuit de Israëlische stad Ashkelon te zien:
Hulporganisaties: geen contact meer met teams in Gaza
Verschillende hulporganisaties hebben geen contact meer met hun teams in de Gazastrook. In bijna het hele gebied lijkt gisteravond het internet en telefoonnetwerk te zijn uitgevallen. Daardoor kunnen onder meer de Rode Halve Maan, de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en Artsen zonder Grenzen (AzG) hun medewerkers daar niet bereiken.
De Rode Halve Maan maakt zich ernstige zorgen over het effect dat dit zal hebben op de zorg die hulpverleners kunnen leveren bij noodgevallen, omdat burgers bijvoorbeeld niet het noodnummer kunnen bellen. Ook de WHO en AzG zijn bezorgd om de situatie in Gaza voor patiënten en medewerkers.
Het Hamas-bestuur van de Gazastrook zegt dat Israël expres alle communicatie van Gaza heeft verbroken om "bloedbaden" te kunnen aanrichten. De Israëlische krijgsmacht kondigde ongeveer tegelijkertijd met het uitvallen het internet en telefoonnetwerk aan dat het de operaties op de grond zou uitbreiden en het aantal luchtaanvallen op het gebied heeft opgevoerd.
Israëlische woordvoerder: grondoperatie is 'sweep en clear'-actie
De onderhandelingen via Qatar tussen Israël en Hamas zijn zaterdag doorgegaan, zelfs na de intensivering van de Israëlische aanvallen op de Gazastrook. Dat meldt persbureau Reuters op zegt een bron die over de onderhandelingen was geïnformeerd, .
De gesprekken zijn niet afgebroken, maar vinden plaats in een "veel langzamer tempo" dan vóór de escalatie van vrijdagavond, vertelde de bron aan Reuters, op voorwaarde van anonimiteit vanwege de gevoeligheid van de onderhandelingen.
De belegerde bevolking van Gaza had zaterdag nauwelijks enige communicatie met de buitenwereld, toen Israëlische straaljagers meer bommen lieten vallen op de door Hamas geregeerde Palestijnse enclave en militaire leiders zeiden dat een lang bedreigd grondoffensief zich opmaakte.
Qatar voert al meer dan drie weken diplomatie achter de schermen en spreekt met Hamas-functionarissen en Israël om de vrede te bevorderen en de vrijlating van gijzelaars veilig te stellen.
De bemiddeling ervan heeft vorige week geleid tot de vrijlating van twee Amerikaanse gijzelaars, een moeder en dochter, en twee oudere Israëlische vrouwen.
Israël zegt dat 1.400 mensen, voornamelijk burgers, zijn gedood tijdens de inval van de islamitische groepering en dat 224 gijzelaars zijn gevangengenomen, velen met buitenlandse paspoorten uit 25 verschillende landen.
Israël heeft Gaza de afgelopen drie weken intenser gebombardeerd en aangevallen dan ooit tevoren en de Palestijnse gezondheidsautoriteiten zeggen dat de aanvallen van Israël meer dan 7.000 Palestijnen in het door Hamas geleide Gaza hebben gedood.
Qatar, een kleine maar rijke energie- en investeringsmacht met ambitieuze doelstellingen op het gebied van het buitenlands beleid, heeft een directe communicatielijn met Hamas, dat een politiek kantoor heeft in Doha. Qatarese gezanten hebben eerder geholpen bij het bemiddelen bij wapenstilstanden tussen de islamitische groepering en Israël. (Rapportage en schrijven door de redactiekamer van Dubai; redactie door David Evans)
Hamas: 'Gevechten op twee plaatsen in Gaza'
Al-Qassam, de gewapende tak van Hamas zei gisteravond dat het gevecht leverde met Israëlische troepen in de gebieden Beit Hanoun in het noorden en in Bureij in het midden van de Gazastrook. In beide plaatsen heeft het Israëlische leger bij eerdere conflicten ook aangevallen uitgevoerd, Volgens de al-Qassam-brigades waren de gevechten hevig.
In een aparte verklaring meldde al-Qassam ook dat het raketten op Tel Aviv had afgevuurd. Israëlische media meldden gistermiddag dat in de stad drie mensen gewond zijn geraakt toen een van de raketten een appartementengebouw raakte.
Welkom!
Welkom in het liveblog van zaterdag 28 oktober over de oorlog tussen Hamas en Israël. Het blog van gisteren lees je hier terug.