Verdachte moord oud-premier Japan plande eerst bomaanslag
De man die verdacht wordt van de moord op oud-premier Shinzo Abe van Japan overwoog eerst om een bomaanslag te plegen. Dat meldt het Japanse persbureau Kyodo op basis van bronnen dicht bij het onderzoek naar de moord. Het is niet duidelijk waarom hij daarvan afzag en ervoor koos om te schieten.
De 41-jarige Tetsuya Yamagami schoot Abe vrijdag neer met een zelfgemaakt wapen tijdens de campagne voor de verkiezingen voor het Hogerhuis. De onderdelen voor het wapen had hij online gekocht, melden Japanse media. Het 40 centimeter lange wapen zag er provisorisch uit. Het bestond uit een aantal stalen pijpen die met tape aan elkaar vastzaten en vol zaten met explosieven.
Bij een inval in zijn studio-appartement in Nara, de plaats waar de aanslag plaatsvond, iets ten oosten van Osaka, trof de politie meer zelfgemaakte wapens aan. Door de strenge wapenwetten in Japan kan lang niet iedereen zomaar aan een regulier wapen komen. De politie denkt dan ook dat de verdachte daarom zelf iets fabriceerde. Yamagami diende tussen 2002 en 2005 in de marine en wist dus hoe hij wapens in elkaar moest zetten.
Hij had de aanslag maandenlang voorbereid en was daarvoor ook op andere bijeenkomsten van Abe aanwezig. Volgens lokale media was hij een dag eerder ook op een campagne-evenement van Abe, zo'n 200 kilometer verderop.
Veel onduidelijk over motief
Op de dag zelf benaderde Yamagami de 67-jarige oud-premier van achteren en vuurde het wapen af. Abe draaide zich naar hem toe en er klonk een tweede schot. Met een wond in zijn borst en een in zijn nek zakte de oud-premier in elkaar. Een paar meter verderop werd de verdachte gevloerd door een paar beveiligers. De langstzittende leider uit de recente geschiedenis van Japan overleed enkele uren later in het ziekenhuis.
De dodelijke aanslag op Abe in beeld:
Het motief van de verdachte is nog niet helemaal duidelijk. Eerder zei de politie dat hij kwaad was op een religieuze groepering waar zijn moeder al haar geld aan had gedoneerd. De schutter dacht dat Abe aan die groepering gelinkt was.
Volgens verschillende media raakte de familie bankroet door de donaties van zijn moeder. "Mijn moeder raakte verwikkeld in een religieuze groep en daar had ik een hekel aan", zei hij volgens media tegen de politie.
Over de naam van die groep is vooralsnog niets bekend. De politie heeft daarover, en over andere details, nog niets naar buiten gebracht. Zo is ook niet duidelijk of hij alleen handelde en waarom de oud-premier precies een doelwit was.
Verkiezingen
Ondertussen zijn de verkiezingen voor het Hogerhuis vandaag van start gegaan. Gisteren, een dag na de aanslag, werd de campagne hervat. De verkiezingen voor de Japanse senaat worden doorgaans gezien als een referendum over de zittende regering.
De partij van Abe, de Liberaal-Democratische Partij (LDP), stond in peilingen voor de moord al op winst. Volgens die peilingen zou de partij zeker 60 van de 125 zetels winnen. Op dit moment heeft de partij 55 zetels in het Hogerhuis.
De huidige premier en leider van de LDP Fumio Kishida wordt gezien als een protegé van Abe. De verwachting is dat de LDP en coalitiepartner Komeito veel stemmen zullen binnenhalen als steunbetuiging.
Rond 11.00 uur lokale tijd lag de opkomst op 10,4 procent, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken. Bij de laatste verkiezingen voor de Japanse Eerste Kamer, in 2019, lag het rond dezelfde tijd op 9,7 procent. De stembussen sluiten om 20.00 uur lokale tijd en dan worden meteen de exitpolls verwacht.