Rechtbank ontslaat Van Lienden bij stichting, krijgt ook bestuursverbod
Sywert van Lienden en zijn compagnon Bernd Damme worden ontslagen bij de Stichting Hulptroepen Alliantie, heeft de rechtbank Amsterdam bepaald. Ook mogen de twee gedurende vijf jaar geen bestuurder of commissaris van een stichting worden.
Volgens de rechtbank hebben Van Lienden en Damme zich niet gehouden aan hun eigen statuten, "door een commerciële concurrent van hun eigen stichting op te richten".
Het gaat in dit verband om het mondkapjesbedrijf Relief Goods Alliance van Van Lienden en zijn compagnons. Volgens de rechtbank was het onderscheid tussen dit commerciële bedrijf en de non-profitorganisatie Stichting Hulptroepen Alliantie niet helder, onder meer doordat de namen op elkaar lijken en in presentaties het logo van de stichting werd gebruikt. "Dat heeft minst genomen voor verwarring gezorgd."
Door hun eigen toedoen zijn Van Lienden en Damme betrokken geraakt in een grote maatschappelijke controverse.
Van Lienden, Damme en een derde bestuurslid dat al eerder is opgestapt, Camille van Gestel, verdienden in 2020 miljoenen aan de verkoop van mondkapjes aan het ministerie van Volksgezondheid. Die order liep via hun bv Relief Goods Alliance, terwijl Van Lienden meerdere keren publiekelijk had benadrukt "om niet" te werken.
Dat laatste rekent de rechtbank Amsterdam hem aan. "De bestuurders, en dan met name Van Lienden, hebben naar buiten toe vooral en alleen benadrukt dat zij zich belangeloos met de Stichting Hulptroepen Alliantie inzetten voor de zorg", staat in de uitspraak. Daarbij was het onderscheid tussen de stichting en het commerciële bedrijf niet duidelijk, aldus de rechtbank.
Volgens de rechtbank hebben Van Lienden en zijn compagnons pas meer duidelijkheid verschaft over de betrokkenheid van het commerciële bedrijf en aan "de dubbelrol" van de bestuurders nadat de media daar aandacht aan hadden besteed. "Door hun eigen toedoen zijn Van Lienden en Damme hierdoor betrokken geraakt in een grote maatschappelijke controverse."
In april werden de twee al geschorst als bestuurders van de stichting, op verzoek van het Openbaar Ministerie en zeven oud-medewerkers van de non-profitorganisatie. Zij drongen toen ook aan op ontslag, omdat ze wilden onderzoeken of de handelwijze van Van Lienden, Damme en Van Gestel in strijd was met de statuten van de stichting. Volgens hen gebruikte het bestuur het netwerk van de stichting om orders binnen te halen voor hun commerciële bedrijf.
Het stichtingsbestuur moet opdracht geven voor zo'n onderzoek. Maar als Van Lienden en zijn compagnon daar zelf nog in zitten, zouden ze het onderzoek belemmeren, was de redenering van het OM en de oud-medewerkers.
Nu er een nieuw bestuur zal worden aangesteld, staat niets een onderzoek nog in de weg. Het Openbaar Ministerie zei in april al dat de uitkomst daarvan kan zijn dat de drie voormalige bestuursleden hun verdiende miljoenen aan de stichting moeten teruggeven.
Van Lienden teleurgesteld
Van Lienden heeft altijd volgehouden dat hij en zijn compagnons naar eer en geweten hebben gehandeld. In een reactie op het besluit van de rechtbank laten hij en Damme vandaag weten dat ze het jammer vinden dat hun "maatschappelijke en vrijwillige inzet" voor de stichting zo afloopt. Het onderzoek dat het nieuwe bestuur zal instellen, zeggen ze met vertrouwen tegemoet te zien.
Volgens het duo is 80 procent van het verweer van de verdediging door de rechtbank buiten beschouwing gelaten. Dat de rechtbank bovendien niet heeft gewacht tot het onderzoeksrapport van Deloitte klaar is, schokt hen naar eigen zeggen in hun rechtsgevoel.
Het adviesbureau doet al maanden onderzoek naar de inkoop van coronabeschermingsmiddelen door het ministerie van Volksgezondheid, waar ook de mondkapjesdeal met Van Lienden onder valt. Van Lienden en Damme denken dat het vonnis van de rechtbank anders was geweest als die de onderzoeksresultaten, die in september worden verwacht, had afgewacht.
De twee spreken verder van "een permanente mediacampagne met (veelal onjuiste) beschuldigingen", die volgens hen uiteindelijk aan de basis heeft gestaan van "een succesvol verzoek tot ontslag". Ze beraden zich nog over een eventueel hoger beroep.
