Grote demonstratie in Minsk, Loekasjenko vertoont zich met geweer

In Wit-Rusland stroomden de straten van de hoofdstad Minsk vandaag opnieuw vol met demonstranten. Er stond een 'Mars voor het nieuwe Wit-Rusland' gepland, waarmee de betogers definitief hoopten af te rekenen met het bewind van president Loekasjenko. De mars begon op het Onafhankelijkheidsplein in het centrum. Ook in andere steden in Wit-Rusland gingen mensen de straat op.

Hoeveel demonstranten er precies op de been zijn in Minsk is moeilijk te zeggen. Schattingen lopen uiteen van ongeveer 100.000 tot meer dan 200.000 demonstranten. Op beelden is te zien dat het Onafhankelijkheidsplein in ieder geval vol stond. "Ga weg!" schreeuwden de betogers.

Daar lijkt Loekasjenko geen gehoor aan te geven. Vanavond kwam hij met een helikopter aan bij het presidentiële paleis. Daarbij had hij een geweer in zijn hand, is op beelden die door de autoriteiten zijn vrijgegeven. Ook zijn 15-jarige zoon is erop te zien met een wapen.

Drie dagen geleden kondigde de zogeheten Coördinatieraad van de Wit-Russische oppositie aan met een politieke verklaring te komen die "alles op z'n kop zal zetten". Die is vanavond gepubliceerd.

In de verklaring wordt onder meer opgeroepen een referendum te houden over de terugkeer naar de grondwet van 1994, die het aantal termijnen van een president beperkt. Ook zouden parlementsleden die geen standpunt innemen uit hun functie ontheven moeten worden.

Militairen bij monumenten

Het ministerie van Defensie zei vanochtend in een bericht op de app Telegram dat het leger de bescherming van nationale herdenkingsmonumenten had overgenomen van de politie. In het bericht staat dat de wit-rood-witte vlag die de demonstranten gebruiken, ook werd gebruikt in de Tweede Wereldoorlog die aan een groot deel van de Wit-Russische bevolking het leven heeft gekost.

Als die vlag bij oorlogsmonumenten te zien is, krijgen de vlaggendragers te maken met het leger, zei Defensie. Ordetroepen stonden klaar bij die monumenten, maar grepen niet direct in.

Veel demonstranten kwamen te voet naar de demonstratie, want metrostations waren gesloten. De politie waarschuwde de menigte via luidsprekers dat zij geen toestemming hadden voor de vreedzame demonstratie.

In Wit-Rusland wordt al twee weken gedemonstreerd tegen Loekasjenko, naar aanleiding van de uitslag van de presidentsverkiezingen van 9 augustus. Officieel kwam Loekasjenko daarbij als winnaar uit de bus, maar algemeen wordt aangenomen dat op grote schaal met de uitslag is gerommeld.

De Wit-Russische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja zei gisteren dat Loekasjenko vroeg of laat moet vertrekken. Ook andere landen, zoals die van de Europese Unie, erkennen de verkiezingsuitslag niet.

Inwoners van buurland Litouwen vormden uit solidariteit een menselijke keten van de hoofdstad Vilnius naar de grens met Wit-Rusland, een afstand van zo'n 30 kilometer.

Bekijk hier de actie van de Litouwers en de reactie van de Wit-Russische oppositieleider Tichanovskaja:

Loekasjenko beschuldigt Litouwen maar ook Polen ervan hun troepen te mobiliseren aan de grens. Die twee landen en de NAVO, waar Polen en Litouwen lid van zijn, ontkennen dat. Zij zeggen dat Wit-Rusland met de beschuldigingen de aandacht probeert af te leiden van de eigen binnenlandse problemen.

De Wit-Russische oppositieleider Tichanovskaja is in Litouwen. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov zei zondag dat zij en andere gevluchte oppositieleiders uit zijn op "bloedvergieten", meldt het Russische persbureau RIA.

Lavrov vindt dat er een oplossing in Wit-Rusland moet komen door een "brede nationale dialoog" te voeren en door de grondwet te hervormen. Tichanovskaja noemde hij "niet constructief en niet gericht op dialoog".