Texas neemt omstreden kieswet aan: minder mogelijkheden om te stemmen
Na onder meer Florida, Arizona en Georgia heeft nu ook het parlement van Texas ingestemd met een omstreden wijziging van de kieswet. Het wordt onder meer moeilijker om per post te stemmen in de zuidelijke staat. Ook worden stembureaus die 24 uur per dag open zijn verboden, net als stemmen vanuit de auto. De Republikeinse gouverneur Abbott van Texas heeft gezegd dat hij de wet snel zal ondertekenen.
Op de nieuwe wet, een initiatief van de Republikeinen, klonk de afgelopen tijd veel kritiek. Democraten en burgerrechtenactivisten vrezen dat het voor bepaalde groepen moeilijker wordt om hun stem uit te brengen. Zaterdag gingen in de hoofdstad Washington D.C. nog duizenden mensen de straat op om te protesteren tegen de nieuwe regels.
Vooral zwarte kiezers worden door de wetswijziging getroffen, zeggen tegenstanders. Voor bijvoorbeeld het briefstemmen, dat in Texas nu al aan strenge regels gebonden is, gelden in de nieuwe wet extra identificatieregels, waaraan veel Afro-Amerikanen niet kunnen voldoen.
Stemmen na de kerk
De nieuwe wet in Texas is overigens iets minder restrictief dan aanvankelijk de bedoeling was. Zo was in het eerste voorstel opgenomen dat inwoners niet na de kerkdienst mochten stemmen, het zogeheten 'souls to the polls'. Veel zwarte Amerikanen stemmen nu vaak samen, nadat ze naar de kerk zijn geweest. Het verbod daarop is in het definitieve wetsvoorstel geschrapt.
Correspondent Lucas Waagmeester maakte eerder dit jaar een reportage over onder meer 'souls to the polls' in Georgia, waar al in maart strengere kiesregels werden ingevoerd. Ook daar haalde het verbod op stemmen na de kerkdienst het overigens uiteindelijk niet:
De Republikeinen zeggen dat ze met de nieuwe kieswetten grootschalige verkiezingsfraude kunnen tegengaan, daarbij verwijzend naar ongegronde beweringen van oud-president Trump over de presidentsverkiezingen van vorig jaar. Trump heeft steeds gezegd dat die verkiezingen oneerlijk zijn verlopen, maar er is geen enkel bewijs geleverd voor grootschalige fraude.
Texas is niet de enige staat waar de Republikeinen proberen strengere kieswetten in te voeren. In totaal hebben achttien staten nu wetsvoorstellen aangenomen die de stemmogelijkheden beperken.
Minder mogelijkheden om te stemmen
In Texas heeft de striktere kieswet vooral effect op de regio's rond de grote steden als Austin en Houston, waar veel Afro-Amerikanen wonen, zegt correspondent Marieke de Vries. "Uitgerekend in die gebieden groeit het aantal Democratische stemmen de afgelopen jaren en juist daar worden met deze nieuwe wet nu minder mogelijkheden gecreëerd om te stemmen. Terwijl zij vaak meer begeleiding nodig hebben om hun stem uit te brengen. Dat wordt nu moeilijker gemaakt."
De Democraten noemen de nieuwe kieswetten daarom racistisch, zegt De Vries. "En ze verwijten de Republikeinen dat die zich weigeren neer te leggen bij de veranderende demografie van de conservatieve staat. De Republikeinen zeggen juist de integriteit van het kiesbestel te willen waarborgen en zeggen: we maken stemmen makkelijk, maar frauderen moeilijk."
Ondertussen proberen de Democraten op federaal niveau het effect van de nieuwe regels teniet te doen. Ze proberen er twee nieuwe wetten doorheen te krijgen: de For the People Act en de John Lewis Voting Act. In beide wetsvoorstellen krijgt de federale overheid weer meer controle over de stembusgang en worden minderheden beter beschermd. De wetten zijn vooralsnog gestrand in de Senaat.