Inge Hoogendoorn
Inge Hoogendoorn
Het is stil rond de kabinetsformatie. Dat blijft voorlopig zo. Want informateur Hamer en de onderhandelingsteams van VVD-leider Rutte en D66-leider Kaag hebben vakantie. Het idee is dat ze nog wel telefonisch contact hebben, maar dat ze de komende weken vooral gebruiken om tot rust te komen.
Informateur Mariëtte Hamer kondigde het drie weken geleden al aan. De formatie zat muurvast en ze zette Rutte en Kaag, "beiden winnaars van de verkiezingen", aan het werk om de impasse te doorbreken. De twee moesten over hun eigen schaduw heen springen en ondanks de onderlinge verschillen binnen een paar weken een "document op hoofdlijnen" schrijven, een soort aanzet tot een regeerakkoord.
Daarin moeten ze ook rekening houden met de andere vier partijen die nog over zijn: CDA, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie. Het idee is dat de plannen die VVD en D66 op papier zetten één of meerdere partijen over de streep zal trekken om mee te gaan onderhandelen over de vorming van een nieuwe regeringscoalitie, die kan rekenen op de steun van een meerderheid in de Tweede Kamer.
Hamer plande meteen ook een paar weken vakantie voor iedereen in. Het leek haar een goed idee om even afstand te nemen na een roerige periode, met veel onderlinge wrevel. Vanaf komende week hebben zij en de teams een paar weken formatievrij. En als iedereen weer fris terug is, zouden half augustus de onderhandelingen over een nieuw kabinet kunnen beginnen, stelde de informateur.
Hoe het nu staat met het document? Dat weten we niet precies. Sinds de VVD en D66 er aan begonnen zijn, komt er nog maar weinig naar buiten. D66-leider Kaag zei vorige week dat er gewerkt werd aan "stukken die hopelijk handvatten kunnen zijn voor een aanzet voor het document voor een regeerakkoord op hoofdlijnen". Ze zei dat alle betrokkenen ook de komende weken blijven nadenken "en een beetje schuiven en schaven" aan de tekst.
Op Instagram liet de D66-leider deze week weten dat "we een eind op weg zijn, maar ook zeker nog niet klaar". De formatiegesprekken zijn nog in volle gang, schreef ze. "Die verlopen in goede sfeer. Inhoudelijk gaat het er soms stevig aan toe. Dat is logisch, want D66 en VVD zijn twee verschillende partijen. Toch ben ik positief gestemd over wat we kunnen bereiken."
De Instagram-post:
De schaarse informatie over de voortgang van de gesprekken lijkt niet te stroken met de beloftes over een nieuwe bestuurscultuur, waar iedereen in Den Haag het vlak na de verkiezingen over eens was. ChristenUnie-leider Segers herinnert daar vandaag, op de laatste dag voor de formatievakantie, in een interview met Trouw aan.
Hij vreest dat de mooie plannen alweer zijn weggeëbd en dat alles bij het oude blijft. Geen dualisme, met tegenmacht vanuit de Tweede Kamer. Maar monisme, waarin alles wordt dichtgetimmerd in coalitieoverleggen. Daarom heeft hij een pamflet opgesteld. Daarin stelt hij onder meer dat de nieuwe regeringspartijen straks ook een dualisme-akkoord opstellen, waarin ze vastleggen hoe het kabinet met de informatievoorziening naar de Kamer omgaat.
Of dit betekent dat de ChristenUnie na de vakantie gaat aansluiten, wil Segers niet zeggen. Tot nu toe houdt hij de boot steeds af. In de krant zegt hij dat zijn pamflet niet bedoeld is als "huwelijkse voorwaarden". "Ik kan me goed voorstellen dat mijn partij niet in de nieuwe coalitie zal komen. Maar dan kunnen mijn suggesties alsnog een bijsluiter bij het regeerakkoord vormen."