'Met aanvallen laat Rusland zien nog over slagkracht te beschikken'

De raketaanvallen van Rusland op Oekraïense steden vanochtend lijken de verhoudingen tussen de strijdende partijen weer op scherp te zetten. Toch zegt Frans Osinga dat de Russische strategie van steden aanvallen niet nieuw is en juist past in een patroon.

Volgens de hoogleraar Oorlogsstudies in Leiden, die verbonden is aan de Nederlandse Defensie Academie, hebben we alleen de schaal van dit soort aanvallen een tijdlang niet gezien. "Veel aanvallen tegelijk over het hele land verspreid, het is een reminder van de Russen om aan Oekraïne te laten zien dat Moskou nog wel degelijk over slagkracht beschikt."

De afgelopen weken verloor Rusland terrein in het oosten van Oekraïne. Zo werden delen van de door Rusland illegaal ingelijfde gebieden heroverd door Oekraïne. En zaterdag werd een strategische brug naar de bezette Krim aangevallen waarmee een belangrijke aanvoerlijn voor de Russen werd verstoord.

En hoewel het aantal langeafstandsraketten van Moskou sinds het begin van de oorlog fors is geslonken, laat deze aanvallen volgens Osinga zien dat Moskou nog altijd in staat is om Oekraïne overal in het land te treffen. "Met deze vorm van terreur wil Rusland de burgers van Oekraïne laten merken dat ze nog steeds bedreigd kunnen worden. Niet alleen aan het front, maar ook in Kiev en zelfs in het westen van het land."

Het is volgens Osinga onderdeel van de Russische manier van oorlog voeren. "Een totale oorlog tegen de gehele maatschappij. Waar je in het Westen een duidelijk verschil ziet tussen militaire en burgerdoelen, worden door de Russen ook woonwijken en andere burgerdoelen aangevallen."

Er zijn in ieder geval explosies gemeld in de volgende steden:

En met de aanstelling van een nieuwe bevelhebber wordt die strategie andermaal bevestigd. Afgelopen weekend is Sergej Soerovikin in die functie aangesteld. In eerdere oorlogen die Rusland voerde liet hij burgerdoelen aanvallen. In de Syrische stad Aleppo werden onder zijn bevel meerdere wijken platgebombardeerd.

"Het lijkt erop dat hij zijn stempel wil drukken", zegt Osinga. Die bewijsdrang kan zijn omdat Poetin de druk van ultranationalisten voelt om de strijd te laten escaleren, denkt Osinga. "De aanstelling van deze generaal kan een gebaar naar die hoek zijn om te laten zien dat hij daarnaar luistert."

Osinga ziet de Russische raketaanvallen op de steden als een poging om de bevolking te onderwerpen. "Om zoveel mogelijk schade aan te richten, ook kostentechnisch. Wellicht kan Poetin Zelensky dwingen om de oorlog op te geven door de hoge kosten." Oekraïne heeft tot nu toe voor meer dan 350 miljard euro aan schade, zegt Osinga.

'Verdediging op orde'

Bij de recente aanvallen zijn zeker elf burgerdoden gevallen. De raketten in Kiev vielen vooral in het centrum. In totaal zijn door Rusland meer dan tachtig raketten afgevuurd, zegt Osinga. "Ongeveer de helft daarvan is onderschept."

Volgens hem kun je daaruit concluderen dat Oekraïne de luchtverdediging "behoorlijk op orde heeft". Met name kruisraketten zijn succesvol uit de lucht gehaald, die zijn over het algemeen ook wat trager.

Op verschillende plekken waren raketinslagen te zien en te horen:

"Je kunt gewoon niet alles tegenhouden", zegt de hoogleraar. "Je kunt niet overal even sterk zijn, daarom moet je prioriteiten stellen. Je wilt overheidsgebouwen beschermen en bijvoorbeeld een energiecentrale. En dan is het onvermijdelijk dat er raketten doorheen komen."

Bloedige strijd

Of de oorlog nu intensiever is, betwijfelt hij. "Als je kijkt wat er sinds augustus aan frontverschuivingen heeft plaatsgevonden, kunnen we concluderen dat er nog steeds hevige gevechten plaatsvinden." Volgens hem sneuvelen er iedere dag tussen de vijftig en honderd militairen, aan beide kanten.

"Deze oorlog gaat de boeken in als een van de bloedigste. De verliezen zijn groot, zeker 60.000 Russische militairen zijn al omgekomen. Aan Oekraïense zijde wat minder, maar daar vallen veel burgerslachtoffers."