Christina, de onbekende prinses die niet in de schijnwerpers wilde

• Petra Steenhoff

  redacteur Online

Prinses Christina, vanmorgen overleden op 72-jarige leeftijd, was niet alleen de jongste, maar ook de minst bekende dochter van koningin Juliana en prins Bernhard. De prinses, geboren als Marijke, hield niet van publiciteit en prefereerde een leven buiten de schijnwerpers. "Een alledaags leven leiden. Daar houd ik van en daar geloof ik in."

Zo'n alledaags leven ligt niet in de lijn der verwachting bij haar geboorte in 1947, met een wieg op Paleis Soestdijk en Winston Churchill als peetvader. De komst van de zuigeling had bovendien bijna een constitutionele crisis tot gevolg: de Greet Hofmans-affaire.

Bekijk een terugblik op het leven van Christina:

Op jonge leeftijd wordt duidelijk dat de prinses een aangeboren oogziekte heeft, doordat haar moeder Juliana tijdens de zwangerschap besmet was geraakt met rodehond. De koningin roept de hulp in van gebedsgenezeres Greet Hofmans. Ze hoopt dat Hofmans de oogziekte van haar jongste dochter kan genezen.

Tot grote ergernis van prins Bernhard raakt zijn vrouw steeds meer in de ban van de pacifistische ideeën van de gebedsgenezeres. De huwelijkse spanningen die daarop volgen, leiden bijna tot een constitutionele crisis.

Eigen koers

Al in haar tienerjaren zet de prinses haar eigen koers uit. Op haar zestiende kondigt ze aan niet langer de naam Marijke te willen gebruiken, omdat ze die kinderachtig vindt. Voortaan laat ze zich bij haar tweede naam Christina noemen.

Het leidt aanvankelijk nog tot onduidelijkheid in de pers, als de RVD het abusievelijk over Christine heeft. Ook moet een werf op het laatste moment nog de naam van een schip dat naar de prinses werd vernoemd aanpassen.

De prinses kiest ook bewust voor een studie aan een conservatorium in Canada. Ze heeft een passie voor zang en wil zich zonder pottenkijkers ontwikkelen. "Ik had niet zo de behoefte om in het publieke oog te leren. Ik wilde liever leren zonder dat men dat allemaal hoefde te zien en horen."

Ze vindt er de anonimiteit die ze zoekt. Zelfs haar moeder de koningin kan er ongestoord langskomen. "Ik vind het enorm gezellig als ze komt. We kunnen volledig ongehinderd samenzijn, samen boodschappen doen bijpraten."

Een nummer

De prinses wordt zanglerares in New York. Daar ontmoet ze de gevluchte Cubaan Jorge Guillermo, met wie ze in 1975 trouwt. Christina vraagt geen goedkeuring aan het parlement voor het huwelijk met de katholiek, en verliest zo haar recht op de troon. Het paar krijgt drie kinderen: Bernardo (1977), Nicolas (1979) en Juliana (1981).

"Ik kan daar een nummer zijn", zegt de prinses eens over haar leven in New York. "Dat kan logischerwijs niet in Nederland. Dat vind ik ook niet erg, maar het is wel prettig een nummer te zijn."

The me nobody knows

Na de periode in de VS verhuist het gezin midden jaren tachtig naar Wassenaar, waar ze Villa Eikenhorst laten bouwen. In 1994 vragen Christina en Jorge Guillermo echtscheiding aan. Die wordt twee jaar later, in 1996, uitgesproken. Dat jaar verhuist Christina met haar twee zoons naar New York. Haar dochter gaat bij haar vader in Londen wonen, een stad waar Christina later ook naartoe verhuist.

Nederland maakt intussen ook kennis met het zangtalent van Christina. Ze zingt soms voor goede doelen, of bij familiegelegenheden, zoals bij de begrafenissen van haar beide ouders en bij de huwelijken van haar neef Bernhard en haar zoon Bernardo.

In 2000 brengt ze zelfs een kerst-cd uit, samen met deelnemers aan het naar haar vernoemde Prinses Christina Concours, waar zij tevens erevoorzitter van is.

Twee jaar later volgt nog een album, met de veelzeggende titel The me nobody knows. Daarop zingt ze ook een duet Rob de Nijs. De opbrengsten van de verkoop gaan naar het Prinses Christina Concours en de slachtoffers van de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten.

Veiling

Een aantal keer raakte de prinses in opspraak in de pers. Zo maakte premier Balkenende in 2009 een eind aan de 'Noordeind-constructie', waarmee Christina een deel van haar vermogen op Guernsey had ondergebracht. Niet illegaal, maar de Tweede Kamer vindt het niet passen bij de voorbeeldfunctie van de Oranjes.

Begin dit jaar kwam ze nog in het nieuws doordat ze een aantal kunstwerken liet veilen die Nederlandse musea graag hadden willen aankopen.

De laatste jaren woonde en werkte prinses Christina in Italië. Ze kwam af en toe naar Nederland voor familiebezoek of bijzondere gebeurtenissen.

In juni 2018 maakte de Rijksvoorlichtingsdienst bekend dat er botkanker bij de prinses was vastgesteld. Volgens een woordvoerder voelde zij zich naar omstandigheden goed en beschouwde ze haar ziekte als een chronische conditie waarmee ze goed kon leven.

Op NPO 1 wordt na het NOS Journaal van 20.00 uur een biografie van de prinses uitgezonden.