Studenten in Groningen de straat op voor energietoeslag
In Groningen gaan studenten vanavond de straat op omdat ze in aanmerking willen komen voor de energietoeslag van 1300 euro. Dat bedrag is bedoeld om huishoudens met een laag inkomen te helpen met hun hoge energierekening. Studenten zijn als groep van die toeslag uitgesloten, terwijl ze vaak moeten rondkomen van geleend geld en een bijbaantje.
Minister voor Armoedebestrijding Schouten (ChristenUnie) adviseerde gemeenten om studenten de energietoeslag niet te geven vanwege "hun diverse woonsituatie" en dus ook hun uiteenlopende energiekosten.
"Dat is niet rechtvaardig", zegt Steven Bosch, één van de organisatoren van het protest en Gronings gemeenteraadslid voor de lokale partij Student en Stad: "Wij vinden het heel vreemd dat alle inwoners met een minimuminkomen recht hebben op 1300 euro, maar dat studenten per definitie worden uitgesloten."
Isabelle Bech (22) studeert pedagogische wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze woont in een voormalig ziekenhuis met 200 kamers, waarin zowel studenten, ouderen als gezinnen zijn gehuisvest. "Tegenover me woont iemand die geen student is, maar wel een laag inkomen heeft en nu dus wel 1300 euro krijgt", zegt Isabelle. "Ik ben student, woon in precies dezelfde soort kamer en ik krijg dat geld niet. Dat is toch gek, we delen zelfs dezelfde badkamer en keuken."
Isabelle huurt een kamer inclusief gas, water en licht voor 400 euro per maand. "De huur is de afgelopen maanden verhoogd", zegt ze. "Ik houd per maand 300 euro over voor mijn zorgverzekering, internet, telefoon en boodschappen. Dat is amper haalbaar, ik moet nu telkens geld van mijn spaarrekening afhalen."
Voor Isabelle zou de toeslag van 1300 euro een tijdelijke oplossing zijn. "Dat zou er in ieder geval voor zorgen dat ik me nu even iets minder zorgen hoef te maken", zegt ze. "Voorlopig hebben we gezamenlijk afgesproken dat we de verwarming niet aan doen. Pas als het een week lang onder de 13 graden is, gaan we aan de knoppen draaien."
Volgens de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is de situatie van Isabelle niet uniek. "Er zijn in Nederland meer dan 400.000 uitwonende studenten", zegt voorzitter Joram van Velzen. "Het overgrote deel woont op kamers en heeft geen eigen energiecontract, één van de voorwaarden om de financiële steun die er wel is, aan te vragen. Zij komen daar dus helemaal niet voor in aanmerking."
Ontzettend veel geld
Met de financiële steun die er wel is voor studenten, doelt Van Velzen op de 35 miljoen euro die minister Schouten eenmalig beschikbaar stelt om studenten die in benarde omstandigheden verkeren, te helpen. Deze studenten kunnen bij hun gemeente een aanvraag doen op basis van de zogenoemde individuele bijzondere bijstand.
Een aantal grote studentensteden zegt dat dit plan onuitvoerbaar is. Ze zeggen te weinig middelen te hebben om de grote hoeveelheid verwachte aanvragen van de studenten te verwerken. In een brief aan minister Schouten vragen zij het kabinet deze taak op zich te nemen.
De gemeente Groningen is een van de ondertekenaars. "Grote steden hebben een grote studentenpopulatie en daar is dus ook ontzettend veel geld mee gemoeid", zegt een woordvoerder. "Wij vinden dit een taak voor het Rijk, bijvoorbeeld via DUO." Dat is een dienst van het ministerie van Onderwijs die onder andere onderwijsregelingen uitvoert.
Naast dit eenmalige bedrag dat beschikbaar is gesteld komt er dit jaar nog een compensatie. In november en december krijgen kleinverbruikers 190 euro gecompenseerd. Studenten komen hier ook voor in aanmerking, mits ze een eigen elektriciteitsaansluiting in hun woning hebben.
Afgelopen zomer stapte een student uit Nijmegen met succes naar de rechter, omdat hij het oneerlijk vond dat studenten van de toeslag werden uitgesloten. "Door studenten uit te sluiten, houden gemeenten geen rekening met hun feitelijke woonsituatie en gaan ze voorbij aan het doel van de wet", zei de rechter toen.
Als gevolg maakte de gemeente Nijmegen onlangs bekend dat studenten daar toch energietoeslag kunnen aanvragen. Per adres geldt één energietoeslag. Als meerdere studenten met elkaar op één adres wonen, moeten ze de 1300 euro onderling verdelen. Hiermee sluit Nijmegen zich aan bij steden als Zwolle en Delft die wel energietoeslag uitkeren aan studenten.
Dat de ene gemeente nu ruimhartiger is dan de ander is problematisch, vindt de studentenvakbond LSVb. "Dit is het onrechtvaardige gevolg dat de minister geen centraal geld beschikbaar stelt", zegt de voorzitter van de bond. "Je kan in de ene gemeente wonen en daar wel financiële ondersteuning krijgen, terwijl iemand in een andere gemeente gewoon pech heeft."