Komen er meer maatregelen? Vooral ons gedrag telt deze week
Nog voordat het effect van de nieuwe maatregelen zichtbaar is in de besmettingscijfers, praten het Outbreak Management Team en het kabinet alweer over nieuwe coronamaatregelen. Daarvoor lopen er verschillende onderzoeken naar ons gedrag en de mate waarin we ons houden aan de basisregels. Op 12 november valt een besluit.
Ditmaal zullen vooral de uitkomsten van het gedragsonderzoek bepalen of er nieuwe coronamaatregelen komen. "We willen niet pas over drie weken vaststellen dat iets onvoldoende was. Daarom is het goed dat er nu sneller een reflectie op de maatregelen komt", zei OMT-voorzitter Jaap van Dissel zaterdag.
Het duurt gemiddeld twee weken na het ingaan van maatregelen voordat je kunt zien of het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames daalt.
Handhaving en gedrag
Het ministerie van Justitie en Veiligheid houdt vanaf zaterdag tot en met woensdag een onderzoek naar de naleving van de controle op het coronatoegangsbewijs. Uit de eerste resultaten blijkt dat controle "echt nog steeds beter kan", zei minister Grapperhaus vandaag.
Het RIVM laat daarnaast door de eigen coronagedragsunit dezer dagen een extra onderzoek uitvoeren. Bas van den Putte, hoogleraar gezondheidscommunicatie aan de Universiteit van Amsterdam, adviseert die coronagedragsunit. Volgens hem gaan de vragen die worden gesteld vooral over de basismaatregelen: "Houdt u 1,5 meter afstand. Blijft u thuis bij klachten. Laat u zich testen?", zei hij in het radioprogramma Nieuws en Co.
Dat soort vragen wordt iedere drie weken gesteld door de gedragsunit, maar speciaal voor deze week wordt een korte extra meting gedaan. "Daar stellen ze precies dezelfde vragen als de vorige keer. Zo zien we of mensen de maatregelen beter naleven, slechter of misschien hetzelfde", zegt Van Den Putte.
Hij erkent dat de meting niet helemaal representatief is voor de hele Nederlandse bevolking. Mensen die sterk tegen de coronamaatregelen zijn, zijn volgens hem bijvoorbeeld niet snel geneigd om mee te werken aan het RIVM-onderzoek. "Het gaat uiteindelijk om de trends in de naleving. En die trend moet buigen als we de goede kant op willen gaan."
Is het genoeg?
Epidemioloog Alma Tostmann van het Radboudumc heeft haar bedenkingen bij deze aanpak. "Ik ben er niet van overtuigd dat we met dit nieuwe pakket aan maatregelen het tij kunnen keren. Dus al zou je in het gedragsonderzoek zien dat iedereen zich opeens voor 100 procent aan de maatregelen houdt, dan nog weten we niet of dat ook voldoende is om het aantal besmettingen en daarmee de ziekenhuisbezetting te laten dalen."
Het gedragsonderzoek kan volgens haar wel inzicht geven in het gedrag van mensen binnenshuis. "Er is nu veel aandacht voor de plekken waar je een QR-code moet gebruiken, maar veel besmettingen vinden plaats in de thuissituatie. Op feestjes bijvoorbeeld."
In het laatste gedragsonderzoek, van half oktober, zie je dat 15 tot 25 procent van de mensen die bezoek ontvangen afstand houdt. In het voorjaar was dat nog 40 tot 50 procent. Ook is het luchten van het huis voor en na het ontvangen van bezoek (mede door het koude weer) flink afgenomen. Van 62 procent naar 37 procent.
