Geen debat over uitspraken in ministerraad, notulen blijven geheim
De coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB wil niet meer praten over wat er precies is gezegd in de veelbesproken ministerraad over het geweld rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv eerder deze maand. De notulen van deze ministerraad blijven geheim en daarmee komt een verslag met de mogelijk racistische uitspraken niet in de openbaarheid.
Enkele oppositiepartijen, waaronder GroenLinks-PvdA, D66, Denk, Partij voor de Dieren en Volt, wilden een debat over de dreigende kabinetsval van afgelopen vrijdag. Maar dat voorstel werd vandaag weggestemd: er waren 51 Kamerleden vóór en 87 tegen een debat.
Een aantal oppositiepartijen vroeg het kabinet ook de notulen van de ministerraad openbaar te maken. Doorgaans blijven die zeker 20 jaar in een kluis, maar bij grote uitzondering kan een premier van deze regel afwijken. Premier Schoof zei vrijdagavond al dat hij niet van plan was om de notulen te openbaren.
Bewindslieden mogen ook niet praten over wat er precies in de ministerraad is besproken; als ze dat wel doen, schenden ze hun geheimhoudingsplicht. Van de ministerraad worden wel notulen gemaakt, die overigens geen letterlijk verslag zijn. Maar die notulen zijn geheim en blijven voor 20 jaar in een kluis.
In een heel uitzonderlijk geval kan de premier op verzoek van een brede roep uit de Tweede Kamer van die regel afwijken. Dat gebeurde door premier Rutte in 2021 bij notulen over de toeslagenaffaire.
'Racistische uitingen'
Het draaide vrijdag allemaal om het onverwachte vertrek van NSC-staatssecretaris Achahbar van Financiën vanwege de "toon en inhoud" van de integratiediscussie. Uit NSC-kringen kwamen geluiden dat het om "racistische uitingen" binnen het kabinet ging en daar wilden linkse oppositiepartijen onmiddellijk helderheid over.
Bij zijn persconferentie laat die vrijdagavond werd al duidelijk dat Schoof eigenlijk niet veel wilde zeggen over de gang van zaken tijdens die ministerraad en het crisisoverleg in het Catshuis. Hij herhaalde keer op keer dat er "in de ministerraad en de regeringscoalitie geen racisme was en is".
De vier fractievoorzitters van de coalitiepartijen waren die avond ook kort van stof. Zij oordeelden eveneens dat er van racisme geen sprake was en dat ze blij waren om met elkaar verder te kunnen.
Gezicht
Voor twee NSC-Kamerleden bleken de woorden van Schoof en de vier partijen niet afdoende. Vanmiddag maakten Femke Zeedijk en Rosanne Hertzberger bekend te vertrekken vanwege het "gebrek aan fatsoen" in de Haagse politiek.
Kamerlid Zeedijk verwees naar het aftreden van Achahbar, die van Marokkaanse afkomst is. "Voor mij heeft discriminatie hiermee een gezicht gekregen. Ik trek hier mijn grens", zei ze. Op de vraag van wie dat gezicht is, gaf ze geen antwoord.
Bekijk hier de uitleg van Zeedijk en Hertzberger:
GroenLinks-PvdA-leider Timmermans vindt dat de gebeurtenissen van de afgelopen dagen meer dan genoeg aanleiding zijn om een debat te voeren met premier Schoof. "Er is grote maatschappelijke verontwaardiging en veel verdriet", aldus Timmermans. Ouwehand van de Partij voor de Dieren zegt dat de verklaring van Schoof "niet door iedereen in Nederland wordt geloofd".
Maar de coalitie en rechtse oppositiepartijen zoals SGP en JA21 zien niets in een debat. De notulen blijven geheim, want dat vragen maar een paar partijen. En Schoof zal dan ook blijven zwijgen, omdat door te praten over discussies in de ministerraad de geheimhoudingsplicht wordt geschonden.
"Het wordt een een spookdebat", zei JA21-fractievoorzitter Eerdmans. En de coalitiepartijen zeggen vooral dat ze "aan het werk willen" met het oplossen van problemen in Nederland.
Bekijk hier hoe de verschillende partijen in de Kamer erover spraken vanmiddag: