Rechter zet Sywert van Lienden voorlopig uit bestuur stichting
Sywert van Lienden en zijn compagnon Bernd Damme worden geschorst als bestuurders van de Stichting Hulptroepen Alliantie. Dat heeft de rechtbank beslist, op verzoek van het Openbaar Ministerie.
Volgens het OM blijkt uit onderzoek dat Van Lienden en zijn zakenpartners het netwerk en de goodwill van de stichting hebben gebruikt om orders binnen te halen voor hun eigen commerciële bedrijf.
De rechtbank heeft een curator aangesteld die nu kan onderzoeken of Van Lienden en zijn compagnons aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de schade. Volgens officier van justitie Otto van der Bijl is de schorsing een belangrijke eerste stap om de miljoenenwinst terug te halen bij Van Lienden en zijn zakenpartners. Hij heeft niet de indruk dat het geld is weggesluisd: "We gaan ervan uit dat we het kunnen terughalen."
In een reactie laten Van Lienden, Damme en Van Gestel weten dat ze verbaasd zijn over de uitspraak. Ze zeggen dat ze meewerken aan meerdere onderzoeken en daarmee doorgaan "zodat helder zal worden dat er oprecht en integer is gehandeld".
Deal van 100 miljoen
Van Lienden sloot aan het begin van de coronacrisis een deal van 100 miljoen euro met de overheid voor het leveren van mondkapjes. Hij beloofde dat kosteloos te doen, maar Van Lienden en twee zakenpartners richtten kort na het sluiten van de deal een bedrijf op waarmee ze wel degelijk winst maakten.
Volgens het OM gaat het om zo'n 30 miljoen euro. Na belastingaftrek keerde Van Lienden zichzelf 9 miljoen euro uit, zijn zakenpartners ieder 5 miljoen euro. Daarmee is de stichting flink benadeeld, concludeert het OM.
Eerder deze maand heeft het OM daarom aan de rechter gevraagd om Van Lienden en zijn overgebleven compagnon Bernd Damme te schorsen en te ontslaan. De derde zakenpartner, Camille van Gestel, trad eerder zelf al terug.
Naast het OM hebben ook zeven oud-werknemers van de Stichting Hulptroepen Alliantie een verzoek ingediend om het bestuur uit zijn functie te zetten. Vandaag heeft de rechtbank in Amsterdam bepaald dat het bestuur met onmiddellijke ingang wordt geschorst. Een beslissing over ontslag volgt later.
Advocaten van de oud-werknemers zijn blij met de schorsing, omdat die ertoe kan leiden dat het geld "op de juiste plek komt". Ze hopen dat het nieuwe bestuur van de stichting maatregelen neemt, een schadevergoeding eist en ervoor zorgt dat het geld op de juiste plaats komt.
Naast deze civiele procedure doet het OM ook nog strafrechtelijk onderzoek naar Van Lienden en zijn compagnons. Dat volgde op de aangifte van oplichting door uitzendbureau Randstad, dat gratis personeel leverde aan de stichting. In februari van dit jaar werden Van Lienden en zijn zakenpartners aangehouden door de fiscale opsporingsdienst FIOD. Na een paar dagen kwamen ze weer vrij.
Volgens het OM kunnen de twee onderzoeken elkaar versterken en lukt het mogelijk ook om in de strafzaak verduistering van de miljoenen aan te tonen.
Onduidelijkheid
Van Lienden zei eerder al dat hij het geld niet onrechtmatig heeft verkregen. Hij zei dat er misschien onduidelijkheid is ontstaan omdat er zowel een stichting zonder winstoogmerk als een commercieel bedrijf was voor de verkoop van mondkapjes en sneltesten.
In maart 2020, het begin van de coronacrisis, was er een groot tekort aan mondkapjes in Nederland en probeerde het ministerie van VWS in allerijl aan genoeg materiaal te komen. Toch zijn de mondkapjes van Van Lienden uiteindelijk nooit gebruikt. Er waren twijfels over de kwaliteit en de overheid had er veel te veel ingekocht.
Dit vertelde Van Lienden eerder bij Buitenhof over de deal: