Geldautomaten vanaf vandaag 's nachts uitgeschakeld tegen plofkraken
Om plofkraken tegen te gaan, zetten alle banken voorlopig hun geldautomaten 's nachts uit. Alle automaten die buiten staan, zijn vanaf vandaag tussen 23.00 uur 's avonds en 07.00 uur 's ochtends buiten werking.
Het is een van de maatregelen uit het overleg tussen minister Grapperhaus van Justitie, minister Hoekstra van Financiën en de Vereniging van Banken (NVB). Volgens de NVB verkleint het uitschakelen van de automaten de kans op succes voor criminelen. Hoe dat precies werkt, wil een woordvoerder niet zeggen.
Maar een van de manieren om een automaat te kraken is een explosief de geldlade inschuiven op het moment dat die opengaat. Om de geldlade te openen, pinnen de criminelen een klein bedrag met een gestolen bankpas. Dat gaat niet als de automaat uit staat.
De NVB zegt dat minder dan twee procent van de geldopnames 's nachts is en noemt daarom de gevolgen van de maatregel beperkt. "Hoewel dit voor sommigen hinderlijk kan zijn, staat de veiligheid voorop."
Woningen
Banken gaan ook geldautomaten verplaatsen naar minder dichtbevolkte plekken om de veiligheidsrisico's voor omwonenden te verkleinen. Een aantal automaten verdwijnt helemaal, maar de beschikbaarheid van contant geld mag daardoor niet in het gedrang komen, zegt de NVB.
"Plofkraken ondermijnen onze samenleving," zegt Chris Buijink, voorzitter van de NVB. "We kunnen er niet in berusten dat er elke paar dagen een explosief afgaat in Nederland, niet zelden in de buurt van woningen."
Criminelen zijn de afgelopen jaren steeds zwaardere explosieven gaan gebruiken. In oktober raakte er iemand gewond bij een plofkraak in Amsterdam, toen de ruiten van een woning waren gesprongen. Ook hebben ondernemers vaak schade, waar ze zelf voor moeten opdraaien.
De banken willen verder de kans op buit zo klein mogelijk maken door bankbiljetten onbruikbaar te maken op het moment de een automaat wordt opgeblazen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen met verfpatronen, lijmpatronen of door de biljetten te verbranden als er een explosie is. De NVB, de politie en toezichthouder De Nederlandsche Bank gaan de komende tijd onderzoeken wat de beste manier is.
Begin deze maand besloot ABN Amro al 470 geldautomaten te sluiten. De machines werden leeggehaald en met planken dichtgetimmerd. De laatste maanden was er een forse toename van het aantal plofkraken, vooral bij geldautomaten van ABN Amro. Dit blijkt te liggen aan het type geldautomaat dat vooral bij die bank in gebruik is, en dat blijkbaar makkelijker te kraken is.
Dit jaar zijn er tot nu toe 71 plofkraken geweest . In 2018 waren het er 43 en het jaar daarvoor 87.
Ouderenbond ANBO noemt de sluiting van automaten een vreemde maatregel. "Het zorgt ervoor dat mensen niet meer op elk moment kunnen pinnen en dus niet kunnen beschikken over contant geld", zegt directeur Liane den Haan. "Maar minstens zo belangrijk: dit is schijnveiligheid. Wat als plofkraken nu overdag gebeuren? Dat is toch veel gevaarlijker? Dan is de kans immers groter dat er mensen in de buurt zijn en er slachtoffers vallen. Een slechte zaak, vinden wij."
Wat vinden mensen in Den Haag van de maatregel? Bekijk hieronder enkele reacties:
