Duitse geheime dienst: rechts-populistische partij AfD potentieel gevaar voor democratie

De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst BfV beschouwt de rechts-populistische partij Alternative für Deutschland als een potentieel gevaar voor de democratie. De dienst zegt duidelijke aanwijzingen te hebben gevonden voor extremisme bij sleutelfiguren in de partij.

De BfV heeft de partij als 'verdacht' aangemerkt. Dat betekent dat de AfD kan worden doorgelicht en daarbij mag gebruik worden gemaakt van spionagemiddelen, zoals afluisteren, het monitoren van e-mailverkeer en het inzetten van informanten.

Het is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog dat in Duitsland een hele partij die in het parlement zit op die manier wordt bestempeld.

Twee jaar geleden werd begonnen met het verzamelen van bewijs tegen de partij. "De geheime dienst heeft afgelopen maanden een rapport opgesteld van 1000 pagina's op basis van openbare bronnen, zoals sociale media en toespraken van partijprominenten", zegt correspondent Wouter Zwart. "De dienst zegt: we hebben nu zoveel aanwijzingen voor wijdverspreid extremistisch gedrag binnen de partij, dat we nu opschalen."

Het besluit van de veiligheidsdiensten komt niet uit de lucht vallen, twittert Zwart:

"Er zijn afgelopen jaren verschillende incidenten geweest met hooggeplaatste partijleden, zoals met de fractievoorzitter in Brandenburg", zegt correspondent Zwart. "Er werd ontdekt dat hij een neonazistisch verleden had. En de woordvoerder van de landelijke partij werd ontslagen omdat hij zichzelf fascist noemde."

De AfD is sinds 2017 de op twee na grootste fractie in de Bondsdag, als grootste oppositiepartij. Ook is de AfD vertegenwoordigd in alle zestien deelstaatparlementen.

Doorzichtig

AfD'ers noemen de beslissing van de BfV politiek gemotiveerd. "De inlichtingendienst mag het besluit officieel niet bekendmaken, maar het is wel gelekt naar de pers om de verkiezingen te beïnvloeden", twittert medevoorzitter en parlementslid Tino Chrupalla.

"Tot nu toe is er niets officieel", reageert Stephan Brandner, eveneens parlementslid voor de AfD. "Het is doorzichtig en illegaal." Volgens Brandner laat het zien dat de chef van de veiligheidsdienst op de hand is van de traditionele politieke partijen.

Der Flügel

De ultrarechtse vleugel van de partij werd een jaar geleden al onder toezicht gesteld van de Duitse veiligheidsdienst, omdat de kopstukken van de zogeheten Der Flügel werden gezien als rechtsextremisten.

Veiligheidsdienst BfV zei vorig jaar dat aanhangers van Der Flügel vreemdelingenhaat, islamofobie, antisemitisme en een antidemocratische ideologie propageren.

Niet veel later hief de ultrarechtse tak zichzelf op, hoewel de ondertoezichtstelling door de rechtbank deels werd opgeheven. De veiligheidsdienst gaat ervan uit dat Der Flügel binnen de AfD nog altijd invloedrijk is.

Correspondent Wouter Zwart was in 2019 op verkiezingscampagne met de AfD in Saksen:

De Duitse justitie en inlichtingendiensten hebben al langer speciale aandacht voor rechts-extremisme in het land. Het aantal mensen dat wordt beschouwd als rechts-extremistisch is fors toegenomen. In 2018 waren dat er zo'n 24.000, een jaar later werden er ruim 32.000 genoteerd.

De stijging is deels te verklaren doordat leden van de jongerenafdeling van de AfD en van Der Flügel als rechts-extremen werden meegerekend.