Oekraïense troepen passeren Soerovikin-linie: 'Nu wordt het interessant'
Oekraïense troepen zijn erin geslaagd de belangrijkste verdedigingslinie in het zuiden te passeren. Het gaat om de zogeheten Soerovikin-linie, vernoemd naar de Russische commandant die afgelopen winter verantwoordelijk was voor de aanleg van de sterke Russische verdedigingslinies. Militaire experts spreken van een belangrijke stap in het tegenoffensief.
Op geverifieerde beelden is te zien dat Oekraïense troepen, vermoedelijk verkenningseenheden, aanwezig zijn bij het dorpje Verbove in de regio Zaporizja. Dat zou betekenen dat de militairen meerdere verdedigingswerken hebben getrotseerd. Het bericht volgt kort na de bevrijding van het dorp Robotyne, dat net voor de Soerovikin-linie ligt.
Zie hier de ligging van de recente vorderingen:
De aanwezigheid in Verbove is een belangrijkere ontwikkeling dan de inname van Robotyne, zegt de Belgische luitenant-kolonel Tom Simoens van de Koninklijke Militaire School in Brussel. "Robotyne lag in de 'kreukelzone', waarin de Russen de Oekraïners tegenhielden en hebben uitgeput. Verbove is een stap verder. Als je deze linie doorbreekt, kan het snel gaan."
Van een doorbraak is echter nog geen sprake. Het is nog onduidelijk of de aanwezigheid van troepen tijdelijk was of blijvend. Vooralsnog lijkt het erop dat de Russen controle houden over het dorp, zegt Simoens. "Er zijn Russische gevechtshelikopters boven Verbove te zien. Die vliegen alleen boven eigen gebied."
Klappen uitdelen
Wel is duidelijk dat de Russen bezorgd zijn om deze lokale Oekraïense opmars, zegt oud-commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif. "Er zijn signalen dat de Russen eenheden elders weghalen en hiernaartoe verplaatsen. Dat is veelzeggend."
Andersom wordt ook duidelijk dat de Oekraïners vol inzetten op dit punt om het momentum te behouden. "We zien Oekraïense eenheden actief die we nog niet hebben gezien. Ook zien we meer westers materieel in dit gebied verschijnen", weet De Kruif. "Dat is wel een teken dat ze het zwaartepunt nu inzetten."
Het Oekraïense tegenoffensief verloopt moeizamer en trager dan vooraf werd verwacht, met name vanwege de sterke Russische verdedigingslinies. De strategie werd daarom aangepast: geen grote aanval, maar veel kleine stapjes in de hoop de vijand uit te putten. "Maar je kunt niet steeds één klap uitdelen en dan de ander laten herstellen", stelt Simoens. "Je moet ook eens een klap uitdelen en ervoor zorgen dat de ander op de grond blijft liggen."
Daarom zal oud-commandant De Kruif de komende dagen het front nauwgezet volgen. "Als de Oekraïners nu vorderen, dan betekent dat de volgende Russische linies zwak zijn en dan kan het snel gaan. Als ze niet vorderen, dan zijn ze het momentum hier weer kwijt. Het wordt dus zeker interessant."
Op satellietbeelden zijn de verdedigingslinies te herkennen:
"Als onderzoeker van de Eerste Wereldoorlog weet ik dat de achterliggende linies meestal zwakker zijn", zegt militair historicus Simoens. "Men verblijft in de eerste linie, dus daar stop je meer werk in. De tweede en derde linie worden vaak minder goed onderhouden." Bijvoorbeeld regen en onkruid tasten zulke linies aan. "Maar ook een zwakke linie blijft een obstakel. En als de Oekraïense opmars traag gaat, kan Rusland die linies alsnog verbeteren."
Doorstoten naar het zuiden
Opvallend is volgens De Kruif dat de Oekraïners precies aanvallen op de plek waar de Russen het verwachtten: in de richting van Tokmak. Vanuit dat logistieke knooppunt kunnen de Oekraïners zuidwaarts richting de belangrijkste stad Melitopol of de havenstad Berdjansk. In beide gevallen zou de Russische 'landbrug' met De Krim worden doorbroken.
Zover is het nog lang niet. Het voorjaar- en zomeroffensief heeft tot nu toe beperkte terreinwinst opgeleverd. Hoewel morgen de meteorologische herfst begint, dringt de tijd nog niet, zegt De Kruif. "In het zuiden van Oekraïne blijft het langer warm en de bodem begaanbaar." Ter illustratie: in Tokmak tikte de thermometer vandaag 33 graden aan.
Een groter risico vormt de situatie in het noordoosten, waar Rusland in de richting van Koepjansk aanvalt. "De vraag is of Rusland daar weet door te drukken", zegt De Kruif. "Het is als armpje drukken: wie kan wie laten reageren? En tot nu toe leidt Oekraïne."
De Oekraïners drukken immers niet alleen bij Robotyne op het front. Oostelijker valt Oekraïne aan ten zuiden van het recent bevrijde dorp Oerozjajne. In het westen plantten troepen dinsdag een Oekraïense vlag aan de overkant van de Dnjepr-rivier bij de stad Cherson. En niet te vergeten: ook bij de felbevochten stad Bachmoet gaat het vechten nog altijd door.
