'Afwachten of westnijlvirus in Nederland overwintert'
Nu er voor het eerst een besmetting met het westnijlvirus in Nederland is voorgekomen, gaat bloedbank Sanquin rond Utrecht donorbloed controleren om besmetting te voorkomen. Het virus zou door een transfusie overgedragen kunnen worden, juist bij de al kwetsbare mensen die donorbloed nodig hebben, onderstreept Sanquin. De gemiddelde Nederlander loopt veel minder gevaar, zegt viroloog Chantal Reusken van het RIVM.
Van de mensen die besmet worden krijgt 80 procent geen klachten. 20 procent krijgt symptomen als koorts, huiduitslag en algehele malaise. Minder dan 1 procent wordt ernstig ziek, zoals een hersenontsteking of hersenvliesontsteking. "Van die laatste groep kan 10 procent overlijden", zegt Reusken. Ouderen en mensen met een zwakke gezondheid lopen het meeste risico.
Oorsprong in Uganda
Het westnijlvirus werd in 1937 ontdekt bij een vrouw in de Ugandese provincie West-Nijl. In de loop der jaren trok het virus steeds verder naar het noorden, te zien aan uitbraken in Egypte en Haifa in de jaren 50. In 1996 vond de eerste grote epidemie in Europa plaats in Roemenië en sindsdien is het virus in Italië en Oost-Europa terechtgekomen. Sinds 1999 komt het ook voor in de VS.
Volgens experts was het daarom een kwestie van tijd voordat ook Nederland werd bereikt, ook doordat door klimaatverandering de omstandigheden in ons land verbeterden voor verspreiding: in warmere gebieden kan het virus zich beter vermeerderen.
Van vogel via mug naar mens
Vorige maand was er al een vogel met de ziekte ontdekt bij Utrecht. RIVM-viroloog Reusken vermoedt dat het virus is meegekomen met vogels uit Duitsland. "Het virus circuleert tussen vogels en zij veroorzaken de verspreiding over grote afstanden."
Het virus wordt op mensen overgedragen door muggen die zich gevoed hebben op besmette vogels. Het kan niet van mens op mens worden overgedragen, behalve in uitzonderlijke gevallen, zoals een transplantatie.
De komende maanden verwacht Reusken geen nieuwe gevallen te zien, want het muggenseizoen is voorbij. "We gaan kijken hoe we ons kunnen voorbereiden op volgend jaar. Het is afwachten of het virus overwintert in Nederland en welke maatregelen we dan moeten nemen."
Muggen bestrijden
Omdat er geen vaccin of medicijn tegen het virus bestaat, is een besmetting voorkomen de beste optie. Dat kan door je te beschermen tegen muggen met bedekkende kleding en een muskietennet. Vooral in de schemering, als de insecten het meest actief zijn. Ook horren en airconditioning maken het muggen moeilijk.
Het helpt ook om te voorkomen dat muggen zich kunnen voortplanten in poeltjes stilstaand water. Dat kan door plekken waar water blijft liggen geregeld leeg te maken, zoals emmers, rondslingerend speelgoed, vuilnisbakken of bloempotten.
